Alþýðublaðið - 21.11.1954, Blaðsíða 7

Sunmidagur 21. nóvcmber 1954
ALI»?ÐUBLAr»*nfi
Samföl við erlendu gestina á Álþý& usambandsþinginu
nnar í náar
EINS OG ÁÐUE licfur vci-
ið skýrt frá hcr í híaðinu
sækja fjórir gestir frá verka-
lýössamböndum Norðurlanda
AlþýðusambandshingiS. Þess-
ir gestir eru: Konrad Nordahi,
forseti norska Alþýðusam-
bandsins, Kai Níssen, einn af
riturum danska sainbandsins,
Edvard Vilheímsson, fuíltrúi
frá sænska sambandinu og
. Gunnar Hendriksson, rit-
stjóri o-g þingmaður, frá
finnska Aí|iýðu.3ambandinu.
Tveir þessara féiaga: Nor-
j dahl og Nissen, hafa komið
hingað áður, hinn fyrríaldi á
, stríðsárunum sem fuEIírúi
. norsku stjórnarinnar í Lond-
on, og Nissen í haust á flokks
■ þing Alþýðúflokksins. Nissert
og Vilhelmsson komu hingað
á fímmtudagskvöld, en Noir-
dahl og Hendriksson hafa leg
ið veðurtepptir með flugvél-
inni Heklu í Stafangri frá því
á fimmtudag og þar til í gær
morgun.
Hér fara á eftir vi'ð'íöl við
þessa fjóra fé’aca um starf-
semi samhanda þeirra:
Konrad Nordahl.
EINN AF GESTUM ÞEIM
frá verkalýðshrey f i ngunni á
Norðurlöndum, sem sitja hér
alþýðusamibandsiþingið, er for-
seti norska alþýðusambands-
ins, Konrad Nordahl, eirin
reyndasti og kunnasti verka-
lýðsleiðtogi á Norðurlöndum.
Hann kom, ekki tii landsins
íyrr éri aðfaranótt laugar-
dagsins vegna tafar þeirrar, er
flugivél Loftleiða varð fyrir í
Stafarigriý éri' JStriri. dvelja hér
til miðK'ikudags. Konrad Nor-
dahl hefur einu sinni komið
hingað áður, en það yar á stríðs
. árunum, er haim dvaldi land-
flótta Jfc. Eondon, eijis og margir
aðrir norskir stj órnmálamerin.
Þá dvaldi hann hér ■ í hálfap,
mánuð, og hefur síðan fyígzt
af áhuga með, íslenzkum verka
lýðsmálum. .
; Alþýðriblaðið áttf strift sam-
íal við Konrad Nordahl á laug
ardagsmiorguninn . og spurði
hann nokkurra spu rriiriga um
vericálýðáhreyfínguna. í. Nor-
egi, en hann hefrir verið for-
seti alþýSusamibándsins . þar ó-
slitið frá 1939, en þar áður var
hann búinn að vera varafor-
seti þe?s í fimm ár. IJipplhaf!ega
var nann formaður járn- og
málmiðnaðarmannasambands-
ins, sém er stærsta verkalýðs-
samband landsins, og telur nú
um 53 000 meðlimi.
Konrad Nordahl sagði, að
norska verkalýðshreyfingin
hefði aldrei verið öflugri en nú
og lífsafkoma norskrar alþýðu
aldrai betri, enda er ekkert at-
vinnuleysi til í landinu og hef
ur raunar ekki verið eftir
stríðið. Á þessu ári urðu lít’ls-
háttar kauphækkanir, enda
hafði verðlag hæ.kkað töluvert
fvrri ihluta ársins, einkum á
’andbúnaðarvörum, en fy.cir
tveim mánuðum hefði vöru-
verðið aftur tekið að lækka.
