Tíminn - 23.12.1951, Blaðsíða 6

TÍMINN, sunnudaginn 23. descmber 1951.
293. blaS
KAR
Frli. af 5. siSu.
um, sem lá heim a5 prests-
húsinu.
— Kirkjan hefir það hlut-
verk, svaraði séra Brynjólfur,
að kenna okkur aö meta menn
:ina og miða allt við gildi
þeirra og þroska, en ekki ytri
hamingju og veraldlega sig-
'ursæld. Kirkjan kennir, að
iiangt líf sé engin fullkomn-
inar og í sjálfu sér lítill sig-
:ur. Fegurð lífsins sé fyrir öllu,
jpví að dauðinn er aðeins nátt-
irulögmál og eðlilegur þáttur
:i lífinu. — En máttu annars
ekki vera að því að koma
oiiöggvast inn með mér?
Þorbergur afþakkaði boðið,
■kvaddi prest stuttlega og gekk
■snúðugt leið sína.
— Við tölum saman seinna,
sagði prestur og bauð góða
:iótt og þakkaði fyrir sam-
xylgdina.
Læknirinn var undarlega
gramur eftir þetta stutta við-
tal. Þarna sá hann það. Þessi
maður kom með sína eymdar-
íhuggun í slóð læknisins og
dauðans, og honum var tek-
;ið sem velgjörðamanni, þar
sem ekkert var lækninum að
þakka. Þó var kenning hans
andstyggilegust allra deyfi-
iyfja.
Þorbergur læknir leigði
herbergi í húsi einu innarlega
:i þorpinu hjá gömlum hjón-
um. Húsráðandinn hét Jóa-
kim, og var gamall skútuskip-
stjóri, en annaðist nú símstöð
jþorpsins. Læknir hafði fæði
hjá þeim hjónum og þar í húsi
hafði hann viðtalsstofu og
.iyfjabúð.
Vinnukona var hjá þeim
hjónum. Það var ung stúlka,
sem Karitas hét. Hún var
hæglát stúlka hversdagslega,
vann verk sín samvizkusam-
lega og með hljóðlátum hætti.
Þorbergur hafði veitt henni
athygli fyrstu dagana, því að
stúlkan bauð góðan þokka og
haföi mjúkan og viðfelldinn
vöxt, en honum hvarf skjótt
allur áhugi á þessari mann-
eskju. Hún var illa að sér og
honum fannst sér ósamboðið
að kanna frekar þá andlegu
flatneskju, sem honum virt-
ist þar vera.
Morguninn eftir að Þor-
bergur læknir talaði við séra
Brynjólf, lá hann hálfklædd-
ur í herbergi sínu. Hann hafði
sofið illa. Nú fletti hann bók,
án þess þó að geta fest hug-
ann við nokkuð. Læsi hann
síðu og síðu, mundi hann þó
ekkert hvað á þeim stóð. Þá
kom húsfreyja að máli við
hann. Hún sagöi, að hann
ætti nú að líta fyrir sig á
hana Karitas. Hún hefði ver-
:ið eitthvað svo miður sín og
sjálfri sér ónóg undanfarna
daga, án þess þó að kannast
við að nokkuð sérstakt væri
að sér. Nú hefði hún ekki lát-
:ið stúlkuna fara á fætur. Vildi
:nú ekki iæknirinn líta til henn
ar, þegar hann hefði drukk-
:ið morgunkaffið?
Það var svo sem ekki nema
sjálfsa’gt.
Þegar læknir rölti upp á loft
:ið var hann að hugsa, hvort
jþað myndi nú verða næsta
iánið hans, að þessi stúlku-
aind undir sama þaki og hann
veslaðist upp.
Karitas settist upp í rúm-
ínu og tók kveðju læknisins.
Hann þreifaði á lífæðinni og
lagði síðan lófann við enni
stúlkunnar. Þá fannst honum
ailt í einu, þegar þessi stúlka
hvíldi með höfuðið við hönd
hans, að honum byðist enn
nokkur sætleiki fyrri lífs-
ITAS
nautnar. Hann leit í augu
hennar og þar fann hann það
örugga trúnaðartraust, er
hann þráði.
