Alþýðublaðið - 28.03.1958, Blaðsíða 2

AlþýSublaSiS
Föstudagur 28, marz 1958.
Framliald af 12. síðu.
Verkefni sjóðsins eru þessi:
Að veita vísindasjóði árlegan
a.m.k. 800 þúsund krónur til
starfsemi sinnar. Að reka bóka
útgáfu. Að kaupa listaverk til
Listasafns ríkisins. Að styðja
gerð íslenzkra menningar- og
fræðslukvikmynda. Að veita
iista- og fræðimönnum ókeypis
far til útlanda. — Að styrkja
íslenzka tónlist og myndlist. Að
styrkja rannsóknir á náttúru
íandsins og efla þjóðleg fræðslu
störf, og loks: Að kynna ís-
íenzka menningu innan lands
og utan.
Hinar mjög svo auk.nu tekj-
Ur menningarsjóðs gefa honum
margfalt meiri möguleika en
áður til þess að geta sinnt köll-
un sinni, enda hafa verkefni
hans verið aukin með hinum
nýju lögum,
FÓNLISTAR- OG MYNDLIST-
ARKYNNING UM ALLT
LAND.
Eins og framan getur er með
al hinna nýju verkefna menn-
ingarsjóðs stuðningur við kynn
tngu og flutning tónllstar og
ánnarrar lístar. Er brýn nauð-
svn að sem fyrst verði hafizt
banda um þetta. Eins og kunn-
ugt er á almenningur í landinu,
utan Reykjavíkur, mjög íá tæki
færi til þess að sækja tónleika
hinna beztu listamanna okkar,
eða á þann hátt að fá að heyra
hin beztu verk tónskáldanna.
Hið sama má segja um aðstöðu
almennings í dreifbýlinu til
þess að geta notið myndlistar.
í þessu sambandi ber að
benda á það, að nú eru mjög
víða risin upp vegleg félags-
heimili þar sem hægt væri að
efna til tónleika, upplestra og
myndsýninga, og er skaði að
það skuli ekki vera gert. Emjr
fremur er á það að benda að
fjölmarga listamenn þjóðarinn-
ar skortír verkefni, það er að
geta fengið tækifæri til þess að
flytja almenningi list sína og
þar með kynna hana, en það er
hverjum listamanni nauðsyn-
legt. — Hins vegar hefur reynsl
an sýnt það, að það er svo mikl
um fjárhagserfiðleikum bundið
að efna til tónleika með góðum
listamönnum eða til ’myndlist-
arsýninga í dreifbýlinu að fá-
menn byggðarlög eða félög
þeirra fá ekki undir því risið.
ÁLIT MENNTAMÁLARÁÐS.
Menntamálaráðherra sagðist
nú hafa lagt fyrir menntamála-
ráð uppkast að reglugerð um
þetta starf þar sem stefnt væri
SplialœppíM ÁlþýðuflottsfélafMiH í
Reykjavík béldur áfram í kvöld
Lýkur bá fimm-kvölda keppnimii, er hófst eftir áramót
að því, að menningarfélög, hvar
sem þau störfuðu á landinu,
gætu fyrir atbeina mennngar-
sjóðs fengið hæfa listamenn til
að flýtja list sína, þannig að
menningarsjóður greiddi lista-
mönnunum laun fyrir starí
þeirra og ferðakostnað þeirra,
en menningarfélag á viðkom-
andi stað sæi um annað. Með
þessu ætti að vera öruggt, að
einnig fólkið í dreifbýl-
inu gæti fengið að njóta
j hins bezta - í listsköpun
j samtímans án þess að það reisti
sér hurðarás um öxl með háu
verði aðgöngumiða, en til þessa
hefur reynslan sýnt, að ekki
hefur verið unnt að efna til tón
leika eða myrídlistarsýninga
nema með því áð hafa verð að-
göngumiða svo hátt, að almenn
ingur hefur ekki séð sér fsert
að sækja.
