Tíminn - 27.01.1963, Blaðsíða 2

DON JUAN að kyssa prinsessuna.
lega. Hann var nefnilega em-
bættismaSur við hirðina.
Aðdragandi trúlofunarinnar
Þegar Anna-María var fimmtán
ára gömul fór hún til Grikklands
í fyrsta skipti, ásamt Ingiríði móð
ur sinni og systrum sínum tveim-
ur, til að vera við bruðkaup
Sophiu systur Konstantíns og
Don Carlos Spánarprins, og hlutu
þær báðar gjafir fyrir að inna
starf þetta af höndum.
En þær gjafir voru ekki eins
athyglisverðar og gjöf sú, sem
Konstantín gaf Önnu-Maríu per-
sónulega. Það var ofurlítið grískt
stígvél með skúfi. Ekkert gleður
ungar stúlkur jafnmikið og gjöf
frá þeim útvalda, og í þessu til-
felli var það ekki til að draga úr
ánægjunni, að gjöfin var úr gulli,
demöntum og rúbinum.
þrenna góða eiginleika, blíðlyndi,
vingjarnleika og kurteisi. Einnig
hafi hún mjög gaman af að
sauma, en hún kemur varla til
með að þurfa mikið á því að
halda, þegar hún er orðin Grikk-
landsdrottning.
Konstantín er mikill íþrótta-
maður og hefur fyrir utan allar
þær orður, sem prinsar fæðast
með hlotið gullverðlaun á Olymp
íuleikunum 1960 fyrir kappsigl-
ingar. Anna-Mai'ía verður í fram
tíðinni að bæta kappsiglingum
við þau íþróttaáhugamál, sem
hún þegar hefur fyrir, það eru
skíða- og skautaiðkanir.
Brúðkaup í Aþenu
Gríska konungsfjölskyldan
flaug aftur til Aþenu á föstudag-
inn, en Anna-María og Konstant-
ín fylgja eftir á mánudaginn, þó
ekki ein, því Ingiríður drottning
verður í för með þeim. Þegar
er hafinn mikill undirbúningur
fyrir móttökuathöfnina í Grikk-
landi.
Prinsessan trúlofast
Þann 23. þessa mánaðar opin-
beruðu trúlofun sína Anna-María
Danaprinsessa og Konstantín
krónprins af Grikklandi. Anna-
María er yngst af þremur Dana-
prinsessum, ekki nema sextán
ára gömul, og Konstantín, sém
einn góðan veðurdag kemur til
með að verða Grikklandskonung-
ur, er 22 ára að aldri. Þó að
hjónaleysin hafi hitzt einum sjö
sinnum á þessu ári, kom trúlofun
artilkynningin eins og þruma úr
heiðskíru lofti. Anna-Maria geng-
ur enn þá í skóla og samkvæmt
dönskum lögum hefur hún ekki
leyfi til að gifta sig fyrr en hún
er orðin átján ára. En þau virð-
ast hafa komið' ár sinni það vel
fyrir borð, að Friðrik Danakon-
ungur hefur. gefið samþykki sitt.
Samkvæmt slúðurfrcgnum frá
Danmörku þagnaði síminn á milli
Grikklands og Danmerkur tæp-
lega, siðustu dagana fyrir trúlof-
unina, og þegar hún var tilkynnt
opinberlega, var gríska konungs-
fjölskyldan í þann veginn að
lenda á Kastrupflugvelli. Þar var
mikið um hamingjuóskir og faðm
lög, enda allir ánægðir með til-
vonandi ráðahag. Friderika Grikk
landsdrottning gekk á röðina og
faðmaði alla og kyssti, en þegar
hún nálgaðist snyrtilegan og vel
klæddan herramann með stút á
munninum, dró hann sig í flýti
til baka og hneigði sig kurteis-
SOFFlA drottning fagnar syni sínum.
Fjölskyldan er venjulega ekki
lengi að uppgötva það, þegar ásta
mál eru á ferðum, og konungs-
hjónin á Amalienborg gerðu sér
þegar ljóst að hverju stefndi.
Og þegar Anna-María fékk allt í
einu brennandi áhuga á kappsigl-
ingum, þá byrjaði umheiminn að
gruna margt. Hún fór til Hankö
í Noregi til að fylgjast með kapp-
siglingakeppni og af „hreinni til-
viljun“ var Konstantín einn kepp
endanna.
