Alþýðublaðið - 21.05.1953, Síða 7

Fimmtudaginn 21. maí 1953
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Á S.L. VETRI kam fram til-
laga í bæjarstjórn Hafnarfjarð-
ar um að vinna hér að stofnun
byggðasafns. Hlaut tillagan ein
róma samþykki og voru- undir-
ritaðir kosnir af bæjarstjórn í
»byggöasafnsnefndu.
Nefndin hefur haldið 2 fundi
og orðið sammála um að kynna
bæjarbúium áfrom; sín, sem og
öðrum þeim, er styðja vilja að j
þessu menningarmáli Hafnfirð
inga. Hefur nefndin ákveðið að
gangast fyrir söfnun gamalla
muna og mynda, sem tengt
væri mennir.gar- og atvinnu-
sögu Hafnarfj arðarhæj ar.
Vill nefndin t. d. benda á, bó
það út af fyrir sig sé eigi tæm-
andi, að hún leggur kapp á að
safna til byggðasafnsins:
I. Muni, sem liðnir merkir
Hafnfirðingar hafa eftir sig
látið.
II. Myndir af Hafnarfirði, áð
ur en bærinn tók bann svip,
er hann hefur nú, og þá sérstak
Iega myndir af bænum eða
hluta af -homum frá síðustu öld.
III. Áhöld, sem notuð voru
við hvers konar atvinnustarf-
semi um og fyrir síðustu lada-
mót. Kemur þar til greina:
a. Áhöld notuð innan húss.
b. Áhöld notuð til heimilis-
iðnaðar.
c. Áhöld notuð til fiskveioa,
t. d. á opnum bátum, skútum
o. s. frv.
d. Áhöld notuð til heyskapar
og við búskap.
e. Áhöld notuð til Iðnaðár í
smiðjum o. s. frv.
Þó hér sé eigi gerð tæmandi
upptalning, útilokar það eigi,
að fleira getur komið- tii
greina, sem nota má í framan-
greindu augnamdði.
Nefndin beinir þeirri ósk til
Hafnfirðinga yfirleitt, og einn-
ig til þeirra gömlu Hafnfirð-
inga, sam. nú eru fluttir úr bæn
um, og annarra, sem styðja
vilja þessa starfsemi, að veita
nefndinni aðstoð með söfnun
áðurtaldra m-una og mynda,
gefa henni ábendingar, t. d.
hvar gamilir munir, sem vel
væru komnir á byggðaisafnið,
væru niður komnir. Nefndin
treyistir fvrst os frem.st á begn
skáp þes.sara fyrrtöldu áðila, að
vera nefndinni til aðstoðar í
starfinu, þar sem hér er um
mikið menningarrhál að ræða,
sem. seinni tíminn mun fyrst
og fremst njóta.
Oskar Jónsson.
Kristinn Magnússon.
Gísli Sigurðsson.
Félagslíf
Páll Arason fer (í 2Vé dags
ferðalag austur að Kirkju-
bæjarklaustri um Hvítasunn-
una. Farið verður kl. 13 á laug-
ardag og komið aftur á mánu-
dagskvöld. Farseðlar seldir í
Ferðaskrifstofu ríkisins.
Stjórnraskrármálið
Framhald af 5 siðu.
Efri deildar á annan hátt en
Neðri deildar, til dæmis af
fertugu fólki aðeins eða úr
hópi einhverra sérfræðinga
eða embættismanna, og bætti
þá sjálfsagt mörgum skörin
færast upp í bekkinn. Eðlileg-
ast virðist að leggja deildina
niður en fjölga þess í stað um
ræðuin í Neðri deild (sem nú
er) og takmarka undanþágur
frá þingsköpum til þess að
f^yggja betur vandlega athug-
un mála.
VALD FORSETANS OG
FRÁMKVÆMDAVALDIÐ,
Skipting dómsvalds, löggjafa
valds og framkvæmdarvalds
yrði framvegis með líku sniði
og nú er. Lýðveldi, sem býr
við þingræði og lýðræði, getur
ekki komið sér upp neinni ein
ræðissinnaðri toppfígúru. Þó
mætti hugsa sér að auka vald-
svið forsetans við stjórnar
myndanir þannig, að ef þing
hefði ekki mvndað stjórn inn
an ákveðins tíma eftir nýjar
kosningar eða stjórnarskipti
vegna vantrausts, þá hefði for
seti vald til stjórnarmyndunar
á eigin ábyrgð, sem þó yrði að
víkja strax og þingið sjálft
gæti myndað stjórn. Einnig
mætti ef til vill eitthvað
auka vald hans til þingrofs. En
æðsta valdið verður að vera
hjá alþingi og þeirri ríkis-
stjórn, sem á þess ábyrgð starf
ar.
