Tíminn - 14.07.1960, Blaðsíða 9

T^-t^yr fiÐMnfaðaeton l4.
9
kvœmdalííiS, og aS ýmsu lejrti
á fleiri sviðum.
Athafnalíf á Eskifir’Si
Sá staður á Austfjör'ðum,
sem kom mér mest á óvart
var Eskifjörður. Um það leyti
sem Eysteinn varð þingmaS-
ur Sunnmýlinga var Eskifjörð
ur talinn einhver allra aum-
asta byggð á fslandi og var
mikið farið að ráögera að
flytja fólkið þaðan á aðra
staði á landinu, þar sem það
gæti heldur bjargað sér. Nú
er þetta að verða eitt mesta
framkvæmda- og framfara-
kauptún landsins. Fólkinu er
að fjölga og komið að átta
hundruðum. Nær allir virðast
búa við rúm og góð kjör. Eg
hitti þarna á götunni þægi-
legan Þingeying, nú búsettan
á Eskifirði, Jónatan Helga-
son, sem hafðl stundum ver
ið gestur í veitingaskála mín
um. Hann sýndi mér kauptún
ið. Þarna er nýlega búið að
byggja fallegt og stórt félags
heimili af öllum félögum
kauptúnsins en þau eru
mörg. Glæðir það mjög og
eykur skemmtana- og félags
lífið. Verið er að byggja all-
stóra sundlaug sem hita á
upp með rafmagni og hlakkar
æskufólkið mjög til, þegar
það fer að fá tækifæri til að
iðka sund í lauginni.
Þeir þarna hafa haft 5 all
stóra vélbáta, er sækja róðra
þar að heiman og fiskuðu vel
í vetur í tvö frýstihús, sem
eru á sbaðnum, og sumir
þeirra voru í fremstu röð síld
arflotans í fyrrasumar með
afla.
Nú voru tveir nýbyggðir
stálbátar að koma frá Noregi,
150 smálesta hvor, og bætast
við í bátaflotann. Lá annar
heima við bryggjuna, mjög
laglegt skip. Og allir bátar
skyldu norður fyrir land á
síld. Sumir bátanna voru
byrjaðir að veiða þar. Nær
allir sjómenn á bátunum:
skipstjórar, stýrimenn, vél-
stjórar og hásetar eru heim-
ilismenn í kauptúninu. Mikill
hugur virðfst í mönnum
þarna að auka síldveiðarnar
og það var að heyra víða um
Austfirði. Enda var verið að
■stórstækka sildíarþróna á
Eskifirði og svipað er það víð
ar. Hafskipabryggjan er að
verða of lítil á Eskifirði og
er ráðgert að stækka hana
til muna bráðlega, enda mjög
auðvelt, þar sem mikið hyl-
dýpi er fast að hafnarbakk
anum og höfnin ágæt. Síld
og annar fiskur hálffyllir
stundum fjörðinn, en á öðr-
um tímum er mjög langt að
sækja til fiskjar. Kaupfélag
og Pöntunarfélag eru hvert
við hliðina á öðru í miðju
kauptúninu og starfa bæði
með blóma, var mér sagt.
Skógræktin á EskifinSi
Eitt af því sem ég var allra
hrifnastur af á Eskifirði var
hin mikla skógrækt í kaup-
túninu. Fagrir og fjölmargir
skógarreitir í örum vexti
prýða mjög við mörg hinna
nýlegu og snotru einbýlishúsa
seih fjöldi einstakra verka-
manna eiga. Á hverju ári er
plantað fjöldi trjáa, sem vaxa
vel, þótt við sjó sé. Mun ung
mennafélagið hafa átt sinn
mikla og markverða þátt í
ræktun og ýmsum dáðum í
þessu kauptúni. Skúli Þor-
steinsson, hinn ágæti ung-
mennafélagi, sem ég þekki af
öllu góðu síðan í ungmenna
fél.störfunum á Farfuglafund
um Velvakanda á árunum,
var þarna lengi starfandi ung
mennafélagi, og svo mun líka
hafa verið um leiðsögumann
minn, Jónatan. En góð ung-
mennafélög hafa oft verið
víða til ómetanlegrar vakn-
ingar og þroska.
