Tíminn - 17.09.1961, Blaðsíða 5

TÍMINN, siinnudaghm 17. september 1961.
5
t-----------------------------------------------------------------------------------------------N
Útgetandl: FRAMSOKNARFLOKKURINN
FraniKvænidast.i6ri Tómas Arnason Rit
stjórar Þórarinn ÞórannssoD 'Sb i. Andréf
Kristiansson Iód Helgason fi'ulltrúi rit
stjórnar Tómaf ftarlsson Auglýsinga
stjóri Egil' Biarnason - Skrlfstofui
I Eddubúsmu - Slmar 18300 1830S
Auglýsingasími 19523 Algreiðslusimi
12323 - Prentsmiðjan Edda h.f
Mesta hagsmunamál
sparifjáreigenda
Furðulegri og ógeðslegri hræsni er ekki hægt að
hugsa sér en þegar stjórnarblöðin eru að gera gælur við
sparifjáreigendur og telja núv. stjórn hafa sýnt í verki,
að hún beri hag þeirra fyrir brjósti.
Það, sem núv. stjórn hefur m. a gert, er að lækka
gengi íslenzku krónunnar tvívegis á IV2 ári. í fyrra
skiptið mátti deila um það, hvort lækka ætti gengið eða
gera aðrar ráðstafanir, en um hitt verður ekki deilt, að
sú gengislækkun var langt úr hófi fram. Síðari gengis-
lækkunin var hins vegar ástæðulaus með öllu, eins og
svo glögglega hefur verið sýnt fram á hér í blaðinu. Hún
var hefndarráðstöfun ráðvilltrar, afturhaldssamrar ríkis-
stjórnar.
Með þessum aðgerðum hefur sparifé landsmanna
verið rýrt stórkostlega, fullkomlega að ástæðulausu. Með
þessu háttalagi hefur ríkisstjórnin reynzt sparifjáreig-
endum langtum verr en nokkur fyrirrennari hennar.
Af hálfu stjórnarblaðanna er reynt að halda því fram,
að vaxtahækkunin, sem var framkvæmd í fyrra, hafi
verið gerð fyrir sparifjáreigendur. Blöðin vita þó vel, að
tilgangur hennar var allt annar. Tilgangur hennar var að
veikja framkvæmdagetu allra þeirra, sem eru minnimátt-
ar, og draga þannig úr framkvæmdum í landinu. Vaxta-
hækkunin var gerð til þess að stuðla að samdrætti, en
ekki sprottin af umhyggju fyrir sparifjáreigendum.
Á þennan hátt hefur vaxtahækkunin líka orðið að
miklu ógagni fyrir framleiðsluna og framkvæmdastarf-
semina í landinu. Fyrir sparifjáreigendur hefur hún
hins vegar orðið meira en gagnslaus, því að það, sem
þeir hafa hagnazt á henni, hefur nú verið tekið marg-
falt af þeim aftur með gengislækkuninni.
Það, sem er miklu mikilsverðara fyrir sparifjáreig-
endur en háir vextir, er stöðugt gengi. Stefna núv. ríkis-
stjórnar er að nota gengislækkanir sem höfuðúrræði í
efnahagsmálunum. Afleiðing þessarar stefnu er gengis-
lækkun í fyrra, gengislækkun í ár og þannig áfram. Til
þess að auðvelda þetta, hefur hún tekið gengisskráning-
arvaldið af Alþingi. Engin efnahagsstefna er fjandsam-
legri sparifjáreigendum en sú, sem núv. stjórn fylgir,
enda sanna gengislækkanir hennar það bezt. Það er brýn-
asta hagsmunamái sparifjáreigenda í dag, að sem fyrst
verði horfið frá þessari stefnu, en til þess nægir ekkert
annað en stórfellt fylgishrun stjórnarflokkanna.
Álög á krötum
Fátt sýnir betur, hve langt Alþýðuflokkurinn er kom-
inn frá upprunalegri stefnu sinni, að foringjar hans munu
vera búnir að gefa Gunnari Th'oroddsen loforð um að
fylgja tillögum hans um hækkun söluskatta á næsta þingi.
Þessir skattar lenda tiltölulega þyngst á þeim, sem
minnsta hafa getuna.
Áður var stefna Alþýðuflokksins að íþyngja slíku
fólki sem minnst með skattaálögum. Nú vinnur hann
þveröfugt.
Það er eins og það séu orðin álög á Alþýðuflokknum
að vera nú með öllu, sem hann var andvígur áður.
t
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
f
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
<
f
)
)
)
)
)
)
r
)
)
)
)
)
)
ERLENT YFIRLÍT
Tekst Adenauer að halda veili?
