Alþýðublaðið - 01.07.1950, Qupperneq 8

LEITIÐ EKKX GÆF-
UNNAR langt yfir skamraf;
kaupið miða í bifreiðaliapp-
drætti Sambands ungra
jafnaðarmanna. — Dregið
1. júlí.
ALÞÝÐUFLOKKSFOLK!
Takið höndum saman við
unga jafnaðarmenn og að-
stoðið við sölu happdrættis-
miða í bifreiðahappdrætti
Sambands ungra jafnaðar-
Lai'gardagur 1. júlí 1850.
Hann skrifaði ekki undir
íiúrar hafa dregið úr starfsemi
isisi vís norrsna sai
\
Þetta er Niels Eohr, hinn heimsfrægi danski Nóbelsverðlauna-
hafi, kjarnorkufræðingur og friðarvinur. sem kommúnistar
vildu fá til þess að skrifa undir „friðarávarn:; sitt eða Stokk-
hólmsávarp öðru nafni. Niels Bohr sagði: Nei, takk! Hann ætl-
aðr’sér ekki að skrifa undir neitt „friðarskjal“, sem ekki heiint-
aði af öllum þjóðum jafnt, að þær oþnuðu glugga sína og sýndu
hvær annarri fulla hreinskilni í öllu því, er varðar kjarnorkuna
SA M VINNUHEEYFING NOKÐUKLAND ANNA leggur
meginá’-erzlu á að frp'ða meðlimi sína' um fjárraál og fram-
kvæmdir. j ví að án slíkrár þekkingar hjá alþýðu manna getur
hreyfingin ekki ovðið stcrk, sögðu forstjórar hinna norrænu
samvinnusambanda, er hér hafa verið á fundi, við blaðamcnn
í gær. Þeir lögðu áherzlií á þessa lýðræðislegu uppbyggingu
samtakanna, en bcntu á, að enginn vandi sé að veita samvinnu-
félagsskap einokunaraðstöðu, svipað og gert hefur verið í
Tékkóslóvakíu, en slíkar starfsaðferðir telja þeir kollvarpa til-
gangi hreyfingarinnar, og leiða til einræðis í efnahagslífinu,
en alþýðan sé jafn ófróð um efnahagsmál sín og áður.
samræmis.
Kayp greitt samkværnt timavionytaxta
Þróttar á Siglufirði í stað roáoaðarkaijjps
---------------------—■------------
SAMNÍN GAIÍ hafa tekizt milli verkamannafélágsins
Þróttar á Siglufirði og .Síldarverksmiðja ríkisins um kaup og
k'jör vcrkafóiks hjá síldarverksmiðjunum. Var samið á þeim
grundvelli, að í staðinn fyrir mánaðarkaup verði greiít sam-
kvæmí tímavinnutaxta félagsins; næturvinna sé frá kl. 8 tíu
ruánuði ársins, tveírri tímum fyrr en annars, en verði almenn
grunnkaupshækkun á tímabilinu hækkar kaupið til
Saminguririn gildir íil 15. september.
Alþýðusambandsstjórn taldi,*---:---~—v—
eins og fram kom í bréfi því, er
hún nýlega senai sambandsfé-
lögunum, að rétt væri, þrátt
fyrir það, að félög væru hvött
til að hafa samninga lausa, að
veita undanþágu fyrir samn-
ingum um kaup og kjör verka-
fólks hjá síldarverkpmiðjum og
við síldariðnað fyrir alla ver-
tíðina í sumar, þó með fyrir-
vara um kauphækkun, ef al-
iv.erin grunnkaupshækkun yrði
eða fram kæmu óeðlilegar
verðhækkanir á samningstíma-
bilinu.
Nú hafa slíkir samningar
verið gerðir, og hafa báðir að-
ilar heitið því, að mæla með
samningnurn til fullnaoarsam-
þykktar.
ÁTTA amerískar herflugvél-
ar komu til Saigon í Indó-Kína
í gærmorgun og voru þær af-
hentar herstjórn Frakka og
stjórn Viet Nam lýðveldisins
til afnota í baráttunni gegn
tippreisnarher kommúnista.