— Ég held þú hafir ekkert
með þetta ljós að gera, sagði
læknirinn og gekk fram aö
dyrunum til að ná i slökkvar-
ann. Um leið sneri hann lykl-
inum í skránni. Svo settist
hann á stokkinn hjá stúlk-
unni og lagði handlegginn ut-
an um hana, en hún hneig
titrandi að barmi hans. Þor-
bergur læknir hafði fundið
sjúkling, sem hann gat lækn-
að.
Sýslumannsdóttirin var
komin heim. Hún kom viku
fyrir jól og Þorbergi lækni
fannst, að skammdegið væri
þegar liöið. Annan dag jóla
var hann í boði hjá sýslu-
mannshj ónunum og kom ekki
heim fyrr en langt var liðið á
nótt. Þau Ásdís höfðu rifjað
upp fyrri kunningsskap, og
fannst víst hvoru um sig, að
hitt væri heillandi.
Morguninn eftir vaknaði
Þorbergur læknir seint. Hann
lá kyrr í rúmi sínu og lét hug-
ann dvelja við dásemdir og
unað liðinnar nætur. Þá var
drepið létt á dyr og samstund
is kom Karitas inn. Hún bauð
góðan daginn, settist á stokk-
inn hjá lækni og strauk hár
hans frá enninu.
— Er vinur minn þreytt-
ur? sagði hún bliölega.
En nú var Karitas enginn
aufúsugestur á þessum stað.
Þorbergur fékk allt í einu ó-
geö á þessari manneskju og
fannst hún bæði frek og
heimsk. Ef til vill hefir líka
sú tilfinning, að þessi heim-
sókn væri ósamrýmanleg
sæludraumum næturinnar
gert honum gramt í geði.
Hann sneri sér undan og bað
stúlkuna að láta sig vera í
friði.
— Ætlar vinur minn að
hvíla sig lengur? sagði Ka,ri-
tas og strauk hendi um vanga
læknisins.
Þorbergur skildi aldrei síð-
an þá vanstillingu, sem nú
greip hann. Hann settist
snögglega upp og rak stúlk-
unni löðrung.
Karitas féllust hendur og
hún horfði undrandi á lækn-
inn. Svo dró ský yfir svip henn
ar og augun stöfuðu myrkri
örvæntingu. Nú skildi hún, að
hún var þessum manni minna
en einskisvirði. Hún stóð hratt
upp og hljóp út, reikul i spori.
Þorbergur iðraðist þegar
fljótræðis síns. Að vísu fannst
honum það gott, að Karitas
hefði nú áttað sig á því, að
þau ættu ekki samleið, en það
hefði samt verið skemmti-
legra, að þetta hefði farið ró-
legar að sér.
Það var liðinn röskur hálf-
tími frá því Karitas fór, þeg-
ar Jóakim gamli snaraðist inn
til læknisins og sagði:
— Komdu upp til hennar
Köru. Ég held hún liggi dauð
inni hjá sér.
Læknirinn fór umsvifalaust
með húsráðanda. Það var ekki
um að villast. Karitas lá ör-
end á gólfinu i herbergi sínu.
Læknirinn sá, að hún hafði
tekið inn eitur og hér yrði
engu umþokað. Hann sá enn
sömu örvæntinguna í brostn-
um áugunum og þegar þau
skildu um morguninn. Á
hægrí vanganum var óeölileg-
ur, bláleitur roði.
— Stúlkan hefir orðið bráö-
kvödd, sagði læknirinn eftir
lauslega athugun.
— Nú — og hvers konar
bráðkvaðning er það? spurði
shnstj órinn.
Læknirinn rétti sig upp og
svitadropar tindruðu á fölu
enni hans.
— Hún hefir bara oröið
bráðkvödd, tautaði hann.
— Hún .var aldrei hraust,
hún Karitas vesalingurinn,
sagði húsfreyja. En ekki átti
ég von á þessu. Hún hefir ver-
ið svo frísk síðan hún fékk hjá
þér pillurnar í haust.
