Vísir - 04.12.1957, Blaðsíða 6

6
Vf SIB
Miðvikudaginn 4. desember 1957
VX8XK.
D A G B L A Ð
Vísir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Ritstjóí’narskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl, 8,00—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Vísir kostar kr. 20,00 í áskrift á mánuði,
kr. 1,50 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Varðarmenn ræða
framtíð Reykjavíkur.
SsBasti umræðufundurinn í gærkvöldi.
Orð og athafnir.
Kommúnistar halda flokksþing
sitt hér í Reykjavík um
þessar mundir, og birtir
Þjóðviljinn daglega nöfn
margra manna, sem taka til
máls á fundum þess. Minna
hefir liinsvegar borið á
ályktunum frá þinginu, sem
; varið væri í að-lesa, þangað
til í gær, að birt var ályktun
varðandi varnarmálin. Segir
svo í aðalfyrirsögn á fyrstu
síðu Þjóðviljans, að „ríkij-
stjórnin er skuldbundin að
framfylgja tafarlaust sam-
þykktinni um brottför hers-
! ins. Höfuðnauðsyn að fylkja
þjóðinni til baráttu fyrir því,
að ísland segi sig úr At-
lantshafsbandalaginu 1959,
herstöðvar verði lagðar nið-
ur og lýst yfir ævarandi
hlutleysi“.
Með þessu móti virðast komm-
únistar hafa tekið af skarið,
og almenningur gerir senni-
lega ráð fyrir, að þeir fari
nú að ókyrrast í flatsæng-
inni og geri jafnvel gang-
skör að því að drífa sig í
leppana og fara. Ekki skulu
menn þó vera alveg vissir.
um það, því að i þessari nýju
ályktun kommúnista er ekk-
ert — bókstaflega ekkert —■
sem þeir hafa ekki haldið
fram og verið að berjast
fyrir um mörg síðustu ár —
eða alveg frá því að ísland
gerðist aðili að Atlantshafs-
bandalaginu.
Hér er því ekki um það að ræða,
að kommúnistar sé að taka
einhverja nýja afstöou til
varnarliðsins og Atlants-
hafsbandalagsins. Öðru nær
■—■ þeir eru aðeins að undir-
strika, að þeir séu á sömu
skoðun og áður í þessu máli.
Það er allt og sumt. Og al-
menningur má gjarnan hafa
það hugfast einnig, að þótt
kommúnistar hafi gert svip-
aða ályktun eða svipaðar á-
lyktanir áður, hafa þeir þó
gleymt þeim og stungið
þeim undir stól, þegar það
hefir þótt heppilegt og
nauðsynlegt til þess að
kaupa aðstöðu í ríkisstjórn
og ráðherrastóla urn leið.
Enginn efast um, að grundvall-
arstefna kommúnista er sú,
að Island verði varnarlaust
með öllu. í því er fólgin
þörf húsbænda kommúnista
í Moskvu, sem hyggja á
heimsdrottnun og telja allar
varnir annarra þjóða þránd
í götu þeirrar stefnu. En
varla vilja framsóknannenn
og kratar þjóna kommúnist-
um að því leyti, þótt þeir
hafi krafizt brottfarar varn-
arliðsins í fyrra til að veiða
atkvæði. Inr.rásin í Ung-
verjaland bjargaði þeim, en
jafnframt urðu kommúnistar
svo hræddir við almennings-
áfitið að þeir fóru bókstaf-
lega í felur og þögðu.
Nú telja þeir, að svo langt sé
liðið frá „Ungverjalands-
galdrinum“, að óhætt sé að
láta til skarar skríða á ný —
heimta varnarleysi skilyrð-
islaust. Reynir þá á hina
stjórnarflokkana, hversu
einbeittir þeir eru gagnvart
kommúnistum, því að þeir
hafa svo mikilla hagsmuna
að gæta innan ríkisstjórnar-
innar fyrir hönd húsbænda
sinna, að það er öldungis ó-
víst, hvort þeir fara úr
stjórninni, þótt engin breyt-
ing verði, að því er varnar-
liðið og Atlantshafsbanda-
lagið snertir. Áframhald-
andi stjórnarseta er að>al-
atriðið —- hvað sem öllu
öðru líður.