Kostir lýðræðis og þingræð
is, sem er eina stjórnarform, er
hæfir frjálsum mönnum, eru
svo miklir, að vel má sætta sig
við nokkra annmarka þess_
SKILNAÐUR RÍKIS OG
KIRKJU.
Margir, einkum úr hópi
vinstri manna í landinu, telja
hann sjálfsagðan. Að minni
byggju myndi það fyrst og
Tremst hleypa óhollum vexti í
illskonar sértrúar- og kreddu-
Ilokka. Auk þess virðist það að
eins vera að neita staðreynd-
um, ef menn viðurkenna ekki
þýðingu, afl og gildi kristinn-
'ar trúar. Þó okkur virðist kirkj
una skorta þetta sama og okk
ur sjálf, andlegt hugrekki,
djörfun og hreinskilni, ber
ekki að skipta á henni og öðru
verra. Einkum skyldu þeir fara
þar varlega, sem í einlægni
vilja berjast fyrir miskunn-
semi, réttlæti og friði.
AÐ IIVERJU EIGA ÁKVÆÐI
STJÓENARSKRÁRINNAR
AÐ HNÍGA?
Fyrst þarf að losna algjör-
lega við gömul og úrelt ákvæði
sem eru eins konar arfur horf-
inna tíma og nú aðeins til traf-
ala. Hornsteinar nýrrar stjórn-
arskrár aettu að vera frelsi og
friður. Engin ákvæði mega þar
finnast. sem geta orðið hættu-
leg frelsi okkar, sjálfstæði og
sjálfræði yfir landinu okkar,
gögnum þess og gæðum. Við
erum smáþjóð, friðsöm og vopn
laus og ætlum að halda áfram
að vera það. Engin ákvæði
stjórnarskrárinnar mega brjóta
í bága við þdssa hugsjón.
En hvað getur hún svo
tryggt okkur? Um það verða
áreiðanlega skiptar skoðanir.
Treystum við okkur til að láta
hana tryggja rétt til \dnnu og
menntunar og félagslegt ör-
yggi? Mar.gir myndu óttast, að
hér yrði aðeins gefið á papp-
írnum. en efcki í veruleikan-
um. En er samt ekki betra að
setja markið hátt og reyna-svo
af öllum kröftum að ná því,
heldur en að leggja aldrei af
stað af ótta við að áfangastaðn-
um verði ekki náð?
Ákvæði um jafnrétti karla
og kvenna, meðal annars rétt
til siamu launa, eru svo sjálf-
sögð, að ekki ætti að valda
teljandi deilum. Einnig ákvæði
til verndar og öryggis mæðrum
og börnum. Er hér þá aðeins
stiklað á allra stærstu atriðun-
um, því að ógerningur er að
gera þeim öllum skil í einni
b’aðagrein.
En aldrei megum við gleyma
því, að stjórnarskrá, hvernig
sem hún er úr garði gerð, verð
ur aldrei allra meina bót. Það
þarf meira til. Þjóðfélagið, get-
ur verið sjúkt af spillingu,
rangsleitni og yfirtroðslum, þó
að stjórnarskráin sé hin feg-
ur,sta í heimi. Heilbrigt og kröft
pgt þjóðlíf gæiti þróast, þó að
stjórnarskráin væri léleg eða
jafnvel engin.. Þú og ég, orð
okkar og gjörðir, leiðirriar, sem
við förum, stefnurnar, sem við
styðjum, kostirnir, sem við
veljum, eru byggingin sjálf. •—
Hún er undirstaðan, eins og
sagt var í upphafi.
Svava Jónsdóttir.
um
vanskila á söluskalti.
Samkvæmt kröfu tollstjórans í Reykjavík og heimild
í 4 mg. 3. gr. laga nr, 112, 28. desember 1950 verður
I atvinnurekstur þeirra fyrirtækja hér í umdæminu, sem
enn skulda söluskatt 1. ársfjórðungs 1953, stöðvaður, þar
til þau hafa gert full skil á hinum vangreidda söluskatti
ásamt áföllnum dráttarvöxtum og kostnaði. Þeir, sem
vilja komast hjá stöðvum, verða að gera full skil nú
þegar til tollstjóraskrifstofunnar, Arnarhvoli.
Við framkvæmd lokunarinnar verður enginn frestur
veittur.