Þingkosningar í Vestur-Þýzkalandi fara fram í dag
í DAG íara fram þingkosn-
ingar í Vestur-Þýzkalandi —
Fyrir nokkrum vikum síðan,
lék ekki neinn vafi um það,
hver úrslitin yrðu, en nú eru
þau engan vegin talin viss,
þótt flestar spár hnigi þó í
þá átt, að kristilegir dernó-
kratar undir forustu hins
hálfníræða Adenauers, muni
bera sigur úr býtum.
Það eru fimm flokkar, sem
taka þátt í kosningunum í
Vestur-Þýzkalandi og nokkuð
kveður að. Tveir þeirra, þýzki
flokkurinn, sem er lengst tii
hægri, og friðarflokkurinn.
sem er lengst til vinstri, þykja
þó ólíkir til þess að fá nokk
urn þingmann kjörin, en til
þess þarf annað hvort að fá
þingmann kjörinn í kjördæmi
eða 5% af greiddum atkvæð-
um.
Hinir þrir flokkarnir, sem
baráttan stendur raunveru-
lega á miili, eru kristilegir
demókratar, undir forustu
Adenauers, esm fengu 50,2%
atkvæða í Seinustu kosning-
um og 270 þingmenn, jafn-
aðarmenn, undir forustu Willy
Brandts, sem fengu 31,8% af
atkvæðamagninu og 169 þing
menn, og frjálsir demokratar,
sem fengu 41 þingmann. —
Þýzki flokkurinn fékk þá 17
þingmenn kjörna. Alls eiga
497 þingmenn sæti á þinginu.
KOSNINGAR til þingsins í
Vestur-Þýzkalandi fara fram
með nokkuð sérstökum
hætti. Helmingur þingmann-
anna er kosinn í einmennings-
kjördæmum, en hinn helming
urinn skiptist milli flokkanna
miðað við atkvæðamagn,
þannig, að hver flokkur fái
þingfulltrúa í samræmi við at-
kvæðahlutfall sitt. Hver kjós-
andi fær tvo atkvæðaseðla,
annan til að kjósa frambjóð
anda í viðkomandi kjördæmi,
en hinn til að kjósa flokkinn
með tilliti til úthlutunar á
uppbótarsætunum. í seinustu
kosningum fengu þeir Erhard
og Adenauer miklu fleiri per-
sónuleg atkvæði í kjördæmum
sínum en flokkurinn fékk, og
var Erhard nokkuð drýgri í
þessum efnum en Adenauer.
í seinustu kosningum fengu
kristilegir demokratar 194
þingmenn kjördæmakosna, en
jafnaðarmenn aðeins 46.
Kristilegir demokratar fengu
af þessum ástæðum miklu
færri uppbótarmenn.
ADENAUER
ÞAÐ HEFUR mjög einkennt
kosningabaráttuna, að þessu
sinni, að málefnaágreiningur
þefur verið miklu minni milli
flokkanna en áður. Ástæðan
til þess er sú, að jafnaðar-
menn hafa markað sér stööu
miklu meira til hægri en áður
og reynt að minnka bilið milli
sín og kristilegra demokrata.
Þeir hafa talið þetta sigur-
vænlegt. Kosningarnar hafa
því snúizt miklu meira um
persónur en áður, og virðist
það ekki æskileg þróun í
Þýzkalandi, því að Þjóðverj-
um hefur löngum orðið hált
á foringjadýrkuninni Persón
urnar, sem baráttan hefur snú-
izt um, hafa verið þeir Aden-
auer og Willy Brandt.
Fylgismenn Adenauers hafa
bent á þann árangur, sem
stjórn hans hefur náð Hann
sé reyndur en Brandt óreynd-
ur. Fylgismenn Brandts hafa
dregið fram glæsileika hans
og forustuhæfileika Fram-
ganga Brandts í sambandi við
lokun borgarhliðanna i Berlín
hefur áreiðanlega styrkt mjög
aðstöðu hans, og vann hann
þá greinilega á um skeið. —
Adenauer var þá einnig óhepp
in um tíma, gekk æði langt
í persónulegum áróðri gegn
Brandt. Hann virðist heldur
hafa unnið á upp á síðkastið.
en samt eru flokksmenn hans
ekki eins sigurvissir og í upp
hafi.
Báðir hafa þeir Brandt og
Adenauer haft sig mjög í
frammi undanfarið. Það vek-
ur mikla furðu, hve Adenauer
þolir þessa áreynslu vel Blaða
menn tala jafnvel um meiri
þreytumerki hjá Brandt.
