Tíminn - 12.07.1963, Síða 9

Rætt við Sigurð (Sigga biaðasaia)
Þórðarson, sem i 20 ár stóð á götu-
horni stórborgar og seldi dagbiöð
Að því er ég bezt veit, hefur
aðeins einn íslendingur haft
af því atvinnu uim langt skeið
að standa á götuhorni í erlendri
stórborg og selja dagblöð. Það
er hann Siggi blaðasali, eins og
hann var oftast nefndur meðai
larnda sinna í Seattle. Hann er
einn hinna mörgu Vestur-íslend
inga, sem kotnu hingað fyrir
þjóðhátíðina og var þá liðinn
meira en hálf öld síðan hann
fór burt af ísiandi.
Ég var að reyna að ná tali
af Sigga blaðasala síðustiu dag
ana, sem hann dvaldist hér, en
það gökk seint, því að hann var
þá í ferðalagi um Borgarfjörð.
Loks hafði ég upp á honum
heima hja systur hans inni á
Laugateig. Hann kom til dyra,
en ég kom utan úr sólslkininu
með ofbirtu í augum og bar
ekíki strax kennsl á gamla mann
inn. Svo var mér boðið inn í
stofu, og systir hans sagði:
„Það fór nú ems með mig, þeg-
ar ég hitti hann Sigga bróður,
ég ætlaði ekki að þekkja hann,
en það er nú líka svo langt
síðan Okkar leiðir skildu. Hve-
nær var það nú aftur, Siggi?
Jú, það var 1909. Margir breyt-
ast svo sem á skemmri tíma“.
Sigurður Þórðarson nefnist
maðurinn, en það hét raunar
faðir hans, og þarf það tæp-
lega ^kýringar við, að erlendis
kenna íslendingar sig sjaldnast
við föður sinn, heldur taka sér
föðurnafn hans fyrir ættarnafn,
þeir sem fara utan.
— Ertu Borgfirðingur, Sig-
Sigurður Þórðarson (Siggi blaðasalt). Ljósm.: TÍMINN—GE
af þeim beztu í miðborginni.
Tveir menn höfðu átt það áður
og þeim samdist eteki sem bezt
yið helzta blað'ið í borginni,
Seattle Times. Svo seldu þeir
mér hornið, cg það var nú bara
mikill peningur, sem ég þurfti
að snara út, 2200 dalir, en það
var líka í eitt skipti fyrir öll.
En nokkru eftir að kaunin voru
gerð og salan strax farin að
ganga prýðilega, vildi annar sá,
sem seldi mér, endilega kaupa
hornið af mér aftur, úr því að
hann var búinn að losna við fé-
laga sinn. En ég var nú ekki
aldeilis fáanlegur til þess.
— Hvernig stendur á því, að
blaðasalar á götuhornum í ame
rískum borgum tala alveg óskilj
anlegt mál, þegar þeir kalla og
auglýsa vöru sína?
— Það gera þeir víst til að
vekja forvitni vegfarenda svo
að þeir kaupi blaðið, sumum
fannst að við blaðasalar töluð-
um eins og við værum með munn
inn fullan af kartöflum, sagði
Sigurður -og hló. Það vildu all-
ir kaupa blað og lásu bara fyr-
irsagnirnar á blöðunum, sem
við héldum á eða héngu á sölu
kassanum. Flest blöð voru prent
uð með stóru fyrirsagnarletri,
en sagt var um þau, sem höfðu
smátt fyrirsagnaletur, að það
væri til þess gert, að menn lé£u
sér ekkj nægja að lesa aðeins
fréttafyrirspgnirnar í framhjá-
leiðinni heldur keyptu blað. >
— Ertu hættur blaðasölunni?
— Já, það eru mörg ár síð-
an ég seldi hornið mitt á West
lake og Pine Street. Eiginlega
eru blaðasalar á gptuhornum i
borgum vestra alveg að hverfa
eins og áður tíðkaðist, og vélar
eða sjálfsalar hafa tekið við.
Tímamii eru breyttir.
— Þu hefur auðvitað lengi
verið í islenzka félagsskapnum
í Seattle?
— Það hef ég verið alla tíð,
bæði 1 þjóðræknisdeildinni
Vestra og kirkjunni, sem við
gömlu landarnir nefnum alltaf
Hallgrímskirkju, þó að hún sé
ekki eins íslenzk nú orðið og áð
ur var Ég hef lengi verið í
kirkjukórnum, því að ég hef
alltaf haft mikið yndj af söng.
