Vísir - 20.08.1946, Page 4
'4
V I S I R
Þriðjudaginn 20. ágúst 1946
VÍSIR
DAGBLAÐ
Utgefandi:
BLAÐAUTGÁFAN VlSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 1660 (fimm línur).
Verð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 40 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Efndir og hagsmonir.
rorsætisráðherra hefur oftar en einu sinni
lýst yfir því, áð hann myndi þegar er
færi gæfist, taka upp umræður varðandi lausn
hersetunnar í landinu á þeim grundvelli að
herverndarsamningurinn frá árinu 1941 hel'ði
ekki aðeins upphaf, heldur og eðlilegan endi.
Síðast mun ráðherrann hafa gefið slíka yfir-
lýsingir við umræðurnar um umsókn íslands
um upptöku i bandalag hinna sameinuðu
])jóða. Alþingi tók þá yfirlýsingu góða og
gilda, sem fyllilega er eðlilegt.
Fyrir nokkru muu hafa komið hingað til
lands erindreki frá Bandaríkjunum, sem hef-
ur Norðurlandamál með höndum í utanríkis-
ráðuneytinu. I starfi sínu hefur einmitt þessi
jnaður sýnt okkur Islendingum sérstaka vin-
semd og lilutast til um viðunandi lausn ýmsra
þeirra vandamála, sem mest hafa okkur mætt
nú á styrjaldarárunum. Menn skyldu ætla,
að þjóðin fagnaði komu slíks manns og leil-
aðist við að sýna honum l'yllstu vinsemd. Af
alkunnri smekkvísi vissu kommúnistar þó
hvað við átli, og hófu beinar árásir á þennan
erindreka á svo ósvífinn hátt að þess munu
engin dæmi með siðuðum þjóðum. Árásar-
efnið er ])ó ekki annað, en að hann hafj átl tal
við nokkura menn og þá sennilega ekki komm-
únista. Um viðræðuefnið er kommúnistum
væntánlega ókunnugt, en geta sér til að það
muni hafa verið herstöðvarmálið.
Segjum svo að það hafi verið rétt, að hinp
erlendi erindreki hafi átt viðræður við forsæt-
isráðherra um herstöðvarmálið, en hvað ætti
þá að vera við slíkt að atliuga frá sjónarhól
þjóðarinnar allrar og þá jafnvel einnig
kommúnista? Hér væri þá ekki annað að ske,
en einmitt það, sem forsætisráðhcrrann hefur
gefið fyrirheit um. Til þess að leysa herstöðva-
málið og binda endi á liersetu hér á landi,
]>arf væntanlega vinsamlegar viðræður fyrst
og fremst. 'Slík lausn getur ekki gengið al-
gjörlega þegjandi og hljóðalaust fyrir sig, cins
Þekktur jöklarannsóknari
kominn til Islands.
Vinnur að undirbúningi aiþjóða-
ðeiðangurs hingað.
Prófessor Hans Ahlman,
hinn þekkti landafræði- og
jökla-rannsóknari er nýkom-
inn hingað til íslands. Hann
kom hér síðast árið 1936.
Báist hann mjög að hinum
miklu framförum sem orðið
hafa á öllum sviðum hér.
Blaðamenn áttu tal við
próf. Alilman í morgun og
sagði hann þeim þá margt
merkilegt um rannsóknir
sínar á jöklum og jarðmynd-
unum.
'Próf. Ahhnan hefirvíða'far-
ið með rannsóknarleiðöngr-
um. Hann hefir lagt sérstaka
stund á jöklarannsóknir og
landa. Meðal annars hefir
hann rannsakað jöklana á Is-
landi, Grænlandi og við
norska hafið. Einnig hefir
Iiann farið rannsóknarleið-
angra til Lapplands og
Svalbarða og viðar. Þeg-
ar hann kom liingað
árið 1936 fór hann í rann-
sóknarleiðangur lil Vatna-
jökuls og annarra jökla þar i
grenndinni.
Hann er þeirrar skoðun-
ar, að lega íslands sé þannig,
að hér heri að setja upp mið-
stöð jarðfræði- og jöklarann-
sókna og vinnur Iiann nú öt-
ullega að því, að undirbúa al-
þjóðaleiðangur lil Islands,
þar sem Svíþjóð og Noregur
hafa forusluna. Ileimsókn
lians IiingaS er liður í undir-
búningi þess væntanlega leið-
angu rs.
Próf. Ahlman er þeirrar
skoðunar, að ísland sé ó-
þrjótandi rannsóknarefni
jarðfræðinga og telur ekki
efa á, að hér muni verða
miklar framfarir á sviði
jar'ðfræðinnar á komandi ár-
um, ekki sízt fyrir þá sök, að
islenzkir jarðfræðingar séu
svo vel að sér um þessi má.l,
að þeir geti á eigin spýtur
annast rannsóknirnar.
