Tíminn - 04.02.1960, Blaðsíða 5

T í MIN N, fimnitudaginn 4. febrúar 19t
5
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Ritstjóri og ábm.: Þórarinn Þórarinsson.
Skrifstofur í Edduhúsinu við Lindargötu
Símar 18 300, 18 301, 18 302, 18 303. 18305 og
18 306 (skrifst., ritstjórnln og blaðamenn).
Auglýsingasími 19 523. • Afgreiðslan 12 323
Prentsm Edda hf.
Fagmennska Mbl.
Það er engu líkara en að stiórnarflokkarnir telji sig
vera að boða þjóðinni eitthvert sérstakt fagnaðarerindi
með hinu nýja efnahagskerfi sínu. Stórfenglegar fyrir-
sagnir málgagna samsteypunnar sem og annar málflutn-
ingur þeirra, bendir ótvírætt til þess. Á fæðingardegi
fjárlagafrumvarpsins stóð t.d. með tröllaletri yfir þvera
forsíðu Mbl.: „Tekjuskattur felldur niður af almennum
tekjum“. Og áfram: „Bæjar- og sveitarfélög fá 56 millj.
af söluskattinum. Bætur almannatrygginga hækkaðar
verulega." Það eru svo sem engin þrælatök þarna á ferð.
Og ekki nema von, að Heimdeilingurinn, sem blaða-
maður frá Tímanum hitti á götu s.l. föstudagsmorgun
segði: Nú höfum við loksins fengið sTjórn, sem eitthvað
kann til verka í fjármálum. Og svo þuldi hann fyrirsagnir
og hélt síðan áfram frá eigin brjósti: Þetta er einhver
munur eða hjá Eysteini. sem aldrei gat annað gert en
leggja á skatta. Blaðamaðurinn sagði' Þetta eru brúkleg
tíðindi, en ertu nú viss um að allt sé sagt í fyrirsögn-
unum? Kynni ekki einhvers staðar að leynast eitthvað,
sem kæmi til frádráttar þeim fyrirheitum, sem þar eru
gefin? Hemdellingur svaraði: — Það getur varla verið
stórvægilegt. Vitanlega er kjarni málsins og aðalatriði
sett í fyrirsögn.
Ekkert skal um það fullyrt hvort hinum hamingju-
sama Heimdellingi hefur gefizt tími til að Ijúka við lest-
urinn á Mbl. Ef til vill hefur hann ekki talið það ómaks-
ins vert, þar sem „kjarna málsins og aðalatriði" var að
finna í fyrirsögnunum. Og óneitanlega læðist að mönn-
um sá lúmski grunur, að ritstjórn Mbl. búi yfir vitneskju
um, að lesendur þess, margir hverjir, láti sér nægja
fyrirsagnirnar.
En „sjaldan er á botninum betra“, er haft eftir Þuru í
Garði. Þeir, sem ekki hafa látið sér nægja, að lesa aðeins
fyrirsagnir fagmannanna við Mbl. heldur skyggnast eitt-
hvað undir það yfirborð sem þar er sýnt, munu senni-
lega hafa rekið augun í sitt af hverju sem þeir álíta, að
telja hefði mátt með „aðalatriðum“. Það eru t. d boðaðar
nýjar álögur, er nema munu frá 350—400 millj kr. Þar
er gert ráð fyrir stórfelldri gengislækkun. Þar er gefinn
í skyn samdráttur verklegra framkvæmda og þannig
mætti halda áfram að nefna ýmislegt það, sem ekki er
talin ástæða til að nefna meðal .aðaiatriða" í fyrirsögn
Mbl. en almenningur í landinu mun samt sem áður ekki
telja neitt evangelium og verða æði þungt á metunum til
frádráttar fyrirheitunum fögru. Það er hætt við að þeir
verði æði margir, sem ekki treysta sér til að taka undir
það með Heimdellingnum, að stjórnin kunni svo sérstak-
lega vel til verka á fjármálasviðinu en hins vegar verða
varla deildar meiningar um, að Mbl -menn kunni sitt fag.
Brezkir Þingmenn í boði S.LS.
Undanfarna daga hafa dvalið hér tveir brezkir þing-
menn í boði S.Í.S. Mættu slíkar heimsóknir vera nokkurs
virði. Undanfarin misseri höfum við raunverulega átt í
eins konar styrjöld við Breta, þar sem svo óvanalega
hagar til að vísu, að annar „styrjaldaraðilinn“ tslending-
ar, eru vopnlausir. Samt mun þeirri skoðun sífellt aukast
fylgi, að hinn vopnlausi muni sigra í deilunni.
