Tíminn - 10.05.1964, Blaðsíða 14

CLEMENTINE
KONA CHURCHILLS
77
bjóst við að það gæti eitthvað
dregið úr spennunni.
Hann var í þann veginn að siá
fyrstu nóturnar úr „Liljan í La-
guna“, en þar sem hann bjóst við
að það mundi of lcttúðug tónlist
fyrir svo alvarlega stund, venti
hann sínu kvæði í kross og hóf
að leika - APPASIONATA eftir
Beethoven. Hann hafði aðeins
slegið fáar nótur, þegar Winston
reis á fætur og þrumaði: „Hættu!
Ekki spila þetta!“ #
Þetta var í fyrsta sinn, sem
hann hafði talað svo harkalega til
tengdasonar síns og það sló
felmtri á viðstadda.
„Hvað er að?“ spurði Clemen-
tine.
„Ég vil ekki að Dauðamarsinn
sé leikinn í mínum húsum“, svar-
aði Winslon, reiðilega.
„Þetta er ekki Dauðamarsinn",
andmælti Vic. „Þetta er APPA-
SIONATA."
„Mér er sama livað þú segir",
sagði Winston. „Ég veit að þetta
er Dauðamarsinn.“
Þó að virtist ef til vill ekki
skynsamlegt, reyndi Vic að færa
sönnur á fullyrðingu sína með því
að slá fáeinar nótur í hvoru verk-
inu fyrir sig, en strax og hann sló
fyrstu nóturnar í sónötu Beethov-
ens, öskraði Winston enn: „Hættu!
Hættu, segi ég! Ég er búinn að
segja þér að ég vilji ekki að hér
sé leikinn neinn Dauðamars/1
Sarah hljóp að píanóinu og bað
mann sinn að leika eitthvert dæg-
urlag í staðinn, en Clementine
gekk yfir til Winstons til að reyna
að róa hann.
9Næsta morgun var tilkynnt op-
inberlega, að H.M.S. HOOD hefði
verið sökkt og margir menn týnt
lífinu.
Það var ekki svo lítill dagur,
—dagurinn, sem fór á undan nótt-
inni, sem Arnold yfirmaður flug-
hers Bandaríkjanna gisti á C'he-
quers. Allan daginn hafði Cle-
mentine reynt að tjónka við bónda
sinn án nokkurs árangurs, enda
gat hann ekki hamið óró sína og
eftirvæntingu. Þetta kvöld var
farin fyrsta þúsund sprengjuflug-
vélaför brezka flughersins yfir
Þýzkaland og Clementine gat ekki
hamið Winston eitt andartak. Hún
gafst loks upp á þeim tilraunum
sínum og sneri sér að því að sinna
gestum þeirra, sem þá voru Win
ant ambassador, Portal flugmar-
skálkur, Ismay hershöfðingi, Av-
erell Harriman og Towers aðm-
íráll.
„Jafnvel þótt ekki hefði verið
þessi æsingur í forsætisráðherr-
anum, þá vissi ég fyrir fram, áður
en við settumst að kvöldverðar-
borðinu, að brezki flugherinn væri
í þann veginn að fara í mesta
sprengjuárásarleiðangur, sem gerð
ur hafði verið,“ segir Arnold hers-
höfðingi. „í augum heimsins og
í augum Þjóðverja var þetta raun
verulegt upphaf að þeirri baráttu
í lofti, sem hlaut opinberlega heit-
ið „Evrópuloftárásirnar". En það
voru stanzlausar árásir úr lofti til
að leggja Þýzkaland í rúst. Þetta
kvöld var England allt einn flug-
völlur sprengjuflugvéla."
Við kvöldverðarborðið spurði
; Winston Arnold spurninga um
[einhver tæknileg atriði, sem Arn-
1 old gat ekki svarað. Winston
: hringdi því eftir flugmanni sínum,
'Beebee herliðsforingja. Þegar her-
liðsforinginn var að velta fýrir
sér, hvernig hann ætti að komast
aftur til Lundúna um kvöldið,
leysti Winston vandamálið með
því að segja:
„Þér verðið hérna og gistið um
nóttina."
„En ég kom ekki með nein nátt-
föt“, svaraði herliðsforinginn.
Winston, sem var sex sentímetr-
um lægri vexti en herliðsforing-
inn, var svo vingjarnlegur að
bjóða honum ein af sínum. Það
var með naumindum, að liðsfor-
inginn kæmist í þau, en hann svaf
samt sem áður í náttfötum for-
sætisráðherrans þessa nótt.