Forsöngvarinn okkar, Tani
Björnsson, hefur líka verið hér
í heimsókn, hann talar og syng
ur á íslenzku eins vel og nokk-
ur annar, J)ó að ekki hafi fyrr
komið til Islands en nú. Hann
hefur um langt árabil verið
helzti einsöngvari og söngstjóri
í okkar hópi í Seattle. Stundum
hefur líka Tryggvi, bróðir hans
komið að skemmta okkur, hann
er tónskáld og spilar ljstavel á
píanó. En hann býr á austur-
ströndinni.
— Haldið þið ekki alltáf
Vestrafundi með kaffi og ís-
lenzku kaffibrauði í kirkju-
kjailaranum?
— Jú, það á nú svo að heita,
að við höfum fundi að stað-
aldri vetrarmánuðina eins og í
gamla daga, en mikið hefur
samt fækkað i hópnum, sem
sækir fundina, en auðvitað höf-
um við alltaf kaffi á eftir og
jólaköku kieinur og pönnukök-
ur með Við reynum að hafa
það sem íslenzkast — sem
lengst.
Vélar teknar ¥lð á götu-
hornum okkar blaðasalanna
urður? spurði ég hann, þegar
við vorum setztir.
— Ekki nema að litlu leyti og
tel mig því yfirleitt ekki Borg
firðing. Pabbi var ættaður úr
sveitum Borgarfjarðar, en ég
er fæddur og uppalinn í Vest-
ur-Landeyjum, fæddist á Þúíu,
þar sem foreldrar mínir bjuggu
en fór tvævetur gamall til móð-
urömmu minnar, Guðríðar Ein
arsdóttur, og ótst upp hjá henni
og seinni manni hennar, Magn-
úsi Stefánssyni á Klasbarðahjá-
leigu, þangað til ég varð 14 ára.
Þá fór ég að vinna hjá vanda-
lausum, aldamótaárið. En 1906
byrjaði ég að læra skósmíði í
Reykjavík hjá Birni Jóhannes-
syni á Hverfisgötunni, bróður
Bjarna snikkara, sem byggði
Bjarnaborgina. Hjá Birni var
ég þrjú ár.
— Var það þá, sem útþráin
greip þig?
— Já, ég slóst í för með vest
urfarahóp, varð samferða fólk-
inu til Winnipeg og setti mig
þar niður við skósmíðar. Þar
var ég í fjögur ár, til ársins
9 1913, þá fór ég vestur á Kyrra
hafsströnd, til BLaine í Washing
tonríki að heimsækja pabba.
— Var hann þá fluttur til
Ameríku?
— Hann var þá farinn vestur
fyrir mörgum árum.
— Voru ekki margir íslend-
ingar búsettir í Blaine, þegar
þú komst þangað?
— Jú, Blaine var þá og löng-
um að mestu leyti íslenzkt
býggðarlag. Þar stunduðu flest
ir búsikap og unnu margir með
fram fiskvinnu, einkum niður-
suðu á laxi, sem veiddist feikn-
in öll af. íslendingar þar höfðu
tvær kirkjur, lúterska og Unit-
arakirkju.og þeir héldu aðal-
lega félagslífi og skemmtunum,
sem fólk af öðrum þjóðernum
sótti líka mikið.
— Varstu lengi í Blaine?
— í tvö ár, til 1915, þegar ég
fór suður til Seattle, og þar
hef ég verið síðan, að undan-
skildum þeim tíma, sem ég var
í herþjónustu.
— Fórstu í stríðið?
— Það kom ekki til að ég
yrði sendur á vígstöðvarnar, og
reyndar fór ég aldrei út úr
Washingtonríki. Ég var kvaddur
í herinn voríð 1918, var
fyrst sendur til æfinga í her-
búðum, sem nefnast Camp Lou
is, rétt utan við borgina Tac-
oma, sem stendur við Puget
Sound, sama sund og Seattle.
Þar var ég langt fram á haust
áríð eftir að stríðinu laulk, og
ég hafði með höndum það starf,
sem ég kunni bezt, skósmíði.
Svo þegar ég losnaði, hélt ég
aftur upp til Seattle og fékk
vinnu í matvöruhúsum.
— Þér hefur fallið veL við
Seattle?
— Það get ég sagt með sanni,
að Seattle hefur reynzt mér
lang bezt af öllum stöðum, sem
ég hef veríð á, já, hún hefur
farið vel með rnig.
— Og var ekki blaðasalan
það starf, sem þú stundaðir
lengst?
— Jú, ætli það ekki, ég var
með blöðin á götuhorninu mínu
í Seattle í nærri tuttugu ár.
— Hélztu þig alltaf á sama
horninu?
i— Það varð hver að vera á
sínum stað, engum leyfðist að
fara inn á svæði annarra. Ég
keypti mitt hom, sem var eitt
GUNNAR BERGMANN
T í M I N N, föstudagurinn 12. júlí 1963. —