Tíminn - 05.02.1958, Page 7

7
T í Ml-N N, -miðvikudaginn 5. febrúar 1958.
Blindir læra lestur, vélritun og marg-
víslega handavinnu að Ingólísstr. 16
Heimsókn í skóla og yinnuheimili Blindravinafélags íslands
— Starfsemi okkar er
tvenns konar, annars vegar
að koma í veg fyrir blindu
með því að veita mönnum
læknishjálp og hins vegar
að taka við þeim, sem lækna-
vísindunum hefir ekki tek-
izt að hjálpa, veita þeim
vinnu og hjálpa þeim til að
ná fðtfestu í lífinu.
Það var Þorsteinn Bjarnason, for-
maður Biindravinafélagsins, sem
fór þessuin orðum um starfsemi
þess, þegar fréttamenn blaðsins
bar að garði hjá Blindraiðn að Ing-
ólfsstnæ.ti 16 1 fyrradag.
— Við skulum heilsa uppá Ein-
ar til að byrja með, bætir Þor-
steinn við, — hann kennir lestur,
vélritim og reikning hérna við
skólann.
Fyrirferðarlítil prentsmiðja
Einar Halldórsson, kennari
Blindrajyinafélagsins, sat við
vinnuborðið, þqgar við Þorsteinn
tókiun hann tali, Qg hann var með
næsta Skrix’.giiegt áhald fyrir fram
an'sig. ' .
— Þetta, er fjölritari fyrir
blindralctur, segir Einar. Stafirn-
ir eru mótaðir í alúminíumþynnur,
arkimar lagðar á milli þynnanna
og svo rennum við þessu í 'gegn
um þvottavinduna, sem þú sérð
pliMSiU
Karl Hilmar Jónsson hnýtir pappírskörfu.
Sesselja Eysteinsdóttir
býr til uppþvottabursta úr næloni
hérna á gólfinu fyrir aftan þig.
Þetta er fyrirferðarlítil prent-
smiðja og býsna einfcld. Fjölrit-
arinn er gjé'if frá Lions-klúbbnum
í Beykjavík.
— Og hvernig gengur fólkiuu
að læra lesturinn?
— U-ngt fólk lærir þetta fljót-
lega, en það er erfiðara fyrir þá,
sem Iiafa lúnar hendur og sigg
á fingnunum. Þá er tilfmningin
ekki eins næm og erfiðara að
þreifa eftir stöfunum. Letrið
slitnar tillföiulega fljótt á bókum,
sem mikið eru lesnar, en við geym
um alúnhimformana og prent-
um bækurnar að nýju; þegar þær
eru útlesnar.
— Hvað um aðrar námsgreinar,
vélritun og reikning?
— Við 'höifum sérstaka ritvél fil
að rita blindraletur. Hún gerir
blindu ifóMd kleyft að skrifa hvert
öðru sendibréf, en auk þess læra
margir að slá venjulegar ritvélar.
Talnaikerfið er byggt upp með
sömu merkjum og stafrófið og við
reikningsfkjennsluna notum við
teninga með upphleyptum merkj-
um. Neaneuidurnir raða teningun-
um á grind og læra þannig flestar
aigengar reikningsaðferðir, meira
að segja brot.
Biblían í 36 bindum
— Ég só að þið eigið hér all-
mikið bókasaifn.
— Já, við eigum nokkrar bækur
á blindraletri, meðal annars bibl-
íuna á dönik.u. Hún er í 36 bind-
um, nckkuð stytt að vísu, með
ærstckum táknum fyrir algeng-
ustu orðiu.
— Þið kennið þá erlend mál
við Blindraskólann?
— Já, cg he-f hjálpað þeim
dálitið við málanám, hæði dönsku
og ensku.
I — Gætirðu ekki lofað mér að
hlusta eða horfa á einn nemanda
þinn lesa?
— Það ætti að vera sjálfsagt,
tégir Einar; fer út og kernur að
vörmu spori afitur íneð ungan,
blindan mann, Gunnar Guðmunds-
son. Kennarinn dregur bindi aí
þjóðsögum Jóns Árnasonar út úr
bókaskápnum og Gunnar sezt við
borðið, stiður hiönd undir kinn
og rennir gómunum fljótt og fim
lega yfir línurnar. Iiann les æfin-
týri.
ana um leið cg þeir eru fullhnýtt
ir og rennir þeim yfir skurðvélina
sem jafnar í þelm stnáið. HanT
notar hljóðikífu með sandpappír
'tiil að fága kústahau'sana að ofan-
verðu, en þesisi vinna krefst sjón-
ar, enda er Guðmundur alsjáand'
— Aður var hver maður með
hnif og jafnaði burstaná að ofan-
segir Þorsteinn Bjarnason, en það
var nokkuð seinlegt og þessvegna
tókum við upp á því að nota skurð
véiina. Stundum hefir hraðinn þó
líitið að segja. Við erum í stöðugu
efnishraki, getum ekki unnið full-
an vinnutíma og stundum fellur
vinna niður með öllu. Okkur geng
ur illa að fá innflutningslsyfi, en
I efnið í burstana — hausarnir og
stráið — er keypt frá Danmörku.
