Tíminn - 13.09.1959, Qupperneq 8

TÍMINN, sunnudaginn 13. sentembt-r 1959
BVW.VMSW.V.W.VAV.WAV.W.V.V.V.V.VAVVWW
Dösnur
SJÖTUGUR; Jón Sumarliðason
frá Breiðabólsstað í Sökkólfsdal
Þetta fallega og þægilega mjaSmabelti
sem kallaft er litla X er komitS.
Belti þetta er fremst á markaSinum bæíi
í Evrópu og Ameríku. Framleitt hjá okkur
úr fyrsta flokks amerískri teygju í 4
stæríum.
cjCcidi^ h.j^.
LífstykkjaveiksmiSja
Barmahlíð 56 — Sími 12-8-41
WW.W/.V.V.V.V.V.V.'.V.V.V.'.VAV.V.V.V.V.V/.V.V^
Tilboð óskast
1 nokkrar fólksbifreiðir, er verða til sýnis í Rauðar-
árportinu við Skúlagötu, þriðjudaginn 15. þ. m.
kl. 1—3 síðdegis.
Tilboðum sé skilað í skrifstofu vora fyrir kl. 5
sama dag.
Eyðublöð fyrir tilboð verða afhent á útboðsstað.
Sölunefnd varnarliðseigna.
fAV.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.VV.V
Jón Sumarliðason fyrrv. hrepp-
'stjóri og bóndi á Breiðabólsstað í
Sökkólfsdal í Dalasýslu er sjötugur
í dag.
Hann er fæddur á Breiðabólsstað
13. sept. 1889 og hefur dvalizt þar
alla ævi, nema fjögur síðustu árin
hefur hann löngum dvalizt í Rvík,
nú á Gunarsbraut 32.
Foreldrar Jóns voru merkishjón
in Sumarliði bóndi á Breiðabóls-!
i stað, f. 21. marz 1855, d. 14. nóvem
, ber 1898, Jónsson, Sæmundssonar
j frá Miðskógi í sömu sveit, og Elisa
j bet, f 22. október 1852, d. 30. nóv.
11914, Baldvinsdóttir frá Bugðustöð
j um í Hörðudal,, Haraldssonar. Er
Jón því kominn af kunnum og
merkum bændaættum.
Eftir lá-t Sumarliða, hélt Elísa-
bet áfram búskap á Breiðabóls-
stað. Var þar eins og fyrr hinn
mesti myndarbragur á öllu og
rausn mikil. Heimilið var mann-
margt, börnin fimm er upp kom-
ust, auk margra fósturbarna og
hjúa. Var það rómað fyrir glaðværð
stjórnsemi og framkvæmdir, enda
má fullyrða, að Elísabet hafi verið
einhver athafnamesta búkona
landsins um hennar daga. Árið
1905 byggði hún t.d. stórt stein-
steypt hús á jörðinni ,Að sjálf-
sögðu tóku hin efnilegu börn
snemma að aðstoða móður sína.
Á heimilinu nutu börnin öll
ágætrar fræðslu, bæði munnlegrar
og verklegrar, enda voru þar jafn
an haldnir góðir kennarar. Síðar
var Jón við bóklegt og verklegt
nám í Stykkishólmi. Lærði hann
þar bókband, og bera bækur hans
vitni um gott handbragð.
Jón tók við jörð og búi af móður
sinni árið 1914, og síðar lagði hann
við.hana jörðina Hlíðartún, hand-
an Miðár. Bætti hann mjög tún
og hús heimajarðarinnar þau rúm
lega fjörutíu ár, er hann bjó þar
stórbúi. Er nú Breiðabólss'taður
hæg heyskaparjörð, en var áður
erfið fjallaslægjujörð.
Hinn 3. júlí 1915 kvæntist Jón
Guðrúnu Magnúsdóttur bónda og
kaupmanns á Gunnarsstöðum í
Hörðudal í Dalasýslu, hinni ágæt-
ustu konu, en missti hana 1956,
eftir nær þrjátíu ára vanheilsu.
Þag má hafa verið þungbært þeim
hjónum báðum, >svo mikið ástríki
>sem með þeim var alla tíð, er Guð
rún neyddist íil að hverfa af heim
ilinu og fara á Vífilsstaðahælið
árið 1928. Eftir það var hún þar
langdvölum og óslitið síðustu átta
ár ævinnar.
Sívakandi nærfærni og um-
hyggja Jóns við konu sina í hin
um löngu og erfiðu veikindum
hennar hverfur ekki þeim, er til
þekkja, úr minni.
