Vísir - 03.03.1958, Side 6
VfSIB
visn
DAGBLAÐ
Vísir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálssoru
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Ritstjórnafskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: (11660 (fimm línur)
Vísir kostar kr. 20.00 í áskrift á mánuði,
kr. 1,50 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan hJE.
Fulbrightstofnunin veitír
kennurum námsstyrki.
Veittu iafitmarga slika
styrki $.1. ár.
Þjóðviijinn og nazistarnir.
Fylgishrun kommúnista í
bæjarstjórnarkosningunum
og sú andúð sem þeir finna
nú úr öllum áttum, nema frá
Hermanni Jónassyni og mála
liði hans, hefur lagzt þungt á
sál þeirra, sem skrifa í Þjóð-
viljann. Vanstilling þeirra er
orðin svo mikil, að við sturl-
un liggur, og þá er gripið til
hins gamla ráðs, að ausa
svívirðingum yfir aðra
flokka, til þess að reyna að
breiða yfir eigin ófarir.
Skrif Þjóðviljans um sam-
starfsflokka kommúnista í
ríkisstjórninni eru svo dæma
laus, að meira að segja mörg
um sanntrúuðum sósíalist-
um ofbýður þessi blaða-
mennska.
Það þarf því engan að undra,
þótt Sjálfstæðisflokkurinn,
sem skeleggast hefur barist
gegn kommúnistum og á
heiðurinn af því, að fylgi
þeirra fer nú hraðminnk-
andi, fái orð í eyra hjá Þjóð-
viljanum. En hitt er svo
annað mál, hvort skrif Þjóð-
viljans um Sjálfstæðismenn
eru vel til þess fallin að
stöðva . fylgishrunið. Væru
þeir, sem þessar ritsmíðar
semja, með öllum mjalla,
hlytu þeir að sjá, að þessi
baráttuaðferð er verst fyrir
þá sjálfa og þeirra eigin
flokk. En mikil er málefna-
fátæktin orðin þegar gripið
er til þessa örþrifaráðs, eins
ög nú undanfarið, að sví-
virða Sjálfstæðisflokkinn
með nazistum. Þetta er gam-
alt ráð, sem gafst mjög illa
á.sínum tíma, og hefur því
um nokkurt skeið verið talin
úrelt og gagnlaus baráttuað-
ferð af áróðurssérfræðingum
kommúnista. Nú finna þeir
þó ekkert skárra en að grípa
til hennar aftur.
Hvaða íslenzkur stjórnmála-
flokkur er skyldastur naz-
istum og hverjir lögðu bless-
un sína yfir vináttusamning
Hitlers og Stalins forðum?
Meðan Hitler hélt griðasátt-
málann við Rússa, óskuðu
íslenzkir kommúnistar naz-
istum sigurs yfir hinum
vestrænu lýðræðisþjóðum
og létu blað sitt hlakka yfir
. óförum bandamanna í upp-
hafi styrjaldarinnar.
Starfsaðferðir nazista voru í
engu frábrugðnar þeim sem
kommúnistar nota. Hitler
lagði undir sig hvert smá-
ríkið af öðru, lét taka af lífi
forustumenn þeirra, eða
setja þá í fangabúðir, kúgaði
síðan íbúana til hlýðni og
þjónustu og reyndi smám
saman að uppræta þjóðern-
isvitund þeirra og sjálfstæða
menningu. Er ekki þetta ná-
kvæmlega það sama og
Rússar hafa gert í Eystra-
saltsríkjUnum, Tékkósló-
vakíu, Ungverjalandi o. s.
frv.? Raunin hefur líka orð-
ið sú, að kjarninn í komm-
úr.istaflokki Austur-Þýzka-
lands nú er gamlir nazist-
ar. Það er því mjög ómak-
legt að Þjóðviljinn skuli
nota nazista til þess að sví-
virða aðra flokka með þeim.
Þetta eru náskyldir andleg-
ir ættingjar þeirra sjálfra og
ættareinkennin segja sann-
arlega til sín. Nazistar og
kommúnistar eru jafnskyldir
og' Alþýðubandalagið .og
Sameiningai'flokkur alþýðu
— Sósíalistaflokkúrinn.
