Tíminn - 27.01.1963, Blaðsíða 15

ísfirzka vélbáta-
ábyrgðin 60 ára
JÁJ—ísafirði, 24. jan.
Vélbátaábyrgðarfélag ísfirðinga
cr sextíu ára í dag. Stofnfundur
félagsins var haldinn á ísafirði 24.
janúar 1903. Stofnendur voru 17
útvegsmenn og var gefin út skuld-
binding um að tryggja þá strax
22 fiskiskip. Fyrstu stjórn félags-
ins skipuðu Jón Laxdal, formaður,
S. J. Nielsen, féhirðir, og Árni
Sveinsson, ritari.
S.l. ár voru 170 skip á trygginga
skrá félagsins og nam virð'ingar-
verð þeirra 225,7 milljónum króna,
en vátryggingarverð þeirra er 90%
af virðingarverði eða um 203,3
inilljónir. Brúttóiðgjöld félagsins
árið 1962 námu um 11 milljónum
króna. Síð'ustu fimm ár hefur fé-
lagið greitt tjónabœtur 15,1 millj.
króna, en á þeim tíma hafa orðið
393 tjón. Núverandi stjórn skipa
Einar Guðfinnsson formaður, Jón
Grímsson og Matthías Bjarnason
meðstjórnendur, en Matthías er
jafnframt framkvæmdastjóri fé-
lagsins. Hann tók við því starfi af
Hannesi Halldórssyni, sem áður
var stjórnarmeðlimur og fram-
kvæmdarstjóri í 35 ár.
Gríma
Framhald 3f 16 síðu
aðferð að nota „leik innan leiks-
ins“.
Þrjú hlulverk eru í leiknum og
leikendur eru Sigríð'ur Hagalín,
Fríet Héðinsdóttir og Hugrún
Gunnarsdóttir, en þær síðast-
nefndu leika vinnukonurnar. Leik-
tiöld eru eftir Þorgrím Einarsson.
hans fyr'stu leiktjÖld hér á landi,
en hann er annars starfandi leik-
sviðsstjóri í Þjóðleikhúsinu. Á
undan leikritinu flytja þeir kynn-
ingu á höfundinum, Þorvarður
Helgason og Erlingur Gíslason, en
það er sami háttur og hafður var.
þegar Gríma flutti Læstar dyr eft
ir Sartrc, sem var fyrsta íeikrit
Grímu, en annað var Biedermann
og brennuvargarnir eftir Frisch,
eg siðan var lesið á sviði leikrit
eftir Halldór Þorsteinsson.
Þau Vigdis og Þorvarður sögðu
frá því, að Gríma hefði frá upp-
hafi haft mestan áhuga á þvi að
fá ný leikrit eftir íslenzka höfunda.
Því hefði félagið sent bréf til allra
félaga í bá^um rithöfundafélögun-
um íslenzku og skorað á þá að
senda leikrit til athugunar og
kvrningar Enn sem komið væri
hefðu nðeins borizt t.vö svör frá
iivoru félag og tvö leikrit eftir
unga menn. sem ekki væru f fé-
Ibgunum. Skoruðu þau enn á rit-
böfunda að senda leikrit til athug-
itna-. bví vist væri. að fiölmar-’ír
frttn slík verk í skrifborðsskúff-
unni.
FÍLAGSFUMöJJR
Félag ungra Framsóknarmanna
í Reykjavík heldur almennan fé-
lagsfund miðvikudaginn 30. janú-
ar kl. 8,30 í Tjarnargötu 26. Fram-
söguerindi flytja Kristján Friðriks
son og ’séra Guðmundur Sveins-
son um grundvallarstefnu Fram-
sóknarflokksins. — Stjórnin.
„AKRAR Á AUÐNUhT
ÍSLANDS"
Kvenfélag Hallgrímskirkju held
ur fund á miðvikudagskvöldið 30,
janúar kl. 8,30 í samkomusal Iðn
skólans (Vitastígsmegin). Dr
Björn Sigurbjörnsson flytur er
indi með myndum: Akrar á auðn
um íslands. Skemmtiatriði verða
Félagskonur fjölmennið.