Körfugerðin
Niðri í kjallaranuim er körfu-
gerð og þar situr Karl Hilmar
Jonsen og bregðiu* þessi ílát af
mikiili list.
— Þessi starfsemi hefir legið
niðri síðan Körfugerðin brann, seg
ir Þorsteinn. — En nú förum við
að byrja aftur.
Þorsteinn var eigandi Körfugerð
arinnar, en nú hefir hann ákveðið
að flytja fyrirtækið niður í Ing-
ólfsstræti og láta Blindravinafélag
ið reka það.
— Eg hef ákveðið að hafa enga
samkeppni við blint fólk, bætir
hann við.
Margir hinna blindu vinna að
bursta- og körfugerðinni heima.
Þeir fá efni fiá fyrirtækinu og það
innasít um söluna á framleiðslu
beirra, sem getur orðið tölluverð
illt að þrjár til fjórar körfur á
dag.
Hundar til fylgdar blindum
Á leiðinni neðan úr kjallara hef-
ir Þorsteinn orð á því, að Blindra-
vinafélagið hafi nú fengið leið-
sögutík frá Danmörku. Slíkir hund
ar eru talsvert notaðir erlendis
og þykia gefast vel. Blindir menn
leiða þá í bandi, þar sem þeir eru
á ferli úti við, en hundarnir vísa
þeim veginn.
Það er Gunnar Guðmundsson,
.sem hefir uinsjá méð tíkinni og
hafa tckizt með þeim miklir dá-
leikar. Þegar Gunnar fer út, hefir
hann tíkina með sér, leiðir hana
í bandi, en hún vísar honum veg-
;nn og gætir varúðar í umferðinni.
Þessi kostagripur situr nú inni í
miðslöðvarherberginu og bíður
þess að henni sé hleypt út. Ofur-
lágt gjálfur berst okkur til eyrna
um leið og við náigumst dyrnar.
— Það er bezt að ná í Gunnar,
segir Þorsteinn.
Þegar Gunnar opnar dyrnar,
ryðst tíkin út með miklum látum,
dansar nokkra hringi í kringum
húsbónda sinn og iðar í skinninu
af ákafa og gleði. Hún heitir
Tiggý og Gunnar segir, að henni
gangi vel að skilja íslenzku.
— Ilún er svolítið ærslafull’,
þegar hún kemur út, en stilltist
á göngunni.
Og það er auðséð að Tiggý hefir
skilið, að húsbóndi hennar er að
tala um hana; hún stekkur upp og
leggur framlappirnar á herðar
Gunnari og masar við hann á sinn
sérstaka hátt. Þau eru vinir.
B.Ó.
VefnaSur og burstagerS
Inn af skriifstofunni eru vinnu-
salirnir. Tveir vefstólar í þekn
fremri og þar hittum við Jónínu
Þorleifsdótt'ur, sem er að vefa
handklæði. Jónína situr við vef-
inn sex tímaá dag og þegar hún |
þreytiJt, réttir hún sig upp, gengur
að hinum vetfstólnum og vefur |
þar gólfkiúta. í næsta herhergi
er unnið' að burstagerð og þá er
það Jóhannes Ögmundssón, sem
sér um gctukústana. Hánn grípur
stráið, bregður á það vírnum og
stingur dúskunum í luBtahausinn,
sem hann heidur við hnó sér. Ein-
staka sinnum stendur hann upp
cg fentir kústahausinn í eins icon
ar þvingu á borðinu- Þá bregður f
hann vírnum aftur fyrir sig og 1
hnikkir á með mjöðminni.
