Alþýðublaðið - 20.04.1950, Side 1
XXXI. árgangur. Fimmtudagur 20. apríl 1950.
87 tbl.
Leikhysið hefur liug á að taka til sýnlnga
'fíögur önnur leskrit, sem bárust.
HINN 25. júlí 1949 liét þjóðleikhúsiS verðláunum fy-rir
bezta íiiikrit. sem því bærist fyrir 1. jan. 1950. Verðlaunaupp-
bæ'ðin var 10 þúsund' jrfónur, Jafnframí áskildi leikhnsið sér
forgangsrétt til.sýninga, gegn greiðslu, á öðrum leikritum, sem
bví bærust. er hað kynni að óska að sýna.
/
HÁTÍÐAHÖLD Bárria-
vinafélagsins Sumargjafar
hefjast kl. 12.45 með skrúð-
göngu barna frá Ausfurbæj-
arskólanum og Melaskólan-
um að Austurvelli. Lúðra-
sveit leikur fyrir göngunni.
Þá flytur síra Jón Auðuns
dómkirkjuprestur ræðu af j
svölum Alþingishússins, en
á'ð' henni 'lokinni liefjast
skemmtanir í húsum inni og
standa yfir allan daginn
(nánar í áuglýsingu á óðrum
stað í bíaðinu). Merki barna
dagsins verða seld á götum
bæjarins.
í DAG er síðasti dagur Kat-
he Kollwitz-sýningarinnar í
sýningarsálnum við Freyju-
götu. Sýningin verður opin í
dag frá kl. 2—10.
Ákveðið er að sýningin verði
ílutt héðan til Akureyrar, og
verður hún opnuð þar á laug-
nrdaginn. Eftir að sýningin
hefur verið á Akureyri verður
hún flutt til Vestmannaeyja.
UPPREISNARMENN í Ma-
kassar í Austur-Indíum hafa
gefizt upp fyrir stjórnarhern-
um.
Fresturirin til að skila leik-
iltum í samkeppninni var
framlengdur til 31. jan. s. 1. og
þá höfðu 19 leikrit borist þjóð-
l.eikhúsinu. — Á fundi s.ínum
1. feb. skipaði þjóðleikhúsráð í
dómnefnd þá: Alexander Jó-
hannesson prófessor, Guðlau.g
Rósinkranz, þjóðleikhússtjóra,
Indriða Waage, leikstjóra. Lár
us Sigurbjörnsson, rithöfund-
og Vilhjálm. Þ. Gíslason, skóla
stjóra, Tók nefndin til starfa
3. febr. og larik störfum á fundi
17, apríl með': svofelldum rir-
skurði: -
Nefndin ályktar. að veita
leikritinu „Útlagar“ eftir Landa
fyrstu verðlaun í leikritasam
keppnj. þjóðleikhússins. Reynd
ist höfundur þessa leikrits
vera TrýggVi Syembjörnsson
sendiráðsritari í Kaupmanna-
höfn.
Jafnframt mælir jiefndin
með því, að leikhússtjórninn
noti rétt sinn til þess að semja
við höfunda nokkurra annara
leikrita um sýningar á leikrit
um þeirra, ef samkomulag
fæst við þá um æskilegar breyt
ingar. Leikrit þessi eru: „Ma'ð"
urinn og húsið“ eftir Ax. „Sign
ný’jarhárið“ eftir Náttfara,
„Vestmenn“ án höfundarein-
kennis, nafnlaust leikrit merkt
Svanurinn, „Nóttin Ianga“ eft
ir Mána og „Konan, sem hvarf“
án höfuhdareinkennis.
Telur nefndin mikilsvert að
koma til móts við íslenzka höf
urida, sem leikrit semja, og vili
ívri.r sitt leyti stuðla að því að
samvinna takist með höfund-
um framangreindra léikrita og
oj óðleikhúsinu.
mor.gún býrjaði afíur að loga í
Lagarfos.si- út frá brunamim,
cm varð. í skipinu í fýrradag.
Kom eldurhm bá upp í. kork-
oináugSmum í einum frj'sti-
jdefanum, sém er við hliðiná á
vélarúmimi, e,n þar er járnþil
á milli. Mun korkið hafa hitn-
að svo mikið við brunann í
fyrradag, að eldur liefur kvikn
áð í korkinu.
