Tíminn - 23.03.1962, Síða 4

Það var hátt í og landgang-
urinn upp á þilfarið á varðskip
inu Óðni var brattur. Við geng
um yfir gulan hring á þiifar-
inu og í áttina að stjórnpall-
inum, til að hitta Eirík ' skip-
herra. Alls staðar voru menn
I bláum göllum — þeir voru
að sjóbúa. Sumir hönkuðu
kaðla, aðrir hringuðu landvír-
ana, og ungur maður skar kýr-
hala af hlaupara um leið og
við gengum fram hjá lífbátn-
um. Skipið hlaut að’ vera að
fara.
Eiríkur skiplierra var í ká-
etu sinni og bauð okkur að
ganga í bæinn. Hann hafði ekk
ert breytzt síðan síðast háðsk-
ur, gáskafullur spaugari annars
vegar, alvarlegur og varfærinn
hins vegar, og við fórum að
tala um sjóinn.
— Þeir tóku byssurnar af
litlu bátunum, Eiríkur.
Hann lýtur snöggt upp og
segir: — Svo er sagt. Þeir eiga
víst að hætta gæzlu.
Mundir þú telja, að minni
varðskipin, varðbátarnir, væru
óhæfir til landhelgisgæzlu?
— Nei. Það eru þeir alls
ekki. Að vísu eru annmarkar
á því að vera á litlu óg gang-
tregu skipi. Eg tók við Gaut
litla árið 1937 eða ’38. Hann
var þá nýr. Eg var með hann
til ársins 1946, er ég tók við
ÆGI. Á þessu tímabili tók ég
56 togara og önnur fiskiskip
fyrir ólöglegar veiðar. Þess má
geta, að á sama tímabili tók
ÆGIR 11 skip í landhelgi.
Raunar má segja, að fá skip
hafi verið eins aðsópsmikil í
togaratökum og Gautur og er
þess að minnast, að næst síð-
asti togarinn, sem tekinn var
fyrir ólöglegar vciðar fyrir síð
ustu útfærslu iandhelginnar,
var einmitt tekinn af Gaut út
af Seyðisfirði. Pétur Jónsson
var þá skipstjóri og tókst hon
um að íæra togarann með valdi
til hafnar, sein menn niuna.
Það er auðskilið mál, að sá
togari hefði ekki verið færður
til Iiafnar án fallbyssunnar.
Já og svo meguin við ekki
gleyma því, að hættara er við
ýmsum brellum af hálfu togar
anna, ef verið er að eltast við
þá á cvopnuðum skipum, held
ur Eiríkur áfram. — Eg man
eftir því — 1924 — var það,
held ég, að ég var skipstjóri
á litlum varðbáti. Eg var fyrir
Vesifjörðum og kom þar að
togara. Hann margreyndi að
sigla okkur niður, en ég gat
alltaf vikið undan. Þetta var
í góðu veðri og kom því ekki
að sök, þótt tvisvar tækist hnn
um að koma við okkur. Eg sá,
að við svo búið mátti ekki
standa. Rauk ég því undir þil-
far og sótti þangað forláta
haglabj'ssu, seni ég átti, og not
aði við fuglaveiðar. Næst þeg-
ar kauði kom í nálægð við okk
ur, stillti ég mér upp á brúar-
þakið og miðaði byssunni á
brúargluggana. Þegar hann sér
það, að ég ætli að fara að
fruða á þá, snarsnýst hann frá
og til hafs og hverfur. Þarna
sést, að byssur hafa ekki svo
lítið að segja við landhelgis-
gæzlu, segir skipherrann og
glottir. Og hann bætir við og
segir: Svo talað sé í alvöru, þá
rýrir þetta öryggi varðbátanna
fyrir óprúttnum togaramönn-
um.
— Einu sinni voru varðskip
in vopnlaus?
— Já. Það gafst illa. Eg var
á Vesímannaeyja-ÞÓR, sem svo
var kallaður, eftir að hann
skipherra
komst í eigu landhclgisgæzl-
unnar. Þór kom liingað 1922
og var byssulaus fyrstu 4 árin
að mig minnir. Togararnir
urðu þó fljótlega varari um sig
eftir að skipið var komið með
byssu.
Hefur Óðinn ekki breytt við
horfum til landhelgisgæzlunn-
ar frá sjónarmiði fiskimanna?
— Jú. Stóru skipin veita
meira aðhald. Þau eru fljót í
ferðurn og þeir vita Sém' er, að
erfitt er að treysta á flótta, ef
þau eru í nánd.
Það er sama lognið, þegar
við göngum niður landganginn.