Aðalvandamál almennings
eftir stríðið, sagði Konrad Nor-
dahl, að hefði verið húsnæðjs-
skorturinn, en siðan hefði
geysimikið vexið bvggt, svo að
segja mætti, að húsnæðisskort
ur væri nú úr sögunni, nema í
stærstu borgunum, 'Osló og
Björgvin, þar sem enn skorti
nokkuð á, að húsnæðisþörfinni
væri .fullnægt. En húsnæðis-
eklan væri meðal annars til-
finnanlegri af því, sagði. hann
ennfrem.ur, að ei^pmitt vesna
batnandi lífskjara gerði fóikið
nú meiri kr-öfur til stærra og
'ullkomnara húsnæðis en, áður.
í norska. alþýðusambandinu
eru nú samtals um 535 000 með
’imir í 240 verkalýðssambönd-
’tm, en •innan þessara sam-
handa eru um 5 000 einstök
•téttafélög. Stærsta verkalýðs-
=:amíbandi.ð er eins og áður seg
ir járn-, og málmiðnaða.rnianna
’amibandið, en önnur verka-
’ýðssambönd, sem telja yfir 50
húsund meðlimi, eru samband
byggingarmanna og bandalag
bæjarstarfsmanna, en í því eru
bæði almennir verkamenn, er
vinna í þjónustu bæjanna, svo
og skrifstofufólk. Fjórða
stærsta verkalýðssamibandið
eru siómannasamtökin með
um 40 000 manns. .
Alþýðusamlbandið norska er
nú 55 ára gamalt, sagði Kon-
rad Nordahl. Það var stofnað
1. aprlL 1899, en hefur vaxið
og eflzt ár frá ári síðan, ekki
sízt á árunum eftir styrjöldina
síðarf. Náin samvinna er milli
alþýðusamtbandsins og norska
Alþýðuflokksins og eru um
15% af meðlimum verkalýðs-
hre-fangariunaý flokkj.’bundin
í Alþýðuflokknum. Kommún-
istar eru gersamlega áhrifar
lausir í alþýðusambandinu
norska, sagði Konrad Nordahl,
og hafa einungis meirihluta og
stjórn í einu einasta verkalýðs-
samibandi; einu’ af því fámenn
asta. en það er samband tóbaks
gerðarmanna. sem telur um 12
hundruð manns.
, Hjá okkur er álþýðusam-
bandsþing aðeins haldið fjórða
hvert ár, og var síðasta þing
haldið 1953,1 <jg verður það
næsta því 1957, sagði Könrad
Nordahl að iokum.
:>**•» mm • •••••••«•■•»■••••»••••■•• ■• •.
sem dæirii, að allt frá Stofnuhj EDVARD VILHELMSSON
saméihuðu þjóðanna hefur | er fulltrúi sænska verkalýðs-
dansþá verkalýðshreyfingin átt ’ sambandsins á þingi Alþýðu-
fulltrúá í sendinefnd okkar a
allsherjarþingunum. Sama er
að segja um sendinefndir nokk-
þjóða, þar
sambandsins. Hann er einn af
riturum þess. Vilhelmsson er
hálffimmtugur ao aldri, upp-
alinn í æskulýðshreyfingxx
urra annarra pjoöa, par á
meðal. Nor$manna, en . Danir j jafnaðarmanna og lærði járri-
géta sariit talizt l forústuaðili á' iðn,, Harin kom til starfa x
þéssu sviði“. j Verkalýðssambandinu frá sam-
— Arás; borgaraflokkanna á bandi járriiðriaðarmanna, ent
dörisku jafnaðarmannastjórri- j það er öflugasta vérkalýðssam-
ina fyrir nokkrum vikum hef- band í Svíþjóð og þar með á
öllum Norðurlöndum.
Edvard Vilhelmsson skýritr
Kai Nissen.
ur mistekizt?
,;Sá stormur er liðinn hjá.