Prófessorinn hefir ferðazt
mikið um landið þessa fjóra
daga, sem hann hefir dvalið
Iiér. M. a. hefir liann flogið
yfir Vatnajökul til Horna-
fjarðar. ' Einnig hefir liann
farið til Þórsmerkur og skoð-
að fornrúslirnar þar og i dag
mun liann fara lil Siglufjarð-
ar. Hann fer aftur tif Sví-
þjóðar á föstudag.
Sorgarsfjéri
sæmdur
riddarakrossi.
Síðastl. sunnudag sæmdi
forsrti ístands borgarstjór-
ann í Bcykjavik, Bjarna
Benediktsson, riddardtirossi
íslenzku fálkaorðunnar.
Bjarni Benediktsson liefir
verið borgarstjóri í Reykja-
vik síðan árið 1940, og átt
miklu vinsældum að fagna
i því starfi. Hafa líka i hans
embættistið verið unnár
margar stórmerkar og gagn-
legar framkvæmdir. Bjarni
liefir einnig látið þjóðmál
mjög til sín taka og verið
alþm. síðan 1942. Einnig hef-
ir Iiann unnið í þágu is-
lenzkrar lögfræði og var á
tímabil prófessor við Há-
skóla íslands.
Einai*
M.B*Isíjáiassoit
syaigifiF
4i ii u a <1 kvéisi.
og kommúnistum ætti að vera kunnugt, sem
hafa fengið öll flón landsins lil að æpa i ein-
um kór um þetta málefni með órökstuddum t
<Iylgjum og svivirðingum, og cr þá ekki for-
dæmanlegt þótt rödd skynseminnar láti einn-
ig til sín heyra um málið í viðræðum við
vinsamlega erlenda erindreka?
0(íu íil a rí m óti J:
Priðja isiíiSeré
leikiia í elag
Skrif Þjóðviljans eru þjóðhættuleg og brjál-
æðiskennd. Þau mótast ekki af umhyggju fyr-
ir íslenzku þjóðinni. Blaðið er handbendi
komnuinistaflokksins sem alþjóðaflokks, en
ekki íslenzku deildarinnar út af fyrir sig, svo
sem öll fréttaþjónusta blaðsins og öll skrif
hera ljósan vott um. Þegar blaðið þykist berj-
ast fyrir íslenzkum sjálfstæðismálum, mótast
sú barátta af erindisrekstri fyrir erlenda
hagsmuni, og hefur slíkur tvískinningur
uldrei þótt aðalseinkenni i íslenzku þjóðlífi.
Þeim mun fráleitari eru skrif blaðsins, sem
tveir ráðherrar kommúnistaflokksins ættu að
gcta staðið nokkuð dyggilega á verðinum i
sjálfstæðismálinu, ef hugur fylgdi máli. Hitt
er aftur Ijóst, að ágreiningur kann að vera
innan rikisstjórnarinnar um ráðstöfun flug-
vallarins, hvort honum eigi að ráðstafa til
austurs eða vesturs, við að ciga hann sjálfir
eða afnema hann með öllu. Kommúnistar
hafa þar hagsmuna að gæta, - en ekki is-
lenzkra hagsmuna.
eða á mnrgMit.
Tveim fijrstu umferðun-
um í keppninni um olíubik-
arinn í golfleik, er nú lokið.
A laugardag fór fram und-
irbúningskeppnin, og tóku
þátt í lienni 24 keppcndur.
Að lienni lokinni, voru 16
eftir. Þeir kepptu á sunnu-
dag og mánudag, og eru nú
þessir 8 menn eftir í keppn-
inni: Magnús Víglundsson,
Eiríkur BáÍdvinsson, Brynj-
ólfur Magnússon, Frímann
Ólafsson, Gunnar Ásgeirs-
son, Daníel Fjeldsted, Ilall-
dór Magnússon og Ólafur
Gíslason.
Menn þessir keppa í dag
eða á morgun, og eru þá
tvær úmferðir í keppninni
eftir.
Einar Kristjánsson, óperu-
söngvari, efnir til fjórðu
söngskemmtunarinnar í
Gamla Bíó annað kvöld kl.
7,15. —
Siðast söng Einar í gær-
kvöldi fyrir fullu húsi áhevr-
emia og við framúrskarandi
góðar undirtektir áheyrenda.
— Undirleik á söngskemmt-
unum hjá söngvaranum ann-
ast dr. V. Urbantschilsch.
SuBidhél! á
Seyðlsfiréio
Fgrir rúmu ári var hafin
bygging sundhallar á Seijðis-
firði, og er því vcrki senn
lokið.