Við stönzum aðcins á Skúlagöt
unni, til að liorfa á eftir Óðni,
þar sem hann plægði drjúgum
skriði út úr höfninni, og
stefndi til hafs til að hressa
upp á móralinn í fiskveiðiland-
helginn. jg.
VÖKVASTÝRI f
ELDRI VAGNANA?
Eins og frá hefur verið
skýrt í fréttum, stendur til aS
Strætisvagnar Reykjavíkur fái
7 nýja bíla á næstunni, til við-
bótar og endurnýjunar á bíla-
flota sínum. Tíminn hafði ný-
lega tal af Eiríki Ásgeirssyni,
forstjóra strætisvagnanna og
spurðist fyrir um þessa nýju
bíla.
Ákveðið hefur verið að kaupa
fimm vagna af Mercedes Benz
gerð, sams konar og stærri gerð
MB, sem aka nú á ýmsum leiðum
í Reykjavík. Bílasmiðjan h.f. mun
byggja yfir þá, og er áætlað kostn-
aðarverð þeirra samanlagt um 5,1
milljón krónur. Þeir eiga að verða
tilbúnir í september eða október í
haust.
Nýjar gerðir
Eins og almenningi er kunnugt,
eru nú aðeins tvær tegundir not-
aðar fyrir strætisvagna í Reykja-
vík, Mercedes Benz og Volvo. Nú
er í athugun að i'eyna nýjar gerðir
og notagildi þeirra, og hefur helzt
verið talað um brezka gerð, Ley-
land. Nokkrir bílar af Leyland
gerð vóru fluttir til landsins fyrir
um áratug, en síðan ekkert. Víða
erlendis, svo sem í Bretlandi og
Danmörku, eru Leyland vagnar
mikið notaðir sem strætisvagnar
og hafa að sögn gefið góða raun.
Ekki er með vissu vitað um verð
þessara tveggja nýju vagna, þar
sem margt kemur til greina, svo
sem það, að athugaður verður yfir-
byggingakostnaður í Bretlandi.
Vökvasfýri
Mercedes vagnamir, sem koma
í sumar, verða væntanlega allir
fimm með svokölluðu vökvastýri,
sem gerir bílana miklu léttari í
akstri en venjuleg stýri. Allir
Volvo vagnarnir, sem hér eru í
gangi, eru þannig útbúnir, en MB
vagnarnir hafa ekki verið það. Nú
hafa verksmiðjurnar hins vegar út-
búið slíkan stýrisútbúnað fyrir
hægri handar akstur og munu
vera í þann veg að hefja fram-
leiðslu á slíkum búnaði fyrir
vinstri handar akstur.
I
Heimta í þá gömlu
Undanfarið hafa strætisvagna-
bílsljórar kvartað undan því, að
MB bílarnir væru þungir í stýri,
þegar þeir væru orðnir fullir af
farþegum, og taldi Eiríkur líklegt,
að þegar verksmiðjurnar hafa út-
búið vökvastýri fyrir þessa bíla,
yrði horfið að því að kaupa slíkan
búnað í eldri bílana, en kostnaður
við það yrði tæpast undir nokkrum
tugum þúsunda fyrir hvern bíí.
Þá taldi Eiríkur, að þegar nýju
bílarnir kæmu, yrði bætt við nýj-
um strætisvagnaleiðum. Önnur leið
in hefur ekki verið ákveðin, en trú-
Iegt er, að þar verði aðeins um
fjölgun ferða á einhverri ákveð-
inni', mannmargri leið að ræða, en
hin leiðin verður se.nnilega ný
áætlun um Háaleitishverfið nýja
og niður í grennd Safamýrar, en
þar fer enginn vagn nú.
ú
Kdpavogur bætist
í hóp útgerðabæja
Sú nýlunda var tekin upp í
Kópavogi í vetur að gera það-
an út bát. Báturinn leggur upp
hjá Fiskverkun h.f. í Kópavogi
og flestir af áhöfninni eru
þaðan einnig eða eru í þann
veginn að flytja í nýbyggð hús
sín í bænum.
Það er Guðmundur Guðmunds-
son, sem gerir út þennan bát, og
nefnist hann Gullbjörg KO og
er 42 lestir. Aflinn var lítill
framan af vegna ógæfta. Einn-
ig var |kki hægt að, gera bát-
inn út a línu þar eð ekki eru
fyrir hendi kælitæki hjá Fisk-
verkun h.f.
Fiskverkun h.f. er eign Kópa-
vogskaupstaðar, en Halldór
Bjarnason útgerðarmaður hefur
fyrirtækið á leigu. Þarna er
líka um vísi að höfn að r'æða,
en töluverðum erfiðleikum bund
ið að landa þar á fjöru, því að
þá ná bómur bátanna ekki upp
á bílana á hafnarbakkanum.
