Tíminn - 13.11.1959, Side 8

f
TÍMINN, föstudaginn 13. nóvcmbcr 1559.
- .1 . . ■■ ...........— ..... «.•■■■ ——■ A
Nokkur fátækleg kveðjuorft helguí
! INGIMAR VILHJÁLMSSYNI,
garðyrkjumanni frá Hamraendum
Það lausl mig illyrmislega, er laut að útvíkkun andans. Undir-
é.g frétti, að minn kæri vinur, téktir hans urð-u þær, að hann lét
Ingimar Viihjáimsson hefði lagt á sér ekk; nægja að hvetja mig til
hafið ... einn á opnu fleyi, — og skáldiðkunar, heldur gaf út íyrstu
ótti minn varð siða-r að vissu um ljóðabók mína. En þegar vinir hans
það, að hann hefði lagt upp i sína minntu hann á, að hann hefði ekki
Dengstu ferð. En ei tjóar um slíkt grætt á útgáfunni, þá brosti hann,
að æðrast — og litt væri það að — og sagð': Ég hcf uppgátvað
skapi míns kæra vinar, heldur skal nýtt Ijóðskáld — það næ.gir mér.:
leitast við að sýna mannina í ljósi. j
þeirrar persónulcgu reynslu sem1 S’.íkir menn stækka þjóð
ég hafði af honum. Ueiðir okkar ,ína j,ótt fáir þakki þá. Þeim næg-
Jágu saman hér í Reykjavík fyrir j,r ag vera elns og'hinn óþekkti.''
alimörgum árum. í þann tíma, er þa’Ki<a mínum kæra vini allt
•hin nnkla köllun: að verða ljóð. gott á stuttri leið en skemmiilegri, ■
skáld léitaði á hug minn. Ég bar og 0;ka honum alls g'óðs á hinni
þetía nýja vandamál undir vin ign.gU ferg til Morgunlandsins.
jsiinn Ingimar, því ég vissi að hann
hafði hvassan skilning á lillu, er Kristján Röðuls.
Skólahúsið á krlstniboðsstöðinni í Konsó. Nemsndur standa í röð fyrir utan.
Myndin er tekin á afmæiisdegi keisarans.
Rannsókitarlögreglan
að færa .síarfsemina útá gang.
— Og svo haf ði hér forláta
„grnu“, T!il hvers notið þið
hana?
— Við höfum hana t:l þassv
að ljósmyndá fatnað, til dæmis
af konurn, sem hefur verið
jiauðgað. Við farrum hana í
spjarirnar. Það gt igur illa að*
fá lifandi fyr rsætur.
— Iívað hafið þið ljósmynd-
að marga sakamenn?
— Það eru myndir af 918 í
safninu, en þar af eru rúmlega
50 dauðir. Safninu fylgir tvii
föld nafnaskrá, raðað eftir núm
erum og nöfnum.
— Hafið þið fingraför af öllu
þessu fólki?
— Allflestu. Auk þess tökum
við myndir á :r.nbrotsstöðum,
af slysum og válegum atburð-
um, alltaf þegar tilefnj gefst.
Þessar myndir eru flokkaðar
með dagsetningum.
— Hvernig hagið þið rann.
sóknum á innbrqtsstað?
—' Við athiigum vegsurn-
merki, reyiium að gera okkur
Ijóst hvernig að hefur verið
farið, hvaða aðf-erð þjófurinn
hafi notað t:.l að knmast inn,
hvar hann haf , lagt leið sína,
hverju hanr. háfi stolið, hvaða
ummerki hann skilur eft'r. Til
dæmis hvort ha'nu gerir það
að éta á innbrotsstað og ým'.s.
legt, sem við ber: Svo leitum
við að fngraförum, ýmist ljós-
unyndum þau eða lyftum þeim.
Oft kemur fyrir að við tökum
hluti með okk.ur, ef okkur þyk.
ir ástæða til að halda. að þjóf-
urinn hafi handle kið þá. Ann.
■ars getum við lyft fin.graförum
á vettvangi og tekið þa.u á gegn
sæan pappír.
