Tíminn - 16.01.1957, Blaðsíða 3

T í M I N N, miðvikudaginn 16. janúar 1957.
3
Úr sjóprófuiuim vegna Goðaness-sfrandsins;
Skipverjar sluppu nauðulega fram í
brú, er afturliluti sldpsins fór í kaf
Þegar skipi'ð brotnaíi í tvennt voru sex menn
eftir í brúnni, skipstjóri haíSi ekki bjargbelti
hófst þá björgun. Eftir það mun
björgun hafa gengið greiðlega, og
munu 10 menn hafa farið í stóln-
um fyrsta klukkutímann. Skip-
BlaSinu hefir borizt afrit af sjóprófum þeim, sem fram stjóri batt alla í stólinn, en Högni
hafa farið í Neskaupstað vegna strands og taps togarans j Jónasson hélt við stólinn lengst
Goðaness við Færeyjar 2. janúar. í sjóprófunum kom fram, í af> eða Þar fil hann fór sjálfur
að sker það, sem Goðanes steytti á, var ekki merkt á sjókort j mennTafTfarlðð efth
það, sem Goðanes hafði til að sigla eftir. Verður hér birtur; þag j,egar 18. maður var um það
kafli úr sjóprófunum, og er hér meginkafli úr framburði bil kominn út í björgunarskipið,
brotnaði Goðanes um hádekkið og
afturhlutinn fór að síga hraðar.
Björgunarstóllinn kom samt aftur
Halldórs Halldórssonar, 1. stýrimanns:
„Mættur skýrir svo frá, að bv. orsakazt af því, hve skipið lét illa
Goðanes hafi lagt af stað frá Nes- að aftan, enda var illstætt þar um og átti þá að setja tvo menn í
kaupstað kl. 17.00 þ. 1. janúar og þetta leyti. Báturinn féll við þetta
siglt áleiðis til Færeyja og við- niður á ganginn aftast á honum,
burðalaus sigling þar til tekið var en bátastæði skipsins náði ekki út
land í Djúpunum milli Kalsey og fyrir þilfarshúsið og enginn pallur
Austurey. Mættur var ræstur í yfir ganginum. Þegar svona var
mat kl. 18.00 þ. 2. janúar. Kl. um|komið, reyndu skipverjar að ýta
18,30 kom hann upp á stjórnpall afturenda bátsins út fyrir síðuna í
og var þá skipstjóri ásamt 2 há- jvon um að hann kæmi kjölréttur
setum á stjórnpalli. Skipið var þá á sjóinn, en bátnum hvolfdi þegar.
komið 3—4 sjómílur inn í Djúpin jVar nú reynt við stjórnborðsbát-
að áliti mætts. Mættur skýrir svo : inn. Fram að þessu höfðu ágjaf-
frá, að siglt hafi verið eftir radar 1 ir ekki verið miklar, því að stjórn-
og hann hafður í gangi það sem 1 borðsbáturinn veitti skjól. Sæmi-
eftir var siglingarinnar. Kl. 18,30 lega gekk að koma bátnum á sjó-
var veðrið SSA um 5 vindstig og; inn, þar sem skipið hallaðist á
rigning annað slagið og mjög 1 stjórnborða, en þegar hann kom á ætti björgunarstólinn yfir, en slík
hann, áttu það að vera Sigurríkur
Ormsson og Finnbogi Finnboga-
son. Sá síðarnefndi flaut úr stóln-
um aftur en Sigurríkur var fastur
með annan fótinn í stólnum en
hélt utan um mættan, sem haldið
hafði við stólinn og sleppti ekki
takinu. Voru þeir þannig dregnir
yfir að björgunarskipinu. Það síð-
asta, sem mættur sá, var að skip-
stjórinn hjálpaði Finnboga aftur
upp á brúarvænginn, en Guðmund
ur Sigurðsson og Axel Óskarsson
voru inni í brúnni, en Guðmundur
gaf merki með vasaljósi, að draga
-IÐNAÐARMÁL-
Hvað er nýtt í íramleiðsk og tækni
þegar nýja árið gengnr í gar8?