Hinir brezku þingmenn fylgja báðir málstað íslendinga.
Við treystum því að þeir muni túlka málstað okkar í
heimalandi sínu. Og það ættu þeir að geta með áhrifa-
ríkari hætti eftir að hafa komið hingað og kynnzt ennþá
betur en áður þörf og rétti íslendinga.
t
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
t
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
r
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
ERLENT YFIRLIT
Kosningarnar í Kerala
Kommúnistar geta íengi‘8 nýtt tækifæri, ef andstæ'ðingum þeirra mistekst.
EINS og kunnugt er skiptist
Indland í fleiri fylki eða ríki,
svipað og Bandaríkiin, og hefur
hvert þeirra a'll víðtæka sjálf-
stjórn. Um nokkurra missera
skeið hefur beinst alveg sér-
stök athygli að einu þes'sara
ríkja, Kerala, sem áður hét
Travancare-Cochin. Það er
mimnst indversku fylikisríkj
anna að flatarmáli, en er hitis
vegar mjög fjölbyggt. fbúarn
ir eru um 15 milljónir. Ástæð
an til þess, hve mikiil aithygl
hefur beinzt að Kerala er eink
um sú, að sá atburður gerðLst
þar 1957, að kommúnistar kom
ust til valda með lýðræðisleg
um hætti og hefm- það hvergi
gerzt fyrr eða síð.ar, að komm
únistar hafi náð völdum á þann
háfct. Hvar vetna annars stað-
ar þar sem þeir hafa komist
til valda, hafa þeir náð þeim
með byltingu.
MARGAR ástæður lágu til
þess, að kommúnistar náðu
völdum í Kerala. Ástand at-
vinnumála var mjög bágborið
og atvininuleysi mikið. Land-
búnaðinum, sem er stærsti at-
vinnuvegurinn, hefur farið
hnignandi þrátt fyrir góða
mold og hagstætt loftslag, og
stafar það af rányrkju og úrelt
um ræktunaraðferðum. Stjórn
Kerala hafði tekist mjög illa
á undanförnum árum, framtaks
semi verið lítil, en spilling
mikil. Almenningur lætur sig
hins vegar stjórnmál meiru
var'ða í Kerala en í nokkru
öðru ríki Indlands, því að al-
þýðufræðsla er þar á ' hæsta
stigi í Indlandi. aðallega fyrir
atbeina vel skipulagðs kristni
boðsstarfs. Um helmingur íbú-
anna er t.d. talinn læs, en það
er miklu hærri hlutfallstala en
annars staðar í Indlandi. Vegna
lélegrar reynslu af stjórn
Kangressflokksins, sem vai
stærsti flokkurinn í Kerala, og
samstarfsflokka hans, sneru
fleiri og fleiri baki vifí þeim
og veittu kommúnistum braut-
argengi. enda voiu þeir ósparir
á loforð um gull og græna
skóga.
f KOSNINGUM, sem fóru
fram til þings Kerala, fyrir
þremur áium síðan, urðu því
úrslitin þau, að kommúnistar
fengu 60 þingsæti af 126 alls,
en bandamenn þeirra fengu
fimm þingsæti. Þeif fengu
þannig þingmeirihluta. Hins;
Kommúnistar kasta grjóti i skóia katólskra manna í Kerala.
að indverska sambandsstjórnin
taildi sig nauðbeygða til að taka
í taumana, og nota sér heimild
stjórnarskrárinnar til að víkja
fylkisstjóm frá, þegar óvenju
legar aðstæður eru fyrir hend’
Hún vék þvi stjóm kommún
ísta frá völdum, og skipaði em
bættismannastjórn til að fara
með völd, unz kos'ið hefði verið
til þings að nýju. Kosningai
fóru svo fram 2. þ.m. eins og
áður segir.
Að sumu leyti hafðj stjórn
kommúnista reynst heldur
vkárri' en fyri'i stjórnir í Ker-
ala, m.a. dró fyrst í stað úr
vmissi opinberri 6pillingu. —
Þegar frá leið, virtust þó komm
únistar ætla að reynast jafn
breyskif fyrirrennurum sínum
og jafnvel tók að bera á því.
að þeir ætluðu að note valda-
aðstöðu sína til að tryggja eig
í sessi með ólýðræðislegum
hætti. Lítið varð úr þeim fram
kvæmdum, sem þeir höfðu lof-
að, og báru þeif því einkum
við. að þeir gætu ekki komið
fram fyrirætlunum sínum
vegna mótstöðu sambands
stjórnarinnar í New Delhi, og
ákvæða stjórnarskrár sam-
bandsríkisins.
