Tíminn - 10.08.1961, Síða 8

T í MIN N, fimmtudaginn 10. ágúst 1961.
'8
i
iDiiiiiiiiiiiimjiiiiiinm'nnmnfffiiniiuninnnimi]
Segja má, að leikið sé fyrir
þjóðlífsdansinum í lýðfrjálsum
löndum með gjialdmiðlinum.
Og hér hjá okkur hefur valdið
til að leika á þetta mikilsverða
hijóðfæri, verið sjálfs Alþingis.
En nú ber nýrra við.
Hér situr að völdum ríkis-
stjórn, sem þrífur þetta vald
til sín, sem segja má að sé lyk-
illintt að leiknum!
Svo sem vitað er, hafð'i svo
harðnað á dalnum hjá almenn
ingi, og þá einnig fyrir djarf-
tækar stjórnarráðstafanir, að
hann afréð að fá hlut sinn rétt
an með verkfalli, en það er í
leikreglum lýðfrjálsra landa,
að beita slíku vopni, enda hafa
báðir núverandi stjórnarflokk-
ar staðið að og beitzt fyrir verk
föllutn
En nú skal þetta vopn al-
mennings, þessi mikla félags-
lega uppgötvun 19. aldarinnar
til handa hinum vinnandi lýð,
slævð oig gerð bitlaus með þeim
hætti, að valdið yfir verðlagi
íslenzks gjaldmiðils er tekið úr
höndum Alþingis og það fengið
í hendur ríkisstjórnar, sem síð
an fær stjórnað kaupmætti og
verðmæti launa og tekna sér-
hvers manns.
Vitað er, að um sinn hafa
þorskveiðar landsmanna verið
með minna móti, og þá einkum
hjá togaraflotanum, og það svo,
að sá atvinUuvegur stendur nú
víða höllum fæti. En uppgripa
síldveiðiár hafa ekki verið hér
í 15 ár, fyrr en ef það verður
nú.
Allt um það er sýnt fram á,
af ábyrgum mönnum, að at-
vinnulíf oig þjóðarhagur hafi
ekki þurft þessarar óvæntu
stjórnaraðgerðar við. Hér hangi
því eitthvað alveg sérstakt á
spýtunni.
Á almanna vitorði er, að við
eigum náttúrugæði í bakhönd-
inni, sem ekki hafa enn verið
tekin í notkun, nema til heim-
ilisþarfa og smáiöiju. En sé
litið á hversu miklu íslenzka
þjóðin hefur á minna en manns
aldri fengið komið í verk, ætt-
um við ekki að æðrast, þótt
nokkur áramunur sé á sjávar-
afla.
Enda vitum við nú það mikið
um lífið í sjónum umhverfis
landið okkar, að nytjafiskarnir
lúta árferði eins og öll náttúr-
an, og þá einnig um sitt klak.
Og ekki held ég að við þurf
um að æðrast, þótt ekki búnist
öll ár jafnvel á „höfuðbólum
hafsins", togurunum, frekar en
höfuðbólum hins meginat-
vinnuvegarins, sveitabýlunum,
Guðbrandur Magnússon, fyrrv. forstjóri:
hlýtur að verða bundið því, að
þjóðfélaigið fái sinn hlut upp
borinn til jafns við það, sem
slík náttúrugæði eru verð í dag,
og í dag látin af hendi fyrir í
nágrannalöndum okkar.
En öll slík skipti verður að
frábiðja, ef krafizt er að vinnu
afi hér sé ódýrara en í ná-
grannalöndum okkar. Annað
væri form fyrir eins konar
þrælasölu!
En með Ieyfi að spyrja, hvað
liggur okkur á!
—O—
Maður las í öðru stjórnar-
blaðinu að svissneskir að'ilar
mundu vera að bera í okkur
víurnar, og fyrirtækið sem þeir
hefðu í huga mundi veita 300
manns atvinnu.
Ekki blöskrar manni nú tal-
an, en allt um það er um
risafyrirtæki að ræða á okkar
mælikvarða. En hvar á að taka
þessa þrjú hundruð?
