Tíminn - 27.01.1963, Page 9

Hið geometrlska form „parabola" er ekki óalgengt byggingarlag í steinsteyputæknl okkar tíma, en átta
slikar hvelfingar móta Kópavogsklrkju.
— Starfi mínu hef ég m. a.
'haft nokkur afs'kipti af kirkju-
byggingum víða um land, svo
sem eðli þeirrar stofnunar er,
sem ég veit forstöðu, svarar
Hörður. Óhikað get ég fullyrt,
ag kirkjubyggingarmál hafa
verið hugðarmál þeirra safn-
aða, er hlut áttu að máli, en
kirkjan í Kópavogi er sérstæð
að því, er snertir óvenjulegan
samhug og áhuga safnaðar um
þetta verkefni. Fyrstu. upp-
drættir að Kópavogskirkju
voru gerðir árið 1957. Hinn
fagri staður undir kirkjuhúsið.
einn hinn fegursti á Suðurnesj
um, • á svonefndum Borgum á
Kópavogshálsi, hafði verið val-
inn,
Hið vandasama hlutverk var
það, ag bygging er þar risi,
yrði staðnum samboðin og auð-
vitað að hún svaraði tilgangi
sínum. Það er vissulega erfitt
ag takast á vig þetta verkefni.
þótt óvenjulegt hafj það verið.
Kirkja á þessum stag mundi
blasa við sjónum á meira áber-
andi hátt en nokkuð annað, í
einu fjölmennasta byggðarlagi
landsins, — ekki venjulegt hús,
heldur kirkja, og gerði það
verkið enn vandasamara.
— En kirkjan hefur vakið
mikla athygli og flestir eru
sammála úm bað, að hún sé ejn
hin sérkennilegasta hérlendis.
Er hún ekki hin eina með:
þessu sniði af þeim kirkjum,
sem þér hafið teiknað?
— Nú er svo komið, að Kópa-
vogskirkja er orðin staðreynd,
svo að engum dylst, að svona
lítur hún út, þótt enn sé henni
ekkj ag fullu lokið. Hún er
krossikirkja og eins til- að sjá
úr öllum höfuðáttum. Bygg-
ingarlagið er óvenjulegt hér á
landi og fyrsta hús sinnar gerð
ar. Hið geometriska form „para
boia“ er ekkj óalgengt bygg-
ingarlag í steinsteyputækni
obkar tíma, og einmitt.talsvert
notag í kirkjubyggingum síð-
ari tíma, en átta slíkar
hvelfingar móta Kópavogs-
kirkju. Þótt eðli og efnismeð-
ferg séu gerólík, minnir bygg-
ingarlagið nokkuð á oddboga-
stíl (G-otik). hinn hefðbundna
kirkjustíl miðalda. en öll
kirkjubygging er og á að vera
hefðbundin. þótt vissulega eigi
hún að samlagast byggingar-
háttum hvers tíma. Kirkjubygg
ing er umgerg um sterkustu
hefð, sem við þekkjum, og fó'lg
in er í helgisiðum óhreytilegum
um aldaraðir Auðvitað verður
sú umgerg — hinn ytri búnað-
ur — einnig að fyigja þeirri
hefð að verulegu leyti, þótt hún
hlítj aðstæðum og efnismeð-
ferð hvers jstaðar og tíma. —
Kirkjan á að benda til hæða
Þar á að vera hátt til lofts. —
Veigamesta undirstrikun Kópa
vogskirkju er staðarvalið, þar
sem kirkjan rís úr lclettaborg-
um á hæsta og fegursta stað
byggðarinnar. Eins og vera ber,
hafa ýmsir lagt hér á gjörva
hönd til þess að skapa sam-
ræmda og listræna heild. En
að þessum áfanga er náð, ber
fyrst og fremst að þakka sam-
hug og miklum dugnaði safn-
aðarstjórnar Kópavogs og for-
manns hennar, Huldu Jakobs-
dóttur, og þó ekki sízt forustu-
hlutyerki sóknarprestsins, séra
Gunnars Árnasonar, sem var
formaður byggingarnefndar
kirkjunnar.
1 ☆
Síðan sneri ég mér til for-
manns safnaðarstjórnar frá
byrjun, Huldu Jakobsdóttur,
sem og hefur setið í bygging-
arnefnd, um aðdraganda og
helztu áfangana í kirkjubygg-
ingarmálinu. Hennj sagðist svo
frá:
— Fyrsti aðalsafnaðarfundur
í Kópavogssókn var haldinn í
október 1953 og þá þegar farið
að ræða um það, hversu leysa
mætt; húsnæðismál safnaðar-
ins, sem þá var ársgamall. Var
fyrst rætt um hvort gera ætti
kapeH-u í sambandi við félags-
heimilið, en bygging þess var
þá í undirbúningi, eða reisa
sjálfstæða kirkjubyggingu, og
varð hig síðarnefnda ofan á.