í aðeins ellefu ár auðnaðist þei:n
hjónum, heilbriguðm báðum, að
njóta samvista. Voru þau >samhuga
um að halda öllu í horfi um rausn
og ráðdeild, enda var búskapur-
iinn umsvifamikill. Heimilisbragur
ágætur, samúðarríkt heimilislif
eins og fyrr og margt látið af
hendi rakna til bjargþuiftarmanna,
og gestakoma mikil.
| Þar til akvegur var lagður eftir
Miðdal og Suðurárdal, vora stund
Hver sem kýs þægiíega skó
vill þá helzt úr kamelhári.
Skór okkar eru með plastsólum,
filtsólum og leðúrsólum.
Margra ára reynsla okkar
tryggir vörugæðin.
DIE VOLKSEIGENE SCHUIIINDUSTRIE DER DEUTSCHEN
DEMOKRATISCHEN REPUBLIK
Útflytjendur: DEUTSCHER INNEN- UND AUSSEÍVHANDEL TEXTIL
— BERLIN W 8
um á vetrum á annan tug nætur-
gesta og fjöldi hesta, en jafnan
var gnægg fæðis og fóðurs á
Breiðabólsstað fyrir menn og
hesta. Þar minnast margir góðrar
gistingar og alúðlegrar mó'ttöku,
sérstaklega þeir, er komu hríðar-
hrak'tir af fjalli ofan, Bröttu
brekku, þeim hættulega og erfiða
fjallvegi, en Breiðabólsstaður
>stendur skammt frá ,,Brekkunni“
ves'tanverðri. Kom það sér oft vel
að margt var hjúa á bænum og >
jafnan svo hjúasætt, að dæmi eru
til um fimm tugi ára dygga þjón
usíu.
Breiðabólsstaður, sem byggðist
á landnámsöld, hefur um langa tíð
verið til sóma og gagns héraðinu.
Er Guðrún veiktist tók systir
Jóns, Sæunn, heimilið að sér og
hefur annazt þag síðan af miklum
myndarskap, >svo sem hún á kyn
til.
Jón og Guðrún eignuðust eina
dóttur barna, Elísabetu, sem gift
er Guðmundi Magnússyni endur-
skoðanda í fjármálaráðuneytinu,
og eiga þau þrjú efnileg börn.
Fósturdóttir þeirra Breiðabóls-
staðarhjóna er Halldóra Jóseps-
dóttir húsfreyja í Arnarholti í
Biskupstungum. Ennfremur ólust
upp á heimilinu í skjóli foreldra
sinna Haraldur Stefánsson og Guð
rún Sveinsdóttir, bæði búsett hér
í bænum.
Hin meðfædda ágæta greind
Jóns, drenglund hans og traust
skapgerð, hafa skapað honum
traust og virðingu samtíðarmanna
enda er hann félagslyndur og sam
vinnuþýður að eðlisfari. Og ekki
hefur góðlátleg kímni hans og
gamansemi dregið úr vinsældun-
um. Hann er góður ræðumaður,
talar skipulega og er ekki lang-
orður. Eru tillögur hans vel hugs
aðar, enda jafnan þungar á vog.
llann er traustur vinur vina sinna.
Þessara kosta hans hefur >sveit
hans notið ríkulega. Iíafa margs
konar trúnaðarstörf á hann hlaðizt,
og hverju starfi þótt vel borgið
í höndum hans, en sökum hlé-
drægni hans og prúðmennsku hef-
ur hann ekki sótzt eftir slíku. —
En meg mikilvægustu trúnaðar-
störf sveitar sinnar hefur hann
lengi farið. Um þrjátíu ára skeið
var hann hreppstjóri Miðdala-
hrepps og oddviti hreppsnefndar
mörg ár, í fræðslu- og >sóknar
nefnd og formaður þeirra um
skeið. Um langt árabil var hann
í stjórn Kaupfélags Hvammsfjarð
ar og formaður á tímabili, rúm-
lega tuttugu ár í fasteignamats-
nefnd, og sýslunefndarmaöur og í
stjórn Sparisjóðs Dalasýslu lerigi.
Formaður Hes'famannafélagsins
Glaðs í 25 ár, frá stofnun 1928 til
1955, að tveimur árum undantekn
um. Ilefur hann nú sagt lausum
þessum trúnaðarstörfum. Hann
var kosinn af Alþingi í sauðfjár-
sjúkdómanefnd árið 1945 og gegn
FramleiösSa Gefjunar
(Framhald af 5. slðiO
annað en að fylgjast með hvort
nokkurs staðar bregði út .af h:nu
reglúbundna kviki, vefstóliiíin
stanzar sjáifkrafa ef þráður slitn-
ar, eða skipta þarf um spólu í
skyttu.
