Tíminn - 21.12.1962, Blaðsíða 15

Fyrsta myndlistarsýning sinnar tegundar í Mokkakaffi byrjaði nú í vik-
unni, jólasýning á járn- og stálmyndum eftir Jón Gunnar Árnason mynd-
höggvara. Þetta eru 8 lágmyndir og hreyfimyndlr á veggjum og tvær
skúlptúrmyndir aðrar, önnur eins konar jólatré unnin í járn. Jón Gunnar
hefur tekið þátt í mörgum samsýningum hérlendis og orlendis, en þetta
er fyrsta sérsýning hans. Myndirnar eru allar til sölu og verða sýndar
fram yfir jó|. Þessi mynd var tekln, þegar Jón Gunnar var að koma mynd
um sínum fyrir í Mokka. Ljósm.: TÍMINN—RE.
Skemmtileg
ferðarolla
FerSarolla Magnúsar Stephensen
Bókfellsútgáfan h.f.,
Reykjavík 1962.
Fróðleikur um fyrri tíma er vin
sælt lestrarefni. Fer þó fjarri, að
bjart sé yfir þeim mannlífsmynd
um öllum, sem dregnar hafa verið
að nýju fram í dagsljósið. Hitt er
sönnu nær, að fátækt og umkomu
leysi, hrakningar og slysfarir, að
ógleymdu misferli margs konar,
blasi mjög víða við í þeim bók-
menntum. En tilbreyting er holl
í þessu sem öðru, og skuggar birt
ast þar í réttum hlutföllum, eftir
því sem efni standa til.
Síðla sumars, 7. sept. 1825, steig
einn tignasti embættismaður ís-
lands, Magnús Stephensen, dóm-
stjóri yfirréttar, á skip, og var
förinni heitið til „kóngsins Kaup-
mannahafnar". Sjóferðin varð
löng og ströng, en í vændum voru
dýrðlegir dagar við kóngsins hirð
og meðal annarra stórmenna, en
þó „ofsóknarmenn“ á öðrum leit-
um, eins og höggormar í Paradís.
En heima var hugur Magnúsar öðr
um þræði.
Heima í Viðey sat kona hans,
frú Guðrún, sem „hinn bezti maki
og móðir og mætust hjúa forstjórn
var“, eins og Bjarni Thorarensen
kvað eftir hana látna. Hafði hún,
komin yfir sextugt, nægu að sinna
á sínu fjölmenna heimili. Þó
skyldi hún kynnast því, er fyrir
eiginmann hennar bæri í langrfi
fjarvist. í því skyni ritaði Magnús
„FerðarolIu“ sína, sem raunar var
dagbók á ferðalaginu og frá dvöl-
inni í Kaupmannahöfn. Er öll sú
frásögn næsta forvitnileg. Mér er
í minni, með hve mikilli áfergju
ég las þessa ferðarollu, þegar hún
birtist í Sunnanfara fyrir rúmum
60 árum. Og alltaf síðan hefur
mér hálfvagis fundizt sem ég hafi
verið þátttakandi í ferð til Kaup-
mannahafnar og dvöl þar, þau
herrans ár 1825—’26. Leiðsögu-
maðurinn var ekki af lakara tag-
inu: Magnús Stephensen, einn
merkasti maður með þjóð vorri
á fyrsta þriðjungi 19. aldar.
Ferðarolla Magnúsar Stephensen
er nú komin út í bókarformi á
vegum Bókfellsútgáfunnar, en al-
nafni undirritaðs, Jón Guðnason,
cand. mag., hefur séð um útgáf-
una. Framan við ferðarolluna er
fróðleg ritgerð um Magnús Step-
hensen, eftir dr. Þorkel sál. Jó-
hannesson. Að bókarlokum eru
skýringar, sem kynna vel þá, er
koma við sögu, og loks eftirmáli.
Myndir af tignarfólki, sem kemur
við sögu, prýða bókina, svo og
myndir frá gömlu Kaupmannahöfn.
Framan við og á kápu er mynd
aí höfundinum ,M. St.
Bókin er fagurlega gerð að ytra
búnaði, sem efni hæfir. Hefur Bók
fellsútgáfan ekkert þar til sparað,
og aðrir aðilar: prentsmiðjan Oddi;
Sveinabókbandið og káputeiknar-
inn, Atli Már, unnið sitt verk sem
bezt verður á kosið. Á skjólblöð-
um er sýnishorn af eiginhandriti
höfundar. \
Jón Guð'nason.
Nauðsyn á auknu
framlagi
Framhald af 1. síðu.
Ár Gætt sé ýtrasta spamaðar í
rekstri.
Greitt sé fyrir félögum og
einstaklingum sem byggja íbúð-
ir; borgin sjálf byggi íbúðir og
leigi á viðráðanlegu verði þeim,
sem þess eru þurfandi; bragga-
íbúðum verði útrýmt og nægar
byggingalóðir séu ávallt til ráð-
stöfunar.