Halldóra Einarsdóttir
og Vigfús Einarsson
Skálholt
Framhald it '6 síðu
ályktun samþykkt þar að lútandi:
„Fundurinn telur að endurreisn
j Skálholtsslaðar sé ekki lokið,
fyrr en biskupsstóll er þar end-
urreistur, og ályktar að kjósa 7
manna nefnd til að vinna að
framgangi þessa máls.“
í nefndina voru þessir kjörnir:
Síra Sigurður Pálsson, Jóhann
Hannesson skólameistari, séra
Sveinbjörn Högnason, Björn Fr.
Björnsson sýslumaður, séra Gísli
Brynjólfsson. séra Þorsteinn L.
Jónsson og Úlfur Ragnarsson
læknir.
Tíminn átti i dag tal við Ágúst
Þorvaldsson alþingismann, en
hann var einn þeirra. sem fund-
inn sátu. Sagði han fundinn hafa
verið fjöisóttan, og væri hugur
mikill í Sunnlendingum að koma
máli þessu í höfn. Hefði fund-
urinn verið haldinn fil þess að
kanna undirtektir, safna saman
áhugaliði um málið og þjappa
mönnum saman um þá kröfu, að
biskupsstóll yi'ði endurreistur í
Skálholti Síðan gætu þar kom-
ið upp skólar. sagði Ágúst enn
íremur. og gæti þetta þróazt
bvað með hvnrt öðrn
stoð, ,eins bg áður vár. '
Ekki talið fram
Fra"’r^lri rf 1 síSu
þeir hafa ýtt við fólki, að
vera fvrr á ferðinni en áður
En það athuga margir ekki,
enda varla von, þar sem
eyðublöð undir frámtalið
eru ekki send út fyrr en
talsvert er komið fram í
janúar.
/EsknlýSsmessa
Framhald sf tb síðu
þessu forrni voru flutlar s.l. vet-
ur og var kirkjusókn mjög góð.
Féll unga fólkinu vel hin aukna
þátttaka í messuflutningnum, sem
því var ætluð. Svrþuð er reynslan
annars staðar af landinu, eins og
t.d. á Akureyri, þar sem slíkar
guðsþjónustur eru haldnar mán-
aðarlega yfir veturinn.
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð, við andlát on útför móður
okkar og tengdamóður,
VALGERÐAR HELGU BJARNADÓTTUR,
Snorrabraut 81.
Jófríður Jónsdóttir Valgerður Gunnarsdóttir
Guðmundur Lárusson Arnkell Ingimundarson
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og vinarhug við andlát og
jarðarför sonar okkar
GUÐJÓNS FRIÐGEIRSSONAR.
Ólöf Sigurbjörnsdóttir
Friðgeir Guðjónsson
Dauðinn er lækur, en lífið er strá.
Skjálfandi starir það straum-
fallið á.
Matth. Joehs.
Eitt af snilldarkvæðum Matthí-
csar Jochumssonar nefnist Börnin
frá Hvammkoti. Það fjallar um at-
burð, sem gerðist nálægt Reykja-
vík árið 1874. Þrjú börn eru á
heimleið frá kirkju. Á leið þeirra
var lækur, sem reyndist uppbólg-
inn af krapi. Börnin voru heim-
fús og lögðu í ófæran lækinn með
þeim afleiðingum, að tvö þeirra
drukknuðu, en eitt komst lifs af
og gat sagt frá tíðindum.
— Eitt sá tómt helstríð — og
hjálpaðist af,
— hin sáu guðs dýrð — og bár-
ust í kaf.“
zegir Matthías í hinu fagra kvæði
sínu.
Sagan endurtekur sig.------Tæp
um 90 árum síðar, eða nánar til-
tekið 6. janúar árið 1963 eru enn
þtjú systkini á ferð. Að þessu sinpi
upp Fagradal á Austurlandi, en
hann liggur á milli Reyðarfjarðar
og Fljótsdalshéraðs. Enn er vetur
og frostharka.
Systkinin, sem nú eru á ferð eru
Einar Einarsson frá Egilsstaða-
kauptúni, Halldóra Einarsdóttir
sama stað og Vigfús Einarsson frá
Neskaupstað, Norðfirði. Þau Ein-
ar og Halldóra höfðu farið um
morguninn á nýlegri jeppabifreið
r.iður í Neskaupstað, en þegar þau
hverfa heim aftur, slæst Vigfús
bróðir þeirra i för með þeim.
«.UgSur..qg færi. .er. hið ákjósan-
legásta. Hér er ekki sjáanleg nein
hætta á ferðum. Þau systkinin eru
glöð og reif eins og æjlð og hlakka
til heimkomunnar. Þar bíður fjöl-
rnennur frænda og vinahópur.