Þessum fagra stað, þar sem
kirkjan er nú risin á, og sem
frá ómunatíð hefur borið ör-
nefnið Borgirnar, höfðu bæjar-
yfirvöldin, sem fyrst komu til
skjalánna í Kópavogi 1946,
haldið óbyggðum með það fyr-
ir augum, ag þar skyldi kirkja
byggð. þegar þar að kæmi. —
Árið 1957 gerði húsameistari
ríkisins, Hörður Bjarnason, til-
löguuppdrátt að kirkjunni, og
á safnaðarfundi í janúar 1958
var samþykkt að hefja bygging
arframkvæmdir á grundvelli
uppdráttar húsameistara þá
næsta sumar. Framkvæmdir
voru hafnar og grunnurinn vígð
ur 16. ágúst sama ár, og undir-
stöður steyptar um haustið. —
Næsta ár var steypt gólfplata
en 1960 sjálf kirkjan steypt
upp og múruð að mestu. Um
haustið. 20. nóv., lagði biskup
íslands hornstein kirkjunnar.
En rúmu ári síðar fór vigsla
fram, og hafði þá smíðin tekið
4 ár. Bvggingarkostnaður nam
þá rúmum 4 milljónum króna,
og áætlað að fullbyggð kosti
kirkjan um 5 milljónir.
Hörður Bjarnason húsameist
ari hefur sem sagt gert teikn-
inguna en honum til aðstoðar
verið Ragnar Emilsson arki-
tekt í skrifstofu húsameistara.
Ráðunautur um litaval og hús-
búnað var Hörður Ágústsson
listmálari. Steindir gluggar eru
gerðir í Oidtmann-verksmiðj-
unum í Þýzkalandi, eftir frum-
dráttum Gerðar Helgadóttur
myndhöggvara. Byggingameist-
ari var Siggeir Ólafsson.
— Það eru náttúrlega marg-
ir, sem lagt hafa hönd á plóginn
til að gera bygginguna að veru-
leika sem fyrst. Hafa margar
gjafir borizt, sem hafa orð'ið
að miklu liði?
— Við höfum fengið hina
ágætustu fyrirgreiðslu hjá
kirkjuyfirvöldum landsins og
yfirleitt öllum, sem söfnuður-
inn hefur þurft að leita til. Eg
get ekki í stuttu máli nefnt
nöfn allra þeirra, sem greitt
hafa götu okkar né allra hinna
mörgu gefenda. En svo að nokk
ur framlög og gjafir séu nefnd:
Fyrrverandi bæjarstjórn sam-
þykkti að bæjarsjóður greiddi
andvirði listglugga Gerðar
Helgadóttur, auk framlagsins,
sem bæjarsjóður hefur lagt til
kirkjunnar á hverju ári síðan
smíði hennar hófst, og þá er
ekki síður að geta þess, að
Kvenfélag Kópavogs ákvað að
gefa og safna fyrir gluggum í
þriðja stafn kirkjunnar. Því
nefni ég fyrst þetta tvennt, að
ég held mér sé óhætt að full-
yrða, að þessir gluggar hafi svo
mikla þýðingu um útlit kirkj-
unnar, er tímar líða og að þeir
verði um leið tákn um þá ein-
ingu, sem ríkt hefur um kirkju
smíðina. Þátttakan í söfnuninni
var slík, að segja má að hver
einasta fjölskylda i Kópavogi
hafi lagt eitthvað af mörkum
og að flestar konur í bænum
hafi starfað ag söfnuninni.
Ónefnd hjón gáfu dýra bifreið
og síðan gekk söluverð hennar
til að greiða kirkjubekki að
mestu. Fimm konur úr kvenfé-
laginu Sjöstjörnunni gáfu
messuskrúðann og altarissilfr-
ið, sem er 150 silfurbikarar.
messuvínkanna og oblátubauk-
ur. Fyrir mörgum árum gáfu
þessar sömu konur mjög vand-
aða kertastjaka, og nú hafa þær
enn tilkynnt. að þær gefi pen-
inga, sem verði hluti af klukku
sjóði. En svo margar eru gjaf-
irnar og gefendur, að ekki
verða neínir sérstakir tilgreind-
ir, þótt vissulega verðskuldi að
að vera nefndir allir. Eg vil
hinsvegar nota tækifærið og
votta þeim öllum þakkir. Það
skiptir ekki máli, hvort gjöfin
er stór eða smá, mest er um
vert sá góði hugur, sem gjöf-
unum fylgdi, og vona ég að sá
einhugur, sem komið hefur
fram hjá Kópavogsbúum i
þessu máli, verði táknrænn um
allt starf kirkjunnar um
ókomna tíð.
BERGMANN
T í MIN N, sunnudaginn 27. janúar 1963
& i
I