Tíminn - 13.09.1962, Blaðsíða 9

Rætt viS Einar Krístjánsson, operusöngara, og koim
hans, meðan þau taka epp buslóS og koma sér fyrir.
um kórum í Reykjavík, og ég
var þá í Karlakór KFUM, sem
nú heitir Fóstbræður. í íslenzka
kórnum vorum vit 50, en þegar
kóramir af öllum Norðurlönd-
unum voru saman komnir, voru
það 1000 manns. Auðvitað var
kónginum boðið á samsönginn.
Þetta var í fyrsta sinn, sem ég
kom fram á sviði í kóngsins
Kaupinhöfn, og það í sjálfu
Konunglega leikhúsinu. Mikið
þótti okkur til um allt skrautið
og fínheitin, að sjá það í fyrsta
sinn. Eg man eftir því, að þeg-
ar við vorum að fara fram á
sviðið, kemur þar að maður
í kjól og hvítt. Við héldum
strax, að þetta væri einhver af
æðstu sjeffunum í húsinu og
einhver spyr: „Hver er sá kjól
klæddi?“ Og þetta var þá ljósa
maðurinn, sem raunar aldrei
sést á sviðinu. Okkur varð
spurn, nú hvernig eru þá hin-
ir æðri til fara, úr því að Ijósa
maðurinn er svona fínn á bak
við tjöldin? Þeir hlytu að vera
klæddir eins og jólatré. En
þarna vom sem sagt allir í sínu
fínasta pússi, af því að kóngur
og drottning vom viðstödd. —
Mér hafði verið ráðlagt að fara
í prófun til hins kunna söng-
amanti" sem útleggst: „Þetta
gera þær allar, eða skóli fyrir
elskendur"!
Beið eftir banaskotinu
— Það hefur nú líklega kom-
ið sitt af hverju spaugilegt fyr
ir í óperunni?
— Sjálfsagt var það nú, þótt
ég muni ekki í svipinn eftir
neinu sérstöku — og þó. Einu
sinni var ég að syngja hlut-
verk Andreis j óperunnj Ma-
zeppa eftir Tschaikovsky. Þar
var komið sögunni, að andstæð-
ingurinn átti að skjóta mig.
Hann miðaði byssunni og kippti
í gikkinn, en skotig reið ekki
af. Hann reyndi aftur og aft-
ur, en það kom fyrir ekki. Hann
miðaði enn skammbyssunni, og
þetta varð að taka einhvern
enda, svo að ég datt eins og
skotinn, en gat ekki stillt mig
og hristist af hlátri. En þetta
fór einhvern veginn þannig
fram hjá áheyrendum, að þeir
héldu, að ég væri ag engjast í
dauðateygjunum. Útkoman
varð sem sagt framar vonum.
Rífðu af þér hitt
skeggið, maður!
— Og fleira af svo góðu.
hefur dottig af þér vinstra
skeggið. Þú verður að rífa hitt
af þér líka!“ Hann lét ekki
ségja sér þetta tvisvar, hrifsaðj
af sér hægra skeggið í snatri
En þá fann hann, að vinstra
skeggið sat enn á sínum stað
og varð þá að slíta það af sér
líka. Það var ekki furða, þótt
blessaður karlinn sendi mér
óhýrt augnaráð, en leikhúsgest-
ir skemmtu sér sumjr hverjir.
Engar áhyggjur út af
ungdómnum
— Jæja, Einar. Hvernig
leggst annars í þig óperuskóli
á íslandi, eða heldurðu ekki,
að unga fólkinu þyki nóg komið
af þeirri músík og dagar óper-
unnar senn taldir?
