Vísir - 15.03.1957, Síða 9

Föstudaginn 15. marz 1957
vlsrp
»;
„AB gó&um norrænuin slí".
Framhald af bls 4.
stóð sig, þegar svo þessi „góði
norræni siður“ var boðaður þar.
„Þegar formaður Alþýðu-
flokksins fKitt'i þetta inn á
þing var það gæfudagur mik-
ill fyrir hlna íslenzku þjóð, að
.göfugur andi hinna góðu vætta
íslands hafði tekið sér bólfestu
á þinginu og í hjörtum alþing-
ismannanna. Á íslenzkuni blöð-
rra, sem skrifuðu um það, sem
skeði þennna dag á þingi sést,
að það er nú kyrð og nístandi
Yantrúaður....
Frh. af 4. s.
ui' þegn. Menn vissu að hann
kunni tyrknesku, og hann hafði
engin skilríki til verndar sér
frá neinuffl evrópskum ræðis-
manni Hann sagði: „Ef kaidinn
langar tii að drepa mig. þá
drepur hann mig eins og hund,
og þið getið verið sánnfærðir
um, að soldáninn minn mun
ekki krefjast skaðaböta fyrir
dráp á kristnum þegrii.“ Eg'
minntist örlaga Armeníu, en
farrnst þetta ekki rétti tíminn
til að gera að gamni mínu.
Einmitt þegar við vorum að því
komnir að leggja árar í bát og
hungrið var farið að sverfa að
okkur, kom þræll frá kastalan-
run með ,,kuskusu“ (blöndu af
hveiti og téi), sem við gleypt-
um í okkur á svipstundu. Hefð-
um við hægléga getað torgað
fimm sinnum meira, Þá var
tjaldskörinni lyft og Persinn
kom inri um leið og hann sagði
glaðlega „Bon jour“. Hann
settist nöður orðalaust, virti
mig fyrir sér andartak og
sagði svo „Mezquiri“ (sem þýð-
ir „vesalingurinn") „en hvað
þú ert langt frá heimili þínu“.
Þetta var alveg ’satt, Eg hafði
þó ekki hugsað neitt um það,
en þegaf harin minnti mig á
það, svona formálalaust þá
hafði það þvílík áhrif á Lutaif,
Swani og Mohameð-el-Hosein,
að þeir viknuðu, eins og gömlu
méririirriir tveir, sem gátu ekki
tára bUndizt af því að þeir
voru báðir munaðarleysingjar.
Persinn lofaði að tala máli
okkar við kaidinn og koma til
okkar næsta morgim og segja
okkur ævisögu sína. Við kvödd
um hann með kærléikum, eins
og hann væri gamall, tryggur
vinur og er við horfðum á eftir
honum inn í kastalann, sáum
við að vaiðmönnum var skipað
unrhverfis tjaldið í svo sem
fimmtíu metra fjarlægð.
Meðan við vorum að reyna
að þurka ’spjarir okkár, vár
kallað til bæna í kastalanum.
Það var Persin, sem það gerði,
og nafn guðs berg'málaðí úr öll-
um áttuin þangað til dalurinn.
ómað'i hlíðarina á milli og næt-
urloftið titraði. Ef: guð er guð,
þá þekkti Mohainéð sanriarlega
eðli hans. þegár hann fól
mönnum að kalla um nætur til
hinna trúuðu og segja þeim að
biðjast fyfifr taí-a við Allah
augilti til auglitis.
(Þegar þeir höfðu notið
-,géstrisni“ kaidsins í tólf daga,
var þeim tilkýnnt, að þáð væri
náðarsamiegast viíji soldáns,
að þeir fengi að fara aftur sönni
leið og þeir höfðu komið Þar
með var ferðinni lokið).
kuldaþögn um salinn. And-
litin . gru . með , festu. og,
hörkusvip. Fbrseti situr fölur
og' alvaríeguT og horfir yfir sál-
inn. Andiitiri í krigum hann
spyrja — er þetta mögulegt?
Getur þettá komið fýrir á Al-
þingi íslendinga, að íslénzkur
maður telji fram alla agnúa
á því_ að þjóð hans hafi rétt
og frelsi til að stjórna sér sjálf
á voveiflegustu tímum, sem
yfir heiminn hafa komið og
daglega krefjast stórra . fórna
af Islendingum. Það. sem svo
skeði, var þetta: Ólafur Thors,
f ormaður Sj álf stæðisf íokksins,
kvaddi sér hijóðs og sagði blátt
áfram: ,,Eg tala hér ekki sem
formaðiir flokks mjjos heldur
sem íslendingur. — Mér 3ög-
fi'óð'ari menn munu ræða um
lagahlið þessa máls. — Eg er
alveg hlessa! — Sigri þetta,
mun ekki einu sinni sigurveg-
arinn gleðjast.“
Sami sársauka- og tilfininga-
tónn var í ræðu form. Fram-
sóknarfl., Eysteins Jónssonar.
