Tíminn - 14.07.1960, Qupperneq 4

T IM I N N, fimmtudaginn 14. júlí 1960.
Þannig auglýsa blöðin Fyns Tidende og Vestkysten í Dansk Reklame.
I. Þessi auglýsing tekur yfir ríf-
lega helminginn aif þriðjaparts
dál-ki síðunnar. Hér væri eflaust
tilefni sögulegra bollalegginga, en
fleira er a.thyglisvert. Þetta unga
söngfélag hefur kostað upp á aug-
lýsingu og væntanlega greitt hana
í peningum. Nú á tíma hefði þess
háttar skemmtun verið auglýst á
annan hátt: Félagið boðað frétta-
menn til viðtals, ef til vill boðið
upp á kaffi, og láti-ð skýra frá
konsertinum í fréCtadálkum blað-
anna. Þannig er hægt að .sleppa
vdð auglýsingakostnað að verulegu
leyti, enda, er þessi möguleiki
óspart notaður af mörgum aðilum.
Blöðin liggja hundflöt fyrir slíku
'kvabbi án nokkurs mats á menn-
ir.gar- eða fréttagildi tilefnisins —
af hræðslu við að móðga. En hér
er ekki við aðra að sakast. Blöðin
hafa sjálf teyft fréttaauglýsendun-
um að ganga á lagið, og niðurskurð
ur á frétta-auglýsingum verður að
koma frá blöðunum sjálfum.
Slíkar frétta-auglýsingar, seni
hér um ræðir, hafa þó stundum
nokkurt frétta- og menningargildi,
en þær geta keyrt úr hófi fram
og gera það nú þegar. Þótt Pétur
eða Páll opni nýja krambúð við
Laugaveginn er eng'.. ástæða fyrir
blaðamenn að hlaupa til og drekka
þar viskísjúss að tilskildri tveggja
dálka fréttarollu um krambúðina.
I Jafnvel þótt eigendur hafi ’.egið
til með að auglýsa í blöðunum.
Hitt og þetta um auglýsingar
í Kaupmannahöfn er gefið
út blað sem nefnist Dansk Re-
klame. Blaðið er gefið út af
sölu- og auglýsingasamband-
inu, Dansk Salgs- og Reklame-
forbund og kemur út mánaðar
lega. Blað þetta fjallar eins
og nafnið bendir til um sölu-
og auglýsingatækni og birtir
fjölda skemmtilegra greina
þar um.
Auk þeirra auglýsinga, sem til
skýringar fylgja þeim greinum,
,sem ætlaðar eru til að kenna les-
endum bragðvísi auglýsingatækn-
innar, birtist í ritinu fjöldi aug-
lýsinga frá ýmsum fyrirtækjum og
er þar að finna margt af því ný-
stárlegasta, sem urn getur á sviði
auglýsingatækninnar, en þar
standa Danir mjög framarlega eins
og þetta blað ótvírætt sannar.
Nýtt og gamalt
Við íslendingar höfum ekkert
auglýsingablað, sem heitið getur
því nafni og yfirleitt má segja að
engin sérstök lína hafi verið mörk-
uð eða viðtekin á þessu sviði hér,
þar sem margir auglýsendur kynna
fram.siðslu eða þjónustu sína á
svipaðan hátt áratugum saman en
aðrir leggja kapp á að fylgjast
með framvindu auglýsingatækninn
ar og tileinka sér það 'nýjasta nýtt.
Auglý.singateiknarar hér hafa sum
ir hverjir tileinkað sér nýja línu
en aðrir láta slíkar breytingar sem
vind um eyru þjóta og bjóða ævin-
lega sama tóbakið. Fastheldni á
uglýsin.gafo- -i mun þó fyrst og
fremst gæta hjá auglýsendum sjálf |
um. Fyrirtæki, sem hefur í lang-1
an tírna notað sömu auglýsinguj
með góðum árangri, er vess I
kannske ógjarnan fýsandi að
b. yta til, enda gæti slík ráðstöfun
orkað tvímælis. Tökum til dæmis
Eimskipafélagið með sitt gamla
góða stefni eða SkipaútgerðLna og
Sameinaða.
