Tíminn - 09.10.1962, Blaðsíða 9

/
Húsnæðismál M.R. hefur oft bor
ið á góma tvo síðustu áratugina
og þó einkum á þessu ári, þar
sem svo er nú komið, að ekki
reynist lengur gerlegt að troða
öllum nemendunum í skólahúsið.
S.l. vetur voru við nám í skólan-
um 740 nemendur í 32 bekkjar-
deildum og er víst óhætt að segja,
að hver smuga hafi verið nýtt til
hins ýtrasta. Til samanburðar má
geta þess, að fyrir 20 árum eða
veturinn 1942—’43 voru nemend-
ur 290 og þótti skólinn þá þröngt
setinn, enda voru nemendur Lat-
ínuskólans aðeins 60, þegar húsið
var reist en frá vígslu þess,eru
nú 116 ár og 3 dagar. Ári fyrr eða
sumarið 1845 kom þó hið fyrsta
þing, sem íslendingar héldu á 19.
öldinni, saman til fundar í hús-
ir.u, sem þá var enn í smíðum,
nema alþingissalurinn. sem var
fullgerður.
Hið nýja skólahús hefur því ver-
ið vel við vöxt, er það var byggt.
Þá voru íbúar höfuðborgarinnar
um 1000 talsins og mannfjöldi á
öllu landinu nokkru minni en í
Reykjavík einni nú. Það þarf
því engan að undra, þótt hið 116
ára gamla hús rúmi ekki lengur
reykvíska menntaskólanemendur.
Og enn síður þurfum við að furða
okkur á, þótt aðstaða öll til
kennslu sé langt frá því að vera
forsvaranleg miðað við þær kröf-
ur, sem almennt eru nú gerðar til
slíkrar menntastofnunar.
Mikil fiölgun eiamenda
Ræða Kristjáns Benediktssonar í borgarstjórn Rvíkur
tekið, þótt sagt sé, að M.R. hafi
verið olnbogabarn hjá ráðamönn-
um þjóðarinnar, þótt margir þeiira
hafi sótt þangað drjúgan skerf a£
menntun sinni. Þegar til hefur
skólalóðinm. Mun jafnvel gert ráð
fyrir að kaupa þurfi enn fleiri lóð-
ir fyfir ofan skólann undir þær
byggingar. Byggingarnefndin og
menntamálaráðherra hafa þó ekki
staðið að byggja nýtt mennta- enn tekið ákvörðun um, hvað
skólahús eða reisa viðbótarhús-1 gert verður, en ólíklegt er, að það
næði fyrir gamla skólann, hefur | dragist lengi úr þessu.
hver höndin risið gegn annarri
með þeim afleiðingum, að ekkert
hefur orðið úr framkvæmdum.
ryrir allmörgum árum samþykkti
Alþingi, að byggður skyldi nýr
Eitthvaið verfst??
að gera
ur ekki umflúin og því fyrr, sem
á því er byrjað, því betra. Nú eru
til í byggingarsjóði menntaskól-
ans 5,2 milljónir króna. Þeir pen-
ingar hrökkva skammt. Alþingi
það, sem senn kemur saman, verð
ur að sýna þessu nauðsynjamáli
þann skilning að samþykkja ríf-
iega fjárveitingu til byggingar nýs
skóla strax á næsta fjárhagsári.
Að öðrum kosti verður að taka lán
til þessara framkvæmda út á vænt
Húsnæðismál menntaskólans eru anleg framlög ríkisins.
menntaskóli í Reykjavík. Bærinn i slíku öngþveiti, að ómögulegt
úthlutaði síðan myndarlegri lóð
á góðum stað við Litluhlíð. Teikn-
ing var gerð og grunnur grafinn.
En þegar menn sáu, hve grunnur-
inn var stór og komust að raun um
stærð hússins, sem teikningin
gerði ráð fyrir, tóku ýmsir að ef-
ast um, að rétt væri að byggja
er að komast hjá að gera eitthvað
og það fljótt. En það er ekki sama,
hvað þetta „eitthvað" verður.
Eg er ekki í neinum vafa um, hvað
gera þarf. Það eina sem nokkur
vitglóra er í að mínum dómi, er
Endurbætur á
skólanum
Jafnframt byggingu nýs mennta
skóla þarf að bæta aðstöðuna við
gamla skólann og sjálfsagt verð-
ur það ekki gert nema til komi
að láta nú þegar teikna hentugan
_______,og hæfilega stóran menntaskóla, einhverjar nýbyggingar. Eg álít
slíkt stórhýsi, um 100 metra langt fyrir um það bil 500 nemendur. að ekki komi til greina að leggja
3 hæðir og kjallara. Að vísu mun ] Þann skóla á svo að reisa á lóð gamla skólann niður sem slíkan.
sú teikning hafa verið við það
miðuð að aðeins yrði einn mennta-,
skóli í Reykjavík a. m. k. næstu
áratugina.