Meiri hluti húsa á Eskifirði
eru ný eða nýleg, myndarleg
og vel frá gengið umhverfis
þau. Og flestir íbúanna eiga
sín eigin hús. Nær 20 hús eru
í smíðum. Engin byggð á ís-
Landi hefur farið eins langt
fram úr því sem ég bjóst við
að hún væri áður en ég kynnt
ist henni af eigin sjón, eins
og Eskifjörður. Þar er veru-
legur gróandi.
Merki kaupfélaganna
Á Reyðarfirði var stanzað
fremur stuttan tíma og var
aö koma nótt. En þar er fall-
egt, góðar bryggjur, ræktun,
og kauptúnið bar kaupfélags
skapnum mikil merki eins og
svo fjarska víða meðfram
ströndum landsins.
Þeir, sem eru kaupmanna-
sinnar geta tæpast borið á
móti því með réttu, að verzl
•unargróði lcaupmanna verður
ótryggari sem eign eða um-
bótafé í héruðum, þar sem
„Sá staður á Austfjörðum, sem kom mér mest á óvart, var Esklfjörður
. . . Nú er þetta að verða eltt mesta framkvæmda- og framfarakauptún
landsins".

,Þá þóttl mér Húsavík sérstaklega myndarlegt kauptún og menningarlegt'"
hans er aflað, heldur en verzl
unargróði kaupfélaganna,
sem er ýmist úthlutað til
kaupfélagsmanna eða þó öllu
meira settur í eignir og um
bætur þar sem kaupfélögin
starfa. Þau félög virðast
„leggja gull í lófa framtíðar-
| innar“.
í Á Fáskrúðsfirði var sein-
j asta þurrviðrið og sólskinið.
j En þar var tæpast eins álit-
j legt um að litast og á síð-
j ustu fjörðunum en þó var
j auðséö að þar var einnig
! margt í framför.
En á Stöðvarfirði var kom
in rigning og hin indæla sól
! skinsblíða á enda. Fór ég þar
j einn farþega upp í kaupfélag
ið, sem er mjög gróðursælt
og vel byggt og virtist aðlað-
andí, þrátt fyrir rigninguna.
Hafði ég haft í huga að sjá
minn elskulega æskufélaga,
Sigurbjörn Guttormsson. En
j áður en því marki var náð,
i hörfaði ég til baka í óveðrinu.
! Þá mætti ég hinum ágæta fé
: laga, Guðmundi Björnssyni,
á leið til skipsins, og var hann
hress og kátur að vanda. En
þar sem stutt var viðstaða|
Esju, kvaddi ég Guðmund
bráðlega og fór til skipsins.
En svo leizt mér á mig á Stöð
varfirði, að þangað myndi ég
gjarnan vilja koma aftur.
Á Breiðdalsvík og Djúpa-l
vogi var mjög stutt viðstaða.
Kom þó á land á fyrrnefnda
staðnum, en ekki sá ég Sigur
ión í Snæhvammi, sem oft
kvað lipurt og létt í Dvöl hjá
mér forðum, enda er aðal-
byggðin talsvert langt frá
I ðafskipabryggjunni.
j ? Va^tmannAeymm
sveibarmenn og „giftu“ marg
ir sig á leiðinni. En við Esju-
búar vorum orðnir sjóvanir.
Var hinn mesti homahljóm-
ur þennan dag í Eyjum hjá
landsambandi hornaleikara
og spiluðu yfir hundrað
manns á stóru túni upp í bæn
um fyrir almenning um miðj
an daginn. Safnaðist þar
fjöldi manns saman að
hlusta á hinar ágætu hljóm-
sveitir, og höfðu hina beztu
skemmtun af.
!pdælt á Esíimn;
í hverju þorpi og bæ um-
hverfis allt landið hafa ein-
hverjir vikið að mér kunnug
lega og heilsað mér með
nafni. Sannfærir það mig enn
betur en áður um að ekki
væri þægilegt fyrir mig að
strjúka um ísland, án þess
aö ég þekktist!
