Tíminn - 14.02.1958, Side 1
Bimar TfMANS eru
RItst(órn og akrlfstofui
1 83 00
BlaSamenn eftlr kl. Ui
18301 — 18302 — 18303 — 18304
EfníU: 1
Erlent yfirlit, bls. 6.
íþróttir og skák, bls. 8.
Ég og fjölskyldan, bls. 4.
Minningargrein um Pál
Hennannsson, bls. 5:
42. árgangur.
Reykjavík, föstudaginn 141 febrúar 1958.
37. blað.
Þetta er greinin, sem Morgunblaðið
hefir falsaS í tvo daga í rö8!
1 Tíminn hefir aldrei stutt „hlutleysis”-skraf
f Bjsrna Benediktssonar
il tvo daga í röð hefir Mbl. falsað efni ritstjórnargi-einar í
j Tímanum írá 18. des. Því er blákalt haldið fram, að Tíminn
j hafi í desember ljáð máls á ]>ví, að ísland gæti tekið hlutleysis-
] tryggingarboði Bulganins og þykist Bjarni þá ekki lengur einn
! á ’íiáti eftlr þingræðuna á mánudaginn. Mbl. vitnar í ummæli
í kafii ritstjórnai'greinarinnar, sem er öll urentuð liér á eftir,
þau, sem þar ém feitletruð. Lesendur sjá, að þau eiga við efni
1. kafia gi einarinnar, um AFVOPNUN og STÓRVELDAFUND. ’
Síðasti kafli leiðarans frá 18. des. fjaiiar aftur á inóti um mál-
efiii ísl'.mds í tilefni af bréfi Bulganins. Þar er liiklaust lýst
aðsid íslands að A-bandalaginu, sem ekki verði breytt, og þar
meff hafnað hlutleysistryggingarboðinu.
Þessi grein sannar því ekki mál Mbl. eða styður á nokkurn
báti. þvei-t á móti. Hún sýnir, að Mbl. er svo ómerkiiegt, að
það gríjnu' til beiima falsana til að bjálpa aðalritstjóranum í
þeim vanda sem að honuin steðjar út af frumhlaupinu í lilut-
leysísmál'nu á bingi á mánudaginn. Ilér er greinin öll. Hún
talar sjalf og er óbrekjanlegur dónnir yfir því gula siðferði,
sem nú flæðir um Morgunblaðshöllina:
ÞAÐ ERU sannarlega góð
umskipti, að Búlganin, forsætis-
ráðíierra Sovétríkjanna, 'skuli
baía skrifað forráðamönnum
ýmsra vestrænna ríkja bréf,
þar sem rætt er um ýmsar leiðir
til samkomulags um afvopnun-
armalin, xéít á eftir að Rússar
höfðu neitað að starfa í afvopn-
imamefnd Saineinuðu þjóð-
anna, enda þótt fjölgað hefði
verið í nefndinni til samkonui-
lags við þá og m.a. bætt í hana
fuíltaium þriggja kommúnista-
rikjá og nokkurra óháðra ríkja,
eins pg Indlands, Egyptalands
og Svíþjóðar. Þessi neitun
Rúss-a oMi miklum vonbrigðum
og það ekki sizt hjá hinum
óhiið'u ríkjum, sem fengu nú
futítirúa í afvopminarnefndina,
í fyrsta sinn. Vafalaust hafa for-
ráðamenn Rússa orðið þeirrar
óánægju varir og hún orðið
þess valdandi ásamt ráðherra-
fundi Atlantshafsbandalagsins,
að þéir hafa séð sig um hönd.
Þeár hafa rcttilega gert sér
þao Ijóst, að almenningsálitið í
heiminum krefst þess, að við-
ræoaði um afvopnunarmálin
verði haldíð áfram, en þeim
ekki hætt.
ÞÆR RADDIR heyrast
notkuð, að hér sé aðcins um
nýít áróðursbragð að ræða hjá
Rúissum í kalda stríðinu. Slíkar
fullyrðingar ciga þó ekki rétt
á sér á þessu stigi. Þelta geta
menn ekki fullyrt, nema kann-
aS5i hafi verið til fulls, að svo
sé. —Þess vegna ber lýðræðis-
þjéðunum að taka því tilboði
Biuriganins að nánara verði rætt
uma þau efni, er bréf lians
fýiJiar um. Það er liægt að gera
ám þess að lýðræðisþjóðirnar
diagí úr vöku sinni.
Það er athyglisvert, að full-
tráar ýmsra hinna minni þjóða
haMa þessu sjónarmiði ákveðn-
ast fram á ráðherrafundi At-
lajiiitshafsbandalagsiiis, er nú
stendur yfir. Það er ný sönn-
im þess, að einmitt með þátt-
töku í siíku bandalagi, geta
smaríkm oft komið sjónarmið-
um sínum bezt á framfæri.