dinnnt yfir, en þó sást móta fyrir j sjóinn, slóst hann við síðuna og
landi, er næst var farið. Dýptar- í kom gat á hann. Þrátt fyrir það
mælir var hafður í gangi allanjætluðu skipverjar að reyna að
tímann. Eftir þetta var siglt venju-; nota bátinn og færa hann aftur
lega siglingaleið að Austurnesi j fyrir skipið til hlés á bakborða.
syðst á Austurey. Siglt var allan j Við þessa tilraun misstu þeir bát-
þennan tíma með fullri ferð að j inn frá skipinu. Því næst voru báð-
því er mættur telur. Síðasta spöl- j ir flekar skipsins settir á sjóinn
inn að Austurnesi var siglt með og bundnir fyrst við ganginn bak-
merkjagjöf var viðhöfð meðan á
björgun stóð. Eftir þetta hvarf
afturhluti skipsins sjónum mætts.
hliðsjón af Þórshafnarvita.
Á leið fil Runavíkur
Ætlunin var að fara til Runa-
vikur í Skálafirði, þar eð Hafrrar-
skrifstofan í Þórshöfn taldi, að ó-
fært myndi að liggja þar yfir nótt-
ina. Skipstjórinn sfjórnaði siglingu
skipsins eftir að mættur kom á
vakt kl. 18,30 að undantekinni
stuttri stund' um það leyti, sem
siglt var út af Rituvik. Mættan
minnir að byrjað hafi verið að
beygja fyrir Austurnes inn til
Skálafjarðar, þegar skipstjóri gaf
fyrirmæli um áð gera enda klára
til að binda skipið í Runavik. Þeg-
ar mættur fór af stjórnpalli, var
skipstjóri þar eftir og hásetarnir
Högni Jónasson og Sigurríkur
Ormsson. Mættur fór aftur í
stakkageymslu til að ná í kastlínu
og síðan fram í hásetaklefa til þess
að ræsa þá, sem voru í koju.
Skipið fekur niðri
Þegar mættur var búinn að ræsa
borðsmegin en nokkru síðar fæi'ð-
ir aftur fyrir skipið og bundnir
þar, þar eð óverandi var í gangin-
um. Meðan þessu fór fram braut
ekkert yfir skipið að aftan, og yf-
irleitt virtist ekki brjóta aftur af
skipinu, og gerðu skipverjar sér
jafnvel von um að bát mætti tak-
ast að komast að afturenda skips-
ins.
Flestir með bjargbelti
Áður en farið var að eiga við
bátana var reynt að ná í öll bjarg-
belti, sem voru aftur á skipinu,
m. a. fór mættur niður og náði í
tvö belti í sinn klefa og tvö í hin-
um stýrimannaklefanum. Strax að
þessu loknu fór mættur að eiga
við bátana. Telur mættur, að öll
bjargbelti, sem aftur á voru, hafi
náðst. Telur mættur, að allir hafi
haft björgunarbelti að undantekn-
um þrem, en a. m. k. tveir björg-
unarhringir hafi verið í brúnni,
þegar skipið sökk.
Bjargbeltunum og öðru, sem
síðasta manninn og var á leið upp, fi’am í var, varð ekki náð, vegna
stigann, tók skipið niðri, og flýtti þess að fljótlega eftir að skipið
mættur sér þá upp á stjórnpall. tók niðri sprakk dekkið upp og sjó
íslendingar í Höfn
spila Framsóknarvisí
KAUPMANNAHÖFN í gær: — ís-
lendingafélagið í Kaupmannahöfn
hélt skemmtifund s. 1. laugardag
í húsakynnum Stúdentasambands-
ins. Á þessu fyrsta skemmtikvöldi
ársins var tekin upp sú nýbreytni
að spila Framsóknarvist. Var það
hin nýja stjórn félagsins, sem
beitti sér fyrir nýmælinu. Hinn
nýi formaður félagsins, Bjarni Ein
ársson, bauð gesti velkomna, og
fól síðan Stefáni Karlssyni að
stjórna spilunum. Skemmtunin
var mjög fjölmenn, og spilunum
!auk með verðlaunaafhendingu, en
síðan hófst dans. Þótti þessi
skemmtun hin ágætasta, og verð-
ur Framsóknarvistin vafalaust spil
uð oftar á skemmtunum félagsins.
