Tíminn - 16.09.1964, Page 13

MINNING
Guðb/örg Guðmundsdóttir
frá Bláfeldi í Staðarsveii
Þann 20. fyrra mánaðar lézt að hana. Hún þjónaði mér í mörg ar
eimili sínu Mjölnisvegi 8 heið- meðan ég var einhleypur. Þá vpru
KAUPFELAG EYFIRÐINGA
AKUKEVKl
V E X
Iheimili
urskonan Guðbjörg Guðnnu-ds engar þvottavélar, hún var sjálf
dóttir í hárri elli, fædd að Krossi, vélin og þó komst hún hátt á tí-
í Lundarreykjadal, Borgarfjarðar- unda tuginn, vantaði aðeins
sýslu þann 7. september 1867. For- nokkra daga upp á 97 ár.
eldrar hennar voru Guðmundur Þau Jón og Guðbjörg áttu þrjá
.Guðnason og Ingibjörg Hannes- syni, einn dó í æsku. Þau bjuggu
dóttir, fædd að Sámsstöðum í með Hermanni syni sínum, hann
Hvítársíðu. fórst af slysförum á Súðinni á
Guðbjörg fékk fljótt að kenna stríðsárunum, en Jón heitinn dó
á baráttu lífsins. Foreldrar henn- 1927. Svo áttu þau Júlíus Jóns-
ar voru fátæk eins og títt var í þá son, skósmið, sem margir Reyk-
daga. Á öðru ári var hún send til i víkrngar kannast við. Hann er nú
Farðu svo sæl, gamla, góða vin-
kona á guðs þíns fund.
Sigldu fleyi í sólarátt,
svo þótt komi dauðans nátt
sá guð, er ræður himni hátt,
hugsar þér að vakna brátt.
Jakob Bjarnason.
ÁTTRÆÐUR
Framhald af 8. síðu
sitt í höllum þjóðhöfðingja. Þeir,
vandalausra ’og var flutt fjórum ' dáinn fyrir fáeinum vikum, svo ■ áður^Tn
olst upp til fullorðmsara sitt ai)nani;a- riermann gitti sig 1926 s&m . . ,
Ihvorum staðnum. Hún giftist að ^ bjuggu þá gomlu hjónin með Á áttræðisafmæ]i þinu veit é
BJáfeldi f Staðarsveit Jóni Her- bá ósk bezta að húr pnHact
mannssyni frá Veiðilæk í Þverár-, ^elt minum kunnungsskap líf «1 — — —
hlíð. Þau bjuggu að Bláfeldi í V)ð blessaða gomlu konuna. Eg
10 ár, þaðan fluttu þau vestur j kom til hennar mánuði áður en
í Grundarfjörð. Þau áttu tvisvar bún dó og sagði hún þá við mig,
beima á Kirkjufelli og 2—3 ár í að m)k)ð hefð) nú skaparinn verið
G’afarnesi og síðan 3 ár í Móa- ser góður að láta sig ekki hafa
búð. Frá Móabúð fluttust þau inn ncinar kvalir, en hún bætti við:
í Stykkishólm, bjuggu þar í 5 ár var e):nu s)nn>_ hrædd við
en fluttu síðan til Reykjavíkur. dauðann, en nú þrái ég hann.“
Ég kynntist Guðbjörgu fyrst Svo Serði hún.mé)' hoð að f)nna ................. „„ liamtt L11
sem sjö ára .drengur. Hún bjó þá tveimur dögum aður en hunj,- þeim hraðfara umskiptum',
á Kirkjufelli, en foreldrar mínir u0> °S var þa malhress en mjogjnú verða á öjium þ]óðl]
áttu heima í Hellnafelli og standa Þreytt> sa eg þa, að langt mundi > mannst timana tvenna. Á sögu-
bæirnir hver gegnt öðrum á sjáv- ekk) t)! lmðarloka. Hun sagðr þa j staðnum Bæ ; Bóni þar sem þú
arbakkanum og er mjög stutt á V)ð m)S> fð ve! ætlað) skapannn; steigst fyrstu sporin, hefur hljóðn
milli bæja. Minnist ég þess, að að en<ta ut Ukamann. | að um og orðið auðnarlegra. Svo
Guðbjörg gaf mér fyrstu útlendu ^.Kristin Bjarnadottir tengda-j hlýliir að verða. þegar fólkinu
líf og heilsa til að sinna enn um
skeið kærum hugðarefnum: Skrá
sagnfræðilegan fróðleik og forða
frá gleymsku örlagasögum. Það
reyndist þjóðinni heillavænlegt á
liðnum öldum, að hún gleymdi
aldrei uppruna sínum Má vera að
svo verði enn að betra sé til haga
haldið en dreift á giæ.
