Tíminn - 11.04.1954, Qupperneq 5
85. blað.
TÍMINN, sunnudaginn 11. apríl 1954.
Vig/tís Guðmimdsson:
Ferðabréf frá Afrlku
1 landi Mau Mau-manna
Nairobi, 18/3—’54 |
Kæri ritstjóri:
Máske sé rétt að ég sendi
þér fáeinar línur, úr þvi að
ég er staddur hér á þessum
margumtalaða stað nú síð-
ustu misserin.
Ég skal reyna að vera fá-
orður í þetta sinn. Hafir þú
prentað allt, sem ég hefi sent
þér, þá má búast við að ýms-
um þyki oröið nóg komið.
Býst nú ekki við að tala
hér lengi.. Hér er annars að
nokkru leyti nýtízkubær með
um 70 þús. ibúum og er reglu
■ lega gróðursælt og fallegt um
hverfi. Og þó að þetta sé hér
; rétt hjá miðjai’ðárlínunni, þá
' er hitinn ekki ákaflega mik-
ill. Kenya liggur hátt frá haf
inu og fjallasvali frá hinum
háu fjöllum í nálægð og haf-
golan dregur mjög úr hitan-
um nálægt ströndinni. Hæsta
fjallið hér í nágrenninu er eld
fjallið Kenya, sem er talið að
vera 5240 metra hátt.
Kenya er rúmlega 5 sinn-
um stærri heldur en ísland.,
í henni eru um 3 y2 millj ón'
innfæddra manna og þar að
auki nokkrir tugir þúsunda
Indverja og nokkru færri
, Arabar.
En 20—30 þúsund Evrópu-
manna er hér í Kenya og er
meiri hluti þeirra umhverfis
stjórnarskrifstofurnar hér í
; :Nairobi síðan Bretar eignuð-,
ust Kenya sem nýlendu. Nokk
uð margir Norðurálfumenn!
eru þó bændur. Var ég sam-
, ferða norskættuðum myndar
.rnanni, uppöldum á Tasman-
t.Jia, norður yfir Indlandshaf
frá Ástralíu til Aden, fyrir
tveimur árum síðan. Var
hann stórbóndi hér í Kenya
og lét þá mjög vel af að búa
hér. Þá datt mér ekki í hug
að ég yrði svona fljótt á ferð
inni í Kenya. Hefði mér dott
ið það í hug þá hefði ég feng
ið heimilisfang hans og senni
lega heimsótt hann á búgarði
hans, þar sem við vorum orðn
ir málkunnugir.
Já, að Mau Mau mennirnir
séu þá ekki búnir að sundra
búi hans og heimili og eyði-
leggja fjölskylduna. Kváðu
þeir aðallega hafa ráðizt að
búgörðum, sem standa einir
afsíðis, en síður átt við fjöl-
býlið eins og t. d. þennan bæ
og nánasta umhverfi hans,
því hér er líka vopnað herlið
til þess að taka á móti árás-
unum. En það eru hroðaleg-
ar sögur sagðar af framferði
Mau Mau-manna. Grimmdin
og taumlaus heiftin og villi—
mennskan hafa þar fengið
yfirráðin.
En dálítil vorkunn er þess-
ari hálfu fjórðu milljón
manna, sem lifað hafa í land
inu og átt það gegnum aldirn
ar, þótt þeim renni í skap, að
20—30 þúsund menn úr ann-
ári heimsálfu, taki það bezta
af landi þeirra og vilji ger-
ast yfirmenn alls þess fjölda
sem fyrir er.
Mjög er hætt við að ólgi
lengi undir hér í landi, þótt
byssurnar og sverðin, ásamt
öðrum nýtízku herútbúnaði,
geti sennilega bælt nið-
ur óeirðirnar fyrst um sinn.
— Eru átakanleg minnismerk
in í ýmsum löndum um land-
vinninga hvítu mannanna,
þar sem þeir berjast með
byssum á móti innfæddu íbú
unum, er ekki hafa nema
boga og örvar og þ.h. á móti
innrásarmönnunum. Skotin
f^dttur hirl?
yunncir
hafa tekið upp eftir því
svarta.
Einkum er ýmislegt í svo-
kölluðum listdansi, sem ung-
ar stúlkur eru oft að sýna við
aðdáun og fögnuð áhorfenda
— iíka heima á íslandi. j
En svo koma öðru hvoru
fremur ruddaleg tilþrif, gríð
arlegt stapp og fleygt sér á
gólfið öðruhvoru — og stund
um í ýmsum klámstellingum,
ruggandi sér áfram. Svo
komu hnykkir og rykkir,
stökk, stapp og hlaup, þar
næst kom blíðalogn á milli
og þá blíð atiot og ástríðu-
full! j
Það glampaði á bera búk-
ana — vel niður fyrfr mitti.