Höfum við sjálfir ekki verið
að seilast eftir vinnukrafti í
önnur lönd?
Og meðan svo standa sakir,
hvað liggur þá á því að fara
að hleypa erlendu kapitali inn
í landið, og það með fyrirvör-
um um verðlaig á íslenzkum
vinnukrafti!
Ættum við ekki heldur að
eiga okkar eigin jólamat óét-
inn! Geyma hann þar til við
værum þess megnug að færa
okkur sjálf orku landsins í
nyt.
—0—
urnar, að guðshúsum meðtöld-
um, ræktunin, skólarnir, sjúkra
húsin, og allt sem að því lýtur
að framlengja í okkur líftór-
una, en á þessari mannsævi og
næstu á undan mun vanta lítið
á að íslenzkt laniglífi hafi náð
að tvöfaldast. Sementið úr
sjávarbotnssandinum og áburð
urinn úr andrúmsloftinu hef
ég áður minnzt á.
Með hliðsjón af því hverju
tvær síðustu kynslóðirnar í
þessu landi hafa fengið komið
í verk, skulum við fara okkur
hægt með að hefja hér á labdi
samstarf við erlent fjármagn.
Það er að leyfa hér erlcndan
iðnað, og maður talar nú ekki
um ódæmin, ef slíkt ætti að
verða gjört með fyrirfram samn
ingi við íslenzk stjórnarvöld
um verðlag á vi'nnu, svo að
þjóðin þyrfti þess vegna að
nýju að fara að herða um sig
sultarólina!
Við höfum þegar fengið
miklu í verk komið, fslending-
ar, síðan við endurheimtum
sjálfstæði okkar. Við höfum
margoft þurft að taka erlend
lán til þeirra framkvæmda sem
ég var að nefna. Eg veit ekki
dæmi til þess að þjóð'in okkar
hafi nokkurn tíma lent í van-
skilum með þessi lán.
Og vanskil skulum við varast!
Og óþarfa milliliði skulum
við umfram allt varast í skipt-
um við erlendar þjóðir, þegar
um útvegun lánsfjár til handa
VAÐ ER HER I UPPSIGLINGU?
sem sífellt eiga undir sól og
regni. Þá dregur það ekki úr
trúnni á landið okkar, sem enn
er lítið' ræktað, að nú er í land
inu sjálfu tekið að framleiða
jurtanæringu, svo að nú er þarf
laust orðið að vera að rökræð'a
um það fræðilega, „hvort kýr-
in rækti fóðrið’ sitt“. En þetta
hlaut að verða að þjóðhagslegu
umræðuefni í mínu ungdæmi.
Og ekki nóg með það — þessa
stórkostlegu stökkbreytingu
sem áburðarverksmiðjan veld-
ur, heldur er sjálf flugvélin
„farin að leiða á völl“ og að
taka að sér hlutskipti kláfsins
jafnframt!
Flugvélin er að' verða mikil-
virkt jarðræktartæki, síðan hún
tók að dreifa tilbúnum áburði
á auðnirnar.
Og menn skulu gera sér
grein fyrir því, hversu miklu
stórkostlegra allt þetta er um
áburðinn, þegar fullvíst má
telja, að íslenzkur nytjagróður
fái hér lifað lífi sínu allt upp
í 600 metra hæð.
f þessari staðreynd eru fólgn
ir landkostir sem ekki hefur
verið reiknað með.
Þá höfum við' eignazt annað
stórfyrirtæki, sementsverksmiðj
una, sem léttir af okkur kostn
aði við að sækja þetta mikils-
verða byggingarefni í önnur
lönd, og verður vísast jafn-
framt til þess, að hér hefst öld
steinsteyptra vega.
—O—
Að íslendingar hefji sam-
starf við erlent fjármagn um
nýtingu íslenzkra orkulinda,
svo sem fallvatna og jarðhita,
Eg hef með nokkurri sjálfs-
ánægju sagt erlendum vinum
mínum frá því, að aðeins 20
kflómetrar af byggðum vegi í
landinu séu eldri en ég, en
brýrnar allar ynigri!