Qesselja Eyisiteinisdóttir hnýitir 1
nælcnbursta og hinu megin við |
Jóhannes situr Magdalena Bjarna-
dóttir og hnýtir uppþvottabursta
úr mjúku hári. Verkstjórinn, Guð-
miuidur Hannesison, tekiu- burst- Gunnar Guðmundsson með Tiggý. —
Henni gengur vel að skilja íslenzku,
Á víöavangi
Málið, sem fýndist
Alþingi er komið saman U't
framhaldsfundar. Samkvæmt hotii
skap Morgunblaffsins fyrir kosö'
iugar, ætti þaff að verða fyrsta
verk þiugsins að lögleiffa tillög-
ur „gulu bókarinuar". Sam-
kvæmt effli máisins æíti Morg-
unblaðið því aff berjast hvati
mest gegu „fyrirhuguffiuu ráö-
stöfunum-' einmitt þessa dagana,
Nu ætti hættan að vera niesl,
Samt er ekki orff um kúsnæðítí-
málin í Morgunblaðinu, og hefk'
ekki verið síffau kosningadagimn,
Gulu húsnæðisniálasöguruai’
hurfu jafnskjótt og kosningadag-
mrinn leið að kvöldi. Þá vorw
þær búnar að gegna sínu hluL
verki. Þögn Mbl. nú um þetín
„stóra“ mál, sýnir kjósendmn
ljósar en nokkuð annað, aff sög-
urnar um húsnæffismálaráffstat-
auir í anda gulu bókarinnar vortn
gular blekkinga- og skriiksöguA,
uppfundnar af ófyriiieitnum á-
ráðursmönnum í kosningabaí’-
daga, en liöfffu enga raunvem-
Iega stoð í veruleikanuni. Þeí®
vegna eru þær horfnar úr Mbl,
í dag. Affalmál kosningahardag-
ans er ekki lengur til!
Gula sagan um
peningaskiptin
íhaldsforingjarnir þóttust ekfeS
nógu öruggir um áhrif gulu sög-
unnar um húsnæðismálin svo aíf
þeir töldu Iiagkvæmt að dreifa
út fleiri gulum sögum til atJ
hræffa kjósendur. Rétt fyrir
kosningarnar byrjaði Mbl. at>
lýsa fyrirhuguffum „peningn-
skiptum og eiguakönnun". Á
sjálfan kosning'adaginn greip
það til þeirrar fáheyrðu blekív.
ingar að setja venjulega viffskiptr*
ferð brezks starfsmanns fyriu >
tækis, sem Landsbaukinn skiptir
við, í samband við yfirv ofanéU
„peningaskipti". f aukablacii
eftir hádegi á kosningacíaginn
var þessi guli reyfari gerffur a?>
æsífrétt. En eftir kosningamar
gufaffi máliff upp úr hlaðintr,
Seðlabankinn og Landsbankinu
Iiafa nú bú*t yfirlýsingu í Lilefn*
af þessari gulu sögu og hafa aí-
hjúpað Mbl. Enn einu sinni ex
blaffíS bert að því aff hafa fariíl
nieð vísvitandi ósaimimli og
Wekkíngar. En ósvífnin cg tm-
ín á heimskuna er svo íik, aö
blaðið heldur að það sleppi frá
fordæuiiugu fyrir uppspunann
með því að'segja að nú sé banv
hætt við allt saman! Peningo-
skiptin liafi staðið til, en efiia'
kosning'ariiar hafi „fyrirætlanim-
ar veriff Iagffar á hilhma." Þetta
er afsökun ósannindamanuannn
á öllum tímum. Þegar þeir
standa afhjúpaðir meff skröfe-
sögur sfuar, segja þeir aff þessi
eða hiun hafi „ætlað“ að síaö-
festa söguna, en bara ekkí þorað.
Þetta er gula siðferðið í almeim-
nm samskiptamálum.
' ^
Yfírlvsínct Landsbankans
í yfirlýsingu Landsbankans ei’
staðfest, að það var rétt, sem
Tíminn upplýsti á sunnudaginn.
Fullirúar brezku seðlaprení ■
sniiffjunnar, sem Landshankina
skiptir við, koma hér „aíi
miunsta kosti einu sinni á ári’*
í viðskiptaerindum, og ferð
þeirra hingað nú var ekkert sét'*
stök effa söguleg. Mbl. hefir
aldrei skýrt frá férðalagi þessa
fólks hingað fyrr. f yfirlýslhgai
bankastjóranna er upplýst, hvert
var erindiff aff þessu sinni, og
söniuleiffis að bankinn hafi ekfc*
ert samráð liaft við ríkissíjórm*
ina um þessi mál og húu engiá
afsMpti af þeim. Þetta er alli
saman jafngilt því að segja Mbl
hafa farið með bein ósannind)
og Mekkingar, euda blasir þatí
nú við liverjum rnanni. Yfirlýtí-
ing Landsbankans uppljómar
gula áróðurinn og gula siffferðíö?
Deílt um arfahluf
A5 loknum kosningunum ger©i
eitt máígagn SjáJfstæðisflokktí-
íns upp innanliússmálin með
þessum hætti: Úrslitin hafa
, styrkt hendi Gunnars Thorod«I-
(Framháld á 3. síðu).