Það er mörgu að halda til haga
sem
nú verða á öllum þjóðháttum. Þú
skóna, sem ég eignaðist, og man
ég hvað ég var hamingjusamur
dóttir hennar, bjó alltaf með
henni og reyndist henni rnjög vel,
tneð skóna, fór út á tún og labbaði jer kraftarnir voru að fjara út
á útlendp skónum. Maður hafði Ég var oft. búinn að biðja Guð-
- nú ekki gengið á öðru e'n íslenzk-, björgu að láta mig vita, hvernig
um skóm, en mér þóttu þessir, væri handan yið gröf og dauða, og
miklu ásjálegri og ég vildi vera'sagði hún þá við mig, að það væri
fínn. 'ekki víst að sér yrði leyft það
Slægjulönd liggja saman í Og það er eins og skáldjöfurinn
Kirkjufelli og Hellnafellslandi, að-; Einar Benediktsson segir:
eins lítil á skilur á milli og man
ég sem 7 ára drengur að ég féklc
að fara með foreldrum mínum að
heimsækja Jón og Guðbjörgu. Þau
höfðu reist sér smátjald á árbakk
anum til að matast í og man ég
hvað mér þótti mikið til tjaldsins
koma, þótti hátt til lofts og vítt
. til veggja. Svo fékk ég silung að
borða, sem þau höfðu veitt í ánni.
Og áin niðaði og söng sitt ljúfasta
lag, og ég var alsæll.
Ég minntist oft á þetta við
Guðbjörgu á síðari árum og sagði
hún þá við mig og hló við, að
tjaldið hefði verið úr gömlu sjali
og pokadruslum. Ekkert er svo' legu verkum og í mörgu getum
En aldrei sá neinn þann,
sem augað gaf,
og uppsprettur ljóssins
ei fundnar né skýrðar.
Með beygðum hnjám
og með bænastaf,
menn bíða við musteri
allrar dýrðar.
En autt er allt sviðið
og harðlæst hvert hlið
og hljóður sá andi sem býr þar.
fækkar um fimm tugi á einni jörð.
Krossaland, býlið roilli vatnanna
fram við forvaða fjörunnar. þar
secn þú sleizt barníUónum, er kom-
ið í eyði — húsarústir þögul vitni
um það sem *>ar
Eg veit, að þú unir vel þeim
hlut, að eiga ævistarf í fæðingar-
sveit þinni. Faðmur hennar hefur
orðið þér kær. Enda veit ég eng-
in fjöll blárri en fjöllin heima í
Lóni, og tíbráin úti við sandana
leitar sambands við himinninn
Heill áttræður, frændi!
Sú er kveðja mín til þín og þinn
ar ágætu konu: Guð blessi ykkur.
Sigurjón Jónsson
frá Þorgeirsstöðum.
Og þó er hann ekki hljóður, því |
hann talar til vor í sínum dýrð-í
fagurt sem minningin um barn
æskuna og dásamlegur er sá hæfi-
leiki að geta látið hugann reika til
við séð hans vizku og dásamlega
niðurröðun og stjórn. En það er
rétt sem skáldið segir, að við fá-
löngu liðinna stunda og finna sig j um ekki svar við öllum spurning
ungan og endurnýjaðan í skjólijum, þó við knýjum á. Ég held
minninganna og geta varðveitt ag dauðinn sé eilíf endurnýjun og
barnið í sér sjálfum. að við höfum alltaf verið til og
Svo var ég hjá Guðbjörgu og lifum eilíflega, en förum út yfir
Jóni seinnipart vetrar 1909. Þau gröf og dauöa með þær kenndir
voru þá flutt inn í Grafarnes og sem við höfum þróað með okkur
man ég, að hún var góð við mig, j á hverju tilverustigi, og sú leið j
hún sáði ylnum í barnssálina
Einnig man ég eftir, að ég fékk
að fara með móður minni sálugu
til Guðbjargar. Hún var þá flutt
-inn í Móabúð og man ég að hún
fór um allt búr og eldhús að finna
allt sem hún átti til að gefa okkur
að borða, og þar með sá ég hana
taka harðfisk sem hún átti og
gefa okkur. Þetta fátæka fólk
setti sig svo vel inn í hagi hvers
annars og skyldi hvar skórinn
kreppti að. Það átti hinn sanna
auð hjartans mitt í allsleysinu og
stórbrotna höfðingslund
Eftir að Guðbjörg fluttist hing-
sé óralöng, sem liggi til æðstu
fullkomnunar. og skaparinn sé
alltaf að magna og endurnýja okk
ur í sína eigin mynd. Og lofaður
sértu eilífi og alvísi skapan, sem
leysir okkur úr hinum jarðnesku;
viðjum og lætur okkur ganga á
grænum grundum hinna komandi
jarðar.