Þetta á að vera síðasti þátturinnj
jólahaldinu. Heilög jól eru a'ð
kveðja. Ep dagslátta dauðarís nær
víða. — Bifreið þeirra systkina
iendir á svelli og tekur að renna.
Eftir örskamma stund hefur hún
hrapað fram af hengiflugi.
Halldóra mun hafa látizt strax,
Vigfús lifir rúman sólarhring, en
Einar kemst af, en þó mikið meidd
ur. Hann eínn getur sagt frá tíð-
indum.
— Eitt sá tómt helstríð — og
hjálpaðist af,
— hin sáu guðs dýrð — og bár-
ust í kaf.
— Stutt harmsaga — ein af
mörgum, sem alltaf er að gerast í
þessum heimi hverfleikans.
— Þau systkin voru af rnerk-
um og ágætum bændaættum á
Fljótsdalshéraði. Foreldrar þeirra
voru þau hjónin Einar Sölvason,
bjó síðast í Fjarðarseli í Seyðis-
firði, en faðir hans var þjóðhaga-
smiðurinn Sölvi Jónsson á Vík-
ingsstöðum á Völlum, og Bergljót
Finarsdóttir GuttormsSonar á Am
tieiðarstöðum i Fljótsdal.
Einar í Fjarðarseli faðir þeirra
dó árið 1907, þá tiltölulega ungur
að aldri, voru þá börn þeirra
hjóna, sex að tölu, flest í ómegð.
Eftir lát Einars munu börnin hafa
tvístrazt eitthvað. Vigfús mun
liafa dvalig lengst af í Fljótsdal,
er. Halldóra var fyrst lengi með
Margréti systur sinni að Þingmúla
í Skriðdal, en litlu fyrir þrítugs-
eldur verður hún bústýra hjá Ein-
ar bróður sinum, fyrst að Hátún-
um 1 Skriðdal, þar sem þau fjuggu
snotru búi um nokkurra ára skeið,
en síðar 1 Egilsstaðakauptúni, þar
sem þau byggðu sér hús og áttu
fallegt heimili.
Halldóra var um sextugt þegar
hún lézt, en Vigfús 62 ára. Eg
þekkti Vigfús mjög litið persónu-
lega, sá hann aðeins tvisvar eða
þrisvar. En mér kom hann þannig
íyrir sjónir,, að hann hafi verið
einn af þessum hljóðlátu þegnum
hversdagslífsins, sem vinna öll sín
verk í kyrrþey af alúð og trú-
mennsku, hvort sem þeir vinna fyr
ir sjálfan sig eða aðra.
Halldóru þekkti ég aftur vel.
I Hún var úrvalskona. Allt líf henn
! ar var þjónusta, sem hún lét í
| té af hljóðlátri góðvild, hlýju og
I óþvingaðri glaðværð. Á heimili
þeirra systkina ríkti tildurlaus
menning — gömul austfirzk sveita
og heimilismenning. Halldóru var
i brjóst lagin sú gáfa, að umgang-
| ast samferðamenn sína þannig, að
hún skildi alls staðar eftir sig virð-
ingu, birtu og hlýju.
Það þýðir ekki að sakast við
dauðann. Hann skilar aldrei neinu
aftur, sem hann hefur eitt sinn
lekið. Systkinin horfnu hafa nú
séð guðs dýrð. Eg hygg því að
rarnúð frænda og vina snúist nú
einkum að þeim bróðuraum, sem
af komst. Litla, skemmtilega heim-
ilið þeirra, sem oftast var fullt af
gestum, verður nú tómlegt og
hljótt. Bótin er, að Einar á þarna
inikinn og góðan frændgarð, sem
mun eftir getu reyna að fylla það
skarð, sem ófullt og opið stendur
nú um'sinn. Og „Eilífur guð, en
el.ki Hcl á andanum ræður svör-
um:
Hannes J. Magnússon.
Fjár-
söfnun
Eins og kunnugt er af fréttum
og orösendingum frá Rauða
Krossi íslands, í dagblöðunum,
urðu tvær fjölskyldur á Hólmavík
fyrir tilfinnanlegu tjóni í hús-
bruna fyrir nokkru.
Stjórn Átthagafélags Stranda-
manna vill hér með beina þeim
tilmælum til Strandamanna bú-
settra í Reykjavík og nágrenni,
svo og annarra góðra borgara, að
hlaupa undir bagga hjá hinu bág-
stadda fólki með einhverjum fjár-
framlögum.
