Alþýðublaðið - 21.02.1952, Síða 4
AB-AIþýðublaðið
21.febrúar 1952
Þýzkaland og Evrópuherinn.
EFTIR LANGA MÆÐU,
sem við sjálft lá að kostaði
stjórnarskipti á Frakklandi
og yrði öllum fyrirætlunum
um sameiginlegan Evrópuher
að fótakefli, hefur lítill meiri
hluti franska þingsins nú
loksins fengizt til þess að
veita heimild til aðildar
Frakklands að slíkum her.
En þá heimild batt þingið um
leið þeim skilyrðum, að mörg
um þykir mjög tvísýnt, að
Vestur-Þýzkaland telji sig
geta verið með í Evrópuhern-
um, ef við þau verður staðið.
En eins og kunnugt er hefur
hugmyndin um stofnun sam-
eiginiegs Evrópuhers frá
upphafi verið við það miðuð,
að Vestur-Þýzkaland yrði að-
ili að honum og gerðist þar
með virkur þátttakandi í
vörnum Vestur-Evrópu. Hún
hefur meira að segja fyrst og
fremst átt að sætta Frakk-
land við hervæðingu Vestur-
Þýzkalands; enda er hún
runnin undan rifjum franskra
stjórnmálamanna, sem með
sameiginlegum Evrópuher
vildu koma í veg fyrir að
Vestur-Þýzkaland kæmi sér
upp sjálfstæðum her, er það
eitt réði yfir.
Það er nú langt síðan
Bandaríkjamönnum og Bret-
um varð það ljóst, og raunar
framsýnum stjórnmálamönn-
um frönskum einnig, að
Vestur-Þýzkaland yrði að ger
ast virkur aðili að vörnum
Vestur-Evrópu gegn síyfir-
vofandi árás Rússlands og
leppríkja þess, sem árum
saman hafa hervæðst, þar á
meðal Austur-Þýzkaland, með
slíkt uppgjör við Vestur-Ev-
rópu fyrir augum. En í þessu
efni hefur verið við ramm-
an reip að draga. Frakkland,
sem á mínna en einni öld
hefur lifað þrjár þýzkar árás
ir og eitt skiptið, hið síðasta,
verið hernumið árum saman,
óttast endurhervæðingu
Þýzkalands og leitar allra
ráða til þess að komast hjá
hemii eða finna henni að
minnsta kosti það form, sem
ekk’- gæti orðið framtíðarör-
yggi Frakklands hættulegt.
En á meðan stofnun Evrópu-
hersins, með þátttöku Vestur-
Þýzkalands, er dregin þann-
ig á langinn, fjölgar stöðugt
þeím herfylkjum og vígvél-
um, sem Rússland og lepp-
ríki þess ætla til árásar á
Vestur-Evrópu. Drátturinn á
stofnun Evrópuhersins og her
væðingu Vestur-Þýzkalands
felur því í sér bráða hættu
fyrir hinar frjálsu þjóðir
Evrópu.
Ótti Frakklands við endur-
hervæðingu Þýzkalands er
vissulega vel skiljanlegur. En
hann getur orðið Vestur-Ev-
rópu dýr, ef hann heldur á-
fram að tefja fyrir nauðsyn-
legum varnarviðbúnaði henn
ar; enda fer það ekki dult,
að Bandaríkin og Bretland
leggja mikið kapp á að finna
það form fyrir þátttöku Vest-
ur-Þýzkalands í Evrópuhern
um, sem bæði Frakkar og
Þjóðverjar megi við una. En
í því sambandi er eðlilegra
óska Vestur-Þýzkalands einn
ig að gæta. Það er til dæmis
ekki nema skiljanlegt, að það
krefjist fulls jafnréttis við
önnur ríki í Evrópuhernum,
ef það á að leggja honum lið.
Og ekkert er eðlilegra en að
það óski beinnar aðildar að
Atlantshafsbandalaginu, ef
það á að verða virkur þátt-
takandi í vörnum Vestur-
Evrópu gegn árásarhættunni
úr austri. En í skilyrðum
franska þingsins fyrir aðild
Frakklands að Evrópuhernum
virðist lítill skilningur ríkj-
andi á þessum eðlilegu óskum
Vestur-Þýzkalands.
Enginn veit, hverjar afleíð
ingar skilyrði franska þings-
ins fyrir aðild Frakklands að
Evrópuhernum kunna að
hafa; en óneitanlega er mikil
hætta á því, að þau kunni að
seinka stofnun hans og her-
væðingu Vestur-Þýzkalands
enn; og er það vissulega eng-
um hagur nema Rússlandi og
leppríkjum þeirra, sem nota
sér þann frest til hins ýtrasta
til þess að fullkomna vígbún
að sinn. En það er einnig önn
ur, máske engu síður örlaga-
rík hlið á þessu máli; og það
er, hverry.g það verkar á
framtíð Þýzkalands sjálfs.
