Tíminn - 04.12.1962, Síða 14

uninni: „Nýjustu iðnaðarvörur
Þjððverja".
„Já, já“, sagði Gernstorff.
Hartog hafði verið að leika sér
að sígarettukveikjaranum sínum
— 24.-3. 1951 — Aðalheiður. —
Nú leit hann upp og mjakaði sér
letilega aftar f stólinn. Hann
hætti að fikta með kveikjarann,
krosslagði grannar hendurnar á
horðinu, sat þannig beinn og
hreyfingarlaus, án þess að koma
við stólbakið og fór að tala, lágt
og hægt:
„Eg held, að það sé ekki hægt
að kenna neinum okkar, Sem sitj-
um hér við borðið, um það, sem
gerzt hefur,“ sagði hann. „Við
höfum verið- að reyna að vinna
saman á sviði, sem er okkur öll-
um nýtt og framandi, og við könn-
umst allir við þær óvæntu hindr-
anir, sem á vegi okkar verða í
hvert Sinn, sem við vinnum að
nýrri áætlun. Sá frestur, sem
Biuster var að minnast á rétt áð-
an, er byggður á hófsaimlegri
ágizkun, en í Ijósi fenginnar
reynslu virðist mér þó fullmikil
bjartsýni að miða við hann, ef
nokkuð væri.“
Þeir fundu allir, að Hartog tal-
aði máli þeirra gegn Hoff, sem
sat og hlustaði á hann svipbrigða-
laus.
„Þegar ég segi þetta, hef ég
ekki aðeins í huga vísindaleg og
tæknileg vandamál, sem tekið
hefur mun lengri tíma að leysa
en við bjuggumst við í upphafi.
Eg hef þá einnig í huga hina
geysilegu vinnu, sem fer í að
smíða hluti eins og Baby Doll. Þó
að við ættum að smíða hana úr
skíragulli og skreyta hana alla með
demöntum, mundi efnið samt
verða tiltölulega smávægilegur
hluti af heildarkostnaðinum við
gerð hennar, miðað við, hvað
sjálft verkið koslar. Svona verk
krefst nærri því lygilegrar ná-
kvæmni. Hvað snertir tækin, sem
við þurfum til þess að ganga úr
skugga um, hvort allt er í lagi og
eldflaugin verkar, eins og hún á
að vera, — þá er næstum jafn-
erfitt að smíða þau og eldflaugina
sjálfa.“
Schmitt kinkaði kolli til sam-
þykkis. „Þetta er alveg rétt hjá
þér,“ sagði hann við Haxtog.
„Samkvæmt útreikningum Pro-
skys komum við til með að þurfa
um fimm hundruð sérfræðinga
til þess eins að undirbúa tilraun-
irnar með eldflaugina.“
„Þarna sjáið þið!“ sagði Har-
tog. „Við vinnum þetta verk við
ný skilyrði. Starfsmenn okkar
verða að fá tíma til að venjast
þeim og vinna við Þau. Þegar ég
leiði hugann að öllum þeim erfið-
leikum, sem við hljótum að mæta,
verð ég á hinn bóginn að segja,
að ég get vel skilið sjónarmið
ríkisstjórnarinnar, sem herra
Hoff hefur gert okkur skýra grein
fyrir oftar en einu sinni. Eld-
flaugin verður að vera tilbúin,
þegar til þess kemur, að þarf að
fara að endurskoða ákveðna samn-
inga. Við vitum allir, að athafna-
frelsi okkar á sviði iðnaðarins
takmarka'St af skjalfestum skuld-
bindingum, sem verður að álíta
úreltar í ljósi pólitískrar þróunar.
Þar eð ég hef engar sérstakar
upplýsingar að veita . . . “
„Eg hefði gaman af að vita,
hvaða upplýsingum hann liggur
á, hugsaði Schmilt, „ . . . sem
þið eruð ekki kunnugir, mundi ég
segja, miðað við hið almenna
stjórnmálaástand ættum við að
hafa lokið verkinu { lok þessa
árs.“
Hoff kinkaði kolli.
„Ef við höldum áfram starfinu
hér eftir sem hingað til, finnst
'þá í raun og veru nokkrum ykkar
þetta vera sanngjarn frestur?“
Augljóst var, að það fannst eng-
um. |
„Ef svo er, — ef við erum allir
sammála um, að ógerlegt sé að
fallast á þessa skilmála, þá ætt-
um við að láta það í Ijós strax“.