Ofan Lækjarbotna stóð til
skamms tíma steinn með á-
klöppuðu ártalinu 1887. Kann
ske var það meðfram fyrir það,
að þetta var fæðingarártalið
mitt, að ég hætti ekki að
spyrja um merkingu tölunnar,
fyrr en ég fékk að vita: „Veg-
urinn var kominn hingað þá“.
Af þessu megum við marka
hve miklu hér hefur verið kom
ið í verk á einum mannsaldri.
Vegirnir, brýrnar, vitarnir,
hafnarbæturnar, vatnsveiturn-
ar, síminn, útvarpið, fiskiflot-
inn, fiskvinnslustöðvarnar,
millilandaskipin, allar húsabæt
ríkissjóði eð'a til ríkisfram-
kvæmda er að ræða.
—O—
Við ykkur öll vil ég endur-
taka það sem ég hefi áður
sagt, að kostir lýðræðisskipu-
lagsins fá því aðeins notið sín,
að pienn séu ekki fastir í flokk
um, heldur láti málefni hverju
sinni ráða, þegar valið er á
milli stjórnmálaflokka.
Þannig fara þær þjóðir að,
sem bezt hefur farnazt síðan
almenn mannréttindi og lýð-
ræði kom til sögu, Það er ekki
svo langt síðan að þar braut
í blað'! En þangað er þá að
rekja hinar dásamlegu umbæt
ur, sem orðið hafa í sambúðar-
háttum þegnanna innan Iýð-
frjálsra landa.
Skip: Mál og tunnur
Aðalbjörg, Höfðakaupstað, 2692
Ágúst Guðmundss., Vogum, 4787
Akiraborg, Akureyri, 8871
Akurey, Hornafirði, 6040
Álftanes, Hafnarfirði, 5236
Andri, Patreksfirði, 1215
Anna, Siglufirði, 9158
Arnfirðingur, Reykjavík, 3708
Arnfkðingur H, Reykjavík, 7608
Árni Geir, Keflavík, 12,377
Árni Þorkelsson, Keflavík, 6201
Arnkell, Hellissandi, 4923
Ársæll Sigurðsson, Hafnarfirði, 8534
Ásgeir Reykjavik, 4818
Ásgeir Torfason, Flateyri, 1948
Áskéll, Grenivik, 10,214
Auðunn, Hafnarfirði, 11,128
Baldur, Dalvík, 10,665
Baldvin Þorvaldsson, Dalvík, 8043
Bergur, Vestmannaeyjum, 6834
Bergvik, Keflavik, 12,153
Bjarmi, Dalvík, 9575
Bjarnarey, Vopnafirði, 8508
Bjarni Jóhannesson, Akranesi, 3506
Björg, Neskaupstað, 2721
Björg, Eskifirði, 8745
Björgvin, Keflavík, 2862
'ý Björgvin, Dalvík, 9216
Björn Jónsson, Reykjavík, 5609
SfLDVEIDISKÝRSLAN -
Blíðfari, Grafarnesi, 30221
Bragi, Breiðdalsvík, 2998 j
Búðafell, Búðakauptúni 6618 !
Böðvar, Akranesi, 7700
Dalaröst, Neskaupstað, 7021
Dofri, Patreksfirði, 10,752
Draupnir, Suðureyri, 2739
Einar Hálfdáns, Bolungavík, 11,872.
