Tíminn - 20.03.1964, Side 8

Afla verður byggingarsjóði fjár-
magns og hækka byggingarlán!
Emil Jónsson félagsmála-
ráðhcrra, hafði í gær fram-
sögu í neðri deild fyrir frum-
varpi ríkisstjórnarinnar um
hækkun fkyldusparnaðar ung
menna á aldrinum 16—25 ára
úr 6% af tekjum í 15%. Það,
sem einna mesta athygli hlýt-
ur að vekja í saipjþandi við
þetta mál, er það, að Sjálf-
stæðisflokkurinn stendur nú
að flutningi frumvarps um
skyldusparnað og meira að
meira að segja um 150% aukn
ingu hans, cn þegar skyldu-
sparnaðurinn var lögleiddur í
tíð vinstri stjórnarinnar, barð-
ist Sjálfstæðisflokkurinn og
Ólafur Jóhannesson og
Jón Skaftason hafa lagt
fram tillögu til þingsálykt-
unar um ráðstafanir til að
hraða meðferð dómsmála.
Tillaga þeirra er svohljóð-
andi:
| Alþingi ályktar að fela dóms-
! málaráðherra að láta rannsaka,
með hverjum hætti só unnt að
hraða rekstri og afgreiðslu dóms-
mála hér á landi, og gera síðan
að rannsókn lokinni viðeigandi
ráðstafanir eða leggja tillögur um
það efni fyrir Alþingi.
í greinargerð segir:
' Þess hefur lengi gætt hér á
| landi, að óhæfilegur dráttur yrði
i á meðferð dómsmála. Hefur með
I
i 8
Mbl. með oddi og egg gegn
honum.
Að lokinni framsöguræðu Em-
ils Jónssonar kvaddi Eysteinn
Jónsson sér hljóðs.
Eysteinn Jóns-
9on kvaðst frum-
varpinu sam-
þykkur. Fram-
sóknarflokkur
urinn liefði stað
ið að þvi, er
skyldusparnað-
urinn var lög-
leiddur og Fram
sóknarflokkur-
innn hefur jafn-
an verið því
fylgjandi að sparifé yrði verð-
tryggt. Aðalfundur miðstjórnar
Framsóknarflokksins lýsti sig
fjÉgjandi auknum skyldusparnaði
ferð eins og sama máls oft staðið
yfir árum saman, áður en endan
legur dómur fékkst. Slík málsmeð
ferð hefur í för með sér tilfinn
anlegt tjón og óhagræði fyrir að-
ila og er dómstólum til álits-
hnekkis. Áður fyrr mátti að
nokkru leyti rekja þessa ágalla
á dómsmálameðferðinni til þess
að hér var lengi búið við gamlar
ófullkomnar og úreltar réttarfars
reglur. Á síðustu áratugum hef-
ur farið fram gagnger endurskoð
un réttarfarslöggjafarinnar, og
hefur sú endurskoðun meðal ann
ars leitt til þess, að sett hafa
verið ný lög um meðferð einka-
mála í héraði, um meðferð opin-
berra mála o gum hæstarétt. Með
þessum nýju lögum var ráðin bót
og því myndi flokkurinn styðja
frumvarpið.
Lúðvík Jóseps-
son lýsti hinu
hörmulega á-
standi í húsnæð
ismálunum og
taldi að gera
þyrfti annað og
meira átak, ef
koma ætti hús-
næðismálunum
í þolanlegt á-
stand. Skyldu-
sparnaðurinn einn hrykki þar
skammt.
Þórarinn Þór-
arinsson minnti
á, að Sjálfstæðis
flokkurinn hefði
verið mjög á
móti skyldu-
sparnaði, þegar
hann var upp
tekinn. Þá spurði
hann félagsmála
ráðherra, hvort
ekki væru vænt
anlega frá ríkisstjórninni á þessu
þingi frekari tillögur um fjáröfl-
un til húsnæðismálanna. Nú er
það langt á árið liðið, að ríkis-
stjórnin hlýtur að hafa gert sér
ljóst, hve mikið fé verði til út-
lána frá byggingasjóði á þessu
ári og mikilsvert væri að vita,
hvenær það fé myndi verða til
uthlutunar til húsbyggjenda. —
í ræðu, sem fulltrúi Sjálfstæðis-
flokksins í húsnæðismálastjórn
fiutti á fundi og birt var í dag-
blaði telur hann nauðsynlegt, að
lánin hækki úr 150 þús. í a. m. k.