Allmargir mannanna kinkuðu
kolli til samþykkis.
Það á meira eftir að koma,
hugsaði Bruster. — Og það kom.
„Engu að síður mundi ég álíta
alveg rétt að afskrifa alveg heils
árs strit. Ef starf okkar hingað
til hefur verið tímafrekt, ættum
við að spyrja sjálfa okkhf'jíé'iö'ar
spurningar, hvort ástæðan til þess
kunni ekki einmitt að vera sá hátt
ur, sem við höfum Kaft á sam-
vinnu okkar og við álitum í fyrstu
svo heilladrjúgan. Það er örstutt
síðan ég leit yfir skýrslurnar um
sameiginlegar tilraunir okkar, og
ég sá af þeim, að samræming
vinnunnar í fyrirtækjum okkar
og skipulagning samstarfsins hef-
ur tekið geýsimikinn tíma, en
hins vegar hafa þær uppgötvanir
og sú reynsla, sem hver sérstök
rannsóknardeild í verksmiðjun-
um hefur öðlazt, ekki komið nógu
vel fram og ekki í nógu góðar
þarfir við undirbúning áætlunar-
innar. Af þessu dreg ég þá álykt-
un, að meiri einbeiting og ein-
angrun í starfinu sé nauðsynleg
til að flýta fyrir áætluninni.
Vitanlega virðist framleiðslu-
miðstöð, sem heyrir beint undir
stjórn ríkisins vera lausnin, en ég
held ég tali fyrir munn okkar
allra, þegar ég segi, að við mund-
um ekki óska eftir því, að það
ráð yrði tekið. Og eins og einhver
hefur áður sagt, — mig minnir, að
það væri Nakonski, — þá mundi
það líka taka geysilangan tíma að
koma slíkri ríkisstofnun á fót. Og
þegar svona langt er liðið á leik-
inn, hlýtur ríkisstjórnin að hugsa
sig tvisvar um, hvort hún eigi að
láta verða af því vegna þess, hve
tíminn er naumur — til allrar
hamingju fyrir okkur, ef ég má
bæta því við.“
Hinir skildu ekki enn, hvert
34
Hartog stefndi. Hann virtist
vera búinn að loka öllum hliðum.
Hvaða smugu ætlaði hann að
opna?
„Eg get ekki séð nema eina
leið, sem hægt er að fara, en
þjónar um leið hagsmunum allra.
Hún er sú, að einhver okkar færi
þá fórn að framkvæma áætlunina
í heild og lofi að beita til þess
öllum þeim ráðum, tækni og
vinnukrafti, sem honum er fært.
Þetta útilokar ekki alla samvinnu
við hina, þvert á móti væri mjög
æskilegt, að þeir veittu þær ráð-
leggingar, sem þeir geta. En sjálft
verkið verður að vinna í einni
verksmiðju, — á einum stað.
Eg veit, hvað ég er að fara.
Eg veit, að þetta yrði mjög þung
byrði á þeirri verksmiðju, sem
tæki það að sér, og svo að mér
verði ekki borið á brýn að hafa
viljað koma allri ábyrgðinni yfir
á aðra, get ég sagt það strax í
eitt skipti fyrir öll, að verksmiðj-
ur mínar eru reiðubúnar að taka
að sér verkið, og það strax án þess
að eyða meiri tíma til einskis. Eg
bið ykkur að misskilja mig ekki;
vð erum ekkert fíknir í þetta. Við
skulum gera ráð fyrir, að verk-
smiðjurnar mínar tækju að sér
verkið, — þá mundi ég fá DER-
LAG-verksmiðjunni það í hendur.
Hún hefur beztar kringumstæður
til að vinna það. En þar yrði sjálf-
sagt enginn allt of glaður yfir
verkefninu. Mér finnst samt ég
mega til að gera þetta tilboð. Það
er heiðarlegt — ekki aðeins gagn-
vart ykkur, sem sitjið með mér
hér við borðið, heldur einnig
gagnvart ríkisstjórninni, sem
setti á okkur traust sitt, þegar við
mynduðum þennan hóp undir for-
sæti yðar, herra Iloff. Við verð-
um að reyna að gera það bezta,
þrátt fyrir slæma klipu, sem við
erum komnir í, þó að það sé ekki
okkur að kenna.