— Hvenig þá?
— Við brennum kamfóru og
lálum sóiið feggja á flöt'nn.
þar sem fingrafárfð er á. Síðan
búfstum við sótið cg leggjum
glæran límpappír yfr. Farið
lyftist með pappírnum.
— Hvernig farið þið að ,við
að aðgreina fngraför þjófsins
frá: öllum hinum, sam eru á
sama hlut?
— Það er e.kk' um annað að
ræða en taka fingraför af öll-
um þeim, sem .geta af eðlileg.
um ástæðum áUi fingrafcr á
staðnum. Síðan flokkum við að-
skotafar'.ð að svo miklu leyti
sem það er hægt. Við getum
yfirleytt sagt um það með
nokkurri -vissu af hvaða fingri
hvorrar handar farið er, og
flokkurinh segir tii um saman.
burð. Við leitum í safnrnu og
finnum tilsvarandi far. Eigandi
þess er leitaður uppi og tek'nn
til yfirheyrslu. Farið sannar það
ólvírætt, að hann hefur verið
á þessum stað og há verður
hann að gera grein fyrir ferð-
um sínum þar.
— Er það algengt að menn
séu dæmdir á þessum forsend.
um?
— Ég held að þao hafi aldrei •
verið gert hérua. En þeir hafa
vcnjulegast séð sltt óvænna og
játað.
— Hvaða önnur tæknibrögð...
tafið þið á takteinum?
— Þaö er starfsaoíerðaskrá-
in. Þar þárf rn'kla nákvæmni
við t'1 að f-nna það sem er sam.
eiginlegt við það sem virðast
gjörólík vinnubrcgð í upphafi.
— Hafið þ;ð upplýst innbrot
með slíkum samanburði?
— Það hefur verið gert. Við
eigum bara eftir að skipuleggja
þessa hluti.
Þá má nota fótaför, steypa
yfir þau gips, ef maðurinn hef-
ur tigið emhversstaðar, þar
sem hann skilur eftir spcr, og
finna þar ýms emstaklingsein.
•kenni, til dæmis slit og nagla.
í'ör. Það er sárasjaldgæft, næst-
um úíiiokað, að tveir skósólar1
geti verið e'ns. ef þeir eru eitt
hvað gengnir. Ég veit um það,
að eitt innbrot hefur verið upp-
lýst með fótsþori hér. Það var
þegar Jóhann Víglundsson
brauzt. út úr steininum og
braurt inn og inní steininn aft.
ur, og hélt sig hafa g lda fjar-
visfarsönnun þar. En þegar
Ragnar leit und> skóna hans,
var það búið að vera. Hann
hafði útbú'ð sig með vetlinga,
en bað dugði ekki til. Það eru
ym=ar le ðir til að hafa unpá
þekn þrjótum. B.Ó.
Nýlega er kbmin út kennslubók
í hirium vinsæla cha-cha cha dansi
! en sá dans heíur íutt sór til
■ rums í héiminumm og hefur náð
1 geys-iegum vir:ældum. Chacha*
cha er endurbæh afbrigði af
• mambó en gagnstæ-í mabó hefur
cha-cha-cha ekki orðið fyrir nein-
; um áhrifum frá hinu ameríska
1 swing. Hægt er að dansa cha-cha-
cha v.ð rúmbu og mabó músík, en
bezt er vitaskuld að dansa við
hraina cha-chacha mú.ík.
Heiðar Ás.valdr'.son danskenn-
ari hefur sámið bókina og segist
i formáia hafa leitazt vig að gera
dansregiurnar eins einfaldar og
su k'ljanlegar við' hvert spor og
auðið var. Er byrjað á léttustu
• spcrunúm og e.rdað á þeim
þv-r u t:l hagræðis fyrir nem-
andann. í bókinni eru margar skýr
ii< ’ vnciu l[J að leiðbeina nem
andanum og einnig er framsetn-
iu n :i i ig -kýi og aðgengdeg.