„Að morgunverði loknum, þurft-
um við Towers aðmíráll báðir að
„fara að hitta mann“ “, hélt Arn-
old hershöfðingi áfram. Hurðin
var eitt af þessum umfangsmiklu
íerlíkjum með læsingum frá því
á Elísabetartímanum. Ég átti ekki
í neinum vandræðum, en Towers
aðmíráll komst ekkj út. Hann kall-
aði til min í mesta ofboði og bað
mig að hjálpa sér. Fyrir nákvæm-:
iega þrjátíu árum hafði hann lagtj
mikið af mörkum til uppfynding-i
arinnar á fyrsta flugöryggisbelt-
inu, en það stoðaði hann ekki
hót nú.
Ég kallaði á herbergisþjóninn.
Hann reyndi að ná í blikksmiðina,
trésmiðina og þjónustustúlkurnar.
Þetta var á sunnudegi og þau voru
öll niðri í kránni í þorpinu.
„Stuttu síðar var ég á göngu um
garðinn ásamt frú Churchill. Þá
sáum við okkur til undrunar fæt-
ur, þá bláar einkennisbuxur og síð-
an allan einkennisbúning banda-
rísks aðmíráls, stíga ljóslifandi út
ur glugga á fyrstu hæð Chequers.
„Þetta var óvenjuleg aðferð til
að komast út úr húsinu,“ sagði frú
Churchill.
Næst þegar Arnold hershöfðingi
kom til Chequers, barst talið á
einhvern hátt að hveitibrauðsdög-
um.
„Ég sagði frú Churchill frá
ferð okkar hjóna í uxavagninum
frá höfninni í Guam til bæjarins
Agana, en þangað fórum við hveiti
brauðsdagana“, sagði Arnold hers-
höfðingi." Þá sagði hún: „Segið
frú Arnold frá því, þegar við
Winston vorum í Feneyjum í
brúðkaupsför okkar. Mig langaði
til að fara í smáferð á gondól, en
hann krafðist þess að við færum
í vélbáti. Það kvað hann vera
miklu heilnæmara — stybban
mundi drepa allar bakteríur o.s.
frv.
Clementíne bætti við: „Hann er
ekki mjög rómantískur, hann
Winnie.“
Arnold bætti því við, að för
þeirra hjóna í uxakerrunni hefði
verið „afar, afar ánægjuleg.“
Þó að margar sögulegar fréttir
yrðu til að raska rónni á Chequers
um helgar, tókst Clementine samt
sem áður að ná að vissu leyti blæ
afþreyingar og hvíldar á dvöl
þeirra þar. Eins og allar hús-
freyjur á sveitasetrum á friðar-
tímum, var hún afar reglusöm
með gestabókina. Gestir áttu að
rita í hana nafn sitt, um leið og
þeir stigu inn á heimilið.
Eisenhower kom eitt sinn óvænt
í skyndiheimsókn á leið sinni iil
suðurstrandarinnar. Hann dvaldi
aðeins nokkrar mínútur, og eftir
að hafa rætt við forsætisráðherr-
ann, flýtti hann sér aftur út til
að halda áfram för sinni, en um
leið og hann settist inn í bifreið-
ina, tók hann eftir því, að kjallara
meistari Churchills stóð við hlið
bifreiðarinnar og beið þess ao na
tali af honum.
„Herra", sagði þjónninn, „þér
hafið gleymt dálitlu." Að svo
mæltu rétti hann Ike hina frægu
gestabók Clementine, svo að hann
gæti ritað í hana nafn sitt.
Mark Clark hershöfðingi, —
sem sem var aðstoðarmaður Ikes
og síðar yfirmaður fimmta hers-
ins — kom með yfirmanni sínum
í heimsókn á Checfuers.
„Við kvöldverðinn voru frú
Churchill og lafði Portal einu kon-
urnar, sem viðstaddar voru,“ sagði
Clark hershöfðingi. „Ohurchill
sagði, að við skyldum ekki vera
neitt hræddir við að tala um
styrjaldaráætlanir, enda vissu
kona hans og lafði Portal um allar
ráðagerðirnar."
Að loknu einu af kvöldum Cle-
mentine, sagði sir John Kennedy
majór-generáll, sem þá var stjóm-
andi hernaðaraðgerða í hermála-
ráðuneytinu: „Ég hafði ekki verið
í öðru eins samkvæmi lengi. Það
var dásamlegt, og styrjöldin virt-
ist víðs fjarri."
Á meðan Winston átti í viðræð-
um við sir John eitt sinn sem oft-
ar, kom Clementine inn til að láta
vita af því, að hún ætlaði yfir til
Blenheimehallar til að snæða há-
35
ur kastað sér í sjóinn af sjálfs-
dáðum.
í káetunni ríkti grafarþögn,
þegar lögreglumaðurinn hafði lok
ið máli sínu. Um leið og hann
talaði hafði hann virt fyrir sér
rannsakandi augnaráði hvernig
þeim yrði við.