Allur sá fiskur, sem veiðist, er
unninn hjá Fiskverkun h.f.
Fyrsti flokkur fer í salt. en
annar flokkur er hengdur upp
í skreið. ^
Halldór Bjarnason er nú sjálf-
ur að hefja útgerð, og er hann
með 38 lesta bát, sem átti að
leggja net í fyrsta sinn í gær.
Flestir af áhöfn beggja þessara
báta, sem nú eru gerðir út frá
Kópavogi, eru búsettir í Kópa-
vogi. Er það því mikið hagræði
fyrir þá, að þurfa ekki að leita
sér að vinnu í Reykjavík eða
Hafnarfirði, eins og þurft hefur
fram til þessa.
Nú hverfa bólur af
andlitum unglinga
Stokkhólmi (SIP).
Sænskur læknir, prófessor
Ake Nilzén við Karolinska
sjúkrahúsið hefur fundið upp
nýtt smyrsli, sem nota má til
þess að lækna eitt aðalvanda-
mál unglinganna, bólurnar.
Læknirinn hefur reynt smyrsl-
ið með góðum árangri á fjölda
nemenda úr skólum í Stokk-
hólmi, eftir því sem sagt er í
sænska læknablaðinu.
Smyrslið er búið til eftir þeim
meginreglum, að lækningin eigi
að líkiast' sem msst vörnum
náttúrunnar sjájfrar gegn sýk-
ingu, og er það búið til úr efni,
sem veldur þvi, að æðarnar
þenjast út. Efni þetta örvar
einnig blóðrásina um hið sýkta
svæði, og ráðast blóðkornin á
sjúkdóminn á eðlilegan hátt.
Smyrslið var reynt á 312
nemendum úr tveimur skólum,
bæði drengjum og stúlkum. Þeim
var sagt að bera það á sig á
hverju kvöldi, eftir að hafa
þvegið sér á venjulegan hátt
með sápu. í sumum tilfellunum
tók læknismeðferðin rúma tvo
mánuði.
Árangurinn var síðan dæmd-
ur af bæði nemendunum sjálf-
um og læknum og hjúkrunar-
konum skólanna. í 49—67% til-
fellanna var árangurinn góður
Kemuríjúní
Laugardaginn 17. marz var hinu
nýja flutningaskipi Hafskips h.f.
gefið nafn og heitir það „Rangá“.
Heimahöfn skipsins verður Bol-
ungarvík.
Frú Guðrún Sveinbjarnardóttir,
Vestmannaeyjum, kona Gísla Gísla-
sonar, formanns hlutáfélagsins
Hafskip h.f., gaf skipinu nafn.
„Rangá“ er annað skip félagsins
og er að stærð 1700 tonn, sem lok-
aður „shelterdeckei'" og er byggt
hjá skipasmíðastöð D. W. Kremer
Sohn, Elmshorn, Vestur-Þýzka-
Iandi. Skipið verður væntanlega
afhent fél^iginu í júnímánuði n.k.
og jafnvel frábær, og sé tekið
tillit til allra þeirra tilfella þar
sem um einhvern bata var að
ræða, þá má reikna með að þau
hafi verið um 90%.
j Ók undir
áhrifum
tóbaks?
Ástríðufullur reykinga-
uiaður, Kenneth Wilkins í
Stockport í Bretlandi, var
nýlega sýknaður með erfið-
ismunum af ákæru, þar sem
hann var sakaður um að
hafa ekið undir áhrifum —
tóbaks.
Wilkins missti stjórn á bíl
sínum, ók upp á gangstétt-
ina, slasaði fótgangandi
mapn, felldi umferðarskilti,
mölvaði rúðu í verzlun og
stanzaði að lokum inni í
miðju kaffihúsi. Hinn ó-
heppni ekill gaf lögreglunni
þá skýringu, að þegar ógæf-
an dundi yfir hefði barn
fengið ákaft tóbakshúata-
kast. Lögreglan komst að
því, að Wilkins reykir ia 58
sígarettur á dag og þjáist af
þurrum tóbaksliósta. Þess
vegna var samin kæra á(
hendur honum í samræmi
við kærur vegna ölvuner
við akstur, að talið var, að
hann hefði ekki verið hæfur
til að stjórna bíl vegna of
mikilla reykinga.
Málið varð tilefni mikiíla
yfirvcg'ana af hálfu dí.mir-
ans, en rétturinn komst I»Ls
að þeirri niðurstöða, að
ekki væri hægt að dauna
Wilkins á sama hátt og öiv-
aða ökumcnn. E’vkf s!?.py
hann þó vi«5 að bwga sekt
fyrir ógætilegau o.ksíur.
i
T f M I N N, íöxtödagur ??. iíiís