Tíminn - 07.02.1958, Blaðsíða 1
tfmar TIMANS eru:
Rltstiðrn og skrlfstofur
1 83 00
■laðamenn eftlr kl. 19:
18301 — 18302 — 18303 — 18304
43. árgangur.
Eínisyfirlit:
Starfsemi Ölgerðarinnar Egill’
SkallagrímssoTi, bls. 4.
'1
Reykjavík, föstudaginn 7. febrúar 1958.
Sparifjársöfnun skólabarna, bls. 5.
Erlent ytfirlit, bls. 6.
Minningargreinar um Pál Her-
mannsson, bls. 7.
31. blað.
Fnchs varð fyrir óvæntu skakkaf alli -
verður að leggja lykkju á Ieið sína
London, 6. febr. — Hinn brezki leiðangur dr. Fuchs á
Suðurskautslandinu varð í dag fyrir óvæntum skakkaföllum,
er leiðangurinn átti um dagleið ófarna að birgðastöð 700.
Var áður vitað, að þarna mundi vera einn örðugasti hluti
leiðarinnar. Missti hann tvær dráttarvéla sinna í jökul-
sprungu og laskaðist önnur þeirra mjög.
Varo Fuchs þarna fyrir alvar
legum.'-tafiun. Áður hafði Hillary
ieiðhíjrit Fuehs og ráðlagt hon-
um, hvaða leið hann skyldi halda,
en eiit; cg kunnugt er, hafði Hill
ary farið yfir sama svæði á leið
isinni t;J heún. kautsins. Fór Fuehs
í fyTi tj efíir leið Hillarys, en brá
isvo út af hanni- Eru nú slíkar farar
tálmamr á leiðii.ni, að Fuchs er
neyddur til að halda nokkra vega
len.gd íiJ baka, til að reyna að finna
‘á nýjáin leik leiðina, sem Hillary
kcm éftir tii skautsins. Við birgða
stöð 700 mun Hillary slást í för
með Fuchs cg verða þeir eftir það
samferða á leiðarenda. Leiðangur
Fuchs hefir hér orðið fyrii- mjög
alvarlegum töfum, en eins cg kunn
ugt er af frcttum, verður hann að
leggja allt kapp á að hraða för
sinni, áður en hinar hörðustu
vetrarhríðar taka að geisa um auðn
ina. Hafi hann skilið eftir hin
þungfærari farartæki sín á skaut
inu til að vera lóttyísari.
Rætt um nýjar tillögur til að draga
úr kostnaði við rekstur ríkisins
Fyrsti fundur hinnar nýkjörnu bæjar-
stjórnar Reykjavíkur haldinn í gær
Magnús Ástmarsson hafcfi samstarf vi<S Sjálfstæíis-
flokkinn um borgarstjórakjör og nefndakosningar
Hiti nýkjörna bæjarstjórn Reykjavíkur hélt fyrsta íund
sinn kl. 5 síðdegis í gær í hinum nýju húsakynnum bæjar-
stjórnar í Skúlatúni 2. Það bar hclzt til tíðinda á fundinum,
að Magnús Ástmarsson, fulltrúi Alþýðuflokksins, hafði al-
gert samstarf við Sjálfstæðisflokkinn um borgarstjórakjör
og nefndarkosningar.
eins í nefndarkosningum heldur
einnig um borgarstjórakjör.
Hinir minnihlutaflokkarnir,
Framsóknarflokkurinn og Alþýðu
bandalagið, liöfðu liins vegar
með sér samvinnu um nefndar-
kosningar á sama liátt og verið
hefir.
Gunnar Tlioroddsen, borgar-
Sjáffstæðisflokkinii, og ekki aff- stjóri, setti fundinn og stjórnaði
Eysteinn Jónsson, fjármálaráðherra, mælti
fyrir stjórnarfrumvarpi um þetta efni í gær
Stjórnarfrumvarp til laga um ráðstafanir til að draga úr
kostnaði við rekstur ríkisins var til fyrstu umræðu á fundi
efri deildar Alþingis í gær. Eysteinn Jónsson fjármálaráð-
herra fylgdi frumvarpinu úr hlaði með ágætri ræðu á þing-
fundinum í gær og lagði áherzlu á hversu mikla nauðsyn
ber til þess að sporna gegn auknum útgjöldum við ríkis-
reksturinn og sagði að í því sambandi þyrfti sífellda árvekni
og aðhald.
,, . , nokkrum orðum um það stórfellda
Fjármalaraðherra for fyrst va,ndamáli sem það er fyrir ís.
----------------------------, lendinga að geta látið ríkið halda
uppi allri þeirri fjölþættu þjón-
ustu, sem atf því er krafizt. Þetta
þyrfti að gerast án þess að kostn-
aðurinn verði gjörsamlega óvið-
ráðanlegur. Bénti ráðherra á það
að óvíða eða hvergi í víðri ver-
öld er þetta tiltölulega jafn erfitt
og' hér, vegna þess hve landið er
strjálbýlt og fólkið tiltölulega fátt,
sem landið byggir. Kostnaðxu-inn
verður því mjög mikilt á mann,
þegar þjóðin viH og þarf að búa
við menningarlegan nýtízkubú-
skap, í sem tflestum greinum.
MianihLutaflokkarnir í bæjar-
stjórn höfðit meff sór samstarf
um nefndarkosningar eins og
veriff hefir aff undanförnu. Við
undirbúning þess var Magnúsi
Ástmarssyni boffin full þátttaka
í þvi eins og áffur, en hann kaus
helduir aff hafa samvinnu við
'kjöri forseta bæjarstjórnar. Frú
Auður Auðuns var kjörinn forseti
með 11 atkvæðum, en þrír seðlar
voru auðir. Einn bæjarfulltrúi var
e'kki koniinn þá til fundar.