Sjálfvirk ijósmyndavél: •— Agfa
AG, þýzka myndavéla- og
filmugerðin, hefir sett á mark-
að nýja ljósmyndavél, sem
nefnist Automatic 66, og er
þannig gerð, að ljósmyndasmið
urinn þarf næsta lítið að gera
sjálfur nema styðja á hnapp,
þegar myndin er tekin. Inn-
byggður og sjálfvirkur ljósmæl
ir stillir myndavélina í sam-
ræmi við filmuna, sem í vél-
inni er, og fjarlægðarmælirinn
er líka sjálfvirkur. Þýzka fyrir
tækið Adox Fotowerke fram-
leiðir nú myndavél, sem tekur
svart-hvíta filmu og litfilmu
samtímis. Þetta er Adox 300
myndavélin, og í henni eru tvö
magasín fyrir filmurnar og má
breyta um að vild. Hvert maga
sín um sig hefir sérstakan telj-
ara.
Ný gerð af bíiskúr: IC-félagið í
Stokkhólmi er farið að verk-
smiðjuframleiða bílskúra úr al
úmplötum, en til einangrunar
eru notaðar steinullarplötur.
Alúmplöturnar eru 70 mm á
þykkt og er veggurin tvær plöt
ur með steinullinni í milli. —
Þessi einangrun reynist svo vel
að ylurinn frá bílmótornum
heldur hitastiginu í skúrnum í
4 gráðum þótt úti sé 25 gráðu
frost. Þessi gerð bílskúra er ó-
dýr og er talin hafa þann aðal
kost, að ekki þarf að hugsa fyr
ir upphitun.
Nýr tannbor: — Gott er ef satt er,
og er ekki ástæða til að ætla
annað en eftirfarandi blaða-
fregn sé áreiðanleg. Sænski
tannlæknirinn Ivar Norlen og
fyrirtækið Atlas Copco í Stokk
hólmi hafa búið til þrýstilofts-
tannbor, sem snýst 50.000 snún
inga á mínútu eða 4—5 sinnum
hraðar en venjulegur rafmags-
bor. í bornum er mjög harður
málmur og veldur það því, á-
samt hir.um mikla snúnings-
hraða, að ekki þarf nema 1/30
af þeim þrýstingi á tönnina,
sem notaður er þegar borað er
með venjulegum rafmagnsbor.
Og þetta dregur mjög ur sárs-
aukanum. Þá er þess að geta
að á þennan nýja bor eru ekki
hengdir neinir þræðir eða
leiðslur því að hann gengur fyr
ir loftdrifinni túrbínu í hand-
stykkinu, og þetta veldur því,
að úti er titringurinn, sem fylg
ir venjulegum rafmagnstann-
borum í dag og er mjög óþægi
legur. Loftið ur handstykkinu
fer til borsins í gegnum 6 mm
mjúka plastslöngu og er slökkt
og kveikt með litlum takka á
handsíykkinu.
Orlon-Kasmír: — Fyrirtæki nokk-
urt í Bregenz í Vorarlberghér
aði í Austurríki hefir fullkomn
að prjónaaðferð í vélum, sem
nota orlonþráð, er verður í full
unninni vöru að útliti og snert-
ingu alveg eins og Kasmír-ull.
Framleiðsla er hafin í 6 litum.
Flikur eru sagðar nær óslít-
andi og auðvelt að hreinsa þær
og þvo.
Endurbættur fóðurbætir: — Land
búnaðarráðuneyti Bandaríkj-
anna hefir skýrt frá endurbót-
um á fóðurbæti fyrir alls kon-
ar húsdýr. Nú er farið að nota
myglulyf í fóðurbæti í allstór-
um stíl, ennfremur vitamín og
önnur efni, sem auka heil-
brigði og örva vöxt. Meira en
helmingur af þeim fóðurbæti,
sem nú er fáanlegur í Banda-
ríkjunum, er blandaður með
einhverju myglulyfi, og einnig
með B-12 vitamíni, sem uppgöt
vað var 1948.
