Tíminn - 12.09.1957, Blaðsíða 4

4
T f IVIIN N, fimmtudagmn 12. september 1951,
V'íMi
■ . ■

§!■ •
l:
'CM
. . ■

Konungur í NewYork - Chaplin frum-
sýnir í dag Málpípa hversdagsmanns-
ins - Chaplin og Chaplin - Satíran um
tómleika lífsins - Ný Chaplin-leikkona
Konungur í New York,
Chapiin-kvikmyndin, sem
beðiS er meS óþreyju, verSur
frumsýnd í Leicester Square
leikhúsinu í London í dag.
ÞaS er fyrsta mynd Chaplins,
sam framleidd er í Englandi,
og ung ensk leikkona, Dawn
Adams, fer meS aSalhlut-
verkiS á móti Chaplin. Undir-
tektanna vestan hafs er beS-
iS meS eftirvæntingu.
„Konnngur í New York“ er
svart-hyit filma í Chaplinstíl, ófor-
fínuð frá tæknilegu sjónanmiði.
Höfundurinn hefir lengi þráast
gegn því að l'áta tæknina sky-ggja
á aðalatriðin í list sinni. Menn
minnast þess, að í átta ár hélt
hann áfram að gera þöglar mynd-
ir eftir að talmyndin kom til sög-
unnar, en í þetta sinn sló hann til
og lét sýna myndina á breiðtjaldi
jafnvel þótt það kostaði kvalir.
Mólpípa hversdagsmannsins
Chaplin er málsvari „hins ein-
falda, góða hversdagsmanns".
Markmið hans hafa aldrei verið
tæknileg eðlis, en hann hefir ver-
ið trúr sjálfum sér í baráttunni
fyrir rétti einstaklingsins í and-
stöðu við valdaníðslu og kúgun.
Aðalpersónan, litli maðurinn, sem
hrjáist kinrthestaður í umheimin-
um, þar sem brjóstgæði og velvild
skoðast sem veikleikamerki, hefir
breytzt nokkuð með tímanum, en
þó aðeins á yfirborðinu.
Þegar Ghaplin hefir brotið
gegn um sjálfan skrípaleik-
inn, hefur hann að umskapa
persónuna. Trúðurinn verður að
einmana flækingi, fær svolítið
heimspekilegt við sig og breytist
sinám saman í grímuklæddan
heimsborgara, eins konar herra
Kíkóta, sem hæversklega berst
gegn vonzku mannanna, en ávallt
varðveitir sína bjargföstu trú á
það góða, á brosið og hjartahlýj-
una.
Chaplin og Chaplin
Chaplin er nú kominn á efri ár
og er þess að vænta, að kraftar
hans til nýrra átgka fjari út.
Sjálfur hefir hann verið pottur
inn og pannan við gerð mynd-
anna. Hefir samið handritin, íón-
listina, byggt senurnar, stjórnað
töku myndanna og leikið sjálfur
aðalhlutverkin. Talið er, að Chap-
lin hafi gengið lengra í því að
fella grímuna í þessari nýju mynd
en nokkru sinni áður. Þar sem að
viðkvæmni, andagift og skrípa-
læti leika saman í nýrri ádeilu opn
ar hann sjálf sitt fyrir áihorfend-
um og leyfir þeim að skyggnast
Chaplin tekur hamskiptum me3 tímanum en andlitiS er í rauninni það
sama — oo sinnið. Myndirnar sýna gerfisþróun Chaplins, efst Chapiin við
máltíð sína í „Gullæðinu"; næst sem iifandi hluti í vélasamstæðunni í
„Nútíminn", þvínæst sem fjöldamorðinginn, monsieur Verdoux, er sló því
fösfu, að afbrot væru aðeins leyfileg í stórum stíl — og að síðustu sem
Calvero — hann sjálfur? — með Claire Bloom í „Sviðijós".
Dawn Addams í hlutverki ungu stúlk
unnar í „Konungur í New York".
dýpra inn í persónuleika sinn og
eigin heimspeki.
