Alþýðublaðið - 21.02.1947, Page 1

<am
■
Umtalsefnf
í dag: Hin boðaða nýja
bækkun útsvaranna í
Keykjavík.
XX.VII. árgangur..
Föstutlagur, 21. febr. 1947.
43. tbl.
Forystugreln
blaðsins í dag: Ólíkar
túlkanir á málstað ís-
lands. í
J
Afflee boðar enda

Wavell
Ameríski Rauði
krossinn sendir
maivæli tii
mem'u.
um varakonung: Waveil fer irá,
Etir i
CLEMENT R. ATTLEE, forjsætisráðiieri'a Breta,
iýsti yfir því í ræðu í neðri mátetofunni í gær, að
Bretar myndu láta af öllum yfirráðum sínum á Ind-
landi ekki síðar en í júní næsta ár. Sagði forsætis-
ráðiierrann, að brezka stjórnin hefði reynt allar leiðir
til þess að ráða Indlandsmálunum til lykta, en það
belði reynzt ókleift.
Jafnframt tilkynnti Attlee, að Wavell, varakonungi
hefði vcrið veitt Iausn frá embætti, en við hefði tekið Louis
Mountbatten lávarður o" fæki hann við embætti sínu inn-
an skarmns.
Attlee rakti í ítarlegri fres.ta fundarhö'ldum,
Áframhaldandí frösthörkum var
spáð á Breílandi í gærkveldi
SÖMU FROSTHÖBKURNAR og fannkingið voru á
Bretlandi í gær og mikið ísrek á Norðursjó. Hefur þetta
valdið því, að færri skip, hlaðin kolran, komust til London
i gær, en búizt hafði verið við. Veðurfræðingar spá áfram-
haldandi frosthörkum á Bretlandi.
Kvikmynd um kjarn
orkusprengjunð
í FYRRAKVÖLD sáu með
limir Bandarikjastjómar,
sendimenn erlendira ríkja og
þingmenn nýja kvikmynd á
Washington, sem gerð befur
verið um kjarnorkumálin.
Myndin heitir „The Be-
ginning or the End“ (Byrj-
unin eða endirinn) og leika i
henni 212 manns, og eru þar
leiknir ýmsir helztu stjórn-
mála- og vísmdiamenn síðari
ára. Meðal annars er í kvik-
myndinni aitriði, þar sem
hinn heimsfrægi visindamað-
ur Albert Einstein ræðir við
Roosevelt forseta, er hann á-
kvað að halda áfram kjiarn-
orkurarmsóknum. Enn frem-
ur sýnir myndin Potsdam-
fundinn, en þá gaf Truman
forseti skipun um að beita
kjarnorkusprengj unni til
þess að stytta stríðíð við
Japan.
Síðar mun myndin verða
sýnd í almennum kvikmynda
húsum í Bandaríkjunum og
annars staðar i heiminum.
Lundúnafregnir í gær-
kveldi seint gxeindu frá því,
að enn hefði fallið mikill
snjór á Bretlandi og frost
færi harðnandi. Var þess get-
ið, að nú væru meiri frost í
London en vitað væri um síð
an árið 1841.
Flugmenn, sem voru í veð-
urathugunarskyni yfir Norð-
ursjó, sögðu frá því, að miki'l
ísbreiða væri þar á reki og
stefndi til borgarinnar Yar-
mouth.
Er talið líklegt, að enda
þótt segja megi að tekizt
hafi að sigrazt. á verstu erfið-
leikunum, að verksmiðjur og
raforkuver taki til starfa á
þan hátt, að þær starfi ekki
nema fjóra daga í viku og
ekki allar á sömu dögum, til
þess að nýta se mbezt kola-
skammtinn.
TRYGVE LIE, aðálritari
sameinuðu þjóðanna, hefur
tilkynnt stjórn UNRRA, að
ekki sé unnt að verða við
beiðni stofnunárinnar um
2500 sterlingspunda styrk,
sem fairið hefin' verið fram á.
Fulltrúi Breta harmaði
þetta á fundi, sem haldinn
er á vegum UNRRA í Genf
um þessar mundir.
ræðU gang Indiandsmál-
anna hin síðari ár. Gat hann
þessi, að í stjórnartíð Churc-
hill árið 1942 hefði verið
send nefnd tl Indlands, und-
ir forustu Sir Stafford Cripps
þar sem Indverjum hefði
verið boðin ný stjórnarskrá
og fuHt. sjálfstæði, en árang-
ur hefði enginn orðið þá.