Borgaraflokkarnir ætluðú að ; svo frá, að í sænska samband-
hagnýta sér fjárhagserfiðleika, ’ inu séu 1.350.856 félagsmanna
sem Dariir ferigu ekki við1 og er það því stærsta félags-
~ ráoið, þar eð þeir orsökuðust, heild í landinu. í sambandinu
jaf utanlandsviðskiptunum. I eru 44 verkalýðssambönd, erx
' Jafnaðarmannastjói'nin fékk , innan þeirra 8902 verkalýðs-
KAI NISSEN ei'. gestur Al- þennari vanda í arf.frá fyrir-,félög. Stærsta fagsambandið er
þýðusambandsþingsins sem rennurum sínum, og svo var samband járniðnaðarmanna,
fulltrúi dörisku vérkalýðs- reynt að gera hana ábyrga. Sú eins og áður segir, og eru í
hreyfingarinnar. Alþýðubláðið tilrariri hefur mistekizt“. j því 227.953 félagsmenn. Næst
hefur átt stutt samtal við —- Danska verkalýðshreyf- er samband byggingaverka-
Nissen og inrit Hann helztu ingin er sterk og sameinuð? manna með 123.523 félags-
frétta. , j „Góðu heilli gætir einskis menn, samband bæjastarfs-
— Hvað eru margir félags- pólitísks klofnings í röðum manna með 98.444 félaga og
bundnir í donsku verkalýðs- okkar. Yfirgnæfandi meiri- samband verzlunarmanná með
hreyfingunni? hluti verkalýðsins i Danmörku 78.223 félagsmenn.
„Tala þeirra, sem eru skipu- ér þeirrar skoðunar, að sam-l Kaupgjald er yfirleitt gott í
lagsbundnir : þátttakendur gtarf alþýðusamtakanna og Al- Svíþjóð og fengu verkarnenn
innan danska Alþýðusam- þýðuflokksins sé sjálfsagður
bandsins, er um 7ÓÓ þúsundir. hlutur. Kommúnistar höfðu
Með öðrum orðum er einn af nokkur ítök meðal danskra
hverjum þremur Dönum eldri verkamanna fyrst eftir stríð,
en 18 ara félagi í .verkalýðs- en þau eru nú orðin hverf-
hreyfingunni. Innan danska andi. Verkalýðshreyfingin í
Alþýðusambandsins eru 71 Danmörku hefur komizt hjá
landssamband sérstakra þeim örlögúm að eyða kröftum
starfsgreina/ Fjölmennast sínum í innbyrðis deilur. Hún
þeirra er landssamband dag- er einhuga og samtaka, og þess
launamanna,: sem telur 100 vegna er hún sterk.“
þúsundir innan vébanda sinna. j Þetta er í annað sinn í ár.
— Hvel eru helztu kröfu- sem jraj Nissen kemur hingað
mal dönsku verkalyðshreyf- til landSj því ag hann var full-
mgarmnar i dag. trúi danska Alþýouflokksins á
„Við stefnum að því að fá frngi Alþýðuflokksins í haust
vinnutímann styttan. Sérstök -iann Isstur þess getið, að hon-
nefnd, skipuð fulltrúum verka- v‘m myndi kært að koma hingac
lýðshreyfingarinnar, vinnu- til lenSri dvalar að sumarlagi,
veitenda og ríkisstjórnarinnar, IG1'ðast um landið og kynnast
hefur fjallað um það mál og Þjóðinni og íslenzkri náttúru,
komizt að þeirri niðurstöðu, Iserrl orkar á hann eins og
að framleiðsluaukningin. ævintýri.
undanfarin ár geri það mögu- Kai Nissen fæddist í Út-
legt að stytta vinnutímann. hverfi Kaupmannahafnar 1915.