og konurnar voru ekkert að
fela brjóst sín nokkrum
klæðapjötlum. Á handleggj-
um og einkum á fótum og fót
leggjum hafði fólkið ýmiskon
Svertingjakona: Á þessari ar skrautvafninga með sterk
mynd hefir hún sveipað hand litum 0§ avo ,ffstar
klæði yfir „helgidóminn“ en hrmgi her og þar, ekkx þa sizt
það er hægt að greina íieífet 1 e>runum-
myndinni, en það
stundum gleymast!
vill
skinnum.
fjandmannsins blóð. —
Vandinn er mestur að geta jján fyigjr þeim lögum hin
búið í þéttbýli við dökka fólk hin svarta þjóð«_
ið, án verulegra árekstra. j
Þetta eru eintóm svert-
ingjalönd hér á alla vegu:
Abessínía eða Ethiopía og
En hvað sem blámönnum
hér í Afríku líður og þeim
cnr» miklu vandamalum, sem fram
Sudan að norðanverðu við . . ’.
undan eru snertandi sambuð
Kenya, að vestanverðu Ug-
anda, en suðvestan Tangan-
ika o. s. frv. v
Aðal athafnabær Kenya er
Mombasa (50 þús. íbúar) og
þeirra og samvinnu við hvítu
mennina, þá mun ég hér eft
ir minnast Afríku með hlýj-
ari huga og allt öðrum skiln
er þar talin vera langbezta ingi og hugarþeli til hennar
höfn í Austur-Afríku Þar lielJur en eg hafðl aður en
frá var rekin mikil þrælasala ðg kynn ist henni dahtlð á
hér fyrri. Þó allir kynflokk-
arnir, sem byggt hafa Kenya
frá ómunatíð séu mjög dökk
ir, Þá hafa þeir verið ósam- erassiéttum stór-
stæðir innbyrðis og oft átt í, f,_U
þessum fáu vikum, sem ég er
búinn að dvelja hér í álfu.
Afríka er víða sérstaklega
fögur með sínum gróður-
um voldugum risaskógum,
yndisfögrum smærri trjám,
runnum og dásamlegum
blómabreiðum, fjölbreyttu
dýraríki, trölllegum stórfljót
erjum. Eru þeir talsvert mis
jafniega villtir og bera þeir
hvítu þeim allvel söguna.
Ég horfði á negraball nú, „ , ., ,
eitt kvöldið. Ekki fannst mér,um °S fossum og hnkalegum
nú dansinn þeirra fallegur. jfjollum' ,, , ,
En viti menn. Þar voru ýmsir! Afríka .er st°rbrotið land
tilburðir og brot úr dönsum framtlðarmnar;
sem þykir mjög fínt hjá hvíta Með kærum kveðjum heim.
fólkinu og sem það virðist1 Vigfús Guðmundsson
Amerískar regnkápur
og sumarkápur
Verzl. Eros h.f.
Hafnarstræti 4 — Sími 3350
Líf Jesú
I Davíð Stefánsson gefur |
býsna góða mynd héðan að |
ríða af hvert á fætur öðru og sunnan í kvæði sínu um blá- |
þeir innfæddu hníga særðir mennina,þótt ekki sé hún bein §
eða dauðir að velli í hrönn- línis af dansleik hjá þeim: .1
um. En þegar þeir innfæddu
ná í einn og einn hvítan „í sígrænum skógum er |
mann, þá eru líka aðfarirn- hamingja nóg.
ar við þá hroðalegar og við- Suðræna nóttin er svalandi |
bjóðslegar. | og hljóð,
en svertingjatelpan villt og 1
1 góð, |
Það kvað vera gott land og (gefur t auðmýkt brjóst sín 1
víða hér í Kenya til ræktun- blökk I
ar og íbúarnir lifa mikið á og bIóðið er heitt _ af ást og 1
akuryrkju. Framleiða þeir: þbkk §
kaffi, te, mais, hveiti, bygg, jjjá biámönnum skóganna er 1
rúg o. fl. að ógleymdum Ced- bos0rðið eitf 1
ersviðnum í blýanta. Einnig ag brenna af hatri og eiska i
er kvikfénaður mikill og flutt heitt i
út allmikið af ull, húðum og að faðma sinn vin> drekka í
í síðustu þáttum var rætt um kraftaverkin. Þau
lýsa aðeins einum þætti i vinnubrögðum Jesú, því til
sönnunar, að starf hans er ekki unnið með jarðnesk-
um mætti eða samkvæmt lögmálum efnisheimsins.
En guðdómur Jesú birtist ekki aðeins í kraftaverk-
unum, heldur i lífi hans yfirleitt, einnig þeim atvik-
um og atburðum, sem kallast mundu algerlega jarö-
neskir í eðli sínu. Hann var heilagur og syndlaus í
allri breytni sinni. Hans er aö vísu freistað sem ann-
arra manna, og hann getur átt í baráttu hið innra
með sjálfur sér (Getsamane), en hann ber sigur úr
býturn í öllum freistingum. Líf sitt einkenndi hann
sjálfur með táknrænu verki, sem hann framkvæmdi
síðasta kvöldið, sem hann lifði. Hann þvoði fætur læri-
sveina sinna, til marks um það, að hann væri meðal
mannanna, „eins og sá, sem þjónar.“
En í hverju var þjónusta Jesú fólgin?
