Alþýðublaðið - 05.01.1958, Blaðsíða 7

Sunnudagur 5. janúar 1958
AlþýSubla5i3
T
t>AÐ er einhver, sem stelur
frímerkjunum mínum. í morg-
un sótti ég tvö bréf til mín í
þosthúsið, og þegar ég'fór ut' áð
borða, sítildi ég .þau eftir. Frí-
meVMir vT>rú horfin, er ég kom
aftur, einhver hafi klippt þau af
umslögunum af mestu vand-
virkni.
. Öðrum þræði er ég feginn.
Ég var næstum því farinn að
halda, að Barcelönabúar væru
óskeikulir, óaðfinnanlegir og
fullkomnir. Þessi frímerkja-
þáttur gefur til kynna, að þeir
séu mannlegir líka, meira að
segja breyskir. Ég verð léttur í
skapi, trú minni á mannkynið
er borgið um sinn. I
Er það nokkur furða, þó mér
þættu Barcelönabúar óhugnan-
lega fullkomnir? Hér eru vín-
búðir eins og mjólkurbúðir
heima, og húsfreyjur og ung-
lingar stréyma úr öllum áttum
með koppa og kirnur til áfvll-
ingar. Eínn lítra takk og tvo
lítra takk. Enginn fullur.
* í annárri hverri búð er vín til
sölu,‘ allt frá léttum borðvínum
upþ í þrælstérkar timburmanna
veigar." Á hverju götuhorni er
krá, þar sem tugir manna sötx-a
í sig áfengi án afláts frá morgni
til — xnorguns. Verkamaðurinn
kemúr inn í vínbúð með bit-
ánn sinn og fáer glas af hvít-
víni í kaffistað, á götubar ein-
um drekkur fólk ekki annað en
Vermuth með brauðhleif og
í-ækjum, og 1 markaðinum geta
fisksölumaddömurnar vermt
kalda fingur sína á heitu todd-
ýi, .sem þær fá á næsta borði
ýið hurnar- og krabbasalann.
En þó sést aldrei vín á nokkr-
um manni.
Ein mes.ta iystisemd þessa
heims er .að ganga krá úr krá í
Bareelona, yínbúð úr vínbúð,
spjalla við vert og vínsala og
bérgja glas-og glas af heimsins
beztu veigum, hinum rauða,
blóðdimma drykk: vino tinto,
dulce. Ekki aðeins til þess að
finna til þess funhita, sem hann
hleypir í blóðið, þaðan af síður
til þess að.verða undir áhrifum,
heldur fyrst og fremst til þess
að njóta ‘bragðsins, þessarar
himnesku gómkitlu, sem er öilu
Ijúfari. Munnur og tunga mett-
ast af bragðinu, sem rétt býður
grun um beiskju, en gerir
hvorki aðsæra né svíða, heldur
aðeins að eggja og svala. Og
verðið hjá vínsalanum: tvær
krónur og fimmtíu aurar lítr-
ínmaf bcztu tegund.
i Barcelona er falleg borg. í
uthverfum hennar er hver ai-
menningsgai'ðurinn öðrum feg-
urri, en fallegastur er garður-
ínn;á Juich-fjalli. Þar er hring
leikahús í grískum stíl, og er
þar efnt-til útileikja yfir sumar
tímann. í Borgargarðinum var
dansaður á páskadag sérkenni-
legy.r, katalónskur hringdans,
töluvert vandlærður og marg-
brojinn, en fullur yndisþokka.
Aðallega voru það unelingar,
sem dönsuðu hann, og lék stór
hljórnsveit fyrir, en þó sást
röskið fólk og jafnvel gam^lt
dansa líka. í Guillgarði eru ein
hverjar fegurstu furðusmíðar
nútíma byggingarlistar, brjár
brýr hlaðnar úr hraungrýti, og
;eru eftir Gaudi, frægasta arki-
tekt Spánar.
Spánverjar eru ekkert annað
en ljúfmennskan og' kurteisin,
ávallt boðnir og búnir til þess
að hjálpa og leiðbeina eftir
föngum, og eru í þeim efnum
næsta ólíkir nágrönnum sínum
Frökkum. Spánverjum þykir
mjög gaman að því, þegar
spænskukunnátta mín hrekkur
ekki til að gera mig skiljanleg-
an, og gengur þá maður undir
manns hönd við að reyna að
komast til botns í því, sem ég
er að segja. Þeir hlæja og masa
og pata, og loks kemur einhver,
sem ka»n ensku, og leysist þá
þráutin, og allt endar í gleðskap
og hlátri. Frakkar verða aftur á
móti móðgaðir við þá, sem ekki
kunna frönsku; ég undanskil þó
I lögregluþjóna Parísarborgar,
| þeir eru ekkert nema alúðin.