Nýtt gerviefni: — Du Pont-félag-
ið í Bandaríkjunum tilkynnir
að það hafi sett á markað nýtt
flannelefni, sem er búið til úr
blöndu af dacron, orlon og næl
on. Þetta nýja efr.i er ákaflega
létt og fínlegt, mun einkum
ætlað í náttföt og náttkjóla.
Þvo má þetta efni að vild, það
þornar á fáum mínútum og er
á eftir slétt eihs og nýstrokið.
Þegar þangað kom, voru þar stadd
ir skipstjórinn, Högni Jónasson há-
seti og ennfremur kom loftskeyta-
maðurinn Axel Óskarsson fram í
dyrnar og ef til vill einhverjir
fleiri. Skipstjórinn sagði, að skipið
væri strandað og skömmu síðar
var skotið neyðarljósum, en mætt-
ur og Guðmundur Vestmann 2.
stýrimaður fengu fyrirskipun um
að reyna að koma út björgunarbát-
unum. Mættur vissi ekki nákvæm-
lega hvar skipið var statt, en vissi,
að það var í flóanum milli Straum-
eyjar og Austureyjar suður af
mynni Sundaleiðar og Skálafjarð-
ar. Mættur leit ekki á klukku, en
telur að hana hafi vantað nokkrar
mínútur í 21.00. Eftir minni mætts
var veður þannig: Talsverður vind
ur nálægt SSA. Dálítil alda, en
ekki hafði orðið vart við mikla
hreyfingu á siglingunni, enda
vindur á eftir skipinu. Aftur á
móti braut á skipinu þar sem það
stóð og á boðum nálægt því. Nátt-
myrkur var mikið, en ljós sást í
landi.Flestir skipverjar komu nú út
á bátapall til að reyna að setja
björgunarbátana. Fyrst var reynt
við bakborðsbátinn og búið var að
A
braut yfir spilið og þar um, en
fram í voru að venju bjargbelti
ætluð hásetum geymd.
Fluglínu skotið mistókst
Þegar bátar voru komnir til
aðstoðar, skaut skipstjóri fluglínu
af línuhyssu skipsins frá stjórn-
palli en það mistókst. Um þetta
leyti var mættur staddur á báta-1
stæðinu á þaki þilfarshússins j
ásamt nokkrum mönnum. Varð
hann þá var við, að skipið fór að
síga ört að aftan, hljóp hann þá
fram á stjórnpall og gerði skip-
stjóra aðvart um þetta og spurði
hvort ekki væri rétt að skipa öll-
um mönnum fram á stjórnpall.
Gaf þá skipstjóri fyrirmæli um
það, og fór mættur aftur eftir og
skipaði mönnunum að flýta sér
fram á stjórnpall. Sluppu þeir all-
ir fram eftir, en nauðuglega þó.
Óðu sumir í mitti, því að bæði
braut yfir og sjór var orðinn djúp
ur á afturhluta skipsins. Eftir
þetta höfðust allir við í brúnni,
kortaklefa og loftskeytaklefa, og
ekkert hægt að gera nema bíða
átékta. Loftskeytamaður og skip-
stjóri höfðu samband gegnum fjari
taka ofan af honum og losa vírana, skiptatæki skipsins við skip þau
gem halda honum niðri, en er ver-jsem komu til hjálpar og Þórshafn
ið var að skrúfa bátsuglurnar út, | arradio. Töldu þeir kjark í menn
þá slóst báturinn til og blokkin.'og gáfu vonir um björgun. Klukk-
húkkaðist úr lykkju á framenda an 04.25 var komið öruggt flug-
bátsins, og telur mættur það hafa' línusamband við færeyskt skip -og
Nýjar og vel búnar verbúðir
teknar I notkun í Keflavík
Frá fréttaritara Tímans í Keflavik.
Fréttariturum blaðanna í Keflavík var á sunnudaginn
boðið að skoða nýjar og veglegar verbúðabyggingar, sem
reistar hafa verið í Keflavík og teknar eru nú í notkun fyrir' og sem einsöngvari.
aðkomusjómenn.