Ekki er þó voðin fullunnin þeg-
ar hún kemur úr vefstölnum.
Fyrst er gert við alla veinaðar-
galla, þá er hún þveg:n og sum-
ar voðir þæfðar.-Eigi að lita voð-
irnar, þá fara þær í heljarstóra
litunarkatla, þar sem þær eru-í
3—3y2 tíma. Band er litað í gufu-
þrýstikatli og tekur það aðeins
45 mínútur.
Eftir litun og þvott er dúkur-
inn þurrkaður og pressaður, hon-
um er rennt í gegnum lóskurðar-
vél, þar sem lóskurðarhnífurinn
snýst með 800 snúninga hraða á
mínútu. Önnur vél burstar af alla
ló. Sumir dúkar eru líka eimaðir,
til þess að þeir hlaupi ekki.
Værðarvoðirnar og efni, sem
eiga að hafa loðna áfcrð, eru ýfð-
ar með sérstakri vél, svo að fáist
hin rétta dúnmjúka áferð.
í þessum eina, geysistóra sal, í
skarkandi, hraðgengum vélum,
sem fólkið verður að fylgjast með
hverja stund, hefur ullinni. sem lá
í óhreinum hlaða úti við dyr, veríð
breytt í litskrúðuga dúka af ýms-
um gerðum, lopa og band. Lop-
inn er bundinn í knippi, bandið
hespað, dúkarnir vafðir í síranga,
gengið frá jöðrum á teppum, og
varan er tilbúin í afgreiðslunni.
Ilvað haldið þið að Gefjun hafi
framleitt mikið vörumagn á s. 1.
ári?
Rösklega 104 þúsund mctri aí
dúkum, um 4.500 metra af prjórra-
silki, næstum því 33 þúsun I kg
af kambgarnsprjónagarni, yf r 33
þúsund kg af bandi 24 þúsuúd
kg af lopa og ullarplötu Og 4 600
ullar- og stoppteppi. Og við þessa
framleiðslu hafa starfað um 130
manns og í vinnulaun hafa vevið
greiddar nærri því sjö mil'.jónir
króna. Það eru því engar ýkjúr
að kalla Gefiun slórfyrirtæki j 's-
lenzkan mælikvarða.
Arnþór Þorsteinsson, verk-
smiðjustjóri í Gefjun, segir að
starfsgrundvöllur vernaóarverk-
smiðju á íslandi sé að mörgu
leyti allur annar en í stærri
löndum. Víða erlendi? geti verk-
smiðjur af svipaðri stærð þrifizt
prýðilega með því að framleiða
3—4 tegundir af dúkum. Hér verð
ur hins vegar að skipta afar oft
um mynztur vegna fámennisins og
bendir hann því til sönnunar á
sýnishornabækur, með mörg hundr
uð gerðum af efnum. Sum stór
iðnfyrirtæki panta svo mikið magn
af Gefjunardúk, að sérstakar gerð-
ir eru ofnar fyrir hvc-rt einstakt
fyrirtæki.
Er ég minntist á bað við Arn-
þór hve ílla mér sýndist ullin
víða hirt af sauðfénu, sagði hann
að sér reiknaðist til, að um %
hluti allrar ís.lenzkrar ullar tap-
aðist. Þó hafa verið greiddar ein-
ar 12 kr. fyrir kg af óþveginni
ull, og síðar greiddar á það verð-
uppbætur, svo það er ekkert smá-
ræðis verðiriæti, sem þarna fer
forgörðum.
Unnið er að því að vinna mark-
aði erlendis fyirir framleiðslu Gefj
unar. Húsgagnaáklæði hefur verið
selt til Danmerkur og líkað syo
vel, að einn daginn rem ég var
fyrir norðan, kom pöntun á helm-
ingi meira magni en fyrst hafði
verið um beðið. Værðarvoðir hafa
verið seldar dálítið tii Bandaríkj-
anna og þykja teppi með sauða-
litum sérlega eftirsóknarverð, því
óvíða mun vera liægt að fá jafn
mörg og falleg litbrigði í eðlilog-
um sauðalitum og á íslandi.
(Framhald.)

ir enn því starfi. Er hann riddari
fálkaorðunnar.
Eftir Jón Sumarliðason liggur
þegar mikið og farsælt starf. Trú-
lega og með sæmd hefur hann
staðið á verðinum og vaxið af verk
um sínum. Á þessum merkisdegi
í ævi Kaiis munu margir minnast
hans þakklátum huga og árna hon
um og fjölskyldu hans allfSnr bless
unar.
Ludvig C. Magnússom