Safíran um tómleika lífsins
I nýju myndinni leikur Chaplin
landflótta uppgjafakóng, sem leit-
ar hælis í Bandaríkjunum. Kóng-
urinn hefir meðferðis úætlun um
íriðsamlega hagnýtingu kjarnork-
unnar, sem hann vill leggja fyrir
Bandaríkjastjórn. Hann mætir
ungri, lokkandi stúlku, sem reynd-
ar er auglýsingafulltrúi og fer með
henni til miðdegisverðar, nokkurs
konar atvinnusamkvæniis, sem er
sjónvarpað ú vegum tannkrems-
framleiðanda. Konungurinn verð-
ur ölvaður í samkvæminu og að
síðustu leikur hann tannlækní við
húsmóðurina við mikla hrifningu
áhorfenda.
Til þess að vinna íyrir sér —
einn ráðherrann er stunginn af
með kassann — samþykkir hann að
koma fram fyrir whiskyfirmá í
sjónvarpi. Hann lætur einnig til-
leiðast að lána sig í auglýsingar
fyrir yngingarkúr, en fyllist biturð
cg finnur sig auðmýktan. Hann
bíður nú aðeins eftir svari ríkis-
stjórnarinnar við uppástungu
sinni. Tillögunni er vísað írá, og
síðar, þegar konungurinn hefir
tekið að sér lítinn dreng, en for-
eldrum drengsins hafði varið
stefnt fyrir óamerísku nefndina,
er honum sjálfum stefnt fyrir
sömu nefnd.
Konungurinn er að vísu sýknað-
ur af nefndinni en af þessum til-
burðum fær hann slíkan leiða á
Bandaríkjunum, að hann tekur þá
, sem kostar á aðra
milljón við heilsuhæli NLFÍ
Aðsókn að heilsuhæiinu í Hveragerði hefir
verið tíu sinnum meiri en hægt er að sinna
Sjötta landsþing Náttúrulækningafélags íslands var haldið
í Reykjavík, dagana 6. og 7. sept. í skýrslu stjórnarinnar segir
að hin nýja baðdeild muni að forfallalausu verða tekin I
notkun í septembermánuði.
úrulækningafélaganna eða verzli
ana, sem kenna sig við þau, séa
ekki aðrar matvörur auglýstar seni
he-ilsuvörur en þær, er hlotið hafa
viðurkenningu sérfræðings sem
stjórnin tekur gildan. i
Þingið ítrekar fyrri samþykktic
um nauðsyn þess, að nýjar félags-
deildir verði stofnaðar og reyní
verði að blása lífi í störf eldri
deilda.
Þar sem fátt mun vænlegra tií
að efla og auka almennan skiln«
ing á gildi náttúrulækningastefn-
unnar en vel undirbúin matreiðslu
námskeið með völdum kennurum,
en á þeim er, því miður, skortur,
þá felur 6. landsþing N.L.F.f.
stjórninni að athuga, hvort ekki
megi fella matreiðslukennslu inn
í starfsemi heilsuhælisins.
Landsþingið felur stjórn N.L.F.f.
að taka í sínar hendur að svö
miklu leyti sem fært þykir, inn.«
flutning á heilnæmum matvörum
fyrir heilsuhælið og verzlanir sam-
takanna. Vill þingið í því sambandi
benda stjórninni á að leita sam«
vinnu við stjórn Pöntunarfélagg
N.L.F.R.
f stjórn voru kosin: Forseti:
Jónas Kristjánsson, læknir. Vara-
| forseti: Arnheiður Jónsdóttir. Með
| stjórnendur: Pétur Gunnarsson,
I tilraunastj., Óskar Jónsson, út*
! gerðarm., Úlfur Ragnarsson, lækn-
! ir. Varastjórnendur: Steindór
Björnsson, Hannes Björnsson, póst
'm., Njáll Þórarinsson, heildsali.
Baðdeildin með tilheyrandi sal-
arkynnum, sem eru sjúkraleikfimi-
salur, hvíldarsalur, læknastofa og
sundlaug o. fl., kostar á aðra millj-
ón lcróna.
Þá segir í sömu skýrslu að að-
sókn að heilsuhælinu hafi verið
mjög mikil, og yfir sumarmánuð-
ina frá 1. maí til 1. sept. hafi að-
eins 1/10 hluti af umsækjendum
komizt að.