Með Esjunni var alveg
ágætt að ferðast. Matur fram
úrskarandi mikill og góður.
Við vorum um 30 hringfarþeg
ar um landið frá Reykjavík
og svo nokkrir frá Vestmanna
eyjum í viðbót, t.d. Þórður
Jónsson frá Látrum með frú;
3 ágætar konur frá ísafirði
o.fl. Allir voru sem systkyni
alla leiðina. Reglulega ánægju
legir ferðafélagar. Þetta er í
fyrsta sinn sem ég ferðast
iangferðir í hópi íslendinga,
nema að og frá landinu. Skip
stjóri og 1. vélstjóri borðuðu
með farþegunum. Sérstak-
lega alúðlegir menn. Og þá
voru ekki starfsstúlkurnar á
skipinu síztar. Þær voru al-
veg indæiar stúlkur, bæði
norður úr allri suðvestan
brælunni, þá yrði ferðalagið
eyðilagt fyrir okkur. En það
varð ekki, veðrið snerist í sí-
fellda blíðu og glaða sólskin
og fyrir það varð ferðin mjög
ánægjuleg.
Séu ferðir umhverfis land
ið farnar sem skemmti- og
kynningarferðir, sem er alveg
upplagt, þá held ég að það
væri gott að hafa fararstjóra
með, sem m.a. væri kunnug-
ur sem flestu á leiðinni og er
væri góður til að gangast fyr
ir skemmtiatriðum og ýmsri
tilbreytingu í skipinu t.d.
á kvöldin.
Þegar ég er nú að hugsa
um hina ánægjulegu ferð um
hverfis landið, þá dettur mér
í hug að líklega væri slíkt
ferðalag engu lakara en ýms
ar ferðir til útlanda, þótt sízt
skuli ég lasta það að ferðast
erlendis. Þótt allra bezt sé
það þó um fjarlæg sólarlönd,
og þá einkum á suðurhvelinu,
þegar vétur er hér nyrðra.
Vigfús GuðmuncLsson.
Rífa upp
kartöflugrös
Á laugardaginn voru rifin
upp 60—70 kartöflugrös í
garði við Reykj avíkurveg
suður af Tívolí. Sást til nokk
urra smákrakka við þessa
iðju, en þau voru farin þegar
komið var á vettvang og er
ekki vibað hver þau eru. Á
hverju sumri eru nokkur
brögð að því að farið sé í
garða og þeim spillt, einkum
verða þeir sem ætla sér að
rækta gulrófur, fyrir barðinu
á fingralöngu smáfólki sem
geðjast sá ávöxtur. Rannsókn
arlögreglan, sú deild, sem
fjallar um mál barna og ung
linga, æskir upplýsinga um
krakkana sem fóru í áður-
nefndan kartöflugarð á laug
ardaginn, ef einhver vissi
deili á þeim — svo hægt sé
að vanda um við þau.
| Til Vestmannaeyja var
j skemmtilegt að koma. Og skoð
i uðum við farþegarnir okkur
! mikið um þar. Fórum við m.a
út að Stórhöfða, þar sem oft-
ast blæs, eftir veðurskeytum
að dæma. Skoðuðum við okk-
ur um í Herjólfsdal, sem er
fagur og rómantískur, og
margt var nýstárlegt að sjá
í Vestmannaeyjum.
Esjan sótti á annað hundr
að manns til Þorlákshafnar
á laugardagsmorguninn og
flutti út til Eyja, mest lúðra
sem þjónar og þernur Var
mér oft aö detta i hug, hve
gamli góði sveitungi minn og
! mskuvinur, Guðjón Teitsson,
! forstjóri, hefði verið heppinn
j eða útsjónarsamur að ráða úr
valsfólk til starfa á Esjunni.
En hann er líka af greindu og
góðu búfólki komiiin í Borg
arfirði.
Það var góð ferð að fara
(umhverfis landið með Esju,
. sé gott veður. En við farþeg
I arnir vorum stundum að tala
í um á leiðinni vestur um Vest
I firði, að ef veðrið snerist í