Átakantegasta dæmið.
Kommúnistar hafa fylgt mjög
nákvæmlega stefnu og
starfsaðferðum nazista í
þeim löndum, sem Þjóðverj-
ar höfðu lagt undir sig og
Rússar hafa haldið áfram að
kúga eftir heimsstyrjöldina.
Eitt átakanlegasta dæmið
um þetta er Tékkóslóvakía.
Á árunum milli styrjald-
anna var hún eitt af fremstu
lýðræðis- og menningar-
ríkjum álfunnar og velmeg-
un þar meiri en víðast hvar
annarsstaðar. En árið 1938
urðu Tékkar að afsala land-
svæðum til Hitlers, gera við
hann nauðungarsamning,
sem hann svo sveik við fyrsta
tækifæri, og eftir það réðu
nazistar lögum og lofum í
landinu, rændu þar og rupl-
uðu, drápu forustumenn.
þjóðarinnar og hnepptu al-
menning í þrældóm. Tíu ár-
um síðar, eða aðeins þremur
árum eftir að Tékkar losnuðu
úr járnklóm nazista, var
þjóðin svikin í hendur Rússa
af fimmtu herdeild komm-
únista, og nú hófst nákvæm-
lega sama sagan og áður.
Landið var innlimað í efna-
hags- og stjórnmálakerfi
kommúnismans, gegn viija
9 7 Vs% þjóðarinnar og sú
innlimun sannar vel hvern-
ig fer fyrir þeim þjóðum, sem
verða kommúnismanúm, eða
hinni rússnesku heimsyfir-
ráðastefnu að bráð. Hafi
nazistar reynt að ganga á
milli bols og liöfuðs á tékk-
nesku sjálfstæði og þjóð-
A sl. ári veitti Menntastofn-
un Bandaríkjamia (Fulbright-
stofnunin) á íslandi fjórum
íslenzkum kennurum styrk til
sex mánaða náms- og kj'nn-
ingardvalar í Bandaríkjunum.
Á þessu ári mun stofnunin ráð-
stafa jafnmörgum styrkjum af
sama tagi.
Renna þeir til starfandi kenn-
ara, skólastjóra, námsstjóra og
þeirra, sem starfa að stjórn
menntamála. Er hér með óskað
eftir umsóknum um styrkina.
Þurfa umsóknir að hafa borizt
skrifstofunni bréflega fyrir 22.
marz nk.
Styrkir þeir, sem hér um
ræðir. eru fólgnir í ókeypis
ferð héðan til Bandaríkjanna
og heim aftur, og dagpening-
um. Einnig verður veittur
nokkur ferðastyrkur innan
Bandaríkjanna. Þeir, sem hljóta
styrkina, þurfa að skuldbinda
sig til að dvelja vestan hafs frá
1. september 1958 til 28. febrú-
ar 1959. Menntamálaráðuneyti
Bandaríkjanna mun eins og áð-
ur annast undirbúning og
skipulagningu þessara ferða,
Umsækjendur þurfa að hafa
góða kunnáttu í ensku og láta
fylgja , um það vottorð eða
ganga undir próf því til stað-
festingar. Þá þarf að fylgja
læknisvottorð um að umsækj-
andi sé heilsuhraustur. Æski-
legt er, áð umsækjendur. séu á
aldrinum 25 til 40 ára, enda þótt
-styrkveitingai' séu ekki ein-
skorðaðar við það aldursskeið.
Þeir umsækjendur, sem ekki
hafa áður dvalið í Bandaríkj-
unum, verða að öðru jöfnu
iátnir gánga fyrir um styrk-
veitingu.