Blöðin j
Hausar dagblaðanna eru annað
dæmi um fastheldni á auglýsinga- j
form, en þar er vita®kuld um að'
ræða nokkurs konar auglýsingar.
Hausinn efst á forsíðu, ....fn blaðs-
ins, stafagerðin, blasir við sjónum
lesandans og færir honum heim
sanninn um það hvaða blað hann
hefur fyrir framan íir Blöð með
tryggan lesendahóp, þau sem eiga
mikilli útbreiðslu að fagna, skipta
sjaldan um haus. Frekast þó ef um
ritstjóra eða eigendaskipti er að
ræða, en reynslan ’mun vera sú,
að' fólk er svo bundið af vananum
að það sættix sig ekki við svo rót-
tækar útlitsbreytin.gar. Áskrifend-
ur kvarta, lausasala minnkar. Á
hinn bóginn gæti blað, sem á lítilli
útbreiðslu að fagna unnið sig upp
með útlitsbreytingum, svo fremi
að innihald blaðsins breytist að
sama skapi og á þann veg, sem
lesendum fellur í geð.
Eftir
Baldur Óskarsson
Það er því ekki út í bláiaai að
tvö útbreiddustu dagblöð landsins
hafa notað sína hausa óbreytta í
áraraðir, en það þriðja, sem til
skamms tíma var gefið út í litlu
upplagi, hefur nú breytt um haus
og innihald og aukið við kaup-
endafjöldann. Hin dagblöðin tvö,
sem munu hafa nokkuð fastan
'kaupen.dafjölda, nota sína gömlu
'hausa.
Þótt útlits- og innihaldsbreyting-
ar hjá gömlu blaði hafi óánægju
í för með sér, jafnvel uppsagnir,
þarf það ekki að stafa af því að
blaðið hafi versnað á nokkurn
hátt. Þvert á móti. En slíkt virðist
ekki tekið til greina af hinum vana
föstu lesendum eins og vel sést af
einu bezt kynnta mánaðarriti lands
ins. Því getur svo farið, að vel-
meintir ritstjórar neyðist til að
bey.gja sig fyrir vanafestunni og
hverfa aftur í sama farið að ein-
hverju leyti, þótt nýbr.eytnl; ýMrra
hafi staðið til hins betra.’' .
• Þróun auglýsinga er býsna at-
hyglisverð og út úr henni má lesa
tækni-,. menningar- og viðskipta
sögu — á vissan, hátt. Lítum til
dæmis á þessa auglýsingu, sem
birtist í ísafold 1891:
„í Reykjavíkur apóteki fæst:
Portvín (rautt og hvítt)
Sherry (palc)
Madeira
Hvítt vín
Whisky
Cognac
Aquavit
Öll þessi vín eru komin beina
leið frá hinu alkunna verzlunaihúsi
Comfiania Hollandesa.
Alls konar ilmvötn komu meS
póstskipinu síðast, tannburstar og
sápur. Margar tegundir af hinum
velþekktu vindlum frá Hollandi.
Alls konar þurrkaðar súputegund-
ir, mjög ódýrar“.
Þessi auglýsing hefur nokkurt
sögulegt gildi. Hún minnir okkur
á þá tíð, þegar sterkir drykkir
voru til söl'U hjá apótekaranum,
efeki hjá „ríkinu“. 0.g meira: Vín-
in eru komin beina leið frá hinu
alkunna verzlunarhúsi Compania
Hollandesa. Hvernig var viðskipt-
um okfear við það fyrirtæki háttað?