JAFNTEFLI
kveldi milli
varð í gær-
danska liðsins
KFUM og íslandsmeistaranna
KR, 2 mörk gegn 2. Var leik-
urinn frekar harður og fjörug-
ur á köflum. Endaði fyrri hálf-
leikur 1:1 og stóð svo langt
fram eítir seinni hálfleik. Enda
þótt Danirnir virtust þá vera
að þreytast og KR-ingar ættu
meira í leiknum, tókst Dönum
að skora þriðja markið. Rétt á
eftir gerðu KR-ingar harða
sókn og jöfnuðu markatöluna.
Þrátt fyrir harða sókn tókst
KR-ingum ekki að skora mark
til leiksloka. Næsti leikur Dan-
anna verður á Akranesi á
sunnuaag kl. 4.30.
Þessar átta herflugvélar eru
fyrstu vopnin, sem til Indó-
Kína koma frá Bandaríkjunum
samkvæmt samkomulag/
Iíinir norrænu samvinnu-
menn, sem sátu aðalfund Nor-
disk Andelsforbund hér, eru nú
á förum og sumir farnir. Þeir
Svíinn Albin Johansson, Dan-
inn Frederik Nielsen og Finn-
inn P. A. Viding ásamt Vil-
hjálrni Þór, ræddu við blaða-
menn í gær, en hér hafa einn-
ig verið Finninn Julius Alanen
og Norðmaðurinn Sverre Bial-
sem, sem báðir eru í stjórn NA.
SVÍÞJÓÐ
Albin Johansson, aðalfor-
stjóri samvinnusambandsins,
KF, í Svíþjóð, skýrði frá styrk
samvinnufélaganna þai' í landi,
en meðlimir þéirra eru cæplega
milljón fjölskyldur og umsetn-
ing 1,5 milljarðar sænskra
króna.
Johansson sagði, að án
samvinnuhreyfingarinnar
væri hið efnahagslega frelsi
í Svíþjóð óhugsandi og án
hins efnahagslega frelsis
væra lífskjör sænsku bjóð-
aritmar ekki eins há og raun
her viíni.
Jo'nansson lagði á það á-
herzlu, að samvinnuhreyfingin
sænska væri algerlega ópóli-
tísk, nema hvað hún ynni að
frjálsri verzlun og yildi rífa
niður tollmúra og aðrar hindr-
anir, og stuðlaði að einingu
Norðurlandanna. Sænsku sam-
vinnufélögin reka margs kon-
ar iðnað og hafa verið mjög
djörf í því að stofna verksmiðj-
ur og hefja samkeppni, þar
r?em einokunarhringar voru
fyrir, til dæmis í smjörlíkis-
framleiðslu, sápuframleiðslu og
fleiru. Hefur þetta ávallt tek-
izt, neytendum til hagsbóta.
DANMÖKK
Danski fulltrúinn, Frederik
Nielsen, aðalforstjóri FOB, sem
heíur verið við stjórn Nordisk
Andelsforbund í 33 ár eða frá
stofnun þess, lýsti ánægju sinni
yfir því, að íslenzk samvinnu-
hreyfing hefði nú gengið í sam-
bandið. Hann kvaðst hafa orð-
ið mjög hrifinn af ö llu því,
sem hann hefði séð hér á ís-
iandi og kvaðst hafa séð hvar-
vetna merki um dugnað og á-
ræði íslendinga.
Nielsen sagði frá því, að j
umsetning dönsku sam-1
vinnufélaganpa hefði verið
4 000 000 000 krónur 1948 og
komizt upp í 5 000 000 000
árið 1949. Væri landbúnað-
arframleiðslan og útflutn-
ingurinn að miklu leyti á
samvinnugrundvelli og ætti
mikinn þátt í því, hve mikil
þessi umsetning er orðin.
