Vísir - 22.02.1949, Blaðsíða 3
Þriðjudaginn 22. febrúar 1949
vrsiR
3
WINSTON S. CHURCHILL
Gorf skipað að flytja á brott
herinenn og mögulegf
B. GREIN
eins marga
þætti.
M&ig/íEr getast mpp9 em
Mretaz* hrinda saemi
heifftawlegutn áwásum
Klukkan eitt eftir hádegi þ. 27. maí sendi hermála-
ráðuneytið Gort skeyti, þar sem honum var skýrt svo
frá, að starf hans framvegis verði „að flytja á brott
eins mikið lið og unnt er.“ Reynaud hafði verið skýrt
frá þessu daginn áður. Það var vitanlega vafasamt,
hvort honum tækizt að flylja liðið á brott.
Spurningin, hvort við mundum geta staðið einir, sem
eg hafði beðið Chamberlain að ka'nna með öðrum ráð-
lierrum tíu dögum áður, var nú formlega lögð fyrir mig
ai' hernaðarráðgjöfum, olckar. Eg samdi álitsgerð, sem gaf
að vísu í skyn, að hverju stefna bæri, en heimilaði þó for-
mönnum herforingjaráðanna að láta í ljós skoðanir sinar.
Eg vissi fyrir fram, að þeir voru staðráðnir, en það er
betra að hafa slíkar áicvarðanir skriflegar.
Eg vildi einnig geta fullvisað þingið, um að ákvörðun
okkar nyti stuðnings menntaðra hermanna. Hér er hún á-
samt svarinu:
Vér höfum endurskoðað skýrslu okkar um „Hernaðar-
stefnu Breta undir vissum kringumstæðum4' og ljósi
þeirrar álitsgerðar, sem í'orsælisráðlierrann hefir lagt fyr-
i'yrir okkur.
l'ari svo, að Frakkar geti ekki haidið baráttunni áfram
og verði hlutlausir, en Þjóðverjar lialdi núverándi aðstöðu
og helgiski heriim verði neyddur til uppgjafar eftir að hafa
hjálpað brezka hernum að komast til strandar; fari svo
að Bretum verði boðnir skilmálar, sem niundu gera ,þá
varnarlausa gagnvart Þjóðverjum með afvopnun, uppgjöf
flotabækistöðva á Orkneyjum o. s. frv., liverjar eru þá
horfurnar á því að vér getum haldið baráttunni áfram einir
gegn Þjóðverjum og e. 1. v. Itölum?
Geta flotinn og flugherinn gert sér sæmilegar vonir um
að hrinda alvarlegri innrás og geta liersveitirna á þessari
eyju sigrazt á innrásarsveitum úr lofti, sem vart mundu
í vera fleiri en 10.000 menn, þegar [>ess er gætt að lang-
varandi mótspyrna Breta gæti reynzt Þjóðverjum mjög
hætluleg, er þeir þurfa jafnframt að halda miklum hluta
Evrdpu í ánauð?
Hægl að afstýra innrás.
2. Niðurstöður vorar koma fram í næ’stu málgreinum.
3. Meðan fluglier vor er til, æt'ti floti vor og flugher í
sameiningu að geía komið i veg fyrir alvarlega innrásar-
lilraun Þjóðverja af sjó.
!• Ef Þjóðverjar næð-u algerum yfirráðum i lofti, þá
teljum vér, að flotinn geti komið i veg fyrir innrás um
in-íð, en ekþi til langframa. ,
5. Ef floti vor gæti ekki hindrað innrás og flughe.!'
vor úr sögunni og Þjóðverjar gerðu þá tilraun til innrásar
mundu strandvarnir vorar ekki geta komið í ,veg fyrii
að skriðdrekar Þjóðverja og fótgöngulið næðu öruggri
fótfestu á ströndum vorum, Ef svo færi, eins og að fram-
an segir, mundu landhíersvetir okkar verða. ófullnáegjandi
lii þess að ráða niðurlögum öflugs innrásarhers.
0. Allt vellur á. því, livorir hafa yfirhöndina í lofti.
Næðu Þjóðvcrjar henni, mætti búast við þvi, að þéir
revndu að Iaiga oss ti'I hlýðni með loftái-ásum cííuuu.
7. Þjóðverjar mundu ekki ná algerum yíirráðum í
lofti, nema þeir legðu flugher vora að'velli. auk flugvé:;.:-
iðnaðarins, en mikilvægir lúutar hans eru i Coventrv og
Birmingliam.