Á fundi landsmálafélagsins
Varðar í gærkveldi voru rædd
atvinnumál, en það var síðasti
umræðufundur í málefnaflokki
þeim, sem nefndist „Framtíð
Reykjavíkur“.
Framsögumenn um atvinnu-
mál Reykjavíkur voru þrír,
þeir Gunnar Guðjónsson skipa-
miðlari, Svavar Pálsson endur-
skoðandi og Önundur Ásgeirs-
son skrifstofustjóri.
í framsöguræðu sinni ræddi
Gunnar Guðjónsson um hafn-
armál bæjarins, taldi athafna-
svæði hafnarinnar þegar of
þröngt og áður langt liði yrði
að gera stórkostleg hafnar-
mannvirki utan • núverandi
hafnar. Yrðu þær framkvæmd-
ir að 'vera unnar af stórhug og
trú á þróun Reykjavíkur.
Svavar Pálsson ræddi um at-
vinnuskipíingu í Reykjavík og
væntanlega fólksfjölgu.n svo og
„BókafEéðs&",
Oft er minnzt á bókaflóð hér á
landi, og venjulega er það
orð notað um bókaútgáfuna
fyrir jólin. Þá kemur líka út
meginið af öllum þeim bók-
um, sem menn vilja koma
fyrir augu almennings, svo
að ógerningur er fyrir al-
menning að átta sig á öllum
aragrúanum. Er enginn vafi
á því, að margur bókaútgef-
andi mundi hagnast beí:.t:',
ef hann leitaðist við að dveifa
útgáfunni meira en láta ekki
bækurnar koma eins og
skæðadrífu síðustu fjórar
eða fimm vikurnar fyrir
jólin.
Þó er enn mikilvægara, að
bókaútgefendur leitist við
að vanda sem mest val á
þeim bókum, sem þeir gefa
út. Það er oft viðkvæðið, að
nauðsynlegt sé að velja góð-
ar bækur handa börnum og
unglingum. Rétt er það. En
hví ekki að leitast við að
leiðbeina fullorðnum einnig?
Þeir hafa oft ekki tóm til að
grúska í þeim bókum, sem á
boðstólum eru. Margir út-
gefendur vanda val á öllum
bókum sínum, en allir mættu
gera það að skaðlausu. Ann-
að er eiginlega ekki sæm-
andi, þegar urn „bókaþjóð"
er að ræða.
í gær lögfui 6 þingmenn
Sjálfstæðisflokksins fram í
neðri deild Alþingis frumvarp
um húsnæðismál.
Lagt er til, að núgildandi
lögum urn þessi mál verði
breytt á ýmsa lund til að
tryggja það, að þau nái betur
tilgangi sínum og verði a'ð betri
notum en nú er. M. a. er lagt til,
að framlög verði aukin til út-
rýmingar heilsuspillandi hús-
næði, dregið verði úr skrif-
finnsku o. fl. Nánar verður sagt
frá frumvarpi þessu í blaðinu
á morgun.
ir
Eeikar Demetz.
Síðastliðinn föstudag hélt
ítalski söngkennarinn Vincenzo
Maria Demetz nemendahljóm-
leika í Gamla bíó.
Eru þetta aðrir nemendahljóm
leikar hans. Hinir voru fyrir
réttu ári síðan. Húsið var full-
skipað áheyrendum og skemmtu
allir sér hið bezta enda stóðu
flestir söngvararnir sig með
mikilli prýði og voru kennaran-
um til sóma. Viðfangsefnin voru
bæði íslenzk lög og útlendar
óperuariur og efnisskráin mjög
skemmtileg og fjölbi’eytt. Dr.