-k Ákveðið verði heildarskipu-
lag Reykjavíkur og næsta ná-
grennis til frambúðar.
★ Stefnt sé að því að fullgera
götur í nýjum hverfum jafnhliða
íbúðarbyggingum.
Hraðað verði fullnaðar at-
hugun á því, hvar bezt sé að gera
framtíðarhöfn Reykjavíkur og
síðan strax hafizt handa.
★ Haldið verði áfram aukn-
ingu hitaveitunnar.
★ Vöggustofum, dagheimilum
cg leikskólum verði fjölgað.
★ Skóalhúsnæði borgarinnar
verði aukið. umhverfi skólanna
fegrað og séð fyrir nægum leik-
svæðum; byggt verði hús fyrir
Verknámsskólann.
★ Skipulögð verði opin svæði,
svo borgarbúar geti notið útivist-
ar.
★ Bætt sé hið bráðasta úr
sjúkrahússkortinum.
Ár Gerð sé alhliða fram-
kvæmdaáætlun til að tryggja
skipulagðar og samræmdar fram-
kvæmdir stofnana og fyrirtækja
borgarinnar.
f ræðu sinni í kvöld gerði Ein-
ar Ágústsson grein fyrir þessum
tillögum og rökstuddi þær. Ekki
ei unnt að skýra frá ræðu hans
að þessu sinni, þar eð liðið var á
kvöld, er hann tók til máls.
Mokveíddi
Framhald af 1. síðu.
í september. Mest veiddist í Skafta
fellssýslum.
Ýmislegt er nefnt, sem valdið
geti aflaleysinu, kalda veðurfarið
í ár eða stofnbreytingar hjá áln-
um, almennt reynsluleysi í veið-
um hér, annir álaveiðimanna við
aðra hluti eða sinnuleysi um veið-
arnar.
Lítið um
árekstra
BÓ—Reykjavík, 20. des.
Þrátt fyrir hálkuna í dag
höfðu aðeins sjö bifreiða-
árekstrar átt sér stað klukkan
18, þar af þrjú smávægileg
slys.
Um kl. 16 varð þriggja ára
nrengur, Snorri Pálmason, Lind-
argötu 28, fyrir bíl á Laugavegin-
um móts við hús nr. 25. Hann
hljóp milli bíla norður yfir göt-
una og lenti aftarlega á hlið sendi
ferðabíls á hægri akréin. Dreng-
urinn var fluttur á slysavarðstof-
una, en talinn lítt meiddur og átti
að fara heim í kvöld. Kl. rúmlega
14 varð árekstur á Suðurlands-
braut við Miklubraut. Vörubíll á
leið austur Miklubrautina rann úr
biðskyldustöðu við gatnamótin.
Bílstjórinn reyndi að auka ferðina
tii að sneiða hjá bíl, sem kom
austan Suðuriandsbrautina. Það
tókst ekki, og síðarnefndi bíllinn
rakst harkalega á afturhjól vöru-
bilsins. Kona sem var farþegi í
þessum bíl, meiddist lítilsháttar
cg var flutt á slysavarðstofuna.
Skömmu siðar hljóp drengur fyrir
bíl á heimaksturbrautinni við
Miklubraut. Bíllinn rann nokkuð
i hemlun og snart drenginn, sem
var fluttur til skoðunar á slysa-
varðstofuna og þaðan strax heim.
Píanótónleikar
Kvöldstund sú er konsertgestir
áltu í Þjóffleikhúsinu 17. des. s.l.
er rússneski listamaðurinn Vladi-
mir Asjkenazi hélt þar píanótón-
leika, mun vafalaust seint líða
mönnum úr minni, svo fullkominn
cg fágaður var leikur hans. Fá-
gætt er að heyra Mozart svo meist-
aralega meðhöndlaðan sem Asj-
kenazi gerði í sónötu K. 311 í
I) dur. Það má segja, að þar færi
saman fullkomlega yfirvegaður
leikur ásamt dýpstu virðingu fyrir
verkefninu. Sonata No. 6 í A-dur
eítir Prokofiev er langt og tækni-
lega geysierfitt verk þótt sums-
siaðar sé teygt óþarflega mikið úr
ekki miklu t-fni. Píanóleikarinn tók
á efninu með slíkum yfirburðum
aff líkast var ævintýri.
