Vísir - 24.12.1926, Side 7

VlSIH
/ólanóttin.
Ennþá svifa yfir fold og sænum
englar þínir, Rristur, hægt og rótt,
og oss heyrist hvíslað vera í blænum,
hve þitt riki er voldugt, — þessa nótt!
pað er eins og óljóst flestir skilji
eitthvert brot af timans mikla söng:
Kærleiksfórn og dáð er Drottins vilji,
dýpsta spekin, leið úr hverri þröng!
Kærleikslindir leysið þið úr dróma,
ljúfu jól, og rjúfið klakans bönd.
Innst í sáliun khð og klukknahljóma,
Kristur, vakið fær þin bróðurhönd.
Burt úr hug þú hrekur kaldan efa,
hátign birtir okkur sannleikans:
Fylhng lifsins felst i því: að gef a,
fórna sér á altar’ kærleikans.
Nú er eins og hljóður hörpusláttur,
himinfagur, líði um kaldan svörð.
Og ég skil, að þessi mildi máttur
mestur reynist, bæði á himni og jörð.
Helga nótt, eg hallast þér að barmi,
hníg í faðm þinn, dægurglaumi frá
lyftu mér og loka minum hvarmi.
Leyfðu mér í draumi Krist að sjá!
Gretar Fells.
G
óska öllum
LEÐILEGRA UÓLA
GLEÐILEGRA JÓLA
óskar öllum viSskijtaú'mum sínum
Verslunin Vísir.
GLEÐILEGRA JÓLA
óska eg öllum mínum viðskiftamörmum.
O. EUingsen.
GLEÐILEGRA JÓLA
óska eg öllum minum mörgu viSskiftavinum.
GuSm. B. Vikar.
talinn harödrægastur og ágengast-
ur allra fasteignabraskara þar um
slóSir, og er þá mikið sagt. Menn
sögðu, að hann hefði steinhjarta,
en enginn vissi, að allan lífsferil
sin miöaði hann við lítið, fátæk-
legt lyngjólatré, x torfkofa norður
á íslandi. — Þa'S var leyndarmál
þans.
Svo dó móðir hans, og öþolin-
mæði hans jókst enn.
Honum haf'ði ekki farið eins og
flestunx innflytjendum í Canada.
Þeir eru orðnir þarlendir menn
áður en varir. Þeir eiga þarlendar
konur og þarlend börn. En hann
hafði enga konu eignast, og hann
hafði ekki haft önnur mök við
landsmenn en þau, sem þurfti til
að geta grætt á þeim. Hann hafði
aldrei verið búsettur í landinu,
heldur aðeins gestur, þvi hann
hafði alt af verið á leið til Reykja-
víkur, siðan „Laura“ gamla flutti
hann þaðan fyrir 25 árum.
Og nú fyrir nokkrum vikum
hafði hann selt alt, sem hann áttí
í Vesturheimi, og var á leið til
íslands, með miljóna-bankabók í
vasanum og óþolinmóðari en
ixokkuru sinni áður. —
Það var á aðfangadag jóla,
•nokkru fyrir hádegi. „Gullfoss“
var að sigla inn á milli eyja.
Á efra þilfari stóð Eirikur E.
Harold fasteignasali frá Saska-
toon, og starði inn yfir bæinn.
Hann var fölur i framan, og beit
á vörina. Það lýsti óþölinmæði og
angist af svipnum.
„Eins getur það auðvitað ekki
verið, eftir öll þessi ár. Alt breyt-
ist! Ætlti það beri ekki minna á
því, þegar eg kem á land?“ hugs-
aði hann.
Hann stóð altaf i sömu spor-
um, meðan skipið var að renna
sér inn í höfnina, og hann leit
þungbúinn á öll mannvirkin. Hon-
um hraut ekki orð af vörum nema
einu sinni. Hann spurði mann, sem
stóð við hliðina á honum,. hvar
batteríið væri. Og þegar honum
var ansað, að búið væri að brjóta
það niður, fölnaði hann enn meir
og beit enn fastar á vörína.
Svo rann skipið upp að hafnar-
bakkanum.
Hann vissi 'það vél, að enginn
myndi taka á móti honum, — taka
á móti honum með opnum örmum,
eins og tekið er á móti þeim, sem
kernur heim úr langferð. Og þó
voru það vonbrigði fyrir hann,
þegar enginn beiö hans, nema
strákur með gullborðalagða húfu
með nafninu „Hótel ísland“, á.