BRANDT
Hann hefur líka lagt ótrúlega
mikið á sig. Hann mætir á
borgarstjóraskrifstofunni í
Berlín kl. 8 á hverjum morgni,
flýgur um hádegisleytið til
fundahalda í Vestur-Þýzka-
landi og heldur þeim þrot-
laust áfram til miðnættis, en
þá flýgur hann heim til
Berlínar.
ÞAÐ EYKUR verulega spenri
inginn í sambandi við kosn-
ingaúrslitin, að seinustu skoð
anakannanirnar hafa leitt í
ljós, að þeim kjósendum hef-
ur farið fremur fjölgandi, sem
hafa lýst sig óráðna. Einnig
ríkir vafi um þær 4 milljónir
ungra kjósenda, sem kjósa
nú í fyrsta sinn.
Þótt Willy Brandt beri ekki
sigur af hólmi nú, þykir það
líklegt til að gera hann sigur
vænlegan i kosningunum
1965, ef jafnaðarmenn vinna
nú verulega á undir forustu
hans. Sagt var líka í fyrstu,
að það væru kosningarnar
1965, sem Brandt hefði fyrst
og fremst í huga.
Ýmsar líkur þykja benda
til þess, að frjálsir demokrat
ar muni vinna heldur á. en
þeir eiga mjög dugandi og
laginn foringja, Erich Mende.
Svo getur jafnvel farið, að
þeir fái oddaaðstöðu, ef jafn
aðarmenn vinna verulega á.
Mende hefur lýst yfir þvi, að
undir slíkum kringumstæðum
muni hann bjóða krsitilegum
demokrötum samstarf,. en
helzt undir forustu Erhards.
Adenauer hefur verið harð-
ur í viðskiptum við frjálsa
demokrata, og myndu þeir
því eiga erfitt með að styðja
hann. Þ.Þ.
/
)
)
)
)
)
)
)
'f
)
't
)
)
)
)
)
)
)
)
)
'<
/
l
f
)
)
)
)
)
)
*
r
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
r
r
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
'/
/
/
/
/
-->..V.X.X.>..V.V.N..Vv^.V.
Fyrir nokkrum dögum barst
mér í hendur kynlegt bréf. Þetta
var „Kjörskrá til listráðs", á-
samt kjörseðli. „Það er bara tölu
vert húmor í þessum bæ“, sagði
Jón Pálsson frá Hlíð.
Út af fyrir sig var „kjörskrá-
in“ eitt furðuplagg. Á henni voru
nöfn nokkurra manna. sem við
myndlist fást, valin gersamlega
af handahófi. Þessir skyldu
hafa kosninga- og kjörgengis-
rétt til listráðs. En á þessari
„kjörskrá" var hvergi að finna
nafn Nínu Sæmundsson, ásamt
fjölda annarra listamanna og
kvenna.
Sízt skal lýðræðið lasta, en
stundum getur það birzt í furðu-
legum myndum. Auk þess er
mjög vafasamt, að það eigi alls
staðar við.
Það er nú einu sinni svona
með listgreinarnar,' að margir
eru þar kallaðir, en fáir útvald
Orðið er frjálst
og sýning
ir. Þar finnst enginn mælikvarði
á starfshæfni, svo varla er nokk
ur svo mikill fáviti. að hann
ekki geti kallað sig skáld eða
listamann. Hve margir eru þeir
ekki, sem pára eitthvert bull á
blað og kalla sig skáld. og til að
vera listmálari þurfa menn
ekki svo mikið sem pensil og
pallett. Nóg er að láta liti leka
úr brúsum á striga og ef menn
reka saman af handahófi 2—3
spítukubba eða kuðla vírspotta
í nokkrar beygjur, þá eru þeir
myndhöggvarar.
Af þessu er Ijóst hvers kyns
manntegund er í meirihluta
undir þessum göfugu nöfnumJ
Þetta leynir sér ekki heldur ef
við lítum inn á svonefnt Lista-
safn ríkisins.
Þá er ekki úr vegi að víkja
nokkrum orðum að Norðurlanda
sýningunni. Ekki leynir það sér
að það er meirihlutinn. sem þar
ræður ríkjum.
Sameiginlegt er það með öll-
um snillingum, að þeir standa
föstum rótum í þeim jarðvegi,
sem þeir eru sprottnir úr Þeir
þjóðlegustu eru um leiö alb.ióð
legastar, sbr. Grieg, Ibsen, Sibe-
líus o.s.frv.
Hvernig svo sem leitað er á
Norðurlandasýningunni, þá er
, Framhala a 13 síðu.J