8. Loftárásir á flugvélavérksmiðjurnar mimdu ann-
að hvort verða gerðar að degi eða nóttu. Vér tdjum, að
vér mundum geta unnið fjándmanninum s'íkt tj->n «'•>
degi til, að komið yrði i veg íyrir, að hann ynn.i okkur
alvarlegt tjón. Hvað sem vér gerum í varnaskyni. - og
vér vinnum að eflingu varnanna af miklu kapp: - þá
geturn vér ckki verið alveg vissir um að verja iðnaðar-
miðstöðvarnar stóru, sem flugvélaiðnaðurinn bvggir til-
veru sina á, fyrir hættulegum árásum á næturþeli. Fiand-
maðurinn mundi ekki þurfa að miða sprengjurri* slmun
áf nákvæmni, til þess að gcta unnið okkur tjón.
9. Hvort unnt verður með árásuni að gt-ra. fiugvéla-
iðnaðinn að engu, fer ekki cinvörðungu eftir hirtuin efnis-
legu eyðileggingum Sprengjanna, lieldur hinum siðferði-
legu áhrifum þeirra á starfsmenn hans og vilja þeirra
til að starfa þrátt fyrir geigvænlega ringulreið og tjón.
10. Haldi fjandmaðurinn þvi uppi næturárásum á
fiuvélaiðnað vorn, þá getur svo farið, að hann vinni svo
mikið efnislegt og siðferðilegt tjón á því iðnaðarsvæði,
sem ráðizt verður á, að framleiðslan hætti með öllu.
11. Það verður að hafa hugfast, að flugher Þjóðverja
er fjórfalt stærri en okkar. Auk þess er flugvélaverk-
smiðjum Þjóðverja dreift um landið og tiltölulega erfilt
að komast að þeim.
12. Á hinn hóginn kemur það til greina, að meðan
vér eigum enn sprengjuflugsveitir getum vér gert sams-
konar árásir á iðnaðarstöðvar Þjóðverja og stöðvað fram-
leiðslu í þeim að nokkuru leyli með siðferðilegum og efnis-
legum áhrifum.
13. Niðurstaðan verður þvi sú, að Þjóðverjar hafa
hetri spil á hendiimi, en mest veltur á því, hvort siðferðis-
þrek hersveita vorra og borgara er nægilegt til þess að
vega upp á móti því, sem Þjóðverjar liafa fram yfir okkm ,
efnislega og tölulega. \’ér erum þeirrar skoðunar.
Skýrsla þessi, sem var auðvitað sariiin þegar verst
gegndi fyrir undanhaldið frá Dunkirk, var undirrtuð ekki
aðeins af herráðsforingjunum þremur, Newall, Pound
og Ironside, en einnig af imdirhershöfðingjunum Dill,
Philips og Peirse. Þegar eg las liana onkkurum árum síðar
varð eg að viðurkenna, að hún var enginn skemmtilestur.
En stríðsstjórnin og" nokkurir aðrir ráðherrar, sem lásu
hana, voru allir á einu máli. Ilún var samþykkt umræðu-
laúst. Einhugur ríkti meðal vor.
Bréfið til Gorts.
Eg snéri mér nú beint til Gorls lávarðs og skrifaði hon-
um bréf: Á þesari hættustund get eg ekki látið hjá liða
að senda yður beztu óskir minar. Enginn getur um það
sagt livernig þetta fer. Allt er j)ó betra, en að vera hyrgð-
ur sem í búri og sveltur inni. Eg set liér fram örfáar til-
lögur. I fyrsta lagi fallbyssur eyðileggja skriðdreka og
það er jafn gott að þær verði notaðar til j>ess, j>ar sem þær
eru glataðar á amiað borð. I öðru lagi er eg mjög kvíða-
fullur út af Ostende, þangað til hún hefir verið hertekin
af herfylki, sem hefir sór til aðstoðar stórskotalið. I þriðja
lagi er mjög líklegt, að vélaherfylki óvinanna, sem ráðast
nú gegn Calais séu orðin þreytt og a. m. k. geta ]>au ekki
snúið sér að öðru verkefni á meðan. Herfylki, sem sækli
til Calais meðan horgin verst gæti náð góðum árangri.
Ef til vill eru }>eir ekki eins skeinuhættir, ef ráðist er á
J>á sjálfa.