21
var eldri maður, sem sat gegnt
þeim. Seinna kom inn kvenmaður
með grænt sjal . . . og, svo þjón-
ustustúlkan . . . fleiri voru það
ekki.
— Getið þér svarið, að ekki
voru fleiri farþegar?
— Ailðvitað, herra. Svo tísti
hann glaðlega og sagði: Þessi
þjónustustúlka hafði óskaplega
gott lag á hestum. Einn hestanna
hrasaði og datt niður hjá Possett
hæðinni, það var ís og snjór á
veginum, skiljið þér, og hún hopp
aði út og var komin til hestanna
á sekúndubroti. Ef ekki hefði ver
ið hennar hjálp, er ég viss um,
að við hefðum oltið.
— Og hvað gerðist, þegar þið
komuð til Lewes? spurði hr.
Pendleton dálítið annars hugar.
Eftir því sem mér hefur skilizt
á vinum mínum hér, urðuð þið
að gista þar.
— Já, á gistihúsinu Green Man,
herra. Við komumst ekki lengra
í þessu voðaveðri. Sú hin sama
þjónustustúlka kom til mín og
vildi endilega, að við héldum á-
fram. Eg varð að segja henni, að
ég gæti ekki lagt hestana í slíka
HEMCO
ALLAR HELZTU
MÁLNINGARVÖRUR
ávallt fyrirliggjandi
Sendum heim.
Helgi Magnússon & Co.
IHafnarstræti 19
Símar: 13184—17227
hættu, en hún var mjög óánægð
að geta ekki haldið áfram. Henni
lá einhver ósköp á að komast á-
fram. Hún hafði kannski ekki pen-
inga fyrir gistingunni, veslings
tátan.
Hr. Pendleton bauð ökumann-
inum upp á enn eitt ölglas, svo
gekk hann upp á herbergi sitt til
að reyna að finna einhverja lausn
á þessum vanda.
En daginn eftir hafði hann í
fyrsta sinn heppnina með sér.
Hann sat og snæddi miðdegisverö,
þegar hann sá vagn aka upp að
húsinu og feitlagna, svartklædda
konu sitja við hlið ekilsins.
— Kannski óðalseigandinn hafi
náð í nýja ráðskonu? sagði hann
við eina þjóninn, sem þá stund-
ina var í matsalnum. Maðurinn
leit út um gluggann og brosti.
— Nei, svaraði hann. — Hún
fer áreiðanlega ekki aftur á óð-
alið. Ekki frú Turney. Eg býst
við, að hún ætli til sir Peters
Bancrofts hjá Cuckfield. Eg veit,
að hann var að leita að ráðskonu
og hún sagði mér, að hún hefði
sótt um stöðuna, þegar ég talaði
við hana í Brighton í sfðustu viku.
— Hittuð þér hana í Brighton?
Hr. Pendleton hefði með glöðu
geði snúið manninn úr hálsliðn-
um, en hann hafði ekki tíma til
þess. Hann lauk upp gluggunum
og kallaði til frú Turney og bað
hana að gera sér þá ánægju að
koma snöggvast inn, þar eð hann
fýsti að ræða við hana.
Vinalegt andlit frú Turney var
svipbrigðalaust, og hún virti
hann fyrir sér með nokkurri tor-
tryggni.
— Og leyfist mér að spyrja,
hver þér séuð, herra? sagði hún.
— Nafn mitt er Edward Pendle
ton, svaraði hann. — Eg er að
leita að frænku minni, Horatiu
MARY ANN GIBBS: SKÁLDSAGA
ERFINGINN
Pendleton. En hún er flúin frá
óðalinu, og enginn hefur getað
sagt mér, hvað um hana hefur
orðið.
Frú Turney lét í ljós gleði sína
yfir því að hitta hann.
— Eg trúði aldrei sögunni um
tígrisdýrið, bætti hún við.
— Treystu því, ungfrú Horatia,
sagði ég. Hann skýtur upp kollin-
um einn góðan veðurdag. Og hér
eruð þér þá kominn. Horatia
verður áreiðanlega glöð að sjá
yður. Já, það verður hún sannar-
lega.