Heiðar Ástvaldsson hefur numið
da;; lisí i Ereílahdi og lauk þaðan
prófi við góðan orðstír. /
Von á skömmtnðu
rafinagni
Akureyri 12. nóv. — Enn sitjum
vio í svcrtu myrkri og margir í
kulda, en gafnar voru vonir um
fkammíað rafmagn með kvoldinu.
Önnur vélasamstæða Laxárvirkj-
unar:nnar var komin í gang um
hádegi í dag,. og unnig að því að
seíja h'na. af stað.
Færð er óðum að skána, enda
unnið að því að hreinsa snjó af
götum með cllum tiltækum verk-
færum. Fjárskaðar hafa ef til vill
orðið ; næsta nágrenni, en ekki
er vitag hve mikið, þvi ekki er.
fullleiíað enn.
FYRIR nokkrum árum var
miaður eirm úr Konsó-þjóð-
flokknum í Eþíópíu á leið til
nágrannahéraðs þar syðra. Mað
ur þessi hafði nokkru áður
lent í erfiðleikum og leitaði þá
ráða hjá seiðkörlum meðal
þjóðflokks síns, eins og títt
er meðal frumstæðra þjóða.
Seiðmennirnir kváðust komast
að þeirri niðurstöðu, að erfið-
leikar mannsins stöfuðu af
því, að andar þeir, sem menn
trúa á í Konsó, væru óánægðir
með hann og heimtuðu, að
hann gerðist sjálfur seiðmað-
ur, ætlaði öndunum rúm í
kofa sínum, helgaði þeim á-
kveðna gripi og hluti og dýrk-
aði þá eftir öllum þeim regl-
um, sem kukli þessit fylgja.
Maðurinn þorði ekki annað en
verða við þessum kröfum. og
varð hann einn af hínum
mörgu töfraprestum Konsó-
manna.
En á áðurnefndu ferðalagi
hitti hann fyrir nokkra menn
úr/diinum herskáa Gúdsjí-ætt-
flokki, sem setur ungum mönn
um m.a. þá reglu, að þeir
megi ek.ki kvænasí, nema bsir
hafi drepið mann. Skera þeir
stundum tær og fingur af fórn-
ardýrum sínum til þess að
sanna, að þeir séu fær'r urn
að siá fyrir konu og börnum,
Gúdsjí-menn voru barna í víea-
hug og felldu seiðmanninn frá
Konsó.
ELZTI sonur seiðmannsins
hélt lil Gídóle, þorps' um 50
km frá Kornó. og hugðist le:ta
sér þar að atvinnu. f Gídóle
starfa norskir kristniboðar, og
kynntist pilturinn þarna kr>t-
indómnum og varð kristinn
maður. Næstelzti sonurinn var
um kvrrt í Konsó. og var hann
einn hinna fyrvtu innfæddra
manna, sem gáfu sig að kristni
boðunum íslenzku, sem komu
til þjóðflokksins fvr'r fimm ár-
um. Hefur hann sýnt kristni-
boðunum mikla tryggð, og er
nú svo komið, áð einnig hann
hefur iátað kristna trú og
tekið skirn. Yngsti sonur töfra
mannsins hefur fetað í fótspor
bræðra sinna, og var hann
skírður s.l. sumar ásamt syni
annars eldra bróðurins. Um
ekkjuna er það að s-egja, að
lengi framan af borði hún ekki
að yfirgefa átrúnað manns
síns. Eu svo fór, að henni ór
kjarkur, svo að hún lét brenna
gripi þá, sem tilheyrðu sær-
ingunum, og hefur hún nú
gerzt kristfn- kona.
Seiðmaðurinn féll frá, áður
en kristindómurinn barst til
Konsó. En fjölskykta hans
hefur öll gerzt kristin — fyrir
starf islenzkra trúboða, sem
hafa fimdið h.iá sér köllun til
þess að fara til þessa fjarlæga,
heiðna þjóðflokks og flytja
honum boðskap kristindómsins.
í OKTÓBER s.l. voru lio-
in fimm ár síðan Felir Ólafs-
son og Kristín kona hans sett-
ust að í Konsó til þess að
reisa þar krisRniboðsstöð og
hefja skólastarf og kennslu.