Þá vCtiU' ýmsir andvígir þvi
?ð hætta kennslu í núverandi húsi j
menntaskólans og mæltu fremur í
með endurbótum á húsnæði þar |
en byggingu á stórhýsi í Hlíðun-
um. Og þó að ráðamenn þjóðar-
innar væiu stórhuga á 5. tug
þessarar aldar, bar þessi mennta-
skólateikning stórhug þeirra of-
urliði. Grunnurinn var að vísu
Eins og ég sagði hér að framan, grafinn, en þar með var líka fram-
reyndist ekki gerlegt í haust að kvæmdum við þá byggingu lokið
koma öllum nemendunum í skóla- Svo sem kunnugt er. Um endur-
húsið. Var þvi gripið til þess ráðs bætur á menntaskólahúsinu og
að taka húsið Þrúðvang á leigu af ^ nýjar byggingar þar í grennd hef-
Tónlistarfélagánu og koma þar , ur 0ft verið rætt i seinni tíð. Fyrir
fyrir 10 bekkjardeildum. Þetta er
alger bráðabirgðaráðstöfun gerð
af hreinni n^yð.
Fjölgun nemenda við skólann
frá síðasta ári hefur orðið mikil
eða um 110 og verða því nemend-
ur skólans í vetur um 850 í 37
bekkjardeildum. Þessi fjölgun er
þó síður en svo óeðlileg og má bú-
ast við hlutfallslega svipaðri aukn-
ingu næstu ár og e. t. v. ríflega,
þar sem mér virðist að fjöldi
menntaskólanemenda hér núna sé
hlutfallslega minni en t. d. á hin-
um Norðurlöndunum. Með svip-
aðri fjölgun verða því mennta-
skólanemendur í Reykjavík komn
ii á 2. þúsund haustið 1964 eða að
tveimur árum liðnum. Þetta er
staðreynd, sem vert er að gefa
gaum nú þegar.
Óeining um fram-
kvæmdír
Það er varla of sterkt til orða
forgöngu bygginganefndar skól-
Menntaskólahúsið. Áratugir eru síðan húsið varð ófullnægjandi og ástand-
ið versnar með hverju ári, sem líður. ,
ans og menntamálaráðherra var á ifr gem bíður tilbúin j Hlíð.
s.l. von keypt lóð fyrir ofan skol- ]
ann (Olíuportið). Kaupverð var |
2 milljónir króna. Þar átti svo að
reisa bráðabirgðahús fyrir mennta
skólann. (Smáhýsin). Mér skilst að
þær byggingar hafi átt að gera
tvennt:
1. Þar áttu að veia almennar
kennslustofur, svo að skólinn gæti
haldið áfram að taka við vaxandi
fjölda nemenda.
2. í þessu húsnæði áttu svo að
vera sérkennslustofur fyrir verk-
lega eðlis- og efnafræði og e. t. v.
r.áttúrufræði. En skortur á slík-
um sérkennslustofum er mjög mik
ill í skólanum.
Þetta er elzta skólahús landsins.
Og menntaskólinn í Þingholtun-
um hefur sett og setur enn svip
sinn á miðbæinn, einmitt af því,
að þar er skóli. En í framtíðinni
þarf menntaskólinn að fá meira
athafnasvæði og fá til umráða
allt svæðið upp að Þingholts-
Bygginguna á að reisa í áföng-
um og reyna að flýta 1. áfanga
svo, að hægt verði að hefja þar
kennslu næsta haust. Með þessu
móti gæti hinn nýi skóli tékið
við allri aukningunni, sem verður
á næsta ári og byrjað þá strax stræti milli Amtmannsstígs og
að létta á gamla skólanum, þar Bókhlöðustígs. En slíkt er ekki
sem verulega þyrfti að fækka í timabært að tala um nú eins og
3. bekk. Byggingu skólans ætti að húsnæðismálum er háttað.
ljúka á þremur árum, þannig að Verði horfið að því, sem allar
hann væri fullbúinn haustið 1965 ] Rkur eru á, að húsnæðisþörfin
Sennilega verða menntaskóla- fyrir menntaskólanemendur verði
nemendui í Reykjavík þá a. m. k. til bráðabirgða leyst með því að
11 hundruð. reisa hús á lóð menntaskólans með
_ , , j .-j* Á næstu þremur árum ætti því almenmim kennslustofum og sér-
• 36 vera hæSl að fækka allverulega kennsltsformum er mjög rangt
í gamla menntaskólanum frá því skref stigið að mínum dómi.
sem nú er, ef þessari framkvæmd t j fyrsta lagi er sennilegt, að
væri fylgt.
á byggingarnefnd Reykjavíkur
eins og hæstvirtum borgarfulltrú-
um er sjálfsagt ríkt í minni, og
voru þar með úr sögunni. í sum- _ , . : „j, 's_
ar hefur verið unnið að nýjum ou itian oKGIia
teikningum að byggingu á mennta- Bygging nýs menntaskóla verð-
'
■ C.
jL , íi JTftt
-
r.rjf
I _
: í .: ’
• j: | | í( S ‘ 1
■_'' 'j - ' ; i, ■ ■ i....ibánfcc'
■ ■ 4' *
Uppdráttur af frantHTB nýja menntaskólahússins, sem áttl a8 vera rlsið í Hlíðunum. Teikninguna gerði Skarp-
* héðinn Jóhannsson, ariktekt.
slíkt hús, ef það ætti að koma að
nokkru gagni. krefjist frekari
lóðakaupa en þegar er orðið.
