Tíminn - 22.10.1964, Page 19

FIMMTUDAGUR 22. október 1964
ÞINGFRETTIR
TIMINN
ÞINGFRETTIR
19
Tekjuskattur lækki um 7 þús.
á mann
útsvori
m 20%
Lagt hefur verið fram á Al-
þingi frumvarp Framsóknar-
manna um lækkun skatta og út-
svara einstaklinga á árinu 1964
og fl. Framsögumaður fyrir frum-
varpinu verður Einar Ágústsson
en flutningsmenn ásamt honum
verða Þórarinn Þórarinsson, Jón
Skaftason, Halldór E. Sigurðsson,
Sigurvin Einarsson, Skúli Guð-
mundsson, Ingvar Gíslason, Ey-
steinn Jónsson og Óskar Jónsson.
Frumvarpið er svo hljóðandi:
1. gr. Allur tekjuskattur lagð-
ur á einstaklinga á árinu 1964
skal lækkaður um kr. 7000.00 á
hvern gjaldanda. Einstaklings-
tekjuskattur, sem lægri er en kr.
7000.00, skal felldur niður.
2. gr. Öll tekjuútsvör lögð á
einstaklinga á árinu 1964 skulu
lækkuð um 20%. Þessi útsvars-
lækkun skal sérhverju sveitarfé-
lagi bætt úr Jöfnunarsjóði sveita-
félaga og skal greiðsla fara fram
í mánuðunum október—desember
1964.
3. gr. Á árinu 1964 leggur ríkis-
sjóður Jöfnunarsjóði sveitafélaga
tíl, umfram það, sem ákveðið er
í fjárlögum, þá upphæð, sem þarf
til framkvæmda á 2. gr.
4. gr. Sérstök rannsókn skal
fara fram á skattframtölum ársins
1964 (fyrir tekjuárið 1963). Um-
fram þau framtöl, sem að dómi
skattyfirvalda gefa sérstaka
ástæðu til rannsóknar, skal rann-
sókn fara fram á 3% allra fram-
tala þeirra aðila, sem bókhalds-
skyldir eru, og á 2% annarra
framtala. Skulu þessi framtöl val
in með útdrætti úr öllum framtöl-
um landsins af Hagstofu íslands
samkvæmt reglum, er hún setur.
Framtöl þau, sem þannig eru
valin, skal athuga ýtarlega, rann-
saka bókhald aðila og leita upp-
lýsínga um hvað eina, er máli
skiptir.
5. gr. Lög þessi öðlast þegar
gildi.
Akvæði til braðabirgða.
Sameinað Alþingi kýs 7 manna
nefnd hlutfallskosningu til þess
að gera tillögu um skipan skatta-
og útsvarsmála.
Nefndin skal leggja tillögu sín-
ar fyrir Alþíngi svo fljótt, að
hægt verði að afgreiða nýja lög-
gjöf um þessi mál á yfirstand-
andi þingi.
í greinargerð frumvarpsins segir:
Með lögum nr. 18 12. apríl 1960
var afnuminn sá umreikningur á
persónufrádrætti og tekjutöl-
um skattstigans, er gilt hafði
mörg ár þar á undan, og með
lögum nr. 43 9. júni 1960 voru
ákveðnír fastir útsvarsstigar, sem
gerðu ekki ráð fyrir breytingum
vegna breytts verðgildis peninga.
Áfleiðing þessa var sú, að skatt
byrðin þyngdist stöðugt vegna
vaxandi dýrtíðar öll þau ár, sem
liðin eru síðan umræddar laga-
breytingar voru gerðar.
Á árinu 1963 óx dýrtíðin meira
en nokkru sinní fyrr. Sá vöxtur
varð til þess, að miklar launa-
hækkanir áttu sér stað á því ári,
og urðu þvi tekjur manna miklu
hærri að krónutölu en verið hafði
undanfarin ár. Að óbreittum
álagningarreglum hlutu því tekju
skattur og útsvar að hækka gífur-
lega og langt fram yfir það, sem
mögulegt væri að innheimta.