Sundhöll þcssi verður
gerð eins fullkomin og að-
stæður leyfa. Verður laugin
sjálf 12.5x8 m., en dýptin
verðúr frá 90 cm. til 2 m.
Sundhöllin er enn ckki það
langt komin, að hún geti tek-
ið til starfa.
uð tíðari löstur meðal íslendinga
en annara þjóða, en það cr óstundvísi. Sjaldan
mælir niaður sér mót við annan svo, að annar-
hvor. eða báðir konii ekki síðar en ákveðið var.
Sania er einnig liægt að segja um starfsmenn
í hverju sem er. Ákvarðaður vinnutinii virðist
ekki lengur vera neitt aðalatiði, t. d. má það
heita tilviljun, að skrifstofur séu oþnaðar á
þeirri mimitu, sem auglýst cr. Og finnanleg eru
dæmi þess, að fyrsti maðurinn hafi mætt til
vinnu sinnar á eina rikisskrifstofuna hálfri klst.
cftir að vinna átti að hefjast.' Þessi óstundvísi
var ekki alrnenn fyrir hernámsárin, en nú á
timum velgengninnar hefir margt óþarft og ó-
smekklegt rekið upp kollinn.
*
Vinna fvrr Svo mátti segja, að stundvisi og
og nú. vinnubrögð væru í bezta lagi hjá
verkamönnum og öðrum launastétt-
um áður. Iín eftirspurnin eftir vinnuafla og
stjórnleysi brctavinnuáranna liafði ekki góð á-
hrif í för með sér. Til dæmis er ekki fátítt að
sjá menn, sein eiga að vera í vinnu, liggja fram
á verkfærin í samræðum eða þá að þeir hvíla
sin iúnu bein og sitja. Það er langt á milli
þeirra öfga, að vcrkamaðurinn megi ekki líta
upp, eins og það er kallað, og þess, að liann
hangi og slóri cftir því að vinnutíminn sé á
enda. Verkamennirnir verða að vera sér ]>ess
meðvitandi, að þcir verða að gera kröfur til
sjálfs sín cins og annarra, og að þeir geta ekki
til lengdar gert kröfur inn launahækkanir og
styttrj vinnutíma, nema þess sé gætt, að maður-
inn vinni þann tíma sem liann tekur kaup fyrir.
Og stundvisi verkamanna virðist lika vera að
' taka einhverjum hrcytingum'til hins vcrra. En
! vonandí eru ekki eins niikil brögð að þessu,
eins og i fljótu bragði virðist.
*
Af gamla Samfara Stundvisi fer oft orðheldni
skólanum. og annað, sem ómetanlegt er i fari
hvers manns. En liarla kostarýr virð-
ist sá þjónn vera, — hvað svo sem honum er
ætlað að vinna, — sem er óstundvís, óorðheld-
inn og hyskinn við starfiö. Þessi er af gamla
skólanum, segja margir um þá, sem stunda vinnu
sína með kostgæfni. En með þvi að kalla þenn-
an eða binn af gamla skólanum, er átt við
það, að hann hafi lært að vinna fyrir 30—40
árum. Þá hafði fólkið styttri hvíldir .og færri
tækifæri til að afla sér menntunar, livort sem
iuin var bóklega eða verkleg. Er-þá ekki hendi
næst, fyrir þá kynslóð, sem á að tak við af
þeirri göndu, að sýna, að iuin kunni að þola
góða daga, og að það þurfi ekki skprt og hörku
til þess að gera menn að trúum og vandvirkum
mönnum.
*
Trúir menn. Gamli maðurinn, sem er vörður á
Arnarhólstúninu, er auðsjáanlega
af gamla skólanum. Hcfir hann þó minni skil-
yrði en margur annar til þess starfa, þar sem
hann er stór bagaður. En það lætur lianii ekki
á vsig fá og gerir Arnarhól að góðum hvíldar-
stað fyrir Reykvíkinga. Sama er að segja um
riljómskálagarðinn; eg Iiekl að vörður hans sé
nú kominn fast að áttræðu. Eg vil ekki gera
lítið úr þ'eirri kynslóð, sem -nú er að vaxa úr
grasi, en sanit mega þeir, sem við taka af þess-
um mönnum vera í meira lagi árvakrir og
samvizkusaniir, ef þeir ætla að_ taka fyrirrenn-
urum sínum fram i þeim efnum.
Þess er að vænta, þólt hyskni í starfi og ó-
stundvísi sé með mesta móti nú, að þetta sé
aðeins stundarl'yrirbrigði, er eigi eftir að hverfa.
Engin ]>jóð á sér franitið, nema þcgnar henn-
ar sýni kostgæfni og ástundun í hvívetna. Æska
landsins getur þess vegna tekið sér liðnar kyn-
sló'ðir lil fyrirmyndar.