' Barcelonabúi telur ekki eftir
i sér að fylgja þér á rétta leið, þó
, það taki fimmtán til tuttugu
j mínútur, og gildir það jafnt um
einkennisbúna menn og borg-
ara.
Ramblas heitir ein aðalgata
Barcelona, stutt gata, sem ligg-
ur upp frá höfninni, þar sem
minnisvarði Columbusar gnæf-
ir yfir. Ramblas endar ; Cata-
loníutorgi, þar sem eru fallegar
styttur, gosbrunnar og blóm.
Þar kóstar fimmtíú aura nð setj
ast niður á stól, cg láti ég
bui'sta skóna mína, kostar það
hálfa aðra krónu. Hver einasti
skóburstari lítur á mig með fyr
irlitningu og metur mig frá
hvei'fli til ilja og finnur mig
léttvægan, ef hönum finnst
skórnir msínir ekki nógu blank-
ir. Eina ráðið er þá að láta hann
bursta skóna, eða svara honmn
mannsins og lætur peninginri í
vasa hans. Þessir hryggilegu
vesalingar eru sumpart vofur
borgarastyrjaldarinnar, sum-
part fórnardýr skelfilegs vá-
gests, sem ber niður í héraði
einu á Suður-Spáni: þar verða
ó.hugnanlega margir íbúanna
augnblindu að bráð.
Skarkalinn á Ramblas er gíf-
urlegur. Á nóttinni vakna ég
við einkennilegan karlakórs-
söng, og þegar ég lít út um
gluggann, sé ég hóp manna með
hvítar húfur standa á gangstétt
Jón Dan:
GÖTUMYND FRÁ BARCELONA
með sama vahþóknunargiápinu.
Á Ramblas gengur unga fólk
ið sér til skemmtunar, prúð-
búið og glatt á svip. Þar sitja
Ameríkanar og enskt hefðar-
fólk á gangstéttunum við ab-
sint-drykkju og ísát, en páfa-
gaukar, kólíbrífuglar, hænur og
ýmis konar stélpeningur hjá
fuglasalanum keppir við lafð-
irnar í masi og gaggi. Blóma-
sölustúlkurnar sitja kurteisar
og siðprúðar inni í miðju blóma
hafinu, og má ekki á milli sjá,
hvort skærar skín, andlií þeirra
eða rósin, sem kostar fimm. pe-
seta. Hér og hvar sitja blindir
menn og örkumla á götuhorn-
um og selja happdrættismiða
Francos, sumir svo aumir, að
viðskiptavinurinn rífur sjálfur
miðann úr nælu á jakkaboðangi
inni fyrir framan frægustu
bjórstöfu borgarinnar og kyrja
seiðandi söngva, bjórstofugest-
um til ánægju. Þegar ég er að
því kominn að sofna út frá þess-
um framandi söng, kemur
skröltandi sporvagn og vekur
mig. Um síðir sofna ég þó, en
um morguninn magnast skrölt-
ið um allan helming, og gengur
svo fram á daginn, að hávaðinn
vex æ meir, og nær hámarki
um sex-sjö leytið. Blaðasalar
keppa við vélarnar um hávaða-
met, og kalla hver í kapp við
annan: La Prensa, La Prensa,
en sérkennilegustu röddina hef-
ur gömul kerling, sem jafnan
stendur á horni Ramblas og
Pelayostrætis. Hún er alltaf
með sama blaðið: La ultima
hora, La ultima hora.
Borgin fagra — Barcelona.
Asnakerrur fara skröltandi '
um Ramblas, tröllslegir vagn-;
hestar draga fei'leg æki, spor-:
vagnar glymja og skella, leigu-:
bílstjór'nar þeyta 'hornin, og-
bóksalar hrópa nöfn á várningi
sínum út yfir múginn. Götusali:
gellur hátt um ágæti sauma-;
vélanála, og annar klappar
bvssu og sýnir skotfimi sína.‘:
Ég reyni að tala við konu mína,:
en hún heyrir ekki til mín fyr-
ir hávaða. Þá flautar lögregiu-
þjónn, hátt og skerandi, og sí-r
felldur glymjandinn verður aðj
beljandi öskri á samri stundu. f
hverjum bíl er lúður þeyttur, í:
hverjum sporvagni bjalla sleg •;
in, hemlar rymja, og langferða-
bifreið nemur staðar. Upp úr
hávaðanum rís eitt ægilegasta,
hljóð, sem héyra má, æðislegt.
hnegg hests í fjörbrotum. A
miðri götu liggur vagninn á;
hliðinni, og hesturinn, risastórj
skepna, teygir hausinn upp í;
loftið og — æpir. Farþegar í
lángferðabílnum standa viö.
gluggana, og drýpur af þeimj
blóðiö. Ekillinn stendur við hlið
hestsins síns, aleigu sinnar og;
eina vinar, og grætur.