Fjársöfnunarlistar liggja frammi
hjá Magnúsi Sigurjónssyni, Lauga
vegi 45 og á auglýsingaafgreiðsl-
um Morgunblaðsins, Tímans og
Þjóðviljans. Tekið verður á móti
framlöum til 9. febrúar n.k.
Sinfóníuhljómleikar
Röntgensjónvarp
Framhald af 1 síðu
innan skamms, sennilega i næsta
mánuði. Búnaðurinn er ekki hváð
sízt merkilegur sem kennslutæki,
því hægt er að tengja allt að 20
sjónvarpsskerma við myndavélina
og kom&^ þeim fyrir utan skurð-
stofunnarl Læknanemar geta því
fylgzt í kennslustofu með því sem
gerizt í skurðstofu. Landsspítalinn
mun nota einn eða tvo sjónvarps-
skerma fyrst um sinn. — Búnaður-
inn allur cr af Philipsgcrð.
Áttundu tónleikar Sinfóníu-
hljómsveitar íslands voru haldn-
ir í samkomusal Háskólans 24. jan.
s. 1. Nokkur eftirvænting var
tengd þessum tónleikum, þar eð
nýr hljómsveitarstjóri frá fram-
| andi landi stóð á konsertpallinum.
i Shalom Ronly-Riklis frá ísrael
brást þar ekki vonum manna held
ur, þvert á móti lyfti hánn hljóm-
sveitinni skör hærra en við hefði
mátt búast, og fékk sameinað það
bezta úr þeim kröftum, sem fyrir
hendi voru, og lá þar enginn á
j liði sínu.
i Efnisskráin hófst á Finlandia
op. 26 eftir Sibelius, sem er svo
inargspilað og sungið, að eyrun
greina naumast orðið, þetta þrótt-
mikla verk. Leikur og túlkun
hljómsveitarinnar var þarna með
sterkum svip, spenna og stígandi
allt verkið út í gegn, og hvergi
slakag á í hraða.
Sinfónísk svíta op. 60 eftir
Prokofiev er kannske bað. sem
kalla mætti tækifærisverk, en
engu að síður hefur það skemmti-
legar og áheyrilegar hliðar, þótt
flutningur þess væri ekki upp á
það bezta. Var þar sumt heldur
losaralegt á köflum. Guðmundur
Jónsson fór með tvö einsöngsat-
riði úr þessu verki, og þrátt fyrir
hina ágætu rödd hans, sem að
jafnaði er bæði jöfn og áferðar-
falleg, urðu heildaráhrifin í dauf
ara lagi, og á köflum virtist hljóm
sveitin yfirgnæfa söngvarann.
Svíta fyrir hljómsveit eftir landa
hljómsveitarstjórans, Paul Ben
Haim frá ísrael, er litskrúðugt
verk í austurlenzkum anda og
„rytma“. Höfundur fer að vísu
ekki neinar óruddar götur í þeim
efnum en heldur vel og skemmti-
lega á þvj efni, og þeirri mynd
sem hann dregur þar upp. Hljóm-
sveitinni tókst að leika þetta verk
á lifandi og eðlilegan hátt og var
verkið og kynning þess mjög
ánægjuleg. Lokaverkið var svo
Sinfonia no. 4 i f moll eftir Tscha-i-
kowsky. Sinfónía þessi er stór-
gerð, löng að formi til og nokkuð
yfirborðskennd á köflum. Höfund-
ur leggur víða mikla áherzlu á
málmblásarana, og hafa þeir þar
stóru hlutverki að gegna. Heild-
arsvipur verksins var yfirleilt
góður og sums staðar prýðilegur,
t d. „pizzicato“-þáttur strengj-
anna hljómaði mjög vel og einnig
komust blásaramir furðu vel frá
sínum hluta. Stjórnandanum,
Shalom Ronly-Riklis ber að þakka
ágæta frammistöðu og góðan ár-
angur á þessum tónleikum. Það
eitt að standa frammi fyrir blá-
ókunnugri hljómsveit, blaðalaus
eins og stjórnandinn gerði, er
ekki á allra færi. Enda hafði
hann greinilega miklu að miðla
hljómsveitinni af írá sjálfum sér,
og uppskar sín laun eftir því.
Unnur Arnórsdóttir.
TÍMINN, sunnudaginn 27. janúar 1963
15