Guðbjörg sáluga fór alltaf út á
hverjum morgni og signdi sig móti
sólu Hún hélt þeim góða vana
alveg fram á síðasta mánuð ■ Hún
stefndi alltaf í sólarátt Og með
öruggri vissu og fullu trúnaðar-
trausti á skapara sinn og herra,1
að suður endurnýiaði ég minn iagði hún út á hið mikla haf fram
gam a 05 góða kunningsskap v)ð, haldslífsins.
Tt« ! miðvikudaginn 16. seotembsr 1964
KJÖRVAGNINN
Framhald af 6 síðu
búðarvagnarnir hin æskilegasta
og nytsamasta hjálp. Þeir leysa
ekki allan vanda, en þeir eru
þrátt fyrir það hin fullkomn-
ustu tækí á sinn hátt
Nú hefur kaupfélagsfólkið í
Kópavogi og fjölmargir aðrir
verið sviftir þessari þjónustu
um stundar sakir. En málið
allt er mjög lærdómsríkt. Það
sýnir enn á ný með áþreifanleg
um hætti, að kaupfélögin eru
sú hjálp, sem fólkíð á vísasta,
ef þau fá að vera frjáls. Það
eru þau, sem gerast brautryðj
endur í nýjungum til aukinnar
þjónustu. Það er enginn efi
á því, að ef Kópavogsbúar eru
samhuga og vakandi fá þeir
sinn kjörbúðarvagn aftur. Fé-
'agshyggja og samtök fólksins
t>ru það afl. sem ekki verður á
móti staðið, sé þvi beitt til
réttlætis og umbóta. Verzlun
armál kaupstaðarins verða ekki
leyst til neinnar hlýtar á breið
um grunni með öðru móti en
því, að efla og styrkja sam
tök og télag fólksin- sjálfs
Fólkið, sem a undanförnum j
árum hefur unnið það afrek
->ð byggja Kópavogskaupstað. j
býr áreiðanlega yfir orku til ]
bess að leysa stór verkefni. éf
það stendur saman og vinnur ,
saman. 1 PHJ. I
HANDSÁPA — 3 litir, þrenn.s konar ilmur.
ÞVOTTADUFT — í pökkum.
ÞVOTTALÖGUR — í 3/, ltr. plastflöskum.
ÞVOTTALÖGUR — í 31/2 ltr. plastbrúsum.
ÞVOTTALÖGUR — í 100 Itr. tunnum.
Heildsölubirgðir hjá Sambandi ísl. sam-
vinnufélaga, Hringbraut 119, il hæð, sími
3-53-18, Reykjavík, og h.já verksmiðjunni á
Akureyri
Efnaverksmiðjan SJ0FN
Akureyri, sími 1700.
Seljum í heildsölu
Þættir frá Sovétríkjunum
Framhald ai / :úðu
fátækleg húsgögn, en í hinni
mynd af Stalín og foreldrum
hans og Lenin. Yfir húsið hef-
ur verið byggt mikið þak,
sem hvílir á súlum, og í kring
um það er allstór smekklegur
blómagarður. Vafalítið hefur
þetta verið gert í tíð Stalíns,
en talið rétt að halda því \*ið.
Mjög fátt fólk var þarna á
ferli, þegar ég kom þangað.