Með lögum frá 1964 var per-
sónufrádráttur hækkaður nokk
uð. En því fór fjarri, að þar væri
nægilega míkið að gert, ekki sízt
þar sem jafnhliða voru gerðar
breytingar á skattstigunum, sem
leiddu til hækkunar
Tillögur Framsóknar
manna
Þingmenn Framsóknarflokks
ins bentu á, að lagfæring persónu-
frádráttarins væri ekki næg, og
báru fram breytingartillögur við
skattafrumvarp ríkisstjórnarinnar
er míðuðu að því tvennu að hækka
persónufrádráttinn með því að
taka upp að nýju hinn fyrri um-
reikning og lækka aftur skattstig-
ana í það horf. sem þeir áður
★ Jóhann Hafstein, iðnaðarmálaráðherra, svarði i sameinuðu þingi
í dag fyrirspurn frá Ragnari Arnalds um störf stjórnskipaðrar
nefndar, er athugar möguleika á iðnrekstri í kaupstöðum og
kauptúmim, þar sem atvinna er ónóg og hvað ríkisstjórnin hyggst
gera nú er bráðabirgðaálit nefndarinnar Iiggur fyrir, einkum
vssðandi vestanvert Norðurland.
★ Umræður um fyrirspurnina stóðu allan fundartímann í gær og
tók fjöldi þingmanna þátt í þeim. M. a. töluðu af hálfu Framsókn-
arflokksins þeir Ingvar Gíslason, Ólafur Jóhannesson, Biörn Páls-
son, Sigurvin Einarsson, Eysteinn Jónsson og Skúli Guðmundsson.
★ Það athyglisverðasta er fram kom í þessum umræðum var það
að sumir þingmenn Sjálfstæðisflokksins töldu nauðsyn á því að
þessi mál verða öll tekin til meðferðar skipulega og af sérstakri
stofnun til að stuðla að jafnvægi í byggð landsins. Á fundinum
i gær var útbýtt frumvarpi Framsóknarmanna um Jafnvægis-
stofnun og Jafnvægissjóð og ráðstafanir til að stuðla að jafnvægi
í byggð landsins. Þetta frumvarp hefur verið flutt á mörgum und-
anförnum þingum, en Sjálfstæðismenn ásamt Alþýðuflokksmönn-
um visað því frá á þeirri forsendu að slfk stofnun væri með öllu
öþörf. Nánar verður sagt frá þessum umræðum síðar.
TÖMAS KARLSSON RITAR
voru. Jafnframt var bent á, að
samþykkt frumvarps ríkisstjórn-:
arinnar í óbreyttu formi rrtyndi i
valda því, að tekjuskattur og út-
svör hækkaði meira en hóflegt
væri. Þessum aðvörunum var ekki
sinnt og tillögur framsóknar-
manna felldar.
Nú hefur það komið fram, sem
framsóknarmenn sögðu víð með-
ferð málsins á Alþingi, að skatta-
byrðin samkvæmt hinum nýju
lagaákvæðum ríkisstjórnarinnar
er svo gífurleg, að mjög miklum
fjárhagsörðugleikum veldur á
fjölmörgum heimilum, þar sem
víða er svo ástatt, að langmestur
hluti launanna fram að næstkom-
andi áramótum fer til þess að
greiða opinber gjöld.
Þegar slík skattheimta bætist of-
an á þær míklu fjárhæðir, sem
heimilin þurfa að greiða ríkissjóði
í formi óbeinna skatta, er aug-
ljóst, að gjaldgetu almennings er
ofboðið, enda horfir víða til
hreinna vandræða af þessum sök-
um.
Viðbrögð hafa verið með þeim
hætti, að svo virðist, að allir séu
nú sammála um, að útsvör og
skattar séu óhæfilega há og
að leiðréttinga sé þörf.
Flutningur þessa frumvarps hef
ur tvennan tilgang. Annars vegar
að gera tillögur til lausnar þeim
vanda, sem skapazl hefur vegná
álagningarinnar á þessu ári, og
hins vegar að stuðla að því að
koma á nýrri skipan skatta- og
útsvarsmála.
lírræðin
Þau úrræði, sem bent er á varð
'andi fyrra atriðið, eru þessi:
1) Allur tekjuskattur iagður á
einstaklinga á árinu 1964 skal
lækkaður um kr. 7000.00 á hvern
gjaldanda, en einstaklingstekju-
skattur, sem lægri er en kr. 7000.