í BRÉFUM Bulganins virð-
ist á nokkrum stöðum koma
fraim slæmur misskilningur á
eðji og tilgangi Atlantshafs-
baridalagsins. — Ilann virðist
fyrist og fremst líta á það sem
áiiásarbandalag'. Slífct er full-
komlega rangt, en samt niá
vera, að tortryggni Rússa sé
svo mi'kil, að þeir trúi þessu að
meira eða minna leyti. Vel má
líka vcra, að vestrænar þjóðir
torlryggi um of vígbúnað Rússa.
Það er áreiðanlega fyrsta
skrefið til samkomulags um af-
vopnunarmálin, að eytt sé tor-
tryggninni, er veldur vígbún-
aðarkapphlaupinu. Til þess er
m.a. nauðsynlegt, að forustu-
menn þjóðanna hittist og ræði
saman, þótt beinn árangur verði
oft lítill, og að aukin séu gagn-
kvæm skipti og samgangur
milli þjóðanna.
f BRÉFI því, sem Bulgan-
in hefir skrifað Hermanni Jón-
assyni, er vikið sérstaklega að
Íislandi og afstöðu þess. í því
sambandi þykir rétt að vekja
athygli á eftirfarandi umniæl-
um, sem eru framarlega í bréfi
Bulganins:
„Færi svo, að ný heimsstyrj-
öld brytist út, til bölvunar öllu
mannkyni, þá er það víst, að
ekkert riki, stórt eða smátt,
getur talið sig öruggt“.
Það er einmitt þelta sjónar-
mið, sem liefir mótað stefnu
íslands í utariríkismálum að
undanförnu. íslendingar telja
land si'tt á slíku hættusvæði, ef
hcimsstyrjöld brýzt út, að þeim
só engin örugg vernd í lilut-
leysi, öryggisyfirlýsingum stór-
velda eða öðrum ráðstöfunum.
Eina öryggi íslands sé
fólgi'ð i því, að komið sé í
veg fyrir að styrjöld hefj-
ist, og það telja þeir, að
bezt verði tryggt með varn-
arsamtökum lýðræðisþjóð-
anna meðan ekki kemst á
samkomulag um allsherjar-
afvopnun. Af þeim ástæð-
um hafa íslendingar gerzt
aðilar Atlantshafsbandalags
ins til ákveðins tíma, og
verður því ekki breytt að
óbreyttu ástandi í alþjóða-
málum.
En engir myndu fagna því
meira en íslendingar, m. a.
vegna liinnar hættulegu legu
landsins á stríðstímum, ef það
ástand skapaðist, að vígbúnað-
ur yrði óþarfur og Atlantshafs-
bandaiagið þarflaust í núver-
andi mynd sinni.
Bourguiba býðst til að veita Nato
bækistöð í Túnis, ef Frakkar fari
Herlið Frakka í algerri úlfakreppu
Bourguiba segist berjast með skæruliðum
NTB—Túnis, 13. febr. — Viðsjárnar í sambandi við sanv'
búð Túnis og Frakklands fara síður en svo minnkandi. Sízti
dregur úr gremju almennings 1 Túnis og boðað hefir verið
5 klst. allsherjarverkfall á morgun, en jafnframt verða
haldnir fjöldafundir til að krefjast bi-ottfarar franska hers-
ins. Bourguiba forseti sagði 1 útvarpsræðu í dag, að hann
væri fús til að ljá Atlantshafsbandalaginu afnot af flota-
höfninni í Biserta, en ekki kæmi til mála að Frakkar fengju
að vera þar áfram.
í útvarpsræðu til þjóðarinnar
í dag, sagði forsetinn, að hann
krefðist þess, að allur franskur
herafli yrði úr landinu þegar í stað.
Er hér um 15 þús. herimenn að
ræða.
að sér aS miðla málum og koma
á sáttuin.
iSendiherra Frakka í Washing-
ton ræddi í eina klst. við Herter
aðstoðarutanríkisráðherra. Sagði
isendiherrann að þeir hefðu rætt
um hugsanlega málamiðlun af
há'lfu Bandarikjamanna, en ekki
lægju enn fyrir neinar sáöalil-
lögur af hálfu Bandaríkjastjörn-
ar.
Frakkar mótmæla.
Pineáu utanrikisráðh. Frakka
hélt ræðu í dag á þingi. Haim var
þungorður í garð Túni.sstjórnar og
'kvað liana hafa rofið aMa samn-
inga, með því að emangra framska
setuliðið, og krefjast brottfarar
þess. Hann kvað frönsku Stjórn-
ina haf a tiilbúnar tillögur um baetta
saimbúð ríkjanna og byggðust þaer
á öruggri landamæravörski miiili
Túnis og Alsír. Hann neitaði því
að franski MiðjarðarShalflslfflidtum
væri við því búinn að ráðast inn
í Bizente eða á aðrar borigir í
Túnis.
Blóð mun fljóta.
Franskar herstövar eru nú al-
gerlega einangraðar og geta hvorki
dregið að sér vistir né annarra
nauðþurfta. Öflugur hervörður er
uim bústað franska hershöfðingj-
ans, Gambiez, sem er 1500 m. fyrir
utan höfuðborgina. Var vörðurinn
enn aukinn í dag. Fær þaðan eng-
inn út að fara og engir nær að
koma en 100 m. frá garðhliðinu.