Varðmenn frá slökkvilðinu
hafa verið um borð í skipinu
frá því eldsvoðinn varð, og
urðu þeir strax varir við, þeg-
ar byrjaði að rjúka úr frvsti-
klefanum. Var þá gengið í að
rífa korkeinangrunina í burtu,
r r
Hátíðleg vígsluathöfn verður hald-
in í leikhúsinu í kvöld
Þlélin eignast glæsitegf mennfasefur, er
11 ára qamail draumur verlur að veruleika
ÞJÖÐLEIKHÚSIÐ verður hátíðlega vígt í. dag,
77 áruim cftir að Indriði Einar£Eön fyrst setti fram
hu'gmýndir.a um það, 33 árum eftir að þjóðleikhúss-
sjó'cur var stofnaður, 28 árum eftir að ailiþingi sam-
þykikti fyrst styx'k til hússins og 22 árum eft'ir að byrj-
að var að grafa fyrir grunni hús’sins.
Um sjöleytið í kvöld munu rúmíega. sex huridruð sam-
kvæmisklæddir gestir, innlendir og erlendir, ganga inn í þjóð-
leikhúsið til þess að vera viðstaddir vígsluhátíðina. Má búast
við, að þar verði saman kominn kjarnimi af leiðtogum þjóðar-
innar í andlegum og veraldlegum efnum, sendiherrar erlendra
ríkja og fullirúar erlendra leikhúsa, sem flestir komu flugleiðis
til landsins í rær.
Við vígsluathöfnina verða
fluttar f jórar ræður og tala þeir
Björn Olafsson, menntamý’a-
ráðherra, Guðlaugur Rósin-
kranz, Vilhiálmur Þ. Gíslason
og Hörður Bjarnason. Þá mun
hljómsveit undir stjórn Páls ís-
ólfssonar leika hátíðaríorleik,
sem Páll hefur samið í tilefni
af opnun leikhússins, og Tómas
skáld Guðmundsson flytur há-
tíðakvæði. Að lokum verður
frumsýning á Nýársnóttinni
eftir Indriða Einarsson, undir
leikstjórn Indriða Waage.
Þegar frumsýningunni með
hina „föstu gesti“ er lokið og'
rauða Ijósið logar ekki stöðugt
yfir anddyrinu til merkis um
að allir aðgöngumiðar séu fyrir
löngu uppseidir, mun almenn-
ingur vafalaust flykkjast á
leiksýningarnar til þess að sjá
hið glæsilega leikhús, sem full-
yrt er að sé í röð fullkomnustu
leikhúsa álfunnar. Fólk myn
ráfa um hina rúmmiklu ganga
ieikhússins, drekka gosdrykki
undir krystallsljósakrónum og
halla sér upp að leikgrímunum,
sem ofnar eru í bök áhorfenda-
sætanna. Leikararnir munu
ganga fram á leiksviðið kvöld
eftir kvöld, en fara síðan til
búningsherbergja sinna, þar
sem þrír til fjórir aðalleikarar
hafa eins mikið rúm óg allir
leikararnir höfðu í gamla leik-
húsinu.
og varð þá brátt komizt fyrir
eldinn. Hins vegar var unnið
lengi fram eftir degi við að
rífa korkeinangrunina úr klef-
anum til þess að fyrirbyggja,
að eldurinn .^eti tekið sig þar
upp öðru sinni, enda var kork-
ið orðið ónýtt livort sem var af
vatni.
í gær var unnið við uppskip-
un úr Lagarfossi, og voru ekki
sýnilegar neinar skemmdir á
þeim vörum, sem þá var skipað
upp.
Fíugvirkjadeil-
an leysí
í FYRRINÓTT tókust samn-
ingar milli Flugvirkjafélagsins
annars vegar og Flugíélags. ís-
lands og Loftleiða hins vegar,
og er flugvirkjadeilan þar með
leyst eftir tæplega fjög'urra
mánaða vinnustöðvun. Jafn-
framt eru úr gildi felldar allar
samúðarvinnustöðvanir og aðr-
,ar ráðstafanir yarðandi deil-
una.
Samkvæmt samnirigunum
hækkar kaup flugvirkjanna
um 5,8%. Enn fremur greloa
fiugfélögin 2%. af dagkaupi
fiugvirkja í sjúkrasjóð þeirra.
Samningarnir eru gerðir til
15. febrúar næstkomandi.
---------.©--------
Sanileppniiísis iisí
minjagripina lýkur
usu ínánaSaméfin
MINJAGRIPASAMKEPPNI
Ferðaskrifstofu ríkisins og
Heimilisiðnaðarfélagsins lýk-
ur um naestji mánaðamót, og
eru þeir, sem hafa hugmvndir
að minjagripum, eða hafa bú-
ið til minjagripi, sem þeir ætla
að senda í samkeppnina, minnt
ir á að skila þeim til Ferða-
skrifstöfunnar fyrir mánaða-
mótin.
R. H. BUTLER flutti aðal-
ræðu stjórnarandstöðunnar við
brezku fjárlagaumræðurnar í
gær, en Douglas Jay svaraði
fyrir hönd stjórnarinnar.