Ui’bancic aðstoðaði af alkunnri
snilli og smekkvísi. Nemendurn-
ir eru fram komu að þessu sinni
voru: Jón Viglundsson, Ólafur
Ingimundarson, Ingveldur Hjalte
sted, Ólafur Jónsson, Hiálmar
Kjartansson, Bjarni Gúðjónsson,
Sigurveig Hjaltested, Jón Sigur-
björnsson og Eygló Viktorsdótt-
ir. Nokkrir þessara nemenda
komu fi’am á tónleikunum í
fyrra og hafa tekið iniklum og
greinilégum framförum síðan.
Er vonandi að slikir tónleikar
sem þessir verði haldnir á hverj u
ári framvegis og menn fái að
fylgjast þannig með þvi sem
koma skal á þessu sviði.
Q.
skattaálagningu á atvinnu-
rekstur og eigendur atvinnu-
fyrirtækja.
Önundur Ásgeii’sson talaði
um sjávarútvegsmál.
Fundinum stjórnaði formað-
ur Varðar, Þorvaldur Garðar
Kristjánsson lögfræðingur. Að
loknum umræðum tók Gunnar
Thoroddsen borgarstjóri til
máls og' ræddi ýmis bæjarmál
og m. a. nauðsyn þess að Sjálf-
stæðismenn héldu forystunni í
bæjarmálum áfram og hvatti
menn til samheldni og baráttu-
vilja í hönd farandi bæjarstjói’n
ai’kosningum. En Þorvaldur
Garðar þakkaði öllum þeim er
hlut hefðu átt að máli varðandi
umræðurnar um framtíð
Reykjavíkur, en þess má að lok-
um geta, að Atvinnumálanefnd
Varðar hefur lagt fram ítarleg-
ar tillögur í 10 liðum um helztu
framtíðarmál bæjarins.
V er zlunartí ðindin,
desembei’hefti þessa ár-
gangs er nýkomið út. Efni:
Skemmtilegt starf, viðtal við
Valdimar Ólafsson verzlun-
arráðuneut, Hinar björtu
nætur heilluðu mig, viðtal
við J. C. Klein kaupmann,
Verzlunarskólasetrið í Neu-
wied, Á ferð í Ameríku, eftir
Valdimar Ólafsson o. m. fl.
FræHsEurit Bún-
sðsrfélagsins.
Fræðslurit Búnaðarfélagsins
26., 27., 28. og 29 eru komin út:
Um lán til bænda, Vélmjaltir,
Túnræktin, Skjólbelti. Bækling-
urinn um lánin er saminn af
Þorsteini Þorsteinssyni, sem
mun koma sér mjög vel fyrir
alla þá, sem þui’fa á lánum að
halda til búnaðai’framkvæmda,
og gi’eiða fyrir réttum undir-
búningi. Leiðbeiningarnar um
vélmjaltir eru eftir Hans Bruun
og Andi’eas Jörgensen. Hann er
einnig hinn þai’flegasti, þar sem
vænta má útbreiðslu mjaltavéla
á komandi tíma. Höfundarnir eru
danskir og hefur upplýsingaskrif
stofa danska landbúnaðarfélags-
ins góðfúslega lánað mótin að
myndunum, sem í bæklingnum
eru. Ritlingurinn um túnrækt-
ina er saminn af Agnari Guðna-
syni. Þar kemur fram m. a., að
Island hefur hlutfallslega mest
ræktað graslendi af öllum lönd-
um Norðurálfu, ef miðað er við
ræktað land, en túnræktinni er
enn áfátt, ef mai’ka má skýi’slur,
því að eftir fi’amtali er töðufeng
ur 38—40 hkg/ha, en vitað er að
með hóflegri áburðarnotkun má
fá 60—70 af töðu á hektai’a. Ef
til vill er týðufengurinn meiri en
skýrslu.r herma, en margra
skoðun er, að ofmikil áherzla
hafi vei’ið lögð á að þenja út ný-
ræktina, með tilliti til getu þess
að hún fái nógan ábui’ð, o. fl.
