Tíminn - 16.08.1960, Side 9

kjþggSadagiaii 16.ágástÍM«.
9*
^A,AWV^A^W.\W.W.WMWAV.VVW.VJ,.V.V
S . ■:
|| Fé innlánsdeildanna notað til upp- ij
:j byggingar heima í héraði, véla- í
j: kaupa og ræktunarframkvæmda j-
,W.V.V.V.VAVAVAVVAV.\V.V.VV.V.V.V.V.V.V,V.V,
fellingum til ómetanlegs hagræðis.
Þá lét félagið reisa vörugeymslu-
hús við Skaftárós og í Öræfum.
„Skaftfellingur“ var um tuttugu
ára skeið þarfasti þjónn sýslunnar,
eða þar til landleiðin opnaðist um
1940.
' æðimargir sýslungar hans sem til
hnns leituðu bæði hjálpar og ráða
rg munu fáir hafa snúið frá hon-
um bónleiðir. Hann var einn þeirra
hamingjumanna, sem auðnast að
í sjá æskuhugsjónir sínar sigra eftir
llanga og erfiða baráttu.
Iíötlugosið 1918 reyndi mjög á Helgi Jónsson í Seglbúðum tókj
þolrif félagsins. Búpeningurinn við stjórnmennskunni eftir Lárus
hrundi niður í gosinu og öskufallið Helgason. Hann var gáfaður og
tók fyrir alla beit svo að taka varð vicsæll og manna fróðastur. Um
fé á gjöf í október. f kjölfar þessa túskaparhætti var 'nann flestum
áfalls sigldi verðhrun á afurðum.
Fjárhagur bænda versnaði stórum
og varð félagið að lána bændum
aðrar'
bðrum til {yrimyndar enda mun
Seglbúðaheimilið eiga fáa sína
líka. Naut nann til þess líka hinn-
ar valinkunnu konu sinnar, Guð-
fóðurbæti í stórum stil og
lifsnauðsynjar og leiddi af þvíjríðar Pálsdóttur frá Þykkvabæ í
skuldasöfnun við félagið, Kaup- j Landbroti. Helgi í Seglbúðum lézt
féíag Skaftfellinga hafði sama ár árið 1949 og xók þá við formennsk-
hafið viðskipti, við Samband ísl. unni Siggeir Lárusson á Kirkju-
ssmvinnufélaga og bjargaði það bæjarklaustri, en hann var alllengi
félaginu frá fjárþröng í raunum ulibússtjóri við verzlun félagsins
Kötlugossins. Þar. Siggeir er ágætur samvinnu-
Kaupfélag Skaftfellinga hefur maður, sem r.ýtur trausts og virð-
leitazt við að bæta sem bezt úriingar allra er honum kynnast.
þörfum héraðsbúa með því að hafa | Við kaupfélagið hafa verið fjórir
útsölustaði að Kirkjubæjarklaustri, kaupfélagsstjérar: Bjarni Kjart
Öræfum og Vík og söludeildir í
sveitum austan Mýrdalssands,
Álftaveri, Meðallandi og Skaftár-
tungu með það fyrir augum að þar
yrði aldrei vöruskortur, þótt sam-
göngur kynnu að teppast um lang-
an tíma.
Forgöngumenn Kaupfélags V.-
Skaft. hafa margir verið gáfuðustu
framfara- og drengskaparmenn í
héraði. Aðalforgöngumaður að
stofnun félagsins var Guðmundur
Þorbjarnarson að Yzta-Hvoli.
Hann var kappsfullur og afreks-
maður að hverju sem hann gekk.
Var hann félaginu ómetanlegur
foringi í hinni hörðu baráttu byrj-
unaráranna. Lárus Helgason, einn
framsæknasti athafnamaður Skaft-
fellinga, tók við formannsstarfinu
af Guðmundi 1914 og hélt því til
óauðadags 1941. Lárus var gáfað-
ur og hreinskiptinn héraðshöfð-
ingi, og manna ástsælastur. Hann
var aðalforgöngumaður að stofnun
h.f. „Skaftfellings“ og eftir að
Lárus komst á þing barðist hann
sleitulaust fyrir bættum samgöng-
um um héraðið og inn í það. Hann
var félaginu hin traustasta stoð
bæði í uppgangi stríðsáranna fyrri
og í þeim erfiðleikum, sem sigldu
i kjölfar Kótlugossins. Voru þeir
ansson, Þórður Pálmason, Sigur-
jón Kjartansson og Oddur Sigur-
bergsson. — Þessir menn reyndust
fé'aginu ailir hinir traustustu
menn og í þeirra höndum breytt-
i«t það úr fámennu og fátæku fé-
lagi í samtök sem urðu höfuð lyfti-
stöng alLra framfara og fram-
kvæmda í héraðinu og stórbættu
hag almennings.
Ef litið er á framkvæmdir síð-
ustu ára, sésl að félagið er enn í
oruggri sókn undir farsælli for-
ustu Odds Sigurbergssonar, sem
verið hefur kaupfélagsstjóri frá
1948. Fer hér á eftir skrá yfir
helztu framkvæmdir félagsins síð-
ustu árin:
Ár 1948—’49: Öll innrétting
v erzlunarhússins í Vík endurskipu-
lógð og byggð upp að nýju.
Ár. 1950: Keyptar trésmíðavélar
og hafinn rekstur trésmíðaverk-
stæðis.
Ár. 1951—’52 Byggt verzlunar-
og vörugeymsluhús á Klaustri,
ásamt íbúð fyrir útibússtjórann:
þar.