Hann stakk pennanum í hett-
una og barði honum hægt í borð-
ið. Út um gluggann mátti sjá líf-
ið og umferðina fyrir utan, sem
virtist svo fjarri og framandi
þeirri grafarþögn, er í káetunni
ríkti. Þarna brunaði Katarinalyft-
an við Slussen upp á við og gubb-
aði síðan út úr sér fólkstraumn-
um, sem vildi njóta útsýnisins yf-
ir borgina. Á hafnarbakkanum
sveifluðust kranarnir fram og aft-
ur, upp og niður og köll og hróp
hafnarverkamannanna þrengdu
sér við og við inn í káetuna.
Storm hélt áfram:
— Nú vildi ég, til þess að forð-
ast að vekja misskilning skýra
nokkra þætti þessa máls frekar.
í fyrsta lagi: Ég mun tala um tvo
glæpi, þar sem ég er á þeirri skoð-
un, að tvöfalt glæpaverk hafi ver-
ið framið. Ef síðar kemur í ljós,
að ég hafi haft rangt fyrir mér
í þvi efni, mun það aðeins vekja
mér ánægju. Nú. Málið liggur sem
sagt fyrir á eftirfarandi hátt:
Bæði brolin hafa verið framin um
borð í finnsku skipi á rúmsjó.
Samkvæmt lögum eiga þau því
undir finnska lögsögu. Ég er full-
trúi finnsku lögreglunnar og hef
fengið það hlutverk að rannsaka
þetta sakamál. Og ég kemst ekki
hjá að leggja fyrir ykkur spurn-
ingar, sem í fljótu bragði kynnu
að virðast móðgandi. En . . .
Hann þagnaði andartak, en hélt
síðan áfram:
— Ég bið ykkur a3 vera minn-
ug þess, að ég ásaka engan né
vil gefa nokkuð í skyn. Það er
hlutverk dómstólana að komast
• •
DAUÐINN I KJOLFARINU
MAURI SARIOLA
að niðurstöðu, sem hins vegar
verðuf byggð á staðreyndum, sem
fyrir hendi eru og ef til vill eiga
eftir að koma í Ijós. Og það eru
einmitt þær staðreyndir, sem ég
mun reyna að fá fram í dagsljós-
ið. Mitt hlutverk er aðeins að
rannsaka málið og ég vona, að
við yfirheyrsluna muni enginn
mísskilja mig og reiðast mér. Ég
er ekki að reyna að særa neinn
og ég vil ekki, að neinn skilji
orð mín svo, að ég sé að þefa í
annarra manna koppum og kirn-
um að ástæðulausu eða skipta mér
af einkamálefnum annarra af per-
sónulegri forvitni.
Hann brosti kurteislega, um
leið eg hann bætti við: — Með
tilliti til þessa vona ég sem sagt,
SWISS
PIERPpílT
17 JEWELSj
KVENÚR
með safírglösum
HERRAÚR
með dagatali og sjálfvindu.
Óbrjótanleg gangfjöður.
Örugg viðgerðarþjónusta.
Sendum í póstkröfu.
SIGURÐUR JÖNASSON, úrsmiður
Laugavegi 10 — Sími 10897
að ég fái ekki að heyra svör,
eins og t. d. „Hvað eigið þér eig-
inlega við?“ eða „Hvers vegna
spyrjið Jþér, hr. lögreglufulltrúi",
eða „ Eg fæ ekki séð, að þessi
spurning komi málinu við.“ Allar
mínar spurningar koma málinu
við, og ég vil ekki gera neinum
erfiðara fyrir en nauðsynlegt er.
Ég býst við, að þið hafið skilið
orð mín rétt, svo að við getum
þá byrjað.
Enginn mælti honum á mót.
— Ég neyðist síðar til að yfir-
heyra ykkur hvert í sínu lagi,
sagði Storm.
I'ðnfræ'ðsIurátS
Auglýsing um sveinspróf
Sveinspróf í löggiltum iðngreinum fara fram um
land allt í maí og júní 1964.
Meisturum og iðnfyrirtækjum ber að sækja um
próftöku fyrir þá nemendur sína sem lokið hafa
námstíma og burtfararprófi frá iðnskóla. — Enn
fremur er heimilt að sækja um próftöku fyrir þá
nemendur sem eiga 2 mánuði eða minna eftir af
námstíma sínum, enda hafi þeir lcTkið iðnskóla-
prófi.
Umsóknir um próftöku sendist formanni viðkom-
andi prófnefndar fyrir 20. maí n.k., ásamt venju-
legum gögnum og prófgjaldi.
Meistarar og iðnfyrirtæki í Reykjavík fá umsókn-
areyðublöð afhent í skrifstofu iðnfræðsluráðs, sem
einnig veitir upplýsingar um formenn prófnefnda.
Reykjavík 10. maí 1964.
Iðnfræðsluráð
14
T f M I N N, sunnudaginn 10. maí 1964
!