Framleiðslan hefur aukizt svo Hann nam verzlunarfræði og
að segja á öllum sviðum, og starfaði síðán sem banka-
su staðreynd vitnar um starfs- maSur um fimmtán ára skeið
gleði og þrótt alþýðunnar. á Jótlandi, Fjóni og Borg-
Ennfremur berjumst við fyrir undarhólmi. Nissen varð
tveimur stórmálum á lög- starfsmaður landssambands
gjafarsviðinu að frumkvæði yérzluriái-manna í Danmörku
Alþýðuflokksins. Þau eru ný 1946, en réðist 1950 í þjqnustú
og réttlátari skattalög og eftir-' danska;'Áft)ýðwsambanclSÍns.;0g:
laun Öl'lum til handau. á jafnfránlt sáeti í miðstjórri
' — Hvað hefur merkast þess. Hanri tók mikinn þátt i
áunnizt í kjar^baráttunní ,starfi ungra jafnaðarmanna í
undanfárin ár? ^ “ Danmörku óg hefur látið
»Við höfuni fengið þriggja bæjarmál til sín taka síðan
vikna orlof fyrir alla verká- stríði laufc. Kai Nisscn er
menn M- Danmörku. Fyrst (j^gsti ^tjómarmaðurinn :. í
vannst þessi sigur í samning- . iniðs{jÓrn danska Alþýðusam-
um milli verkalýðssamtak-. bandsins_ Haim befur verið
anna og atvinnurekenda, en^Utrúi þess á mörgum alþjóð-
síðan var þriggja vikna orlofið ]egum ráðstefnum og þingum
lögfest1952. Lífskjörin eru 0g átt sæti £ sendinéfnd Dana
sæínilega örugg, enda kaup-;á allsherjarþingi sameinuðu
! verk, sem ekki hafa verið •
j ' sótt úr innrömmun.
• '• ■' ■' ■
iRammagerðin !
I : ,/.%■;*
) ■: Haínarstræti 17. ,
gjald og verðlag í tengslum. yþ|óSanna.
Þeirri skipan var komið á fyrir , i
stríð, og hún hefur reynzt
mjög þýðingarmikil ráðstöfun.
Annars hefur dýrtíð lítið auk-
izt í Danmörku upp á síð- c
kastið, og tengsli kaupgjalds- ^
ins og verðlagsins eiga ríkan C if C 1S M t\n
þátt i að harala á móti verð- \ «' T U lTl Uy í\.
bólgunni”. ( $
■ rf': ;?;■ vu ^ Samkoma í kvöld kl. 8.30. \
— Banska verkalýðshreyf- fjj ^„ .v „riiri 1 S
ingin má sín mikils.4 alþjóð- ;j (ij ”
légu samstarfi?
, „Já, henni þeíur tékizC að : j\ij
trieysta áhrif síír rit á við eins j Allir >Velkomhir.
og heima fyrir, Þess má geta - '
Sjéra.;’E,íiðrik Friðriksson í
Dr. theol taíar.
Edvard Vilhelmsson.
kauphækkanir á síðastliðnu
ári sem námu 2,8 af hundraði.
Atvinnuástandið er nokkurn-
veginn öruggt, en þó er at-
vinnuleysi í Svíþjóð ög óx það
á síðastliðnu ári, miðað við
áður um 2,8 af hundraði.
Yfirleitt má ségja að kjör
alþýðu í Svíþjóð séu sæmileg
— og þó er lángt frá því að
verkálýðssamtökin unni' sér
hvíldar, því að stöðugt kallar
að að bæta kjörin, ekki áðeins
’í kaupgjaldsmálurium héldur
og í þjóðfélagsmálunum og
taka tryggingarnar til dæmis
stöðugt frámförum, en þær eru
nú oi’ðnar einar þær fullkomn-
ustu í heimi.
Verkalýðssambandjð styður
ög Álþýðúflokkinn af ráðúm
og dáð, styrkir kosningasjóði
hans óg blöð fjárhagslega, enda
líta sænskir verkafnenn svo á
að í rauri og veru séu verka-
lýðssambandið og’ Alþýðu-
flokkurinn eitt og hið sama og
vei'kalýðurinn ,geti án hvor-
ugrá þessara sanitaka verið,
þau séu aðeins vopri í hendi
hans bæði til sóknar og varnar.
Þá á verkalýðssambandið og
rekur tvo stóra skóla, Brunns-
vik-skólann og Ranö-skólann,
en hann var tekinn til afnota
árið 1952 og er miklu stærri
en Brunnsvik-skólinn. I þess-
um skólum læra æskumenn og
konur margskonar nauðsynleg-
ar námsgreinar og er -stefnt að
því, að námið sé þannig, að
__.... ,; __Framhald.á.8. síðu.