„Þetta má ekki sþýrjast.— Við
getum rætt urri þetta hér í þing-
inu. en það má ekki spyrjast
út.“ Þetta var sagt í bæriartón,
eins og skólakennari myndi.
tala við dreng, sem brotið hefir
eitthvað af sér, og hann nú bið-
ur með góðu að endurtaka
þetta ekki. Haraldur Guð-
mundsson bjargaði svo heiðri
Alþýðuflókksins á Alþingi þetta
sinni. Hann gerði það, sem
Englendingar kalla „Cross the
f!oor“ þegar einhver þirigrnað-
ur er á móti flokki sínum í
þinginu. „Ekkert dekur þurftí
við Harald Guðmundsson. Hann
hefir í dag gengið yfir. gólfið
til sinnar þjóðar.“
Þetta' er sannleikurinn um
viðtökui' þessa „góða norræna
siðar“, sem fluttur var inn á
þing:
„Einnig sagðí merkur þing-
maður: „Ef ' Sigurður; Eggerz
hefði ekki vakað, gætum við
„ekki gert það, sem við gerum
í dag. ....“
-V-
Eina af sínum merkustu ræð-
um á Alþingi þessa daga, sem
borgarstj þáverandi, Bjarni
Benediktsson flutti, endaði
hann á þessum eftirtektarverðu
oi'ðum: ,,Nú koma þessir menn
;til okkar og segja við okkur, að
við eigum einnig að ganga frá
jokkar orðum og loforðum. Nei!
þessir me-nn eiga sannarlega
að biðja þ.jóð sína að taka sig í
sátt aftur.“
-v-
Nú, 12 árum seinlia, spyr
niaður sig oft: Háfa þessiv
nienn kannske beðið þjóð 'sína
að taka srg í 'sátt aftúr? Hefir
]ýðveldið krafizt nókkur's ;svo
eðlilegs af nokkrum? Eða
kannske' er það að norræririi
siðvenj u_ áð hinn saklausi biðj i
hinn seka afsökunár?
Svo virðist vera.
Strax og lýðveldið var stofn-
að, opnaði það allar gáttir fyrir
þ.essum handlöngurum „hins
góð'a norræna siðar“. sem hér
átti að kyrkja islenzka lýðveld-
ið í fæðingu á örlagaríkri stund,
auðvitað með fagurgala að nor-
rænum sið— og lofórðum um
betri tímá.
Hefði það tekið sig betur út
eftir stríðið, að frá íslandi kæmi
nefrid og segði: „Heyrðu! Við
erum kornnir til að kveðja. —
Vertú sæll! Hvaða raunverulegt
„bevís“ höfðu þessir menn um
það- hvernig því vrði tekið „að
góðum norrænum sið eða að
gömlum norrænúm'sið?41 Þessir
gleiðgosalegu baráttumenn
hins nórræna siðai'. Voru það
þeir, sem bezt var trúandi til
j að magna trú þjóðarinnar á
; sjálfa sig, á sjálfstæði sitt, á
, frelsið? Höíðu þeir þá barizt
| hinni góðu baráttu fyrir-ísland,
er þeir fylltu himinhvolfið vfir
Þau flýðu undan kúlnahríð
sovéthermananna —
en hamingiaia beið jíeirra.
íslandi með ópunum um, að
1 „við værum að níðast á Dön-
J um,“ ,,að við ættum að- tala við
: kóng fyrst. að við værum að
stelast úr leik“ og jafnvel, ,,að
í cinu Lundúnablaðinu er
skenimtileg frásögn, sem felur
í sér eitt dæmi tun það, hverriig
Bretar hjálpa ungverska flótta-
fólkinu. Fl'ásögnin jhljóðar svo í
dáiítig styttri þýðingu:
Hvéitibrauðsdágar Pauls og
Sylviu byrjuðu í gær. Það var
margt, sem gerðist þennán dag,
og kannske dálítið erfitt fyrir
þau, að átta sig á því öllu, því
að fyri-i' aðeiris viku voru þau
bæði, Paul 25 ára, og' Sylvia,
21 árs, á flótta undan kúlna-
hríðinni úr byssum Rússa.
Leið'jn lá yfir sléttur Ungverja-
lands og þau voru ekki einu
sinni viss um stefnuna tii lanaa-
mæranna, né að þau myndu
nokkurn tíma verða aðnjóta-
andi öryggisins, sem þau þráðu.
í gær var farið með þau í
hverja búðina af annarri í litla
þorpinu Brook, nálægt Godal-
ming í Surrey (greifadæmi
fyrir sunnan Lundúnaborg), og
þeim var veitt öll aðstoð til þess
að birgja riýja heimilið sitt upp
að matvælum. Þeim fannst
það eins og draumur, að lítið
hús, .með fjórum herbergjum
og eldhúsi, beið þeirra. Þau
höfðu sem sé fengið starf á
stóru landsetri — Witiey Park
— sem er eign hlédrægs mill-
jónaeigendá, Geralds Bentalls.