Helztu samþykktir þingsins voru
þessar:
Landsþing N.L.F.Í. skorar fast-
lega á ríkisstjórnina að hún beiti
sér fyrir því að tollar og aðrar
álögur á nýjum ávöxtum, svo og
grænmeti verði ekki hærri en á
kornvörum og að innflutningur á
vörum þessum verði það ríflegur,
að fá megi þær allt árið.
Landsþing N.L.F.Í. skorar á Al-
þingi að veita félaginu 200 þús-
und kr. byggingastyrk á næstu
fjárlögum, til heilsuhælis félags-
ins í Hveragerði.
Landsþing N.L.F.Í. skorar á
heilbrigðismálastjórnina að veita
heilsuhæli félagsins sjúkrahúsrétt-
indi, þegar baðdeildin tekur til
starfa.
Landsþing N.L.F.Í. felur stjórn-
inni að rannsaka hvernig bezt muni
vera að haga geymslu á korni,
mölun þess og dreifingu, svo að
ávallt verði unnt að hafa nýmalað
korn á boðstólum um land allt.
Landsþing N.L.F.Í. felur stjórn-
inni að sjá um, að á vegum Nátt-
Danir herða úramum-
leit á Grænlandi
Kampmann fer fram á 2 millj, kr. fjárveitingu
til djúpborana
Kaupmannahöfn í gær. — Einkaskeyti til Tímans.
Danir ætla nú að herða mjög úraníumleitina á Græn«
landi 05 leita á víðáttumeira svæði en fyrr. Lokið er við
að gera 5 ára áætlun um jarðfræðilega rannsókn Suður-
Grænlands.
Er lögð sérstök áherzla á rann-
sóknir, er flýtt gætu fyrir fundi
úraníums í jörðu, enda þykja
þungbæru ákvörðun að hverfa
heim til Evrópu.
Það er satíran um tómleika lífs-
ins og verðleysi fremur en árás á
Bandaríkin.
Ný Chaplin-leikkona
I hlutverk ungu stúlkunnar,
Kay, hefir Ohaplin valið enska
leikkonu, Dawn Addams, sem
hann kynntist í Hollywood fyrir
nokkrum árum. Dawn^ Addams,
sem er gift og búsett á Ítalíu, verð
ur nú éin þeirra kvenna, sem leik-
ið 'hafa með Ohaplin í kvikmynd-
um hans, en meðal þeirra eru
Edna Purviance, Paulette Goddard,
og Clarie Bloom. Dawn Addams
lætur hafa eftir sér, að jafnvel
þótt hlutverkið hjá Chaplin yrði
þess valdandi að hún fengi aldrei
að sfcíga fæti sínum í Hollywood,
mundi hún ekki Mta slíkt aftra
sér.
Chaplin hringdi Dawn upp í
Róm um nýárið 1956 og bað hana
að taka hlutverkið að sér. Dawn
segir:
„-----og þegar ég hafði lagt
á, mátti ég til að hringja til hans
aftur og segja honum hversu yfir-
komin ég var“.
mjög vænlegar horfur um stór-
fellda úraníumfundi eftir þá
reynslu, sem þegar er fengin.
Kampmann fer fram á
aukafjárveitingu.
Kampman fjármálaráðherra fór
í gær fram á 2 millj. kr. sérstaka
fjárveitingu til mikilla djúpbor-
ana, en slíkar boranir eru taldar
geta skorið úr um auðgi fundar*
staðanna og gæði málmsins.
Kampmann hefur skýrt frá
því, í rökstuðningi fyrir þessari
beiðni, að í sumar hafi fimdizt
svo mikið úranium og thóríum
á Grænlandi, að þegar sé grund-
völlur til vinnslu, ekki lakari en
sá, er aðrar þjóðir byggja þegar
á, og miklar vonir séu einnig
bundnar við framtíðarrannaókn-
ir. — Aðils.
Tíndi 10 potta af berjum
á klukkutíma
AKUREYRI í gær. — Berja*
spretta hefir verið hér með bezta
móti. Um helgar fara menn hundr
uðum saman til berja og tína flest
ir vel. Komið hefir fyrir, að menn
hafa tínt 10 potta á klukkutíma.
Helztu berjalöndin eru á Flatevrar
dalsheiði, í Svarfaðardal og f
Aðaldal. ED.