Siðan hefði verið mynduð
hráðabirgðastjórn á Indlandi,
sem Pandit Nehru stæði fyr-
ir, en miklir flokkadrættir
hefðu jafnan verið i .landinu
milli Congressflokksins og
Múhameðstrúarmanna og ó-
Ideift hefði reynzt að sam-
ræma sjónarmið þessara
flokka. Miklar deilur hefðu
verið milli þeirra og óvist,
hverju fram yndi.
Attlee gat þess einnig í
ræðu sinni, að ef indversku
flokkarnir gætu ekki komið
sér saman um það, hver taka
ætti við stjórn landsins, er
Bretar láta þar af stjórn á
næsta ári, yrði brezka stjórn
in að ákveða sjálf, hvaða
flokki eða flokkasamsteyp-
um hún fengi völdin í hend-
ur.
Winston Churchill, fyrr-
verandi forsætisráðhera,
spm'ði, hvers vegna Wavell ■
hefði farið frá sem varakon- I
ungur; hvort sú bi'eyting
hefði verið nauðsynlég.
AtEee forsætisráðherra'
svaraði því til, að Wavell
hefði verið varakonungur á
Indlandi um óákveðinn tíma
og gaf að öðru leyti ekki,
frekari svör við fyrirspurn1
Churehills. Urðu þá óp mikil
i þingsalnum, bæði af hálfu
stjórnarandstæðinga og
um
hríð.
Mountbatten lávarður er
frændi Bretakonungs. Hann
gat sér mikinn orðstír í styrj
öldinni, fyi'st sem flotafor-
ingi og stjórnandi fyrstu
,,Commando-“ eða víkinga-
hersveita Breta og síðar sem
yfirmaður alls herafla
bandamanna í Suðaustur-
Asiu. Þótti hann hafa stjórn-
að vei herjunum í Burma og
víðar, enda vinsæM mjög af
hermönnum sínum jafnit sem
öðrum.
Archiba-ld Waveil lávarð-
ur, sem nú hefur verið leyst
ur frá störfum sem varakon-
ungur á Indlandi, hefur ver-
ið sæmdur jaxlstign. Hann er
einn af frægustu hershöfð-
Fhr. á 2. síðu
STJÓRN ameríska Rauða
krossins átti i gær tal viö
Mihai Balei, sendiherra Rú-
mena í Washington, viðvíkj-
andi fyrirhuguðum matvæla-
sendingum Bandaríkjamanna.
til bágstadds fólks í Rúmeníu..
Mun ameriski Rauði krossinn.
festa kaup á um 6750 smá-
llestum af matvælum hjá,
Bandaríkjahernum og sjá um.
dreifingu þeirra í Moldaviu.
en þar er neyðin sögð mest.
Ameriski Rauði krossinn.
• —
hefur hins vegar farið frar. i.
á það við Rúmena, að þei"
verði að sjá um flutning .
matvæla þessara, eftir að-
Bandaríkjamenn hafi flutt þ
til hafnarinnar Konstanza vi »
Svartahaf. Hefur rúmensk l
sendiherrann lofað að fa
samþykki stjórnar sinnar tii
þess, að starfsmenn ameriska
Rauða krossins fái að komia.
til landsins til þess að taka
þátt í þessu hjáilparstarfi.
út
18.5 milij. smálestfi
af kolum í fyrra.
í WASHINGTON hefu'
verið gefin út skýrsla um.
kolaframleiðslu og kölaút -
flutning Bandaríkjanna. -
Segir þar meðal annars, að
Fhr. L 2, síðu
stjórnarsinna,
varð að
Ríkissfjórnin boðar
Lækkun vísitölunnar aftur meÖ
s
Á að fara aftur nlður í 310 stig.
-----------------------<;,-------
RÍKISSTJÓRNIN gaf út í gær svofellda yfirlýs-
ingu:
„Út a£ þeirri hækkun, sem orðið hefur á vísitölu
kauplagsnefndar, og auglýst hefur verið í dag, vill
ríkisstjórnín taka fram eftirfarandi:
1. Hældcun þessi síafar af vöruhækkun í janúarmán-
uöi, og þar sem ráðstafanir til lækkunar höfðu ekki
\ erið gerðar í þeim mánuði hlaut þessi hækkun
að koma fram nú.
2. Ríkisstjórnin hefur ákveðið, í samræmi við mál-
efnasamning, sem lagður var til grundvallar við
stjórnarmyndunina, að greiða niður vöruverð fyrir
neestu mánaðamót, þannig að vfsitalan færist þá
niður í það sem hún var í janúarmánuðk 310 stig.