Lögreglustjórinn í Reykjavík, 20. maí 1853,
SIGURJÓN SIGURÐSSON
Tilboð óskast um að byggja verzlunarhús
í Bústaðahverfi.
Útboðslýsing og uppdrættir verða afhendir
í Teiknistofu Sigmundar Halldórssonar,
Borgartúni 7 klukkan 17—19 í dag og á
morgun gegn 100 króna skilatryggingu.
Borgarsíiórinn.
Tveir um Goðafoss
Fr.amhald af 1. síðu.
sem í skininu voru, rauni
vera ónýtar, en liins vegar
hafi verið í því verömætir
málrpar. Einkum sé mikið
verðmæti í strengjaefni úr
kopar fyrir rafvei,tur off ýms
um öðrum ryðfríum málinum,
t. d. zinki og ryðfríts stáli.
5000 KASSAR AF ÁFENGÍ
Þá voru í farmi skipsins
5000 kassar af áfengi, bæði
whisky og aðrar áíenrisíeg-
undir á flöskum. En áféngið
segir Lárus að sé ónýtt, þ. e.
a. s. það hafi runnið úr fíösk
unuin út í sjóinn, því að vatns
þunginn þrýsti töppunum
inn, og opnisrt flöskurnari á
þann hátt.
Umsóknum fyrir böin á cíagheimiíið verður veitt
móttaka næstkomandi föstudagskvöld klukkan
8,30 í Ðagheimilisliúsinu.
DAGHEIMILISNEFNDIN.
DESINFECTOE
S
S
s
s
s
s
s
s
fr vellyktandi aótthreins s
andi vökvi, nauðsynleg-S
ur á hverju heimili tilS
sótthreinsunar á mun- S
um, rúmfötum, húsgöga^
um, símaáhöldum, and- ^
rúmslofti o. fl. Hefur ^
uxrniö sér rrúklar vinú
sældlr hjá öÖum, sem •
hfifa notfið hasn. r
s
*
Landhelgisdeilan
Framhald af .1. síðu.
ur í þá átt að tryggja lausn deil
unnar, en íslenzka rí'kisstjórn-
in hefur á enga þeirra getað |
fallizt, heldur hefur hún ávallt
krafizt, að allar tilsiakanir'
væru gerðar af brezku ríkis-1
stjórninni eða þeim brezkum
hagsmunum, sem hlut ættu að
móli.
Með tilliti til þessa getur
brezka .ríkisstjórnin því miður
ekki. gert frekari lillögur til
.lausnar deilunni. Hins vegar er
hún fús til þess hvenær sem er
að taka til athugunar hvers kon
ar raunhæfar tillögur, sem ís-
lenzka ríkisstjórnin kynni. að
gera í því skyni að leysa vanda
mál, sem brezka ríMsstjórnm
hefur að vísu ekki stofnað til,
en þykir mjög leitt að hafi ris-
ið vegna þeirrar tritflúnar, sem
það hefur valdið á hinni lang-
varandi vinsamlegu sambúð ís
lendniga og Breta."
U tanríkisráðuney tið,
Reykjavík, 20. maí 1953.
inu
Framhald af 8. síðu.
dulnefni eða nafnlausir, og er
það ein af nýjurigúm í’itsins.
Enn fremur er Jjáttur, sem
néfnist Á förnum vegi, og kenn
ir þar ýmissa gi’asa, en höfund-
ur hans kallar sig Göngu-Hrólf.
VERÐLAUNASAMKEPPNI '
Tilkynnt er í Helgafelli, að
tímaritið efni til nýstárlegrar
verðlaunasamképprii. í tilefnj
sextugsafmælis ’ Ásmundar
Sveinssonar efnir það til sam-
keppni um myndlistarverk,
teikningu, mólverk eða högg-
mynd, sem gert er með hliðsicn
af einhverju þjóðkunnu kvæði
eftir 20. aldar skáld. - Verða
veitt verðlaun fyrir brjú beztu
verkin, 500 ikrónur fyrir hvert.
Dómnefndina skipa Björn Th.
Björnsson listfræðingur og mál
ararnir Sigurður Sigurðsson. og
Þorvaldur Skúlason. Enn frem
ur efnir tímaritið til samkeppni
um ljóð, smásögu og leikþátt.
Verða veitt 500 lcrcna verðlaun
fyrir beztu verkin i hverri
grein, eitt eða fleird. ’Dóm-
nefndina sMpa Lárus Pálsson
leikari og ritstjórar Helgafells.
Síðar mun tímaritið efna til
samfceppni fynir tónlistarmenn.
Kaupið Aiþýðublaðið