Náms- og kynnisdvöl þess-
ari vei'ður þannig háttað í að-
alatriðum, að fyrstu.tvær vik-
urnar dveljast þátttakendur í
Washington, þar sem þeim
gefst tækifæi'i til þess að ræða
við sérfræðinga um sérstök
ei'nisvitund, gairga Rússar
jafnvel ennþá lengra. í
ágætri grein um þetta efni,
er birtist fyrir nokkrum dög-
um í einu dagblaðinu hér, er
komist að orði á þessa leið
og vei'ður varla betur lýst:
„Þá var höggvið á allar þjóð-
legar erfðir. Allt sem áður
vai' þjóðinni heilagt var nú
svívirt. Hati'ið tók við af
lífstrúnni, vinnan varð að
kvöl og fólk vandist á að
bera tvö andlit. Hræsnin og
óttinn ui'ðu styrkustu stoð-
irnar undir kerfi kommún-
ismans.“
Þetta er þjóðskipulagið, sem
kommúnistar bjóða íslend-
ingum, i,sæluríkið“, sem þeir
vilja stofnsetja hér. Þannig
var líka ,,sæluríki“ nazism-
ans í þeim löndum, sem Hitl-
er undirokaði. Kommúnist-
ar eru eini stjói'nmálaflokk-
urinn á íslandi, sem bei'st
fyrir því, að korna hér á
þessu þjóðskipulagi. Hitler
hefur á mörgum sviðuin
orðið þeirra leiðax-ljós og
lærimeistari ásamt Stalin.
áhugamál sín og skipuleggja
dvöl sína í landinu enn fi'ekar
og kynnast að íxokkru Banda-
ríkjunum og bandarísku þjóð-
lífi. Því næst sækja þátttak-
endur séi’stök námsskeið, sem
haldin er.u við ýmsa háskóla.
Venjulega eru þátttakendur í
þessum námsskeiðum 20—25
að tölu, frá ýmsum þjóðlönd-
um, en sérfróður háskólakenn-
ari hefir á hendi, yfirstjórn
námsskeiðsins. Jafnframt þessu
gefst þátttakendum náms-
skeiðanna tækifæi'i til að kynn-
ast héraði því, sem þeir dvelja
í, heimsækja sögustaði, söfn,
skóla og aðrar menntastofnan-
’ir, iðnaðarfyi'irtæki, bænda-
’býli o. s. frv. Þessi námskeið
standa venjulega í 3—4 mán-
uði. Þátttakendur fá að fei'ðast
nokkuð um Bandai'íkin í mán-
aðartíma og kynnast því, sem
þeir helzt hafa áhuga á.
í umsóltn sinni þui'fa um-
sækjendur að greina nafn og
heimilisfang, fæðingarstað,
fcgðingardag og ár, við hvaða
skóla eða menntastofnun unx-
sækjandi stai’far bg stutt yfir-
lit um náms- og starfsferil.
Einnig þarf að taka fram, hvaða
líkur séu fyrir þvi, að hann geti
fengið leyfi frá störfum þann
tíma, sem hann þai'f að dvelja
í Bandaríkjunum. Þá þai’f eins
og áður segir að láta fylgja
heilbrigðisvottorð og vottoi'ð
Um enskukumxáttu.
Umsóknir sendist Mennta-
stofixun Bandaríkjaxxna á ís-
laixdi (Fulbrightstofnunimxi),
Pósthólf 1059, Reykjavík, fyi'ir
22. nxarz nk.
Þrítugsafmæli Einherja
á ísafirhi.
Frá fréttaritara Vísis. —
Isafirði á laugardag.
Skátafélagið Einlierjar er
■þrítugt, en það var stofnað 29.
febrúar 1928.
Fyi’sti félagsforingi þess og
aðalstofnandi var Gumxar
Andrew og meðstofnendur þeir
Henrik W. Ágústssoxx prentari
og Leifur Guðmundsson verzl-
uixarnxaður. Gumxar var félags-
foringi Einhei'ja til 1941, en
flutti þá til Reykjavíkur. Haf-
■steinn O. Haixnessoix banka-
•fulltrúi varð þá félagsforingi
tiL 1953 en síffan Gunnlaugur
Jónasson bóksali.
Einhei'jar nxinnast- afnxælis-
,ins með fagnaði fyrir félaga og
foreldra þeirra. Einhei'jar hafa
starfað vel og mikið. Þeir eiga
skíðaskálamx Valhöll í Tungu-
dal, eru þar ágæt skilyi'ði til
skíðafara og útiiþrótta, einnig
skátaheimili við Mjallurgötu
með göðum skilyi'ðum til funda
og félagsstarfa.