Bæklingui’inn er hinn fróðlegasti
og myndir ágætar. Þá er ritling-
urinn um skjólbelti. Hann er
saminn af Eiari G. E. Sæmund-
sem skógfræðingi, hinn fróðleg-
asti, og prýddur ágætum mynd-
um. — Ritstjóri fræðsluritanna
er Gísli Kristjánsson, ritstj.
Freys.
Á. S. skrifar um skammdegið,
umferðina, ófullnægjandi götu-
lýsingu, sjálflýsandi mei’ki og
nauðsyn þPot: menn
og fótgangandi 'farl meS
Blessað skammaegiu.
„Slik er nú veðurblíðan i
skammdeginu, að það liggur við,
að mann langi til að segja „bless-
að skammdegið“, eins og þegar
„blessuð sólin“ fer að skína allt
í einu og ylja okkur, eða þegar
við tölum um „blessað sumarið“.
Nú rná næstum heita að sé „vor
um haust“. Á föstudagskvöld
mun hitinn hafa komizt upp í 10
st. C og það er stundum kaldai’a
á sumi’in. Hann hefur rokið upp
stundum, þessa dagana, og þá er
ei’fitt að sækja sjó, ná „silfri
hafsins", sildinni, — en við þurf-
um ekki að kvai’ta. Það er allra
indælasta veður nú í skammdeg-
inu, oftast notalega hlýtt, síldin
veiðist þegar gefur og bændur
spai’a hey, og þeir sem kynda
kolum og olíu spara, og aðra
kosti hins ágæta veðurfars mætti
nefna, svo sem það að góðvinir
og elskendur á öllum aldi’i geta
notið útiveru á skemmtigöng-
um, — það þarf ekki að biða
fi-am eftir öllu kvöldi eftir hin-
um rómantíska húmblæ ágúst-
kvöldanna. Nú er allt með slík-
um blæ meiri hluta sólarhrings-
ins. Hvað vilja menn hafa það
betra. Blessað skammdegið!
En — förum varlega.
En alvara lísins er alltaf á
næsta leiti, og í skammdeginu
þui’fa menn alltaf að hafa hug-
fast, að allur er varinn góður,
þeir, sem bifreiðum aka, að aka
með gát, og fótgangandi menn
verða eigi síður að iðka gætni.
Þetta er sérstaklega nauðsyn-
legt, því að við eígum ýmislegt
ógei’t til öryggis, t. d. er götu-
lýsing víða langt frá að vera
komin í það horf, sem æskilegt
væi’i, og gangstéttir vantar með-
fram hættulegum umferðar-
brautum, eins og Suðui’lands-
braut, en allar slíkar umbætux'
kosta mikið fé, og ekki var Róm
byggð á einum degi. Þá er alveg
nauðsynlegt, að fótgangandi
menn, sem daglega og oft á dag
leggja leið sína um þá bæjar-
hluta, þar sem urnferð er hættu-
leg af þeim orsökum, sem að
ofan greinir, hafi einhver sjálf-
lýsandi einkenni á fatnaði sín-
um. I því er hið mesta öryggi.
Sjálflýsandi merki.
Eg ek stundum Langholtsveg,
er börnin eru að fara heim úr
skóla. Mörg þræða steypta kant-
inn á brautinni — og það er
furðulegt hve fá hafa sjálflýs-
andi merki á fatnaði sinum.
Foreldrar sendið ekki börnin í
skóla án slíkra einkenna. Um allt
þetta mætti skrifa langt mál, en.
hér skal staðar numið. Að lok-
um: Gerum öll, hvort sem við
förum akandi eða fótgangandi,
allt sem í okkar valdi stendur til
þess að forðast slysin. Förum
með gát.“ — Á. S.
Eisenhover forseti er vœntan-
legur til Washington í dag, og
mun sitja fund með stjórn sinni
er hann kemur þangað.
Dvaldist Eisenhover á bú-
gai’ði sínum við Gettysburg yf-
ir helgina. Á fundinum munu
verða rædd ýms mál tengd Na-
tofundinum fyrirhugaða.
Heyrzt hefur, að Adlai Ste-
venson muni verða boðið á
fundinn.