00, falli niður. Eftirgjöf að upp-
hæð kr. 7000.00 af tekjuskatti
jafngildír því, að skatturinn sé
felldur niður af fyrstu 50 þús. kr.
skattskyldra tekna og byrjað að
reikna skattinn á 30% þrepinu.
Æskilegra hefði að vísu verið að
breyta persónufrádrætti, en það
hefði kostað að endurreikna öll
framtöl, og það telja flutnings-
menn þessa frumvarps of sein-
virkt. Hér er valin fljótvirkasta
leið til lagfæringar, sem völ er á.
Útsvör
2) Öll tekjuútsvör lögð á ein-
staklinga á árínu 1964 skulu lækk-
uð um 20%. Útsvarslækkun þessi
skal sérhverju sveitarfélagi bætt
úr Jöfnunarsjóði sveitarfélaga, en
ríkissjóður leggi fram það fé. sem
til endurgreiðslunnar þarf.
Þessi tilhögun jafngildir því,
að sveitarfélögin hefðu notað
fimmtungi mínni hluta af útsvars-
stiganum en ella, en fengju þess
í stað meiri greiðslur úr Jöfnunar
sjóði. Má I þessu sambandi benda
á, að á síðasta þingi fluttu fram-
sóknarmenn tillögu um, að hluti
af þeirri söluskattsviðbót, sem þá
var lögákveðin, gengi til jöfnunar
sjóðs í þvi skyni að létta undir
með sveitarfélögunum, en sú til-
högun hefðu jafngilt útsvarslækk
unum.
Önnur ástæða til þess, að þessi
tilhögun er valin er sú. að auðvel*
þarf að vera fyrir jöfnunarsjóð
að reikna út þær endurgreiðslur,
sem hvert sveitarfélag um sig á
að fá, og sú framkvæmd verður
auðveldust á þann hátt, að útsvör-
in séu lækkuð um fastan hundraðs
hluta.
Framtölin
3 Lagt er til, að sérstök rann-
sókn fari fram á skattframtölum
ársins 1964, þ.e. fyrir tekjuárið
1963. Ósamræmið í skattgreiðslum
hefur vakið meiri athygli nú en
fyrr. Finnst öllum almenningi aug
ljóst, að mikið vanti á, að framtöl
manna séu öll jafnáreiðanleg.
Slíkt skapar að sjálfsögðu mikla
tortryggni og leiðir af sér alvar-
legt misrétti, sem ómögulegt er
fyrir heiðarlega gjaldendur að
una. Rannsókn sú, sem hér er ráð
gerð, virðist því óhjákvæmileg
Henni er fyrst og fremst ætlað
að beinast að þeim framtölum
sem virðast að dómi skattyfir-
valda sérstaklega athugaverð, en
auk þess er gert ráð fyrir úrtaks-
rannsóknum eftir nánari reglum.
Langt fram úr áætlun
Þessi ákvæði frumvarpsins, sem
nú hafa verið talin, miða að
skjótri og sem sanngjarnastri leið
réttingu á sköttum þessa árs. Tals
menn ríkisstjórnarinnar hafa gef
ið þær skýringar m.a á hinum
háu sköttum á þessu ári,að tekj-
ur mann á árinu 1963 hafa farið
langt fram úr áætlun. Lætur þá að
líkum, að tekjuskatturinn hafi
einníg farið fram úr áætlun og
eftirgjöf sú, sero hér um ræðir,
verði ríkissjóði því ekki þungur
baggi. Frumvarpið gerir einnig
ráð fyrir því, að ríkissjóður bæti
sveitarfélögunum lækkun útsvar-
anna fyrir millígöngu jöfnunar-
sjóðs, en ríkissjóður er þess vel
megnugur að taka á sig þessa
byrði. Má í því sambandi benda á
stórfellda tekjuafganga undanfar
inna ára.
í niðurlagi frumvarpsins er
bráðabirgðaákvæði þess efnis, að
Sameinað Alþingi kjósi 7 manna
nefnd hlutfallskosningu til þess
að gera tillögur um skipan skatta-
og útsvarsmála.