Það undrast það enginn, að
Anna-Maria og Konstantín skuli
hafa trúlcfað sig, heldur kemur
hitf á óvart, hve hröð atburðarás
in hefur verið.
Á Norðurlöndum er það ekki
algengt að stúlkur trúlofi sig áð-
ur en þær komast i menntaskóla.
en um leið vei'ður að hafa það
hugfast að konungborið fólk
verður eiginlega að grípa gæsina
þegar hún gefst.
Anna-Maria hefur aldrei ætlað
sér að verða stúdent, eins og
elzta systir hennar Margrét, og
kemur það því ekki að sök, þó
að hún hætti námi. Hún talar
annars ensku og frönsku mjög
vel, þar sem hún hefur haft ensk-
ar og franskar barnfóstrur frá
því að hún man eftir sér. Það
kemur sér vel, því að við Kon-
stantín talar hún ensku. Síðasta
sumar var hún að hugsa itm að
læra grísku en var hrædd að það
yrði til að breiða út orðróminn,
svo hún hætti við það.
Daninn segir að Anna-María sé
lagleg stúlka og blátt áfram. Frá
móður sinni hafi^ hún erft
INGÓLFUR DAVIÐSSON
GRÓDUR OG GARÐAR:
GÖmui er garðyrkjan
Kál og rófur eru algengar
garðjurtir á íslandi. En hvað-
an eiga þær rót sína að rekja?
Talið er, að allt blaðkál sé upp
runalega komið út af villikál-
tegund (Brassica oleracea),
sem enn vex villt á ströndum
Norðursjávarins og víðar.
Þotta villikál er tvíær jurt, um
i/2 m. á hæð, með slétt, kjöt-
kennd blöð. Rófur munu komn-
ar af skyldri villikáltegund.
Hvítkáí er mest ræktaða blað-
káltegundin, og líklega sú elzta.
Ræktun káls og rófna er æva-
gömul' á Norðurlöndum. Er tal
ið að rófurnar séu elzti rótar-
ávöxtur með Forn-Finnum. Á
íslandi ha'fa rófur sennilega
verið ræktaðar eitthvað frá
landnámstíð — og eru a.m.k
með elztu matjurtum hérlend-
is. — Kartaflan er eins og
kunnugt er, miklu yngri í
laijdinu. — „Forfeður" gulrót-
anma eru líka evrópskar villi-
'jurtir. Forn-Grikkir og Róm-
verjar ræktuðu gulrætur. Hér
er gulrótaræktin tiltölulega
ung, og ræktun rauðrófna enn
yngri. En Grikkir og Rómverj-
ar ræktuðu rauðrófur 500 ár-
um fyrir Krists fæðingu. Rúss-
ar eru miklar rauðrófnaætur.
Ekki er ákveðið enn, hvenær
brúðkaupið muni fara fram, en
báðum aðilum kemur saman um
það, að trúlofunin verði að vara
í minnsta kosti eitt ár. En það
er aftur öruggt að brúðkaupið
mun verða í Grikklandi. Grikk-
ir munu aldrei taka ann-
að í mál, en að krónprinsinn
þeirra gifti sig í sinu eigin föð-
urlandi.
Annað vandamál, sem enn ec
óleyst eru trúarbrögðin. Konstan
tín er grísk-kaþólskur, en Anna-
María er mótmælendatrúar. Ef
litíð er á önnur konungleg hjóna-
bönd, rná reikna með því að
Anna-María taki trú eiginmanns
síns.tiíVonandi.
Fyrir hundrað árum var Vil-
helm prins, sonur Kristjáns 9.
Danakonungs vigður til konungs
i Grikklandi undir nafninu Georg
1. Faðir og sonur voru því báðir
vígðir til konungs sama ár, en
Kristján gerðist einníg konung-
ur í Danmörku árið 1863. Nú
hundrað árum seinna halda af-
. komendur þeirra upp á þetta ald-
arafmæli með því að opinbera
trúlofun sína. Kristján 9. var
langa-langafi þeirra beggja Önnu
Maríu og Konstantíns.