Hr. Pendleton bað hana að
koma inn og snæða með sér. Hún
hikaði aðeins, en sagði svo, að
gæti Ted beðið eftir henni, þægi
hún boð hans með þökkum.
Maturinn var fram borinn, og
meðan þau snæddu, sagði hann:
— Eg hef lengi óskað að hitta
yður, frú Turney, ef ske kynni,
að ungfrú Horatia hefði sagt yð-
ur, hvert för hennar var heitið,
þegar hún fór frá Newcross.
— En ég held, að hún hafi
ekki vitað það sjálf, svaraði frú
Turney. — Eg ráðlagði henni að
leita hr. Chudleigh uppi, en hún
óttaðist, að hann myndi senda
hana aftur til Newvross. Hafið
þér talað við hann, herra?
— Eg talaði við hann daginn
eftir að ég kom til landsins — það
er að segja ekki við gamla hr.
Chudleigh, scm annaðist fjátrcið-
ur bróður síns. Hann andaðist
viku áður en ég kom til landsins.
Það var bróðursonur hans, ungur
maður, sem ég talaði við, og ég
verð að segja, að mér gazt ekki
sérlega vel að honum. Hann minnt
ist ekki á að hafa talað við
frænku mína eða heyrt frá henni,
en það getur verið, að hún hafi
komið þangað siðan, eftir að ég
fór frá London.
— Hún sagðist ætla að reyna
að fá starf sem barnfóstra, sagði
frú Turney hikandi. — En ég
veit ekki, hvernig hún ætti að
fara að því, vegna þess að frændi
hennar á Newcross hefur mjög
vanrækt að láta kenna henni.
Þau borðuðu um stund þegj-
andi, svo hélt frú Turney áfram:
— Ef hún hefði átt ejnhverja
að, vissum við, hvar ætti að leita
hennar. En hún átti enga aðra
ættingja en óðalseigandann — og
svo yður. Vesalingurinn litli, hún
er sannarlega ein í heiminum.
Hún eignaðist aldrei vin eða vin-
konu á óðalinu, það eina, sem
hún gerði, var, að ríða á hestin-
um sínum heittelskaða, honum
Hvítstjarna, og nú er óðalseigand-
inn búinn að selja hann. Eg veit,
að ungfrú Horatiu mun taka það
mjög sárt, ef hún fréttir það . . .
eg sá sjálf hestinn í hestaleigu í
Brighton í síðustu viku. Eg spurði
manninn og hann sagðist hafa
keypt hann af Rathby óðalseig-
anda.
— Ilvar er þessi hestaleiga?
spurði hr. Pendleton og skrifaði
það hjá sér, ákveðinn í því að
kaupa Hvítstjarna aftur við fyrsta
tækifæri.
— Ef hún vissi, hvert ekillinn
Smallbone fór, hefði hún kannski
farið til hans, hugsaði hr. Pendle-
ton upphátt og hélt áfram; Eftir
því sem ég hef heyrt, var hann í
alla staði áreiðanlegur maður. En
þegar hann fór frá óðalinu, var
hann sjál.fur ekki ákveðinn með
neitt. En Horatia hefur þó þjón-
ustustúlkuna Betty, svo að hún er
ekki alein. Við verðum að hugga
okkur við það.
— En það er ekki rétt! Frú
Turney starði furðu lostin á hr.
Pendleton. — Betty er um þessar
mundir í Brighton og spókar sig
í fötunum af ungfrú Horatiu. Eg
sá hana síðast í gær og sagði
henni, hvað mér fyAdist um svona
framkomu.
— Hver gaf þér þennan kjól?
spurði ég.
— Enginn, sagði hún yfirlætis-
lega. En þar eð ungfrú Horatia
tók mín föt, er ekki nema réttlátt,
að ég fái eitthvað af hennar i
staðinn. Hvað finnst yður um
svona nokkuð?
— En spurði hr. Pendleton
ringlaður. — Ef ungfrú Betty er
ekki með henni . . . hver fór þá
með ungfrú Horatiu?
— Enginn Ungfrú Horatia fór
alein. Við vorum tilneyddar að
segja Betty frá fyrirætlunum okk-
14
T í M I N X. brift'indairur 4. desember 1962. —