300 þús. Hofmann bankastjórinn
norski telur hins vegar að lánin
þurfi að hækka í 400 þús. Spurð
ist Þórarinn fyrir um, hvort rík-
isstjórnin hefði ekki í hyggju að
hækka lánin á þessu þingi. — Þá
taldi Þórarinn nauðsynlegt að
gera ráðstafanir vegna þeirra í-
búðareigenda, sem eru að missa
íbúðir sínar vegna mikilla lausa
á ýmsum annmörkum réttarfars
ins, og má fullyrða, að þau hafi
leitt til ýmissa umbóta varðandi
dómsmálameðferð.
Þessi nýju lög áttu meðal ann
ars að stuðla að greiðari rannsókn
og meðferð máls fyrir dómi og
koma í veg fyrir, að mál drægj-
ust jafnóhæfilega á langinn og
áður átti sér stað. Vafalaust hef
ur orðið talsverð breyting til
batnaðar í þessu efni eftir setn-
ingu hinna nýju réttarfarslaga.
Málsmeðferðin almennt er tví-
mælalaust greiðari en áður fyrr.
Samt sem áður skortir enn all-
mikið á, að dómgæzlan sé að
þessu leyti til komin í viðunandi
horf. Dómsmál dragast enn allt
of oft óhæfilega lengi. Á það bæði
lausaskulda. Sjávarútvegurinn og
landbúnaðurinn hefðu fengið
lausaskuldum sínum breytt í föst
lán og nú stæði til að iðnaðurinn
fengi sams konar fyrirgreiðslu á
þessu þingi. Væri því ekki óeðli-
legt að húsbyggjendur nytu einn
ig slíkra fyrírgreiðslu.
Emil Jónsson
sagði, að þetta
frumvarp um
skyldusparnað-
inn væri aðeins
einn liður í tekju
öflunaráform-
um ríkisstjórnar
innar til húsnæð
ismálanna. Aðr
ar leiðir væru
til athugunar,
en athugun ekki það langt komið
ennþá, að unnt sé að leggja fram
Halldór Kristjánsson og Páll
Þorstcinsson flytja tillögu til
lögu til ályktunar í sameinuðu Al-
þingi um stuðning við bindindis
félög unglinga. Tillagan er svo-
hljóðandi:
Alþingi ályktar að skora á rík 1
isstjórnina að undirbúa og leggja
fyrir næsta þing frumvarp til
laga, sem veiti félagasamtökum
unglinga, sem hafa bindindi um
nautn áfengis og tóbaks, rétt til
að ráða sér leiðtoga á opinberan
kostnað.
í greinargerð segir:
Ekki þarf að fjölyrða um þær
áhyggjur, sem menn hafa nú
almennt hér á landi vegna áfeng
isneyzlu ungu kynslóðarinnar, né
heldur um álit vísindamanna um
áhrif þess, að fólk venjist á tób-
við um einkamál og opinber mál,
enda þótt sumir málaflokkar gangi
yfirleitt greiðlega og með eðlileg
um hraða. Sjálfsagt er og þetta
eitthvað mismunandi í hinum ein
stöku lögsagnarumdæmum, enda
fjöldi dómsmálanna þar mjög
mismunandi. Eigi að síður er það
staðreynd, að enn er oft mikill
seinagangur á málarekstri. Það
mun engan veginn ótítt, að máls
meðferð fyrir héraðsdómi standi
yfir svo að árum skipti. Þegar
svo við bætist málsmeðferð fyrir
hæstarétti, þá er ljóst, að menn
geta þurft að bíða alllengi eftir
endanlegum dómi um mál sín. Hér
þarf að finna ráð til úrbóta. Því
er þessi þingsályktunartillaga
flutt.
frumvarp þar að lútandi. Því
liggur ekki fyrir ennþá, hve
mikið fjármagn verður til úthlut
unar né hvenær unnt verður að
úthluta því á þessU ári. —
Talið er að byggja þurfi um
1500 íbúðir á ári til að fullnægja
húsnæðisþörfinni. Ef lánað værí
til helmings þeirra íbúða, þ. e.
750, og lánin hækkuð í 300 þús-
und þyrfti að úthluta tvöfaldri
þeirri upphæð, sem hæst hefur
verið úthlutað áður á þessu ári,
en þar við bætist svo, að hundr
uð umsókna liggja nú óafgreidd
ar hjá húsnæðismálastjóm. — Að
lokum kvaðst ráðherrann vonast
til þess að geta lagt frumvörp
um aukna fjáröflun fyrir þetta
þing.