Þar á Evrópa allt undir því,
aS lýðræðið nái að festa var-
anlegar rætur, svo að nazism
inn sé endanlega niður kveð-
inn. En til þess þurfa Vest-
urveldin að búa viturlega að
hinu sigraða Þýzkalandi. Það
gerðu þau, því miður, ekki
eftir fyrri heimsstyrjöldina;
og því varð hið unga þýzka
lýðræði þá að lúta í lægra
haMi fyrir nazismanum. Sú
ógæfa má ekki endurtaka sig
nú. Og því geta Vesturveldin
afstýrt með því að taka hið
nýja Þýzkaland hið allra
fyrsta í samfélag sitt og láta
það njóta þar fullkomins jafn
réttis við önnur lýðræðislönd.
Ekkert gæti orðið lýðræðinu
á Þýzkalandi meiri stoð og
stytta í baráttunni við hinn
hættulega arf Hitlers.
MENNTASKÓLALEIKURINN 1952
Æskan við sfýrið
Eftir HUBERT GRIFFITH
Þýðandi: SVERRIR TIIORODDSEN
Leikstjórar: BALDVIN HALLDÓRSSON
ot KLEMENS JÓNSSON
Sýning í Iðnó í kvöld, fimmtudag, klukkan 8..
Aðgöngumiðar seldir í Iðnó eftir kl. 2 í dag, Sími 3191.
AB — Alþýðublaðið. Útgefandi: Alþýðuflokkurinn. Ritstjóri: Stefán Pjetursson.
Auglýsingastjóri: Emma Möller. — Ritstjómarsíinar: 4D01 og 4902. — Auglýsinga-
shni: 4906. — Afgreiðslusíini: 4900. — Alþýðuprentsmiðjan, Hverfisgötu 8—10.
AB 4
AÐALFUNDUR Verkalýðsfé
lags Stykkishólms Var haldinn
fyrir skömmu. í stjórn félagsins
voru kjörnir: Kristinn B. Gísla
son formaður, Árni Ketilbjarnar
son og Jóhann Guðjónsson.
Skuldlausar eignir eru nú
fjörutíu þúsund krónur, og juk
ust eignir þess um nálega tíu
þúsund á árinu, sem leið.
'faý '"wwtfiwi x-x-. vxð
STARFSEMI liarnakórsins
Sólskinsdeildariíinar iiefur ieg-
ið niðri nú um nokkurt skeiff,
en nú héfur starfið veriff hafið
á ný. Æfingar eru íyrir nokkru
byrjaðar, og hafa staðið yfir
mestan hlutá vetrar, og er mik-
! iil áhugi ríkjandi um framtío
A hiólaskmiflim Það eru ekki allir, sem geta iðkað ; kó'sins’ ....
za. Songstjori korsms er ems og
skautaiþrottma a skautasve.li og i ^gur Guðjón Bjarnason, °n
orðið olympíumeistarar í þeirri grein eíns og þeir, sem frá hann hefur eins og kunnugt er
hefur verið sagt í fréttum undanfarið. Þar sem engin skauta- \ unnið að þessum málum um
svell eru, verður að bjargast við hjólaskauta. Það gera telp- ; tuga ára skeið aí miklum áhuga
urnar á myndinni, sém nýlega var tekin í Málmey í Suður- og ósérplægni.
Svíþjóð.
Nýr sjónleikur, „Draugalesíin,"
frumsýndur í Hafnarfirði í kvölc
: næga
‘ in að
LEIKFÉLAG Hafnarfjarðar
hefur frumsýningu annað kvöld
á sjónleiknum „Draugalestin“
eftir Arnold Ridley. Er það
annað viðfangsefni félagsins á
þessu leikári. Leikstjórí er Ein-
ar Pálsson.
Draugalestin, sem L. H. sýn-
ir nú, er vinsæll enskur sjón-
leikur. Hefur hann náð miklum
vinsældum meðal almenniugs,
bæði í heimalandinu og annars
staðar, þar sern ha:in hefur yev-
ið sýndur.
Höfundurinn er vel þekktur
leikritahöfundur og jafnframí
því nýtur hann álits sem leik-
stjóri og leikari.
Draugalestin gerist á ai-
skekktri járnbrautarstöð _ i
Kanada. Orð liggur á, að reimt
sé á stöðinni, og gerast þar
margir hlutir voveiflegir. Leik-
endur eru 12 og með aðalhluc-
verk fara Jóhanna Hjaltalín og
Sveinn Viggó. Aðrir leikendur
eru: Valgeir Ó. Gíslason, Auó-
ur Guðmundsdóttir, Sigurður
Kristinsson, Katrín Káradóttir,
Markús Kristinsson, Hulda Ru'i
ólfsdóttir, Einar Árnason, Unn-
dór Jónsson og Friðleifur Guð-
mundsson. Leikstjóri er Einar
Pálsson eins og áður segir, og
leiktjaldamálari Lothar Grundt.