KOSNINGABARÁTTAN Varð
mjög hörð í Kerala að þessu
sinni og kom oft til óeirða
Allir andstæðingar kommúnista
sameinuðust gegn þeim í kosn
ingunum, þ.e. höfðu sameigin-
leg framboð. í kosningabarátt-
unni notuðu þeir mjög gegn
kommúni'Stum uppvöðslu Kín-
verja á indversku landamæiun
um og hefur það vafalítið
hjálpað til að veikja kommún-
:sta. Kommúnistar notuðu sér
það til varnar. að Rússar sýndu
Indverjum vinsemd og vildu
hjálpa til aa leysa landamæra-
deiluna.
Úrslit kosninganna eru nú
kunn og hafa þau í stórum
dráttum orðið þau, að komm
únistar hafa tapað 20 þingsæt
um og andstæðingar þeirra því
fengið traustan meirihluta. —
Hins vegar héldu kommúnistar
nokkurn veginn sama atkvæða
hlutfalli og áður, þrátt fyrir
stóraukna þátttöku í kosning-
unum. Þeir hafa því áfram all
sterka aðstöðu í Kerala.
Þótt andstæðingar kommún-
isfca fylktu liði í kosningabar-
áttunni, er það dregið mjög í
efa, að þeir geti staðið að
stjórn saman. Svo veikir eru
þeir og sunduiieitir i s'koðun-
um. Takist þeim hins vegar
ekki að mynda starfhæfa og
framsækna stjórn, en gamli
glundroðinn hefst afi nýju, er
vafasamt hvort hér hefur unn-
ist meir-a en sfcundarsigur í
baráttunni við kommúnista í
Kerala. Þ. Þ.
/
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
J
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
35% greiddra atkvæða og áttup
því sigur sinn að verulegu \
leyti' að þakka sundrungu and •
stæðinga sinna. Kosið er í ein-■
menningskjördæmiun í Kerala;
eins og annans staðar í Ind-j
landi.
Stjómarkjörið í Þrótti
Fyrir stuttu fór fram stjórn-
l.ui. .arkjör í verkamannafélaginu
Eftir kosningarnar mynduðu J þrótti á Siglufirði. Fram komu
svo kommúm'star stjórn og sat-, - .
hún að völdum í 28 mánuði eðaí1. llslar var annar Pelrra
þaingað til í fyrrasumar. Þá»nor11111 frain Framsoknar-
hófst mikil andspyrna gegn^mönnum og Alþýðubandalag-
stjórninni, einkum vegna skóJaíjnu en hinn af Alþýðuflokkn-
loggjafarinnar', sem hun hugð-.um 0g stu(j(jur af Sjálfstæðis-
gert hana einráða í skólamál-^ monnum. Listi hinna fyrr-
um landsins. Kristnir menn,^nefndu bar sigur Úr býtum og
sem hafa marga einkaskóla í^skipa nú stjórn Þróttar 3
Kerala, hófu fyrstir andstöð- (p i’amsóknarmenn og 4 Alþvðu
una gegn þessu, en aðnr andí. . , Fráfaranrli
stæðingar kommúnista bættust^ a alaS menn- aiai ancii
svo í hópinn. Þetta leiddi til^stjórn var hins vegar skipuð
svo mikilla oeirða i landinu^j Framsóknarmanni, og sín-
x.x^.v.^.w.v.v.v.x.v.Omi þremur mönnunum frá
hvorum hinna flokkanna, Al-
þýðubandal. og Alþýðufl.
Úrslit kosninganna urðu annars
þau, að A-listi, (Alþ.fl. og Sjálf-
st.m.) fékk 162 atkv. en B-listi,
(Framsókwm. og Alþýðubl.) 190
atkv. Er hin nýkjörna stjórn þann-
ig skipuð: Gunnar Jóhannsson,
form., Óskar Garibaldason, vara-
form., Tómas Sigurðsson, ritari,
Hólm Dýrfjörð, gjaldkeri, og með-
stjórnendur þe:r Egill J. Kristjáns
son, Sveinn Björnsson og Gunn-
laugur Jóhannesson. Þeir Hólm,
EgiH og Sveinn eru Framsóknar-
menn. Fyrrverandi varaformaður
félagsins, Bjarni M. Þorsfceinsson,
sem er Framsóknarmaður, var kos
(Framhald á 15. síðu).
f