Einherjar hafa boðið stofxx-
endunx hingað á afmælisfagn-
aðiixn. —• Arn, \
★ Tilkynnt cr í London. að
fjTsta brezka eldflaugastöðin
sé nærri fullgerð. Hún er á
austurströndinnl. Frá þessu
Mánudaginn 3. marz I0SB
Bylting
r æktuna rn xáluj n.
í grein simxi um sandgræðslu-
málin á líðandi stund í merkis-
ritinu Sandgiæðslan segir Páll
sandgraxðslustjóri m. a.:
„Seinustu áfin hefur orðið stói'
kostleg byltiixg í í'æktunarmál-
um bænda, túnin hafa stækkað
og margfaldazt hjá sumum. Bú-
fénu hefur þess vegna fjölgað
mjög ört og á eftir að fjölga
mikið ennþá. Þessi þróun hefur
orðið til þess, að þréngzt liefui*
í högunx og afréttarlöndum."
Það er eitt af hinum miklu
viðfangsefnum þjóðarinnar nú,
menn hafa ekki almennt gert
sér grein fyrir því, að grseöa af-
réttai'löndin, til þess að auka og
bæta beitarskilyrði fyrir sívax-
andi sauðfjárstofn landsmanna,
stóiTnál hliðstæð þurrkun og
ræktun mýi'a og uppgræðslu
sanda.
Voði fyrir dyriuix. ef —
Páll segir voða fyrir dyrum,
ef ekkert v’ei'ði gert fyrir oklt-
ar dýrmætur afrttai'lönd. Hér
þai’f meira til en oi'ðin ein. Bænd
ur þurfa að læra að meta og
skilja þær auðlindir, sem felast
í afréttarlöndunum, og það era
þau, sem þeir geta allra sízt án
vei'ið.
„Það má slá þvi föstu, að engin
ræktun er eins hagkvæm fjár-
hagslega séð og ræktun afrétt-
axiandanna og annan-a beitai'-
landa, þ. e. a. s. þess hluta af-
réttarlandanna, þar sem hýj-
nngsgróður er fyrir, því að þar
þarf ekki annað að gera en aS
bera á tilbúinn áburð.“
Fljótvirkt og
hagkv'ænxt.
Páll bendir á, að þetta sé fljót-
virk ræktunaraðferð og hag-
kvæm fjárhagslega skoðað —•
og stócmál, sem þoli.enga bið.
„Bændur eiga að taka .virkan
þátt í að hrinda í framkvæmd
þess-nauðsjTxjamáli ásamt xikis-
valdinu, þvi að spádómur minn
er sá, áð ef fjölgun kvik-
fénaðar í landinu verður
eins mikil næstu árin og hún
hefur veiið síðastliðin 10 ái', og
ef ekkert verður gert tii að bæta
og aúka afréttaxiöndin, þá mun
fara svo, að rikið verði að
styrkja bændur ril íóðmi>ætis-
kaupa,. ekki aðeins mjólkandi
kúm, eins og tíðkast.hefur mörg
undanfarin ár, heldur til að gefa
sauðfénu um sunxartimann.“
Áður hefur verið sagt frá til-
lögunum um kaup á flugvél til,
ábui-ðardreifingar.
Hvað geiir
ríkisvaidið?
„Hér skal engu um það spáð",
segir sandgræðslustjóri, „hvað
ríkisvaldið gerir í þessu sam-
bandi framvegis. En vist er að
sandgræðslan hefur gert stór-
virki í þessu sambandi, því að
nú geta bændur á landi því, sem
liér hefur verið nefnt, án kviða,
eða vantrúar gengið ótrauðir að
verki, þar senx vitað er, að engau
jarðveg, senx tekiiui er til rækt-
unar, er eins hagkvænxt að
rækta og sanda og mela. Kennii’
þar margt til, svo sem iiitastig,
hvei'su auðunninn hann er og
steiuefnai'ikiu'".
er sagt í greinargerð um til-
lögm' imi f járveitingar til flug
hersins og' á naasta ári.
Meðal flugsveita Breta, er
fá kjarnorkuyddar sprengjur
til umráða, eru fhigsveitir
þær, sem fljúga Canbei-ra-
sprengjuglugvélum, sem stað
settar eru í Y.-Þýzkalandi.