Tvö leikrit eftir Ridley hafa
verið þýdd á íslenzku, Draugi-
lestin og Allt er þá þrennt er.
Leikfélag Reykjavikur sýndi
bæði þessi leikrit: Draugalest-
ina veturinn 1931—’32 undir
stjórn Indriða Waage og Allt er
þá þrennt er, 1934-----’35, und-
ir stjórn Gunnars R. Hansen
Leikfél. Hafnarfjarðar gekkst
fyrir stofnun leikskóla í H-fn-
arfirði í vetur. Tok hann til
starfa um áramótin og innrituð
ust 20 nemendur.
Einar Pálsson veitir skólán-
um forstöðu. L. H. ætla’r sér að
taka til meðferðar þriðja leik-
ritið í vetur, en allt er þó órá 5-
ið um það enn sem komið er.
Formaður Leikfélags Hafnar
fjarðar er. Sigurður Kristinsso i.
I Sólskinsdeildinni eru 25
börn. flest á aldrinum 9—15
ára. Foreldra.r barnanna komu
saman til fundar nú nýverið, og
ákváðu að efna til söngskemmt-
ana á nýjari leik þegar tímar
líða fram og börnin hafa hlotið
þjálfun. Er þá. hugmynd-
reka starfsemina með
svipuðu sniði og áður. Á fund-
inum var kjörin stjórn kórsins,
og skipa hana Guðmundur
Jensson, Kristján Þorsteinsson,
Halldór Jónsson, Guðrún Lárus
dóttir og Ragnheiður Schopka.
Endurskoðendur voru kjörin
Ásgeir Sandholt og Hulda
Long.
Á næstunni verður haldin
skemmtun innan deildarinnar
með börnunum og foreldrum
i þeirra, og mun þá kvartett úr
| krónum láta til sín heyra, með
al annarra skemmtiatriða.
Fyrirspurn iðnaðarmanns:
Hvað telja stjórnarblöðin sam-
Aðalfundur Sveina-
félags skipasmiða.
AÐALFUNDUR Sveinafélags
skipasmiða var haldinn á sunnu
dagirin var. I stjórn voru kjörn-
ir: Helgi Arnlaugsson formað-
ur, og aðrir í stjórn: Árni Ög-
mundsson, Björn Emil Björr.s-
son, Sverrir Gunnarsson >"
Friðrik H. Guðjónsson.
STJORNARBLOÐIN ræða
nú mikið um samkeppnishæfni
innlenda iðnaðarins. og víst er
það nauðsyn. að hann sé sem
bezt samkeppnisfær. Hitt er
annað mál, hvort það nægir
og gerir vernd gegn takmarka
iausum innflutningi á fullunn
um iðnaðarvörum óþarfa.
Ef inn’endur iðnaður á að ná
þeim árangri á heimamarkaðin
um, að framleiðsla hans útrými
því sem næst sams konar vör-
um erlendum, frá mörgum iðn
aðarþjóðum, þarf hann að vera
meira en samkeppnisfær. Tii
að ná slíkum árangri, óstudd-
ur, þarf hann mikla yfirburði.
Nefna má dæmi þess, að nú
keppa á markaðinum hér sams
konar vörur frá eftirtöldum
löndum: Bret’andi, Danmörku,
Frakklandj, Hollandi, Ítalíu,
Tékkóslóvakíu, Spáni, Pólandi
og íslandi.
Til þess að innlenda fram-
leiðslan teljist samkeppnisfær,
ætti hún að selja í frjálsri sam
keppni 1/9 hluta eða ca. 11%,
en hinar þjóðirnar, 8 að tölu,
8/9 hluta eða um 89%. Ef hiut
ur innlenda iðnaðarins er
stærri, virðast yfirburðir eða
einhvers konar vernd orsaka
það.
Er þetta hlutfall máske talið
nægjanlegt fyrir íslenzka iðn-
aðinn og jafnframt nógu stórt
til hagnýtingar á innlendu
vinnuafli? Helzt er svo að
skilja á stjórnariiðinu, að inn-
lendi iðnaðurinn þurfi ekki
aðra vernd en þá, sem felst í
samkeppnishæfni hans sjálfs,
hvað ve.rð og gæði snertir.
Vilja ekki stjórnarblöðin
svara því, hvað þau telja hlut
j hins innlenda iðnað|r þurfa að
vera stóran á hinum takmark-
aða markaði hér til að fram-
leiðsla hans álítist samkeppn-
isfær?
Þegar svar er fengið við
þessu, gefst tækifæri til að
gera sér grein fyrir, hvað
stjórnarvöldin telja nauðsyn-
legt að utiloka marga íslend-
inga frá vinnu og eyða miklum
gjaldeyri að óþörfu til að
tryggja næga samkeppni við
innlenda iðnaðinn.
Framh. á 7. síðu.