Þótt þau hjónin séu nú komin
heim, heldur starfið áfram, og
fer það sívaxandi. Önnur ís-
lenzk hjón eru nú í Konsó,
fþau Bened|’ct Jasonarson og
Margrét Hróbiartsdóttir, bæði
úr Reykjavík, svo og Ingunn
Gísladóítir, hjúkrunarkona,
æl'uð' ú" Skagaf rði.
í skóla kristniboðsins hafa
verið starfræktir tve r bekkir
fyrir drengi. En í haust var
ætlunin að býria einnig á
þriðja bekk, eí innlend':r kenn-
arar fengiust. Það hefur háð
mjög starfinu, a'ð skortur er á
góðum innfæddum liðsmönn-
tm. Kennsluvtarf kristniboð-
anna er þegar. farið að bera
árangur. Til þessa hafa Konsó-
menn hvorki kunnað að lesa
né skrifa. Nú hefur Felix
kristniboði t.d. fengið bréf frá
ungum drengium þar syðra,
sem áður þekktu hvorki blek
né penna, en eru nú færir
um að skrifa bréf, og það
jafnvel á öðru máli en þe'rra
eigin, því að kennsla verður
öll að fara fram á amharisku,
má.lí þióðflokk? þess, sem völd-
in hefur í Eþíópíu, og læra
Kónsómcnn ekki annað stafa-
letur en hið amhariska. Am-
liaramir, hinn ríkiandi þjóð-
flokkur, vinna að sameiningu
hinna mörgu ættflokka lands-
ins, og er það einn þátturinn
í þeirri einingarviðleitni, að
tunga þeirra skal vera h:ð op-
inbera mál þjóðarinnar. í am-
hariska stafrófinu cru 276
stafir.
HJÚKRUNARKONAN is-
lenzka Iiefur átt ákaflega ann-
ríkt. Læknar eru engir meðal
þjóðflokksins, en seiðmenn
iðka særingar og kukl, þegar
slys eða sjúkdóma ber að hönd-
um, og gera jafnan illt verra,
því að þeir eru alls ófróðir
um það. sem lýtur að hrein-
læti og sjájfsögðusíu heilbrigð
isreglum. í sjúkras'kýlið kem-
ur stöðugur straumur sjúk-
linga og venzlamanna þeirra.
Oft boma þeir langt.að og þá
gjarnan margir í hóp, jafnvel
20—30 manns með einum
sjúklingi, og skiptast þe'ír á
um að bera hinn sjúka. Gista
þeir oft undir berum himni
við sjúkras'kýlið, meðan sjúk-
lingurinn er stundaður. Ingunn
sinnir e:natt 70—100 sjúkling-
um á dag. og hefur hún bjarg-
að lífi margra manha, hæði
með góðum Ivfiúnr og jafnvel
með uppskurðum. Væntánlegá
keniur Tngunn heini í hvílrlar-
leyfi á næsta . ári: Nú standa
vonir til þess, að ungur íslenzk
ur læknir og kona.Jians. sem
er hjúkrunarkona, haldi til
Eþíópíu á næsta ári. Þau hafa
verð erlendis um allíángt
skeið til þess að búa sig frek-
ar undir starf sitt. Önnur ung-
hjón dveliast í 0=ló í vetv'f við
nám, er búast síðan við aff
halda fil Konsó, og munu bati
einkum starfa við skóla kristni
boðsms.
Nú hefur myndazt kristinn
söfnuður í Konsó. Ilann var
stofnaður 27. nóvember í
fyrra, og mun það verða tal-
inn merkisdagur ekki aðelins
í Konsó, heldur líka í sögu ís-
lenzlm kirkjunnar.
Skilningur manna 4 kristni-
boðrnu fer vaxandi hér á
landi. Það sýna m.a. þær gjaf-
ir. sem beras't til starfsins. Á
árinu, sem leið, voru se’ndar
175 þús. kr. til Konsó, en fyrir
það varð að greiða tæpar 100
þús. kr. í gjaldeyrisskatt. V
Komið msð sjúkting ti! sjúkraskýlisins í Konsó.