Það er oft fjölmennt við
jarðarfarir, þegar menn hafa
látist með sviplegum hætti, og
svo var við útför Karitasar.
Þorbergur læknir hafði tekið
sér sæti framarlega í kirkj-
unni. Hann tók lítið eftir
ræðu séra Brynjólfs framan
aí. En svo sagði prestur:
— Viö spyrjum hvort þetta
hafði þurft að fara svona.
Okkur gengur svo illa að sætta
okkm vio óeð’iilegt fráfall
þesa, sem er ungur. Okkur
grunai, að einhverntíma hafi
ef th vill verið brotið gegn
einhverju því lögmáli, sem líf-
ið veröur að virða. En við
kunnum ekki að rekj a orsaka-
sambandið. Þess vegna er það
bezta, sem við getum nú gert,
að sameina hugi okkar í bæn,
minnugir þess, að engin vís-
indi eru æðri og ofar vísind-
um kærleikans.
Síðan flutti prestur bæn
fyrir lifendum og dauðum.
Þorbergi 1 virtist prestur
reyna að haga orðum sínum
svo, að þau næðu einnig að
hjörtum trúlausra manna. Til
hvers átti maöurinn sér trú,
ef hann var að fela hana?
Hví var kirkjunnar þjónn að
tala eins og leitandi vantrú-
armaður? En nú fannst hon-
um þó, eins og hlýir straumar
góðleiks og samúðar léku um
sig meðan prestur flutti bæn-
ina. Og áður en hann vissi
sjálfur af var hugur hans orð
inn gljúpur bænarhugur, sem
öllum og öllu óskaði góðs. En
þetta var raunar ekki neitt
annað en það, sem sjálfsagt
var og góðum manni eins og
honum eiginlegt.
Að lokum mælti séra Brynj-
ólfur:
— Svo felum við þá þessa
framliönu systur þeim guði
kærleikans, sem notað getur
jafnvel ólíklegustu atvik til að
stuðla að þroska og heill
breyskra barna sinna.
Þorbergi lækni fannst
prestur snúa þessum orðum
sérstaklega til sín. Auðvitað
vissi hann það, sem í dánar-
vottorðinu stóð, að stúlkan
hafði tekið inn eitur. En
prestur vissi samt ekki neina
ástæðu til aö setja það í sam-
band við hann. Var hann
kannske farinn að bila á
taugum?
Sýslumannshjónin fluttu
frá Norðurvogum vorið eftir
en daginn áður en þau fóru
héldu þau brúðkaup dóttur
sinnar og héraðslæknisins.
Ungu hjónin tóku svo við
sýslumannshúsinu. Læknir
vildi láta tengdaföður sinn
gifta sig, en sýslumannsfólk-
ið kunni betur við að séra
Brynjólfur gifti, og það réði
þesáu.
Þegar prestur var að því
kominn að lýsa blessun yfir
brúðhjónunum, kom dálítiö
hik á hann, þó að það yrði
naumast slík truflun, að nokk
ur tæki eftir. Séra Brynjólfur
hafði aldrei veriö skyggn, en
nú sá hann þó greinilega, að
Karitas stóð á milli brúðhj ón-
anna. Honum hnykkti við og
kom raunar margt í hug, en
hélt svo athöfninni áfram.
(Fnunhakl á 0- síöu).
I GLEÐILEG JÓL!
Veiöarfœragerð íslands.
GLEÐILEG JÓL!
Prjónastofan Hlin.
GLEÐILEG JÓL!
Sundhöllin, Simdlaugarnar.
GLEÐILEG JÓL!
GLEÐILEG JOL!
Raflampagerðin, Suðurgötu 3.
f
í GLEÐILEG JÓL!
Litir & Lökk h.f.
GLEÐILEG JÓL!
Harpa h.f., málningarverksmiðja.
I GLEÐILEG JOL!
Verkstœði Björgvins Frederikssen.
! GLEÐILEG JÓL!
Kjötverzlanir Hjalta Lýðssonar h.f.
! GLEÐILEG JÓL!
Vélaverkstœði Sig. Sveinbjarnarsonar.