„Etyduri' Chopins eru dýrgripir
píanótónbókmenntanna, mætti
líkja þeim við perluband, þar sem
raðað er saman ekta perlum, og
þótt þær séu aðskildar glitrar
hver einstök með einungis sínu eig
in ljósbroti og líkist engu nema
sjálfri sér. Asjkenazi flutti á þess
um tónleikum 12 Etydur eftir
Chopin op. 25. Hann brá þarna
upp 12 ólíkum myndum, á aðdá-
unarverðan hátt, gæddi hverja
,,Etydu“ (æfingu). um sig, sínu
persónulega lífi, þar sem tækni
hans sameinaðist músikölsku
innihaldi á þann hátt að áheyrand-
inn var töfrum sleginn. Ef hægt
er á manmegan mælikvarða að
tala um fullKominn leik og túlkun
á efnisskránni, er naumast of-
mælt að einmitt það hafi Asjken-
azi látið hlustendum í té þessa
kvöldstund. Margur listamaðurinn
hefur varið allri sinni starfsævi til
að glíma við þessar „Etydur“, æfa
þær, slípa og fága, og liggur við
að aldrei sé þar fullunnið, ef þess
er gætt að svo tekur kannski 3—4
augnablik að leika sumar þeirra,,
geta menn á því gert sér í hugar-
lund hversu þrotlaus vinna ligg-
ur þar að baki. Nú í svartasta
skammdegismyrkri, birtir yfir til-
verunni, að eiga þess kost að njóta
svo sannrar og góðrar listar sem
liér um ræðir.
Unnur Arnórsdóttir
Fá Polaris
(Framhald ai 3 síðu)
málaráðherrunum McNamara og
Thorneycroft að gera uppkast að
samningi, sem síðan átti að leggja
fyrir þá til athugunar.
Polariseldflaugunum má bæði
skjóta af landi, en svo er einnig
hægt að skjóta þeim úr kafbát-
um, sem halda sig undir yfirborði
sjávarins.
Upphaflega hafði verið ákveðið,
að fundum Kennedys og Masmill-
ans lyki á föstudag, en þar eð
tíminn hefur aðallega farið I að
ræða um Skybolt-eldflaugarnar,
hefur verið ákveðið að framlengja
fundinn og lýkur honum ekki fyrr
en á laugardag.
Þau mál, sem næst verða rædd
eru m. a. Kongó-málið, en Kenne-
dy er því fylgjandi, að Tshombe
og fylkisstjórnin í Katanga verði
knúin til þess að falla frá þeirri
ákvörðun sinni, að aðskilja algjör
lega stjórn Katanga og Kongo. Þá
munu þeir Macmillan einnig ræða
samband austurs og vesturs, á-
standig í Austurlöndum nær, um-
sókn Breta um inngöngu í Efna-
hagsbandalag Evrópu og landa-
mæradeilu Kínverja og Indverja.
NTB-Brussel, 20. des.
Bifreiðabankinn
Framhald aí 16 síðu
ing og afgreiðslutími er alla vírka
daga frá kl. 13,30—19,00. For-
stöðumaður útibúsins verður Árni
H Bjainason.
Jólablað Faxa
Jólablað Faxa er komið út með
forsíðumynd af Keflavíkurkirkju,
68 síður með fjölda mynda, og er
þetta helzta efni þess:
Hann birtist sem barn (jólahug-
leiðing eftir séra Björn Jónsson),
Minningar frá Keflavík (eftir
Mörtu Valgerði Jónsdóttur), Varð-
söngur (ljóð og lag eftir Kristin
Reyr), „Trúa guði traustur skalt"
(rabbað við Guðmund Finnboga-
son fimmtugan), Hún lagði land
undir fót^ (gömul frásögn af Ástu
málara Árnadóttur), Nýjar fisk-
vinnslustöðvar rísa af grunni
(Gunnar Sveinsson). Olnboga-
börn (eftir ritstjórann, Hallgrím
Th. Bjömssoh), Töfraskórnir
(stutt ævintýr fyrir böm, eftir
Ólöfu Sigurjónsdóttur), Syng
guði dýrð eftir Þorlák Benedikts-
son, Heiðin sem hvarf (Ijóð eft-
ir Siguringa E. Hjörleifsson),
Styrktarfélag vangefinna (eftir
ritstjórann), Húsmæður í orlofi
(eftir sama), Á léttum nótum
(Suðurnesjaskrítlur), Ný söguskoð
un (eftir Hilmar Jónsson), Hag-
sýni bætir allan hag (eftir Kára
Þórðarson). Þá eru í blaðinu þætt-
ir um löngu horfna merkismenn
af Suðurnesjum, Bjarna fiskifræö-
ing Sæmundsson og Ketil Ketils-
son í Kotvogi. Einnig flytur blað-
ið minningargreinar, þáttinn Úr
fræðarmálinu o. fl.
Hjartans þakklr fyrir auðsýnda samúS og vinarhug viS andlát
og jarSarför,
PÉTURS SIGURÐAR PÉTURSSONAR
frá Fagurhóli
Eiginkona, börn, tengdabörn og barnabörn
Ástkær eiginmaSur minn og faSir okkar,
SKAPTI ÞÓRODDSSON,
fyrrverandi flugumferSarstjóri
verSur jarðsunginn frá Hallgrímskirkju laugardaginn 22. des. kl.
11 f.h. — Blóm vinsamlega afbeSin.
Valdís GarSarsdóttir og börn
Þökkum innilega sýnda samúS viS fráfall,
GUNNARS SIGURÐSSONAR
frá Selalæk.
Sérstakar þakkir færum viS Rangæingum fyrir tr.-ggS þeirra.
Börn og systur hins látna
T í M I N N, föstudagurinn 21. des. 1962. —
15