Og tannburstar komu .neð póst-
skipinu síðast. Einhverjir landar
hafa þá verið farnir að bursta tenn
urnar í þann tíð. Það er heldur
| ekki ómerkilegt.
Frétta-auglýsingar
í langri og margyrtri auglýsingu
frá sama tíma er frá því skýrt, að
hið unga söngfélag Vonin _ (18
sveinar) muni með leyfi bæjarfó-
getans í Reykjavík halda „nýárs-
concert“ í „Good-Templarahúsinu“
undir forustu herra landshöfðingja
.skrifara, Brynjólfs Þorlákssonar,
er nýtur ágóðans, að frádregnum
kostnaði, fyrir ötula og ágæta
kennslu drengjanna. Síðan eru
menn hvattir með mörgum orðum
til að sækja þessa skemmtun og
frá því skýrt að eftir enn ýtari
æfingax sé í ráði að þessi ungi
söngflokkur syngi að sumri kom-
andi fyrir tignu fólki frá útlöndum,
sem þá er væntanlegt til Reykja-
víkur.
Hér vantar mat og samkomulag
milli blaðanna um hverju skuli
anza og hverju ekki. Að vísu er
erfitt að draga markalínu i slíkum
tilfellum og hætt við að blöðin
mundu fara yfir hana á víxl. En
hér vantar þó einhverja megin-
reglu til að styðjast við, ef frétta-
auglýsingarnar eiga ekki að draga
blaðamennskuna niður í skítinn.
Blað, sem vill vinina sér álit sem
'gott auglýsingablað, og það vilja
j .i: öil, nær aldrei því :v .::ki með,
því að láta þjónus-tu við frétta-
auglýsendur sitja fyrir þjónustu
við lesendur. Það blað, sem færj
hylli lesendanna fær einnig hylli;
auglýsenda en það fyrrncfnda
verður að koma á undan.
Barlómur .
En við getum haldið áfrain að |
■skoða gamlar auglýsiingar:
„10 kr. úrin alþjóðlegu og sem
hafa rétt til að bera það nafn, sel i
jeg einnig fyrir 7 kr., því mjerfell
ur illa að vera að auglýsa þau
sömu upp aptur og aptur, og svo
er enginn öfundsverður af því
kaupi.
Teitur Th. Ingimundarson“.
Þarna höfuim við sérstakan keim
af au'glýsingum, sem Iftið verður
várt nú í dag. Það er barlómurinn.
Þótt einhv.er kaupmaður lækki
vöruverð og auglýsi það, sér þess
nú hvergi -stað að hann kvarti. ;
Hins vegar er megináherzl:ain lögð 1
á hagkvæm viðskipti fyrir kaup-
endur. E.n það mun ekki hafa ver-
ið fátítt í gamla daga, að kaup-
menn berðu lóminn ef þeir þurftu ^
að Iækka eitthvað. Að „prútta“ í ■
verzlunum er líka þyínær óþekfet
hér en þykir sjálfsagt víða annars
staðar og fylgir því oft mikill bar-
lómur.
„Þar sem jeg hef —"
Eftirfarandi auglýsing eða yfir-
lýsing mundi þykja skrítin, ef hún
sæist í einhverju dagblaðainna nú:
„Þar sem jeg hef ásett mjer að
neyta eigi áfengra drykkja fram-
vegis, bið jeg menn að bjóða nijer
eigi, lána né selja néitt þess hátt-
ar.
Reykjavík, 7. febrúar 1891.
Sigmundur Guðmundsson“. ,
Og þessi gefur næg tilefni til
þankabrota:
„f hegningarhúsinu fæst til
kaups íslenzk vaðmál, klæði, þæft
og pressað, ló-skorið erlentfis,
mjög vænt, fjarska billegt.
S. Jónsson“.
Assesor óskast
Að lokum skal hér tekin upp
auglýsing, einnig frá 1891:
(Framh á 15. síðu.)

■ ■
Auglýsing frá Politiken í Dansk Reklame.