2. Nú er nauðsynlegt að skýra Belgum frá áætlun
okltar. Eftirfarandi skeyti mun eg senda Keyes, en æski-
legt væri að þér ættuð sjálfur tal við konunginn. Iíeyes
verður yður liálplegur. Vér höfum æskt þess af þeim, að
þeir fórnuöu sér fyrir okkur.
Þér skuluð gera ráð fyrir, að l : '■ >■ ' oM:ar viti, að
þeir séu að brjóta sér hraut heim til Gamla Knglands.
Sjaldan mun annar cins hardæal u c ha'a sést. Við
munum veita yður alla þá aðstoð. sem flotinn og fiugher-
inn geía látið í té. Aiithonv Édeo er hjá ’.-'-.ér ik'. na og iekur
hann undir heztu óskir vður til ' . : V
Hjálagt:
ForsteiDráðherrann tií lícycs ;.■ : kég.
S'.-’gið vini yðar Bí'g ee.. e -r G.erið ráð
G'nr »ö hann . i!i, a?> í' : gr o , e; k'i:;:r i yi a sér
braui iii sírandar íhilh . , '• . hr- og (' ;k nde, og við liöf-
um í Iiyggju að njóta ivIisJa s.; n ; íota óg íiughers
mefýiíii A ááættusamn' .4 ipgöæ e . a .td:■ ■ Hvað getum við
gei t fyrir haim? Þa'ð > augl.ió ■ ’ \ vi’mum málefni
Belgíu elvkert gagn með því r.ð :■ '■■ ;u ikrinyja okkur og
þvinga okkur lil j>css að gefas! u ' 'inaata von okkar er
signr, og England hætti ckki. *dv. >•">! .3 ',vað sem fvrir
kemúr, nema veldi Hiílers verði hrofið á hak aftur eða
j;að siálft hættir að verða li! sem ’: i. Trevsti v’ður að sjá
svo um, að hann fari úr landi með yður í flugvél áður en
I >ið er um seirian. Skyldi Is > nað;u á.eilup okkar heppnast
og við koriiá á fót örúggiim .,hrúarsporðiu myridum við
reynn, cf jx'ss væri æskt, að .flytja nokkrak belgiskar her-
ríeildir sjóleiðis til Frakklands. Miög áriðandi er, að Belg-
~ VÍÐSJÁ ~
Lílcur benda til að næsta
kýnslóð eigi eftir að lifa stór-
kostlegar framfarir á sviði
læknavísindanna, sem miða
að ]>ví að lengja mannsæf-
ina. Enda ]>ólt meðalaldur
hvers sveinbarns, sem getið
hefir verið í ]>cnnan heim,
hafi lengst úr aðeins 28 ár-
um frá tíma borgarastyrj-
aídarinnar í Bandaríkjunum
í 64 ár, eins og meðal manns-
ævi er nú talin, gelur fer-
tugur maður ekki húist við
| að lifa nema fjórum árurri
lengur nú, en gera mátti ráð
í’vrir fyrir 170 árum.
! Læknavísindin eru nú
farin að helga sig rann-
sókn ýmis konar ellisjúk-
dóma. Þetta keiiuir m. a. í
ijós á rannsóknum, er lif-
tryggingafélög gera á dauðs-
föllum á ýmsum æviskeið-
■| um. Aldursskýrslan, sem
| kennd er við Wigglesworth
og kom út 1789, áætlar að.
I fertugur maður á dögum
t Georgs Washinglon eigi að
, meðaltali 26 ár eftir ólifuð.
Bandarísk yfirlitsskýrsla,
sem gefin var út 1868, náði
yfir dauðsföllin á árunum
j 1843—58, gerði rað fy ri r að
ævi fertugs manns hefði
lengst um sem svarar tveim
árum og tveim mánuðum.
| Áætlun sú, er nú er lögð til
1 grundvallar fyrir mannsæv-
j inni, rúmri öld siðar, og'
tiyggingarfélögin í Banda-
ríkjunum fara eftir í út-
reikningum sínum, ætlar að
40 ára gamall maður eigi
29—30 ár éftir ólifað.
Þelta sýnir að á ' tæpri
hálfri annarri öld, með allri
l>cirri tælcni og fram]>róun
á sviði læknavísinda hefir
ekki tekizt að lengja manns-
ævina nema örlítið. Samt
sem áður henda rannsóknir
allra síðuslu ára til, að á
næstu 25 árum megi gcra ráð
fvrir mikhim hreytingum til
hess betra. sérstaklega fyrir
fólk komið af bezta skeiði.
Öll slik þróun gengur þó
seiiif o<>' nví nefna sem dæmi.