„Liftboy, — „lyftivélarstrákur",
hugsaði Mr. Harold.
Strákurinn draslaði föggum
hans á land, og lét þau í bifreið-
ina.
„Rafmagn og bifreiðar," taut-
aði Mr. Harold. Hann hugsaði
með barnslegri gleði til steinolíu-
ljóskeranna og götuforarinnar frá
æskudögunum.
Og þegar hann leit af hafnar-
bakkanum niður á steinbryggjuna
— „nýju bryggjuna“, sem þegar
hann var strákur, hafði verið höf-
uðprýði hafnarinnar, þar sem hann
svo oft hafði veitt marhnúta og
kola, fyltist hann sömu angistinni
eins og þegar hann stóð á þilfari
skipsins og leit á höfniná. Nú var
„nýja bryggjan“ gamall, brunninn
og brotinn jaxl, í rrngurn og
hcaustum tanngarði.
Þegar hann var búinn að ko'ma
sér fyrir á gistihúsinu, gekk hann
út í bæinn, — áleiðis inn í Skugga-
hverfi. Iíann var orðinn úi'kula
vonar um að sjá nokkurn tíma
gamla lyngtréð aftur. En hann
fór af því, að vonin var ekki dá-
in, þó að hún væri í andarslitrun-
um.
Hann gekk um Austurstræti.
Það var steinlagt endanna á milli.
„Pollarnir — gömlu pollarnir?“
söng í höfðinu á lionum. En þeir
voru allir horfnir. Prúðbúið fólk,
eins og í öllum öðrum borgum,
hraðaði sér um göturnar, hlaðið
bögglum. Hann leit á fótabúnað-
inn. Hann sá enga íslenska skó,
og varla nokkur stúlka var á
peysufötum. Sama glysið eins og
í öðrum borgum var hlaðið upp
fyrir innan stóra spegilglers-búð-
arglugga, og ginti peningana upp
úr jólapyngjum fólksins. Var hann
]xá ekki korninn heim? Hann fór
að efast um það.
Hann var óþolinmóður. Hann
hraðaði sér inn í Skuggahverfið.
Skyldi þar ekki alt vera með kyrr-
um kjörum? Hann hrökk saman,
við tilhugsunina um að þar gæti
verið orðið umbreytt. Það var orð-
ið seinasta vígið hans, sem von-
brigðuninn enn ekki hafði tekist
að vinna. Honum hafði ekki fyr
dottið það í hug, að bærinn henn-
ar móður hans gæti verið breytt-
ur eða jafnvel horfinn. Honum
sortnaði fyrir augum við tilhugs-
unina. — —
Hann nálgaðist gamla bæinn.
Hann sá í rökkrinu grilla i þri-
lyft steinhús. Óttiixn og efinn voru
löngu búnir að heltaka hann, þeg-
ar hann kom að stæði bæjarins.
— Steinhúsið stóð þar, sem gamli
bærinn hafði staðið. —
Þó að hann hefði séð bæinn
verða uppnuminn, og nýja, stóra
steinhúsið koma niður úr skýjun-
um i hans stað, með einni svipan,
hefði hann ekki geta.ð orðið steini
lostnari. Hann vissi ekkert hvað-
an á sig stóð veðrið. En það sá
hann þó, að takmarkið, sem hann
hafði verið að keppa að í öll þessi
ár, var ekki til lengur. Hann hafði
verið að sælast eftir skugga, —
Ijósin á lyngtrénu hans voru löngu,
löngu sloknuð, en glampinn af
þeim hafði blindað hann fram á
þessa stund.
Hann gekk í áttina til gistihúss-
ins. Hann hugsaði ekkert. Hann
slangraði þetta hálfgert milli
svefns og vöku. .
Hann var lengi á leiðinni. Þeg-
ar hann gekk inn í forstofuna, sá
hann inn í opinn veitingasalinn.
Hann eins og rankaði þá við
sér alt í einu. Hann rétti úr sér,
beit á vörina, gekk inn og settist
við borð, og þjónninn kom til
hans.
„Færið þér mér hangikjöt,“
sagði Eiríkur.
„Hangikjöt er ekki til, en gæsa-
steik,“ ansaði þjóninn, hann var
mannþekkjari og gat lesjð pen-
ingabudduna út úr andlitsfalli
gestanna.