í lífi hans og kenniragu, dauða og upprisu.
Þessir fjórir höfuðþættir í þjónustu Jesú verða í
raun og veru ekki aðgreindir að fullu. Líf hans er
einn þátturinn í boðun guðsríkis, sjálfsfórn hans i
dauðanum er sama eðlis og sá kærleikur, sem hann
sýndi í öllu iífi sínu. Upprisan er opinberun hins
sama sigurmáttar, sem birtist í þeim sigrum, sem
unnir voru í jarðvist hans. Kenning hans er einn þátt-
ur hinnar kærleiksríku breytni.
Samt verður ekki hjá því komizt að virða fyrir
sér lif hans og kenningu, dauða og upprisu, hvað
fyrir sig. Það mun hafa verið eitthvað líkt þessu, sem
einn kunningi minn átti við, er hann sagði við mig
fyrir mörgum árum, að kristindómurinn þyrfti að
„ganga á fjórum fótum.“ Hinar fjórar megin-stað-
reyndir í þjónustu Krists hafa verið undirstaða krist-
indómsins á öllum öldum, enda þótt kirkjan hafi ef
I til vill ekki ávallt lagt sömu áherzlu á þær, hverja
j fyrir sig. #
j Ef vér nú virðum fyrir oss líf Jesú, breytni hans við
| mennina og á hvern hátt hann þjónaði meðbræðr-
j um sínum, leitum vér auðvitað til guðspjallanna. Þar
j lesum vér um það, hvernig hann læknaði sjúka, mett-
1 aði hungraða, huggaði sorgmædda og fyrirgaf iðr-
\ aradi syradurum. Breytni Jesú er fyrst og fremst kær-
1 leikslif, sem ekki stjórnast af manngreinaráliti, held-
= ur metur hann alla jafnt. — Allt, sem Jesú gerir, er
1 í sjálfu sér óháð siðum og reglum, því að elska hans
1 er svo mikil og skilningur hans svo djúpur, að hann
| þarfnast ekki þeirra bcðorða, sem öðrum eru nauðsyn-
1 leg. Breytnin kemur innan að. Ekkert í lífi Jesú er
| gert til þess að sýnast, eða til þess að afla honum
í hróss meðal mannanna. Þetta er augljóst af því, að
I stundum bannar hann lærisveinum sínum að geta um
1 kraftaverkin, sem hann vinnur. Það er, þegar hann
\ veit, að fólkið muni líta á þau sem furðuverk, en ekki
I sem tákn guðsríkis eða boðskap um kærleika guðs.
1 Hann vann ekki verk sitt, til þess að fá orð á sig fyrir
I að geta framkvæmt furðulega hluti. — Jesús hefir
i verið það, sem vér nú mundum kalla vel menntaður
I maður. Hann er „rabbi“ eða fræðimaður, og hefir því
| verið haldið fram, að hann hafi verið lærisveinn Hill-
1 els, sem á sir.ni tið var einn af þekktustu fræðimönn-
1 um þjóðarinnar. Jesú er öruggur í framkomu gagnvart
I höfðingjum og heldri mönnum, en hann er jafn-frjáls
I og blátt áfram innan um þá, sem minnst voru metnir
| í þjóðfélaginu. Hann er ekki meinlætamaður í mat
| og drykk, eins og t. d. Jóhannes skírari, en situr veizl-
f ur, þegar því er að skipta. í fylgd Jesú skipa konurn-
1 ar miklu hærri sess en annars virðist algengt í Aust-
! urlöndum. Er það sérstaklega Lúkas guðspjallamaður,
| sem gerir sér far um að segja frá konum í nemenda-
1 hóp Jesú. Barngóður hefir hann verið, svo að stund-
| um fylktust börnin að honum, meira en sumum læri-
I sveinum þótti hæfilegt. Persónuleg áhrif Jesú hafa
1 verið sterk, en um leið svo margbreytileg, að undrun
| sætir, eftir því, við hverja var að eiga. Aumingjar,
i eða útskúfaðir syndarar, sem hlutu að fara á flótta
I undan mönnunum, þeir vita sig örugga og óhulta í
| nánd við har.n. Aftur á móti kemur það fyrir, að sumir
| höfuðleiðtogarnir glúpni fyrir honum, og eru þeirri
| ' (Framhald á 8. síðu.)
IIIIIIIIIIIIIIÍIIIIIIIIIIItllUllllUIIIIIIIIllllllltltllllUIÍIIIIUIIIIIlllUllllllillllllllllltllllllllllllintllllllllMIIIUIIIIIIIHIHHa
...............................................................................................................................—...................................................................................................................................................................