Samstarf
Strax og niðurstaða skattálagn-
ingarinnar var birt á s.l. sumri,
nánar tiltekið hinn 6. ágúst s.l.,
samþykkti stjórn Framsóknar-
flokksins svo hljóðandi ályktun:
„Vegna þess alvarlega vanda,
sem nú hefur skapazt eftir síðustu
álagningu skatta og útsvara, legg-
ur stjórn Framsóknarflokksins til
eftírfarandi:
1. að ríkisstjórnin gangist án
tafar fyrir skipun nefndar með
þátttöku allra þingflokka til þess
að gera nú þegar tillögur um end-
urskoðun þeirra opinberu gjalda
sem nú 'hafa verið lögð. og rétt-
mæta skipan skatta- og útsvars-
mála til frambúðar,
2. að ríkisstjórnin geri þær ráð-
stafanir ti) bráðabírgða að festa
innheimtu á verulegum hluta af
álögum, á meðan þessi endurskoð
un fer fram.“
í útvarpsþætti hinn 17. ágúst
s.l. kom fram, að fulltrúar allra
flokka væru orðnir sammála um
nauðsyn gagngerra breytinga á
þessum málum. Formaðtír Fram-
sóknarflokksins endurtók í þess-
um þætti tillögur framsóknar-
manna um skipun endurskoðunar
nefndar og sagði m.a.: „Ég tel, að
það væri hyggilegt af ríkisstjórn-
inní að taka tilboði okkar um sam
starf að athugun þéssara mála,
efna til nefndar með þátttöku
allra þingflokka, og að einmitt
þannig sé gott að taka fyrir vanda
söm verkefni, enda mikið af bví
gert áður fyrr.“
í framhaldi af þessu tilboði
framsóknarmanna um samvinnu
um lausn þessara mála er tillagan
hér flutt.
Síldarskýrsla L.Í.Ú.
Landssambands ísi útvegs-
manna um afla þeirra skipa, sem
bættu við sig afla í síðustu viku,
tll miðnættis 17. október 1964, á
síldarmiðunum fyrir Austfjörðum.
Akraborg, Akureyri 21.994
Arnar, Reykjavík 16.850
Ámi Magnús., Sandgerði 27.077
Ásbjöm. Reykjiw^k 23.485
Auðunn, Hafnasfirði 8.246
Bára, Fáskrúðs/irði 1.271
Bergur. Vestmannaeyjum 20.400
Bjarmi II. Dalvík 35.693
Björgvin, Dalvík 21.629
Eldey. Keflavík 20.205
Elliði, Sandgerði 20.401
Engey, Reykjavík, 22.841
Faxi, Hafnarfirði 34.515
Freyfaxi, Keflavík 5.766
Gjafar, Vestmannaeyjum 24.510
Grótta, Reykjavík, 35.882
Guðm. Péturs. Bolungarv. 20.487
Guðm. Þórðars. Reykjav 18.361
Guðrún, Hafnarfírði 19.679
Guðrún Þorkelsd., Eskit 9.657
Gullberg Seyyðisfirði 26.913
Gullfaxi Moskaimsta? 17 27fi
Gunnar, Reyðarfirði 24.293
Hafþór, Neskaupstað 13.047
Hannes Hafstein, Dalvík 34.316
Héðinn. Húsavík 22.906
Heimir, Stöðvarfirði 14.171
Hoffell, Fáskrúðsfirði 17.794
Hólmanes, Keflavík 16.543
Huginnll, Vestmannaeyj. 20.014
Ingiber Ólafssonll Njarðv 11.967
Ingvar Guðjóns., Hafnarí. 9.623
ísleifur IV Vestmannaeyj 18.786
Jón Kjartansson, Eskíf. 44.663
Jörundur II, Reykjavík 19.860
Jörundur III. Reykjavík 37.984
Loftur Baldvinsson Dalvík 31.774
Mánatindur. Djúpavogi 15.451
Margrét, Siglufirði 23.131
Náttfari, Húsavík 24.113
Oddgeir. Grenivík 24.213
Ólafur Tryggvas., Hornaí. 7.366
Óskar Halldórs., Reykjavík 13.925
Otur, Stykkishólmi 7.444
Pál) Pálsson, Sandgerði 9.979
Pétur Sigurðsson, Reykjav 18.627
Rifsnes, Reykjavik 15.974
Seley, Eskifirði 22.030
Siglfirðingur. Siglufirði 18.043
Framh á 23 síðu