Fyrsti varaforseti var kjörinn
Geir Hallgrímsson með 11 atkvæð-
um, en 4 seðlar voru auðir. Ann-
ar varaforseti Guðmundur H.
Guðmundsson með sömu atkvæð-
um.
Ritarar bæjarstjórnar voru kjörn
ir Einar Thoroddsen og Alfreð
Gíslason og vararitarar Magnús
Jóhannesson og Guðmundur J.
Guðmundsson.
|
Kjör borgarstjóra.
Þá fór fram kjör borgarstjóra,
og var Gunnar Thoroddsen kjör-
(Framhald á 2. síðu).
Miklar kröfur gerffar
iil ríkisins.
Eysteinn Jónsson fjármálaráð-
herra benti ennfremur á það, að
kröfurnar um fjárframlög eru hér
mun meiri en algengast og þekk-
ist í öðrum löndum. Bæjar- og
sveitarfélögin eru flest svo fá-
menn, að þau geta ekki staðið
undir fjárfrekum framkvæmdum
og framförum. Þess vegna verffur
iniðurstaðan hér á landi oftast sú,
að ríkinu sjálfu er gert að standa
fjárhagslega undir mörgum þeim
framkvæmdum, sem bæiarfélögin
annast hjá öðrum þjóðum.
Glæsilegar skemmtanir starfsfólks B4istans
Nokkrar svipmyndir frá skemmtun starfsfólks B-iistans aö Mofel DOig og í Silfurtunglinu í fyrrakvöld.
Fjármálaráðherra bertti á, að
nú er svo komið, að miikiH meiri
hluti ríkisútgjaldanna er lögboð-
inn af Alþingi og sífertt sótt í
það horf æ meir hin síðari árin,
Beinn kostnaður við rfkisstarf-
ræksluna er því orðinn mjög mik-
ill minnihluti rfkisútgjaManna.
Þannig er beinn kostnaður slíkur
í þrengri merkingu, ef með er
tekinn kostnaður við Alþingi
stjórnarráð, utanríkismál, opitl-
bert eftirlit, innheimta skatta og
tolia, aðeins um 6,2% af rxkisút-
gjöldunum, samkvæmt fjárlaga-
frumvarpinu eins og það var liagf
fyrir Alþingi í vetur.
Mikilvægt að vel haldið
á málum.
Engu að síður nemur hinn ó-
lögboðni kostnaður við starf-
rækslu ríkisins mjög háum upp-
hæðum og er því mikiivægi
fyrir þjóðina, að honum sé hald-
ið í skefjum. Sagði fjármálaráð-
herra að sífellt sé verið að gera
harðar atremiur til að hamla á
móti vexti þessa kostnaðar.
Stendur sú orrahríð alla tíð í
ráðuneytununi og auk þess eru
gerðar sérstakar sóknarlotur í
þessu efni, þar sem leitað er
allra hugsanlegra ráða til að
finna leiðir til aukins sparnaðar.
Sérstakar sparnaðarnefndir hafa
oft starfað ýmist kostnaðar af
Alþingi, eða skipaðar af ríkis-
stjórn.
Fjármálaráðherra sagði að
sparnaðarnefndir þessar hefðu oft
gert gagn. Þær hefðu kynnt sér
sérslaka þætti í þjóðarbúskapmum
og gefði gagnlegar bendingar. Það
hefir þó verið sameiginlegt með
störfum þessara nefnda aö þeir
hefðu orðið að láta sér nægja að
gefa bendingar, fremur en gera
ákveðnar rökstuddar tillögur. Oft
hafa nefndirnar líka tekið fram
að þær hefðu ekki aðstöðu til að
kynna sér nægilega ýtarlega ein-
stök atriði varðandi rekstur skrif-
stofa og stofnana.
Horfið frá aS stofna embætti
ríkisráðsmanns
Ráðherra vék síðan að því fyrir-
komulagi, sem ætlunin er að tek-
ið verði upp í þessum efnum, sem.
frumvarpið verður samþykkt. Oft
hefði verið um það rætt á hvem
hátt unnt væri að skapa aukið
aðhald um sparnað í ríkisbúskapn
um. Til mála hefði komið að
stofna einskonar ráðsmannsem-
bætti til eftirlits en ekki orðið úi’
því.
í fjárlögum hafa lengi staðið
þau ákvæði að rikisstjórninni væri
heimilt að ákveða, að fjölgun
starfsmanna ríkisins skuli vera
háð samþykki fjármálaráðherra,
þar til sett verði lög um ráðstaf-
anir til að draga úr kostnaði við
opinberan rekstur. Ekki hefir orð-
ið af því að hægt væri að fram-
kvæma þessa heimildargrein, þar
sem reynslan hefir orðið sú að
einstök ráðuneyti hafa farið sinu
fram, enda ráðningar verið full-
gildar, án þess að til komi sam-
þykki fjármálaráðuneytisins.
Sérstökum trúnaðarmönnum
falið eftirlit og aðhald.
Með frumvarpi því, um ráð-
stafanir til að draga úr kostnaði
við rekstur ríkisins, sem nú ligg'-
ur fyrir Alþingi er gert ráð fyrir
því að þessum málum verði kom-
ið í mun fastara form en verið
hefir. Ekki gert ráð fyrir áð
skipa fastan embættismami, eða
(Framliald á 2. síðu).