Málinu var vísað til 2. umr. og
heilbrigðis- og félagsmálanefndar.
aksnáutn á æskuskeiði eða jafn
vel bernskuárum. Eru allar ástæð
ur til þess, að ríkisvaldið snúist
gegn þeim voða með fjölþættunj
aðgerðum og mun svo væntanlega
verða.
Þar sem útbreiðsluhættir og
venjur tóbaksnautnar og drykkju
skapar barna og unglinga hefur
veríð ýtarlega rannsakað, svo sem
í Noregi og Svíþjóð, hefur komið
í ljós, að félagshópurinn ræður
miklu. í sumum bekkjum skól-
anna eru reykingar t. d. næstum
því óþekktar eða alveg, þar sem
aðrir mega heita undirlagðir
þeirri venju. Féíagshópurinn mót
ar venjur barns og unglings.
Það virðist því augljóst, að
þróttmikið og heilbrígt félagslíf
meðal unglinga geti valdið miklu
um að vernda vaxandi kynslóð
frá þeirri spillingu, sem hér er
um að ræða.
Eins og nú standa sakir, eru
tvenn ærið víðtæk félagasamtök
æskumanna hér á landi, sem hafa
í lögum sínum persónulegt bind
indi félagsmanna á tóbak og á-
fengi. Það eru Samband bindindis
félaga í skólum og æskulýðsfélög
Góðtemplarareglunnar. Nú er unn
ið að þvi að koma á samstarfi
með þessum félagsheijdum, og
má vænta mikils góðs af því.
Tillaga þessi miðar að því, að
slík umbótafélög unga fólksins
geti ráðið sér menn, sem þurfi
ekld öðru að sinna en störfum
fyrir þau. Hver einn heppilegur
maður, sem gæti algerlega helgað
sig slíku starfi, mundi hafa mikil
áhrif. Hann mundi vera með ung-
lingunum á fundum þeirra og
skemmtunum og i ferðalögum
með þeim. Hann mundi vera með
þeirn í ráðum að velja sér verk
efni og laða krafta þeirra til
þroskandi starfa. Það yrði góður
þáttur í heilbrigðu þjóðaruppeldi.
Þróttmikil og fjörug starfsemi
bindindisfélaga æskufólksins get-
ur valdið og á að valda straum-
hvörfum í skemmtanalífi þjóðar
innar og afstöðu vaxandi kyn-
slóða á íslandi til tóbaks og á-
fengis yfirleitt.
T í M I N N, föstudagur 20. marz 1964.
Fyrirspurnir
KRISTJÁN THORLACIUS og HALLDÓR E. SIGURÐSSON hafa borlð
fram fyrirspurn til heilbrigðismálaráSherra um Ljósmæðraskóla ís-
lands og endurskoðun Ijósmæðralaga svohljóðandi: — 1. Hvað líður
undirbúningl fyrirhugaðra breytinga á fyrirkomulagi Ijósmæðranáms?
Hvenær má vænta þess, að þær komi til framkvæmda? — 2. Hvað líður
endurskoðun Ijósmæðralaganna? Er ætlun ríkisstjórnarlnnar að flytja
frumvarp til nýrra Ijósmæðraiaga, og ef svo er, þá hvenær?
HALLDÓR E. SIGURÐSSON og HELGI BERGS til fjármálaráðherra um
lán til fiskvinnslustöðva svohljóðandi: — Hvaða flskvinnslustöðvar
fengu hluta af þeirri 21 milljón króna, sem ríkið lánaði til fiskvinnslu-
stöðva á árlnu 1963? Hve mlkið fékk hver fiskvinnslustöð, til hverra
framkvæmda og með hvaða kjörum? í
■fc HALLDÓR E. SIGURÐSSON og HELGI BERGS til fjármálaráðherra um
ríkisábyrgðir svohljóðandi: — Hve mlkið hefur ríkisábyrgðasjóður
greltt vegna ríkisábyrgða á árinu 1963, fyrir hverja og hve mikið fyrir
hvern aðila?
■fc GILS GUÐMUNDSSON til fjármálaráðherrá; um greiðslur vegna ríki?-
ábyrgða á árunum 1962 og 1963 svo hljóðandl: — 1. Hve háar fjrá-
hæðir hefur ríkisábyrgðasjóður orðið að greiða vegna áfallinna ríkis-
ábyrgða: a) árið 1962, b) árið 1963? — 2. Vegna hvaða fyrirtækja,
stofnana og einsfaklinga voru greiðsiur þessar inntar af hendi, og
hve mikil var greiðslan umrædd ár fyrir hvern aðila um sig?
HRAÐAÐ VERÐIMEÐ-
FERD DÓMSMÁLA
Bindlndisféldg
unglinga studd