Snöggvast verður þögn. Þá’
kemur kerlingin af horni Pel-
ayostrætis og Ramblas á móti'
mér, haltrandi skrefum, vei'far:
blaði sínu með ögrandi handa-
tilburðum og hrópar nornaleg-
um, allt að því ómennskum
rómi: La ultima hora, La ulti-'
ma hora, síðasta stundin, 'síð-
asta stundin.
Ég' vík úr vegi, gripinn ugg.
Skothvellur.
Um leið byrjar bávaði'nn aft-
ur, samur og fyrr. Lífið flýtur á
ný um farveg sinn, og ég, eimi
dropi í ánni Ramblas, hraða
mér heim.
Daginn eftir kem ég út um’
tíuleytið. Filmusalinn heilsar
mér, og kaffisölukonan kinkar
brosandi kolli. Eitthvað er
breytt. Hávaðimx er eins mikill
og áður, en ekki samur. Spor-
vagnar þjóta og bílar bruna
sem fyrr, en það er einhver vél
hér í námunda. sem yfirgnæfir
þá, hugsa ég. Ég skima spyrj-.
andi í kringum mig, unz bakara
sendillirxn, sem ber í’jómaköku
bakka á höfðinu, bendir méi’
upp á við. Og sjá: í hverju ein-
asta tré á Ramblas sitja hundi’-
uð spörfugla og gala og tísta og.
yfirgnæfa götuskarkalann.
Ég verð svo glaður, að ég fei’
rakleiðis til næsta vínsala og
fæ mér rauðvínsglas. Ég skála
fyrir fuglunum í miði, sem
menn kunnu að brugga fyrir
þúsund árurn. Og' þegar ég fer
héðan frá Barcelona, ætla ég að
skilja eftir nokkur íslenzk frí-
merki handa stúiku, sem haldin
er söfnunaræði.
Glaður í bragði geng ég út
og kasta mér áfergislega í
straum götunnar. Fuglasöngui',
aldagamall mjöður og mannleg
ur breyskleiki hafa bjai'gað við
trú minni á lífið.
Cj Bréfakassinn )
r Utlenzkan i í útvarpinu
. Heri'a ritstjóri!
MIG langar að minnast
hérna á mál, sem kannski er
'ekki mjög merkilegt í sjálfu
sér, en hefúr þó oftlega orðið
umtalséfni manna á milli og
stundum af allkátlegu tilefni.
En það er þéssi ástríða þulanna
í útvarpinu að bera öll erlend
nöfn fram á ensku. Þýzk nöfn,
frönsk nöfn. svo maður tali nú
ekki um frá fjarskyldar; mál-
um. meira að segja nöfn á Noi’ð
urlendamálunum, allt er betta
horið, fram með eiixhverjum
virðulegum skólalærðum ensk-
um framburði. Ekki ófrægai’i
persóna en mærin frá Orleans
var til dæmis nýlega kölluð í
útvarpinu mærin frá Orlíns.
Sama tilhneiging er einnig í
útvarpinu að kynna erlend lög,
t. d. dægurlög öll með ensku
nafni. Lög, sem komin eru frá
allt öðrum þjóðum og hafa
kannski fyrir Iöngu fengið ís-
lenzk nöfn.
Einhvern tíma man ég að op-
inberar umræður urðu um fram
burð erlendi-a orða eða nafna í
útvarpinu, og þá var þó kveðið
upp úr um það, að aðalatriðið
væri þó, að verið væri að flytja
efnið fyrir íslenzka hlustend-
ur, og ef þulxu* eða flytjandi
treysti sér ekki til að segja
nafnið skammlaust á viðkom-
andi máli, yrði þá að íslenzka
nafnið þannig í framburði, að
islenzkur hlustandi þyrfti ekki
að vei*a í vafa, hvað við væri
átt. Eða er kannski svo komið,
að við skiljum það bezt, sem j
borið er fram á ensku?
Hlustandi.
rrF!júgandi diskar"
nýtl tímarif
NÝTT tímirit hefur hafið
göngu sína. Það nefnist „Fljúg-
andi diskar“, og fjailar um það
efni og annað þvi skyit. Rit-
stjóri og aðaleigandi er Skúli
Skúlason, Karfavogi 32. lltgef-
andi er Viman-útgáxan.