Ár. 1953: Byggt vörugeymsluhús
í Örafum.
Ár. 1954—1955: Byggt frystihús
í Vík ásamt sölubúð fvrir fryst
niatvæli, og komið fyrir geymslu-i
hólfum til afnota fyirr almenning. |
Ár 1956: Byggð íbúð fyrir að-
sloðarmann við verzlunina á
Kiaustri.
Ár. 1957: Keypt veitinga- og
gistihús í Vfk og hafinn rekstur
þess. Keyptir sérieyfisbílar. og fé-
lagið tekur við sérleyfisleiðinni frá
Reykjavík og auctur að Kálfafelli.
Ár. 1958: Byggt sláturhús í Ör-
æfum.
Ár. 1959: Hafin bygging 360 m2
vörugeymsluhúss í Vík.
Ár. 1960: Hafin bygging á vara-
hlutaverzlun fyrir bíla og land-
búnaðartæki.
Kaupfélagið hefur nær engin
lán tekið iil þessara framkvæmda.
Astæðan til þess er hinn mikli
vöxtur og efling innlánsdeildar-
innar. f ársbyrjun 1948 var hún
1.278.000 en í á:rslok 1959 var
hún orðin 7.140.000,---------- OG
HAFÐI AUKIZT UM TÆPAR 6
MILLJÓNIR. Þessu fé hefur ekki
aðeins verið varið til fram-
kvæmda, sem félagið hefur stað-
ið í sjálft árlega á undanförnum
árum, heldur einnig til að stuðla
að uppbyggingu í stórum stíl á
félagssvæði sínu með því að að-

Hús Kaupfélags V-Skaftfellinga í Vík.
stoða bændur f járhagslega til að j óíeyst. Má þar nefna stækkun
kaupa vélar, auka ræktun og vórugeymslu á Klaustri og bygging
byggja íbúðar- og peningshús. bílaverkstæðis, sem orðið er mjög
Nú er það krafa ríkisstjórnar- aðkallandi.
innar, að sparifé fólksins, sem| Eins og nú horfir verður ekki
það framvegis Ieggur í innláns-
deildina, sé flutt • í banka í
Reykjavík svo ekki sé hægt að
nota það til uppbyggingar og
framkvæmda í sýslunni.
Þar sem aut verðlag stórhækkaði
í bvrjun ársiiis 1960, hefði félaginu
reynzt ókleift að ljúka þeim fram-l
kvæmdum sem byrjað var á, hefðij
það ekki verið búið að mestu leytt
að afla sér efnis til þessara fram-j
kvæmda, — áður en verðhækkunin j
skall á. — Öðru máii gegnir um!
þau verkefni sem félagið á enn1
annað séð en alger stöðvun sé
tram undan á allri uppbyggingu
vegna elnahagsaðgerða ríkis-
5tjórnarinnar. Sem dæmi upp á
þessa stöðnun má benda á, að í
ár hefur kaupfélagið keypt inn
aðeins heiming þess magns af
byggingarefni, sem keypt var i
fyrra, en samt selzt aðeins helm-
ingur þess til félagsmanna. Þetta
sýnir betur en iangt mál hver
áhrif stefua núverandi stjórnar-
flokka hefur á viðreisn og upp-
byggingu héraðsins. g.
Nauðsyn að bæta pósfc
og súnajbjónustu í
Grýtubakkahreppi
Kaupfélagshúsinu
Kirkjubæjarklaustri.
Almennur hreppsfnndur
Grýtubakkahrepps, Höfða-
hverfi, Suður-Þingeyjarsýslu,
haldinn að Grenivík, sunnu-
daginn 19. júní 1960 telur að
símasamband héraðsins sé
fyrir löngu orðið ófullnægj-
andi og skorar því eindregið
á Póst- og símamálastjórn-
ina:
að nú þegar verði hafizt
handa og lögð bein lina
frá Akureyri t-il Greni-
víkur.
að símstöðin i Grenvík
verði gerð að fyrsta fl. B.
að pegar á pessu sumri
verði gerð viðbótarbygg-
ing \ið símstöðina í Greni-
vlk, par sem m. a. verði
viðunandi talklefar.
viðunandi talklefar, (box).
að línu 2 og 5 verði skipt
svo fœrri bœir verði á
hverri llnu.
að nú pegar verði komið
fyrir póstkassa utnhúss á
símahúsið i Grenivlk.
í
Bréf afgreiðslumannsins
Grenivík:
„Þar sem oddviti Grýtu-
bakkahrepps, hr. Sverrir Guð
mundsson, hefur fyrir hönd
hreppsnefndarinnar óskað eft
ir álitsgerð frá mér um sima-
stöðina í Grenivík, sem slíka,
vil ég taka fram eftir farandi:
1. að ein og sama símalína
er fyrir símastöðvarnar
Greni og Svalbarðseyri til
Akureyrar. Þar fyrir verða
samtalsbeiðendur að bíða
klukkutímum saman og
fjöldi samtala er afgreidd
ur utan venjulegs símtima.
2. að það margir bæir eru á
hverri innanhéraðslínu, að
heyrnarmöguleikar lang-
línusamtala verða mjög litl
ir og samtöl rekast á.
3. að talklefar (box eru eng-
ir í simastöðinni svo að
þeir, sem tala af stöðinni,
njóta ekki riteðis, en á stöð
ina koma margir til að
(Framhald a 15 síðu).