Frú Garolína Kristín
Thorlákson i San
Francisco er látin
Þann 20. des. sl. andaðist á
sjúkrahúsi í San Francisco frú
Carolina Kristín Thorlákson,
kona séra Steingríms O. Thorlák-
sonar, konsúls íslands í þcirri
borg. Hafði hún áíti við van-
heilsu að búa nokkur undanfarin
ár. 1
Frú Carolina var fædd í Winni-
peg, Manitoba í Kanada 11. apríl
1889. Foreldrar hennar voru hjón
in Guðjón Ingimundarson Thomas
gullsmiður og Jónína Jónsdóttir,
sem bæði fluttu ung til Kanada
frá fslandi. Var Carolina snemma
hneigð fyrir hljómlist og söng,
og lauk hún prófi í þeim fögum
frá The Toronto Conservatory of
Music, og seinna kom hún oft
fram sem organleikari í kirkju
Verbúðir þessar eru mjög vel
gerðar og- vandaðar að öllum frá-
gangi, enda er hér um stórhýsi
mikil að ræða. Raunar eru tvö hús
sambyggð, hvort um sig um 600
fermetrar að flatarmáli ,og íbúðir
í hvoru húsinu fyrir 40—50 manns,
þegar frá þeim hefir að fullu verið
gengið.
Hver verbúð rúmar
40—50 manns.
Húsið, sem að heita má er full-
gert er eign hlutafélagsins Röst,
en aðaleigendur þess eru Margeir
Jónsson og* Sverrir Júlíusson. —
Neðsta hæð hússins eru fiskaðgerð
arliús, saltgeymsla, beitugeymsla
og beitustofur, upphitaðar með loft
blæstri frá miðstöð.
Á tveimur næstu hæðunum eru
íbúðir, eldhús og matsalir fyrir
vermenn. Eru þar þegar til húsa
landmenn nokkurra báta, heima-
báta og aðkomubáta og hægt verð
ur að liýsa þar 40—50 manns, þeg
ar húsið er alveg fullgert.
Hver skipshöfn hefir þar sér-
stakt herbergi með góðum rúm-
um og klæðaskápum fyrir hvern
mann.
Bætir nokkuð úr mikilli
húsnæðiseklu í Keflavík.
Annað hús alveg eins, er áfast
þessu húsi og byggt um leið af
öðrum aðilum, nefnilega útgerð-
arfyrirtæki frá Ólafsfirði. Aðaleig
endur þess fyrirtækis eru bræðurn
ir Magnús Gamalíelsson og Halldór
Kristinssonar.
Eins og áður er sagt, er hér um
verbúðir að ræða, og bæði húsin
byggð eftir sömu teikningu, með
sem heppilegast fyrirkomulag fyrir
augum. Vertíð stendur frá áramót-
um til vors og komast þá færri en
vilja í svo góðar verbúðir, en aðra
tíma má svo nota þetta húsnæði
fyrir geymslur og leikhúsnæði fyr-
ir fólk, sem stundar vinnu í Kefla-
vík og á Keflavíkurflugvelli, en
húsnæðisleysi er alltaf mikið í
Keflavík.
Árið 1916 giftist hún Stein-
grími O. Thorlákson, sem þá var
nývígður préstur íslenzku kirkj-
unnar í Kanada. Þau hjónin voru
send til Japan sem trúboðar og
dvöldu þar í 25 ár. Komu þau
heim árið 1941 og áttu fyrst heiin
ili í Berkeley en hin síðustu ár
í San Francisco.
Frú Thorlákson var elskuð og
virt af öllum, sem hana þekktu.
Heimili þeirra hjóna hefir verið
miðstöð íslendinga við Flóaborg-
irnar sl. 15 ár og er gestrisni.
þeirra viðbrugðið. Átti frú Tlior-
lákson ekki lítinn þátt í því að
gera konsúlsheimilið að athvarfi.
íslendingsins og var honum jafu
an tekið með opnum örmum aí;
þeim hjónum.
Frú Thorlákson lætur eftir sig
mann sinn og 3 börn, Margarethe,
sem heimsótti ættland sitt síðast-
liðið sumar, Steingrím og Erik.
Einnig lætur hún eftir sig 2 syst
ur og 13 barnabörn.
Jarðarförin fór fram á aðfanga
dag í Ebenezar Lútersku kirkj-
unni í San Fraucisco að viðstöddu
fjölmenni. ,