í ræðu sinni sagði Bourguiba,
að hann vonaði að Frakkar létu
skynsemina ráða og reyiulu ekki
að beita valdi til að flytja her-
sveitum þessum vistir eða losa
þær úr umsátinni. Sama gilti um
flotahöfnina í Bizerte. Ef Frakk-
ar reyndu slíkt, myndu Túnis-
búar berjast með þeim vopmun,
er þeir hefðu. Þeir myndu ekki
óttast að fórna lífi sínu og blóði
fyrir heiður landsins. Frökkum
hlyti að vera ljóst, að haim sjálf
ur væri reiðubúinn að deyja fyrir
sjálfstæði og heiður Túnis. Ef
til vopnaviðskipta kæmi sagðist
liann myndi lialda til fjalla með
skæruliðum og' stjórna þaðan
baráttu þeirra gegn Frökkum.
Mikil framleiðsluaukning til lands
og sjávar í Eyjafirði s. 1. ár
FélagsráSsfundur Kaupfélags Eyfirðinga
haldinn á Akureyri
AKUREYRI: — Hinn árlegi fé-
Iagsráðsfiindur Kaupfélags Ey-
firðinga var haldinn að Hótel
KEA á þriðjudaginn, og sóttu
liann fulltrúar 13 félagsdeilda,
þrátt fyrir samgönguerfiðleika
af völdum ófærðar.
Á þessum fundiim filytja stjórn
og fraimkvæmdastjórn bríáðabirgða
sikýrslu iim hag og starfrækslu
félagsins á nýliðnu ári. FuMnað
ar skýrslur eru lagðar fyrir aðal
fund, sem venjutoga er haldinn
í maí.
Aukin vörusala og framlei'ð'sla.
Þórarinn Kr. Eldjárn á Tjörn.
formaður stjórnar KEA setti fund
inn og flutti ávarp, fundarstjóri
var Brynjó'lfur Sveinsson, Efsta-
landskoti, fundarritari Ingiimund
ur Árnaso'n fulltrúi. Að'ailræðtma
á fundinum flutti Jakob Frinianns
son forstjóri KEA; ræddi hann
verzlun og iðnað á sj. ári, fram-
l'eiðslu og afurðasölu, fram'kvæimd
ir og fraimitíðarverkefnin. í ræðu
hans kom fram, að heildarvöru-
sala KEA hefir aukizt um 8% á
s.l. ári. Verksmiðjur félagsÍTts hafa
aukið framleiðslu sína utn- nær
10%; afurðasala var meiri en
nokkru sinni fyrr, kjöt 10% meira
en árið áður, mjólk 8%, jarðepli
og garðávextir mikl'um mun meiri.
Framleiðsla sj'ávarafurða á vegum
félagsins jókst um 15—20%. ,
Félagið haifði með höndum all-
miklar framkvæmdir á árinu.
(Framh. á 2. eíðu.)
Bizerte mikil'væg.
Bourgiuba kvað það nauðsyn-
leigt fyrir vesturlönd, að binda
endi á hinn blóðuga nýlenduferil
Frakka í N-Afriku. Veita yrði
Túnis, Marokkó og einnig AÍsír,
'fuilit frelsi. Síðustu atburðir tákn
uðu síður en svo, að Túnis hefði
'snúið baki við Vesturlöndum.
Þvert á móti. Hann vissi, að höfn
in í Bizerle væri Vesturlöndum
mikilvæg og því vildi hann gera
þeim það tilboð, að NATO fengi
þar bækistöð, en Fratokar yrðu
að víkja.
Bandaríkjamenn sáttasemjarai?
Samkvæmt siunum fregnum
segir, að Bourguiba Iiafi boðizt
til að kalla aftur kæru sína til
S.þ. gegn því, að Frakkar fallist
þegar í stað á að flytja brott
lierlið sitt frá Túnis, en í öðrum
er sagt, að þetta sé bundið því
skilyrði, að Bandaríkjamenn taki
Skemmtifundur
Framsóknarkvenna
Framsóknarfélag kvenna í
Reykjavík hcldur skemnUil'und
miðvikudaginn 19. ]>. m. kl. 8,30
á venjuleguni stað. Væntanlegir
þátttakendur eru vinsainlega
beðnir að hringja í síma 34274,
32768 eða 11668 fyrir mánudags-
kvöld.
Vatnsflóð á Parísargötum
Á mánudaginn og þriðjudaginn urðu allmikil flóð víða í Frakklandi, þegar
víðviðri og rigningu gerði eftir undanfarna snjókomu. Ár flóðu yfir
bakka og nokkrir menn fórusf. í París flóði Signa yfir bakka og vatn
rann um götur i stríðum straumum. Myndin er frá götu á Signubökkum,
, þar sem fólk varð að vaða vatnið í mjóalegg og hné.