Bæði í Tbilisi og Gon kom
ég á markaði, þar sem bændur
frá samyrkjubúum seldu vör-
ur sínar. Þeir hafa allir smá-
bletti til umráða og mega j
rækta þar það, sem þeim sýn-j
ist, og selja síðan á frjálsum
markaði. Venjulega hefur ríkj
ið einnig sérstaka verzlun á
þessum mörkuðum. Ríjcisverzl'
unin virðist hafá5 Ííél'ýiðskipti
á þessum stöðum, enda eru þær
afurðir. sem bændur framleiða
sjálfir, oft betri en þær, sem
ríkisbúin eða samyrkjubúin
framleiða, eða svo var mér
sagt. Hver bóndi hafði sitt sér-
staka soluborð en oít /irtusí
fleiri eða færri úr fjölskyld-
unni vera með honum. Mikill
troðningur var á báðum þess-
um stöðum, en ekki virtist mér
verzlunin þó verulega ör. Ekki
styrkti koma mín á þessa mark
aði trú mína á búskaparfyrir
komulagið í Sovétríkjunum. Eg
hygg, að á landbúnaðarsviðinu
þurfi Rússar mest að endur-
skoða kerfi sitt
FRA markaðnum 1 Gon
hélt ég á samyrkjubú, en förin
þangað gerði mig þó ekki mik
ið fróðari um búskapinn, enda
var lika aðallega ætlunin, að
ég kynntist því, hvernig sveita
fólk í Georgíu tæki á móti
gestum sínum. Ekki kann ég
að telja, hve margir réttir voru
á borð bornir eða hve mörg
minni voru drukkin eða hve
oft var krafizt að drukkið væri
til botns, en gestir fengu, að
sjálfsögðu undanþágur Éin-
göngu var drukkið hvítvín. sem
hafi verið framleitt á búinu,
en Georgíumenn eru taldir
framleiða beztu hvítvín i heimi
og kunna bæði að meta þau
og fara vel með þau. Þegar
setið hafði verið hóflega lengi
undir borðum, kom hljórhsveil
samyrkjubúsins á vettvang og
lék georgísk þjóðlög og dans-
iög Síðan voru stignir georgísk
ir þjóðdansar af mikilli list.
Allt fór þetta fram með mikl-
um léttleika. fjöri og háttvísi.
GEORGÍA er ein af 15 lýð-
veldum innan Sovétríkjanna.
Lýðveldin hafa verulega sjálf-
stjórn, þótt allar stærstu á-
kvarðanir séu teknar í Moskvu
Þaðan fá þau t.d. fyrirmæli um
hvaða hlutverk þeim er eink-
um ætlað í efnahagskerfinu.
Þar gegnir Georgía miklu
stærra hlutverki en stærð
landsins (70 þús. ferkm.) og
íbúafjöldi (4 millj.) bendir til.
Georgía býr jöfnum höndum
yfir miklum náttúrauðæfum og
mikilli náttúrufegurð. Lands-
lag er þar mjög margbreytilegt,
há fjÖll, djúpir dalir og einnig
víða nokkurt sléttlendi. Strönd-
in meðfram Svartahafi þykir
sérlega fögur og gróðursæl,
enda veðrátta þar ótrúlega
suðræn. Baðstrandir og heilsu
hæli rísa þar nú upp í stórum
stíl. Georgía er yfirleitt talin
náttúrufegursti og^ suðrænasé
hluti Sovétríkjariná. Landbún
aðarframleiðsla er þar fjöl-
breitt. te. vín, ávextir, sauð-
fjárafurðir. í jörðu eru fólgn
ir ýmsir málmar og eftirsótt
efni, svo að námuvinnsla er
stór atvinnugrein. Á síðari ára
tugum hefur risið þar upp ýmis
þungaiðnaður og annar iðnað
ur eflisl þar einnig. Miðað
við stærð og fólksfjölda, er
Georgía auðugasta lýðveldið í
Sovétríkjunum. Þetta er ekki
aðeins að þakka náttúruauð-
æfunum þar, heldur einnig
því, að Georgíumenn hafa
reynzt dauglegir við að hag-
nýta þau.
Ég las einhverntíma, í al-
fræðibók, að Georgíumenn
væru menn kurteisir, viðfeldn
ir, hneigðir fyrir listir og vís-
indi og dugnaðarmenn á tnarg
an hátt. Það, sem ég sá og
heyrði í landi þeirra, sann-
færði mig um, að þessi lýsing
myndi nokkuð nærri lagi.
HJÓLBARÐAVrÐGERÐIR
OpiB aiía caga
(líka laugardaga og
sunnudaga)
frá kl. 7.30 ti) 22.
GÚMMÍVINNUSTOFAN h. f.
Skipholti 35. Reykjavík
sími 18955.
13
S/SSSSs

' ^ N\\V
v N S N S N ‘x > ’