Eiríkur bognaði í herðunum,
það var eins og hann slokknaði
út af. „Færið þér mér þá það,“
sagði hann viðutan.
Harm sat hreyfingarlaus. Hann
tók ekki eftir neinu í kring um
sig. Og hann heyrði ekki hið glað-
væra gaspur í vinnustúlkunum, við
afgreiðsluborðið.
Það leið stundarkorn, þá gall
önnur þeiri-a alt í einu við: „Já,
Gunna mín, bamið vex en brókin
ckki.“ i i r | W
Hann hrökk upp, þegar hann
heyrði þennan ófágaða alþýðu:
málshátt. Og hann fór að stagast
á honum, eins og menn gera með
orð; sem haft hafa áhrif á menn.
Þjónninn kom með gæsasteik-
ina. Mr. Harold leit ekki á hana,
„Hvar býr kirkjugarðsvörðurinn
og hvað skulda eg,“ spurði hann.
Þjónninn ansaði báðum spurn-
ingunx hissa. Mr. Harold lagði
lnindrað króna seðil á borðið. „Það
stendur heima,“ sagði hann, stóð
upp og fór.
„Barnið vex en brókin ekki,“
tautaði hann, jafnt og þétt, og
áður en hann varði, var hann bú-
inn að hafa endaskifti á máltæk-
inu: „Brókin vex en bai-nið ekki“.
Hann sá nú alt líf sitt, eins og
í lófa sér. Hann hafði miðað það
og þroska þess við flikur, sem
löngu voru stækkaðar og breyttar,
án þess að hann vissi eða sæi.
Reykjavík var orðinn annar bær,
og þessi bær var honum allsendis
ókunnugur. Þar var ekki jarðveg-
ur fyrir hann. Vestanhafs hafði
hann ekki fest rætur, því hugur
hans dvaldi í boi-ginni horfnu, með
steinolíutýrunum og forugu göt-
unum, — dvaldi í bænum hrörlega,
við lítið, fátæklegt lyngjólatré. Nú
sá hann það, að hann var rótlaus
og liafði verið, síðan „Laura“
forðum' bar hann út úr Reykja-
víkurhöfn. Það var ekki annað
samband milli heimsins og hans
en sparisjóðsbók með miklu meiru
af peningum en hann gat torgað,
Og hann öfundaði nú föður sinn
sáluga af því, að hafa verið á
skútunni vátrygðu.
Kirkjugarðsvörðurinn gat ekki
sagt Mr. Harold hvar leiði móður
hans væri.
Hann beit á vörina, því hann
var óþolinmóður, og gekk suður
að kirkjugarði. Hann var lokaður
og Eiríkur stökk yfir girðinguna.
Hann leit varla á ítölsku mar-
maraminnisvarðana; þeir voru
ekki kunningjar hans.
Hann gekk lengi um garðinn,
og loks staðnæmdist hann við hné-
háa þúfu. Svona höfðu leiðin ver-
ið áður en borgin hvarf.
Hann settist á leiðið í hálfgerðri
leiðslu. Honum fanst hann finna
jólamatar-ilminn gamla, frá hlóð-
um móður sinnar, og honum sýnd-
ist hann sjá lyngjólatréð og ís-
lensku ullarsokkana undir. Og
hann varð óþolinmóður.
Svo tók hann upp úr vasa sín-
um skammbyssu. Hún hafði fylgt
honum í öllum svaðilförunum í
Klondyke.
Hann grúfði sig ofan að leiðinu.
Alt í einu heyrðust skærar
barnsraddir úr fjarska syngja jóla-
sálminn gamla:
Heims um ból, helg eru jól,
signuð mær son guðs ól.
Skammbyssan féll úr máttvana
hendi Mr. Harolds niður á gadd-
freðinn svörðinn, og tárin tóku að
renna ofan kinnar hans, og það
setti að honum óstöðvandi ekka,
— barnsekka.
Alt i einu byrjaði að snjóa. Það
gerði skæðadrífu. Snjóflyksurnar
féllu niður eins og dúnn í logni.
Svo breiddi jólanóttin rósemis-
blæju sína yfir óþolinmæði Eiríks
E. Harold, fasteignasala frá Sas-
katoon, Saskatchewan, Canada, en
Eiríkur litli Eiríksson, umkomu-
leysinginn úr Skuggahverfinu,
grét aftur fögrum tárum við barm
móður sinnar.
— — Það var nóttin helga.