, Fréttamaður blaðsins' fór á
ísland v.æri eins og hlandkppp-
ur sem ætlaðí' að sigla“?“
Þegar Snorri Sturluson vildi
kenna úngum skáldum að
y.rkja, sagði hann: „Þrenn er
grein skáldskaparmáls. Fýrst:
að nefna hvern hlut sem heit-
ir.“
Þeirri kenningu hefi .eg feynt
áu fylgja í þéssari grein.
Rómaborg, í janúar 1957.
Eg'géft Stefánsson.
fund hans og sagði hann alla
söguna — ekki tregðulaust,
fannst þetta ekki í frásögur fær-
andi.
„Það var starf laust á iand-
setri mínu, nokkurs konar um-
sjónár- og' eftirlitsstaff,' sem
ekki kom til mála að fela öðr-
um en hjónum. Nú, eg tók það
í mig, að-bjóðá ungverskurii ;hjÓn
um úr flóttamannahóþriurn
starfann. og í flóttamánná’fnið-
stöð rakst eg á Paul og Sylviu
(ættarnöfnúiri þeirrá verður að
halda leyndu), Eg sannfærðist
þegar um, að þau mundti vel
hæf til starfsins, en — þau voru.
ekki hjón, Paul hafði próf frá
búnaðarskóla. Þau vorú úr
sama þorpi og hneigðu hugi sam
an — og lögðu á flótta saman,
Óttuðust nauðungarflutning úr
landi.
Það þarf ekki að orðléngja
þetta, svo að eg fór með þeim
til prestsins, og nauðsynlegar
ráðstafanir voru gerðar til að
gefa þau saman. Þegar fréttin
barst heim ákvað kona mín og
þorpsbúar að undirbúa komuna
og það var lagt til allt, sem þau
þurftu í íbúðina, húsgögn; jafri-
vel lök og koddaver, handklæði
og sápa. Og nú hafa þau sezt að
þarna og eg held, að einu erf-
iðleikarnir verði tengdir þvi, að
hvorugt talar ensku. En 'þau
múnu sigrast á þeim.“
★ Júgóslávneskir þingménn
hafa ferðast um Bretlaiul
aó undanförnu. Eiimig hafa
júgóslavneskir ritstjórár
verið þar á ferð. Méðat
þingmanna er M-ose Pijade,
forseti þingsins.
★ Alþjóða verkamálastófhúri-
in ILO liefur lýst yfif, að
stjórn Breta á Kýpur fiáft
ekki haft ólöglega afskiþfi
af vinnudéilum á Kýpur.
Ævintvr H. C. Andersen
Déttir Mýrakéngsins
Nr. 1.
Storkarniv segja ungum
sínum mörg lítil ævintýrí.
Eitt slíkt ævintýn Kefur
gengið írá storkamóður til
storkamóður í þúsund ár,
og allaf Kefur sagan um
ævintýnð. orðið bein og
betri. Fyrstu storkaKjónin
bjuggu yfir sumariS við
mýrina í Vendsýslu á Jót-
landi. -Mýrarkóngunnn réö
ríkjurn í stóru mýrinni.
Skammt fra mýrinni var
bjálkakús víkinganna og
uppi á þaki Kússins Kafði
storkurínn búið til kreiður
:Cg
■torkamanna lá þar á
eggjum sínum. Eg þarf að
'segja þér frá hræðilegu,
sem hefur komið fyrir. Hún
komrn Kmgað, dóttvr
er
gestgjafa okkar í Egypta-
landi'. Hún Kafði kaldið að
mýrarblómið Kér norður
frá gæti hjálpað föður
Kennar, sem hefur lengi
verið veikur og Kingað
flaug hún í fjaðraham með
tveimur öðrum prínsessum.
Hér í nnðri mýrinm er stór
tjöm, og á hana settust
álftirnar þrjár Ein þeirra
kastaði af sér hamnum og
ég þekkti Kana, það var
prisessan úr húsinu okkar
í Egyptalandi. Hún bað
Kmar tvær pnnsessurnar að
gæta vel áð f jarðraham sín-
um, meðan hún kafaði nið-
ur í vatnið’' til þess að ná í
mýrarblómið. Þær kinkuðu
kolH, flúgu samtímis Kátt
í loft með fjaðrahaminn,
sem þær rifu í sundur og
kölluðu síðan: Kafaðu
bara í vatnið. Aldrei flýg-
ur þú oftar í álítaham. —
Aldrei kemur þú aftur til
Egyptalands. Vert þú kyrr
í mýrinni. Síðan flugu þær
í burtu, þessar rusl-prins-
essur. Pnnsessan, sem eftir
var barmaði sér og grét,
Tárin féllu á tjörnina í mýr-
mm, sem allí í emu hreyfði
sig því þar var kominn
mýrarkóngurinn sjálfur,
sem býr í mýrinni. Þá var
vesalings bamið gripið
Kræðslu og flýði út í fenm
þar sem hún byrjaði, að.
sökkva. Nú er Kún grafin í
mýrinni og kemst aldrei
aftur til Egyptalahds,