— Nei, það er öðru nær. Eg
hef engar áhyggjur út af ung-
dómnum. Það er ungt og leik-
ur sér eins og vera ber og hef-
ur alltaf gert. Til of mikils
ætlumst við hin eldri, ef við
heimtum, að unglingar hlusti
ekki á annað en háfleyga klass
íska músík. Það er ósköp eðli
legt, ag þeir vilji ekki annað
en dægurlög og djass, þegar
þeir eru á því skeiði. En það
stendur ekki nema nokkur ár,
dauiateygiur
kennára Poul Bang (sem var
lcennari Sigurðar Birkis). Eg
lét verða af því, og þegar Bang
hafði prófað mig, ráðlagði
hann mér eindragið að leggja
út á söngbrautina.
„Þetta gera þær allar"
á hverju ári
— En þú snerir þér samt
ekki strax að því?
— Nei, fyrst var að Ijúka við
Menntaskólann. Og eftir stúd-
entsprófið fór ég til Vínar og
byrjaði þar nám í viðskipta-
fræði, en það entist ekki nema
einn vetur, ég var víst áreiðan
lega ekki mjög bisniss-þenkj-
andi. Næsta ár var ég kominn
til Dresden og innritaðist svo
þar í óperuskólann, lauk
náminu á tveim árum og
var fastráðinn við óperuna þar
22 ára, og hafði slíkur ungling-
ur ekki verið ráðinn þar áður.
Fyrst söng ég þar í óperu eftir
Richard Strauss og þeirri sömu
seinna undir stjórn tónskálds-
ins sjálfs. Ekki var hann eins
skemmtilegur og músik hans,
sem oft er tindrandi. Hann var
sjálfur heldur þurr á manninn,
en mikill stjórnandi var hann
ekki síður en tónskáld. í Dresd-
en giftum við Marta okkur og
þar voru dæturnar skírðar.
Eg söng við óperur í ýmsum
borgum Þýzkalands fram yfir
stríð, Stuttgart, Duisburg,
Munchen, Berlín og seinast í
Hamborg. Fyrst kom ég fram
í Kaupmannahöfn í konsert-
salnum í Tívoli 1935, fékk slík
ar móttökur, að ég varð að
endurtaka konsertinn.' En
árið 1949 réðst ég til Konung-
legu óperunnar í Höfn, og
fyrsta hlutverkið mitt þar var
Ferrando í „Cosi fan Tutte“ eft
ir Mozart. Síðan hefur óperan
verið flutt þar á hverju ári.
Hún heitir fullu nafni „Cosi
fan Tutté, ossia la scuola degli
— Fyrir kemur, að maður
getur ekki setið á strák sínum,
jafnvel fyrir augunum á hinum
virðulegu óperugestum. Ég man
eftir einu prakkarastriki, grikk,
sem ég gerði samleikara mínum
í Dresden, við voruð að syngja
í Leðurblökunni eftir Johan
Strauss. Hann var með gervi-
yfirskegg, og venjan er að líma
það á í tvennu lagi, hægri og
vinstri part, þannig festist það
betur og verður þægilegra.
Samt kemur fyrir, að það losn-
ar. Eg hvísla að kumpánanum
fyrir augunum á öllum: „Það
eins og flest nútíma danslögin
endasÚékki riema árið út. Við
verðum að sætta okkur við, að
unga fólkig frá 13—17 ára aldri
skelli skollaeyrum við allrj
klassískri músík, sem oftast er
svo kölluð (þó vil ég skjóta því
inn, að ýmislegt i djassmúsík
hlýtur að verða klassískt með
tímanum). En ég þykist þekkja
það af reynslunní með unga
fólkig bæði hér heima og er-
lendis, að þegar þessum árum
sleppir, fer það aftur að flykkj-
ast í óperuna og konserthúsin
Framhald á bls. 13.
Þessi stytta var frú Mörtu gefin, þegar Vala (eldri dóttlrin)
ist. Þetta er Marfumynd gerð úr einhverju dýrasta postulíni I
Þau eru öll önnum kafin, Brynja og foreldrar hennar, Eínar er með sveðjuna á lofti og frú Marta segir við hann: „Jæja,
Komdu nú með kutann og gerðu hara-kiri á þessum pakka."
pabbf.

T f M I N N, fimmtudagurinn 13. sept. 1962.
ð