Einar Þveræingur, Ólafsfirði, 2605
Einir, Eskifirði, 6530
Eldborg, Hafnarfirði, 11,743
Eldey, Keflavík, 9346
Erlingur III, Vestmannaeyjum, 2646
Fagriklettur, Hafnarfirði, 3783
Fákur, Hafnarfirði, 3455
Faxaborg, Hafnarfirði, 5145
Faxavík, Keflavík, 3697
Fiskaskagi, Akranesi, 3870
Fjarðaklettur, Hafnarfirði, 7364
Fram, Hafnarfirði, 6172
Freyja, Garði, 3175
Freyja, Suðureyri, 1215
Friðb. Guðmundss., Suðureyri, 4741
Frigg, Vestmannaeyjum, 2794
Fróðaklettur, Hafnarfirði, 3327,
Garðar, Rauðuvfk, 52541
Geir, Keflavík, 5100 j
Gissur hvíti, Ho-rnafirði, 7102:
Gjafar, Vestmannaeyjum, 12.616
Glófaxi, Neskaupstað, 5367
Gnýfari, Grafarnesi, 5531,
Grundfirðingur II, Grafarnesi, 5229
Guðbjörg, Sandgerði, 7301
Guðbjörg, ísafirði, 10 461 •
Guðbjörg, Ólafsfirði, 13.211
Guðfinnur, Keflavík, 5936
Guðm. á Sveinseyri, Sveinseyri, 984
Guðm. Þórðarson. Reykjavík. 15 062
Guðný, ísafirði, 2620 j
Guðrún Þorkelsd., Eskifirði, 16.462 j
Gulltoppur, Vestmannaeyjum. 1048
Gullvor, Seyðisfirði, 8313
Gunnar, Reyðarfirði, 7781 i
Gunnólfur, Ólafsfirði 9941
Gunnvör. ísafirði, 5126
Gylfi, Rauðuvík, 4588
Gylfi n, Akureyri, 7208
Hafaldan. Neskaupstað, 3585
Hafbjörg, Vestmannaeyjum, 3559
Hafbjörg, Hafnarfirði, 5227
Hafnarey, Breiðdalsvík, 3346
Hafrún, Neskaupstað, 6918
Hafþór, Reykjavík, 3020
Hafþór, Neskaupstað, 3931
Hafþór, Guðjónss , Vestm.eyj. 3276
Hagbarður, Húsavík, 4250
Hall'dór Jónsson, Ólafsvík, 11415
Hannes Hafstein, Dalvík, 4318
Hannes Lóðs, Vestmannaeyjum, 4279
Haraldur,. Akranesi, 14.968
Hávarður, Suðureyri, 3210
Héðinn, Húsavík, 10.016
Heiðrún, Bolungavik, 14.420
Heimaskagi, Akranesi. 1935
Heimir, Keflavík, 5526
Heimir. Stöðvarfirði, 6509
Helga, Reykjavík, 8135
Helga, Húsavík, 5418
Helgi Flóventsson, Húsavík, 7697
Helgi Helgason, Vestmannaeyj. 11 408
Helguvík, Keflavík, 2367
Hilmir, Keflavík, 10 259
Hjálmar. Neskaupstað, 3189
Hoffell, Búðakauptúni, 7580
Hólmanes, Eskifirði, 10,044
Hrafn Sveinbjarnarson, Grindav. 6480
Hrafn Sveinbjarnars II, Grindav. 9102
Hrefna, Akureyri, 3045
Hringsjá, Siglufirði, 6725
Hringver, Vestmannaeyjum, 9841
Hrönn II, Sandgerði, 6101
Huginn, Vestmannaeyjum, 352f
Hugrún, Bolungavík, 8623
Húni, Höfðakaupstað, 7624
Hvanney, Hornafirði, 7565
Höfrungu.r, Akranesi, 10.60E
Höfrungur II, Akranesi, 11.543
Ingibergur Ólafsson, Keflavík, 501f
Ingjaldur og Orri, Grafarnesi, 385£
Jón Finnsson, Garði, 759C
Jón Garðar, Garði, 867f
Jón Guðmundsson, Keflavík, 538C
Jón Gunnlaugs, San'dgerði, 8526
Jón Jónsson, Ólafsvík, 6261
Jónas Jónasson. Njarðvík, 2052
Júlíus Björnsson, Dalvík, 3517
Jökull, Ólafsvík, 7535
Kambaröst, Stöðvarfirði, 147£
Katrín. Reyðarfirði, 6635
Keilir, Akranesi, 565C
Kristbjörg, Vestmannaeyjum, 10.54!
Kristján Hálfdáns, Bolungavík, 258C
Leifur Eiríksson, Reykjavík, 776!
Ljósafell, Búðakauptúni, 433!
(Framhald á 13. síðu).