— Um seljurót (selleri) er
getið í Odysseifskviðu. Hér
þrífst hún á heitum stöðum. —
Laukrækt er ævaforn. Getið er
ura laukagarða í íslendingasög-
um — 0g Gamla testamentinu
á dögum Mósesar. — Menn
geta borið saman aldurinn. í
norðlægum löndum er laukur-
inn bæði bragðsterkur og þef-
mikill, en verður þv( daufari
er sunnar kemur. Egyptar eta
lauk svipað og við epli. —
Gúrkurækt er rúmlega þrítug
á íslandi, en í heimkynni
gúrkunnar, Indlandi, er rækt-
unar hennar getið í sanskrít
fyrir þrem þúsundum ára , j
Rómverjar ræktuðu gúrkur i |
vermireitum á veturna, en úii
á sumrin. Indíánar j Ameríku
kenndu Evrópumönnum að eta
FramH a lé -iOi
Launakerfið komið
úr böndunum
Það er engum ofsögum siagt,
að allt launakerfi í landinu er
komiið gersamlega úr böndun-
um og framundan hljóta að
vera miklar umsváptingar í
iaunamálum og miklar verð-
hækbanir eru eiiMiig fyrirsjá-
anlegar á næsta leiti. Síðasta
ár rak hver deiilan aðra, verk-
fræðingadoila, læknadeila, sild
ardei'lur tvær, togaradeila,
keinnaradeila, járnsmiðadeila,
trésmiðadeiila, verkamanna-
deila, og svo mætti lialda á-
fram upp að telja. Lausn þess-
ara deilna var aðcins um stund-
arsakir, því að flestalLir kaup-
'gjaldssamningar eru nú laus-
ir, þótt allar þessar doilur séu
svo ti'l nýafstaðnar,
Opínberir starfsmenn
Launalög cipinberra stiarfs-
manna hafa verið nurnin úr
gildii og launaigreiðslur þeirra
ver'ða endurskoðaðar frá rótum
og búast má við allmikJum
hækkunum til þeirra 1. júlí
n.k., þótt ekki hafi verið veitt
króna á fjárlögum tiil iað mæta
þeirri liækku.n,
Þan.nig er jafnvægið, s»em
ríkisstjórnin sagðist ætla að
koma á.
Tæknimcnntað fólk streym-
iir úr landinu — samtímis því,
að stjó.rnarbiöðin guma af því,
að ísland sé nú orðið ódýrasta
ferðamannaland í Evrópu, sem
beinlínis þýðir, að kjör lands-
inanna séu lakari en í ö'ðrum
Evrópulöndum.
Húsnæðiskostnaö-
urinn
Vísitölufjölskyldan þarf að
Iiafa hátt á annað hundrað þús-
und krónur í tekjur tiil að geta
búið í lítilli íbúð með því ver'ði
sem nú er á húsinæði, sem sí-
fellt fer hækkandii með hinum
geigvaohlega húsnæðisskorti,
sem sífellt fer versnandi.
Efnahagskerfi'ð er allt í
hengslum, rifið, tætt og flak-
andi eftir aðfarir þeirra, sem
sogðust allan vanda ætla að
leysa 1960 með hinni mang-
rómuðu „viðreisn“ og dýrtíðar-
aukning í Iandinu og verðrýrn
un krónunnar hefur aldrei ver-
ið meiri í land.inu áður og á
þeim skamma tíma, sem liðinn
er síðan núverandi stjórn/ar-
flokkar hófu aðgerðflr sínar.
Vísitala vöru- þjónustu Oig hús-
næðis hefur hækkað um 41 stig
á þessum tíma, en það jafngild-
ir 82 vísitölustigum á þeim
vísitölukviarða, sem notaður
var meðan vinstri stjórnin sat.
Samt sem áður er húsnæðis.
kostnaður fjölskyldu aðeins tai
inn um 900 krónur á mánuði í
þessum útreikninguin á vísitöl-
unni og vita alliir, hve fjarri
raunveruleikanum það er.
Vinnuþrælkun
Flestum Iandsmönnum er
með öllu ókleift að bjangast
með þær tekjur, sem unnt er
a'ð lafla sér á vcnjulegum vinnu-
' degi. Harðast verður unga fólk-
ið úti. Það þarf að byggja með
viðreiisnarverðinu og vcrður a'ð
leggja nótt við hvern nýtan
dag til að koma sér Iitlu þaki
yfir höfúð — og duigar ekki til.
Bændur eiigia þess nú engan
kost að komast af með þær
tekjur, sem þeim eru ætlaðar,
og samdráttur þegar 01'ðinn
mikill í landbúnaði.
Á að framlengja þessar að-
farir?
Kyssir tengdamúttu.
2
/
TÍMINN, sunnudaginn 27. janúar 1963