Nielsen skýrði nokkuð frá
starfsemi Nordisk Andelsfor-
bund, sem er í raun og veru
umboðsverzlun allra norrænu
samvinnusambandanna. Var
NA fyrir stríð orðið stærsti
kaffikaupandi í allri Evrópu,
svo að dæmi sé nefnt. Þetta er
því eins konar sarnvinnusam-
band samvinnusambandapna og
heíur SÍS nú byrjað þátttöku í
starfseminni og gert innkaup
hjá NA. Samstarf þetta er þó
algerlega óbundið, og notað því
aðeins að það geti gert hag-
kvæmari innkaup en meðlim-
irnir sjálfir.
FINNLAND
Finnland mun vera eitt mesta
samvinnuíarid veraldar, en þar
eru um 2,8 milljónir lands-
manna af 4 milljónum alls inn-
an samvi nnusam takanna. í
Iandinu eru evö sarribönd, SOK
í sveitunum og OTK í bæjun-
um.
Viding, aðalforstjóri
SOK, skýrði frá því, að um-
setning/þess sambands iiefði
verið 20 milljarðar finnskra
marka í fyrra og hjá sam-
bandsfélögunum öllum 40
milljarðar. Hann kvað sam-
vinnufélögin í örum vexti í
Finnlandi, en þau rækju
bæði verzlun og iðnað, eins
og sambönd hinna Noi'ður-
landanna.
NOREGUR
Samvinnuhréyfingin er einn-
■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■*■■■■■*■■ol
íra nýiáfi
?u seff! aet
EinstæS læknls-:
aðgerS í sjúkra-:
húsi I Chicago, :
„SOCIAL-DEMOKRAT-
EN“ í Kaupmannahöfn flyt- "
ur þá fregn, að nýlega hafi “
tekizt á sjúkrahúsi í Chica- '
go að flytja nýra úr nýlát- >
inni konu — hún var dáin ;
fyrir tíu mínútum — yfir í
aðra, sem lá í sjúkrahúsinu "
og talca þurfti annað nýrað ”
úr.
Þessi liingað til éinstæða «
læknisaðgerð tók hálfa aðra »
klukkustund, ög hcitir sá í
Dr. Richard M. Lawler, sem «
gerði hana, en 35 aðrir lækn- ■
ar voru viðstaddir. á
Hin sjúka kona, scm nýr-;
að var sett í, er sögð við góða -
líðan. S
ig mjög sterk í Noregi, en þar
eru 1124 kaupfélög í NKL, sam-
vinnusambandinu, og hafa þai.,
samtals 270 000 meðlimi. Heild-
arsala NKL var í fyrra 112 millj
ónir króna og smásala kaupfé-
laganna nam 525 milljónum.
TOLLBANDALAG
NORÐURLANDANNA
Hinir norrænu samvinnu-
leiðtogar létu í ljós mikinn á-
huga á tollbandalagi Norður-
landa, og er Albin Johansson
sérstaklega kunnur talsmaður
slíkrar samvinnu. Væru ekkí
tollmúrarnir, hefði NA þegar
komið sér sameiginlega upp
verksmiðjum, skipum og fleirí.
starfsemi, en vegna haftannai
hefur ekki getað orðið úr slíkrii
samvinnu enn. Johanssom
skýrði frá því, að hugmyndin.
um .slíkt tollabandalag væri 100
ára gömul, en nefnd allra ríkj-
anna hefði síðast í fyrra talið,,
að það væri enn ekki fram-
kvæmanlegt. Telur Johansson,,
að fræða þurfi almenning um
þetta mál og skapa sterkt al-
menningsálit því til stuðnings,
óður en von verði um að hrinda
því í r fimkvæmd.
ÁSKRIFTARVERÐ AL- »,
ÞÝÐUBLAÐSINS hækkar [1
frá og með deginum í dag;
úr 12 krónum upp í 14 krón- »
ur á mánuði. »
Morgunblaðið og Þjó'ðvilj- "
inn auglýstu sömu verð-
hækkun þegar fyrir tveim- »:
ur mánuðum. •'