2. í öðru lagi er menntaskólfnn
orðinn alltof fjölmennur og því
alrangt að stefna að því að fjölga
r.emendum.
íslenzkir skólamenn munu flest-
ír þeirrar skoðunar að slíkur skóli
e:gi ekki að vera fyrir fleiri en
500—600 nemendur Ýmsir nefna
rr.iklu lægri tölu. allt niður í 300—
350. Allir munu hins vegar sam-
mála um að talan 850 sé alltof há,
iafnvel þótt aðstæður • væru hin-
ar beztu Min skoðun er sú. að
liæfilegur fjöldi nemenda í mennta
skóla sé um 500 og með þeim
i.emendafjölda nýtist aukahús-
næði vel þ. e annað húsnæði en
bóklegar kennsiustofur Miðað við
þann fjölda nemenda gætu tveir
menntaskólai verið fullsetnir í
heykjavík innan tveggja ára
3. f þriðja lagi mundu slíkar
i framkvæmdir sem efalaust yrðu
T í M I N N, þriðjudagurinn 9. okt. 1962. —
Kristján Benediktsson.
mjög kostnaðarsamar, tefja um ó-
fvrirsjáanlega framtíð, að fjár-
magn fengist til að hefja byggingu
nýs skóla.
Nýjar byggingar á lóð mennta-
skólans leysa því engan vanda
tn frambúðar. Þær gætu bætt úr
brýnustu húsnæðisvandræðunum
rétt í bili, en mundu tefja fyrir,
að hafizt yrði handa um bygg-
ingu nýs skóla, sem verður að
koma fyrst af öllu. En jafr.framt
er nauðsynlegt að reisa byggingu
á lóð menntaskólans, ekki til að'
geta fjölgað þar nemendum, held-
ur til að bæta og fullkomna skól-
ann. Þar vantar eins og áður er
sagt bæði sérkennslustofur og
íþróttahús.
Þrátt fyrir það, að M.R. er
líkisskóli og ríkisvaldinu ber þar
með skylda til að sjá menntaskóla-
nemendum fyrir forsvaranlegu
húsnæði, tel ég þetta mál of al-
varlegt og aðkallandi til þess að
Reykvíkingar almennt og þá ekki
sýzt borgarstjórn geti látið það
með öllu afskiptalaust.
Menntaskólinn í Reykjavík er
fvrst og fremst skóli Reykvíkinga.
Milli 90 og 95% nemenda eiu
úi Reykjavík og næstu byggðar-
lögum. í grein, sem Einar Magnús-
son menntaskólakennari, ritaði í
Morgunblaðið á s.l. sumri, um
byggingamál menntaskólans, sagði
hann, í niðuriagi. „Þetta eru mín-
ar tillögur og vænti ég þess fast-
lega, að þær verði teknar til alvar-
legrar íhugunar af ráðamönnum
ríkisins og Reykjavíkurborgar,
sem sannarlega á hér hagsmuna
að gæta, að þessi mál verði leyst
á hagkvæman hátt, þar sem meg-
inhluti Menntaskólans í Reykja-
vík eru börn reykvískra borgara11.
Um þetta býst ég við, að allir séu
sammála. Hér er ekki aðeins um
það að ræða að tryggja húsnæði
fyirir þá memntaskólanemendirr,
sem við bætast næstu árin heldur
einnig hitt, að þeir nemendur, sem
nú stunda nám sitt í menntaskól-
anum búa við algjörlega óforsvar-
anlegar aðstæður, einkum nem-
endur þriðja bekkjar, sem allir
eru í skólanum síðari hluta dags.
E t. v. er þar að finna skýring-
una á því að milli 20 og 25%
nemenda í M.R falla á vorprófi
þiiðja bekkjar en aðeins rúm 10%
. M.A. Um aðbúðina í M.R. og þá
i alveg sérstaklega tvísetninguna
j vil ég vitna tii viðtais, sem Tíminn
átti við skóla.vfirlæknirinn, Bene-
] dikt Tómasson í ágúst s.l. Enginn,
sem það viðta) les, getur efast
J um. að hér e> um alvarlegt mál
j ?ð ræða, mál, sem ekki einvörð-
rngu varðar aðstandendur viðkom
I andi nemenda heldur borgarbúa
j heild. Og borgarbúar vænta þess
I áreiðanlega að borgarstjórnin láti
þetta mái ekki afskiptalaust, held
ui beiti áhrifum sínum til þess,
að það verði leysl á sem beztan
hátt. Því er þessi tillaga flutt, að
ég tel nauðsynlegt að borgarstjórn
isti til sín heyra í málinu og það
styrkur íyrir næstviitan borg-
arstjóra. sem verður að beita á-
hrifum sínum og borgarinnar, sem
ussulega eru mikil. til skjótrar og
larsællar iausnai á húsnæðis-
vandræðum menntaskólans.
ð