Þessi reglugerð liggur nú
fyrir menntamálaráði til athug
unar og bíð ég áliísgerðar þess.
Þegar hún er komin mun verða
hafizt handa um raunhæfar
fi'amkvæmdir,
Miklar umræður urðu að
ræðu menntamálaráðherra lok
inni. Þökkuðu allir ræðumenn
honum fyrir hið mikla starf
hans að þessum málum síðan
hann varð menntamálaráð-
lierra. Töluðu fulltrúar fyrir
nær allar listgreinar og lýsti
hver og einn aðstöðu listar sinn
ar sinnar. — Var þetta ágætur
íundur og eftirminnilegar.
Öppfeóiakerfi
Framhald af 1. sfðu.
leiða tii stórfellds atvinnu-
j leysis,
Sumatra
O’r-t .* ) sffru I
að stjórnárhersveitir, er sæki
gegn upreisnarmönnum frá
austri við bæinn Talug, en þær
sæki stöðugt fram. Ef þetta er
rétt, er stjórnarheinn minna en
150 km. fá Padang,
Krústsjov
Framhalfl af 1. siSa.
aðí eftir að auka veimegun
fólksins og fólkið óskaði eftir
að ákvarðanir 20. flokksþings-
ins yrðu frar/ikvæmdar.
Krústjov öðla&ist v.öld sín
sem meðlimur hinnar „sam-
virku forustu“, sem komið
var á eftir daUða Stalíns og
varð einkum frægur fyrir ræð
una, er hann flutti á 20. flokks
þinginu 14. febrúar 1956, er
hann réðist á Stalín og „per-
sónudýrkunina“ og hóf „af-
staiíniséringar1’ tímabilið í
sovétsögunni. Krústjov er nú
63 ára gamall.
Könnun geimsins $
Fi'amhald af 12. síðu. ^
flotans gerir ráð fyrir, a'S
gervitunglið Könnuð III, sem
sendur var á loft í gær, muni
geta haldið sér á braut sinni fi
fjóra til sex mánuði. ReiknaS
hefur verið út, að Könrníður
III notar 155,7 mínútxtr til aðs
fara umhverfis jörðina. Lengst
fer hann 2.750 km frá jörðu, eis
næst kemst hann 200 km frá
jörðu. Braut hans myndar 33,S
gráðu horn við miðbaug.
Framhald a£ 12. úÖ!t. ”
armeðlimur sérstaklega þrirrg
málsmeðferð, að formaðué
Fulltrúaráðsins hefði ekki boi?
ið bréfið undir stjórn réðsins
áður en það væri lagt i'yrix?
fund. — Tillaga Björns um að=>
ild að fundinum var síðan sam
þykkt með 44 atkvæðum gegm
24. á
réffin um aukin völd Krúsnw
a óvart á vesl
Tekyr Iiaran upp iiina Siarð&fitstiifl
ríkisstefnu Stalins?
PARÍS, LONDON og. WASHINGTÓN, fímmtuö yg. Frétír
in um, að Nikita Krústjov væri orðinn forsætisráðht rra Sovéfe
ríkjanna vakti athygli í höfuðborgum vesturveMarsia, eri ei?
ekki t'alin háfa koniið á óvart. Búizt var við, að BiilyaniK
mundi víkja, og orðrómurinn um, að Krústjov musidi takás
við af honum og hefja þannig Síalínstímabil á ný r\?S cllúnfá
völðúm hjá einum manni hafði sifelit niagnazt siðústú: dag-»
ana.
NÆSTA kvöld í spilakeppni Alþýðufiokksfélaganna í
Eeykjavík er í lönó kl. 8,30 siundvíslega. Lýkur þar með
'fimm-kvöldakeppuinni, scm hófst eftir áramótin. Fóik er
iívatt til iió fjölmenna og koma tímanlega, þar sem aðsókn
hefur verið mjög mikil xmdanfarið.
Dagskráin í dag:
Lesin dagskrá næstu.viku.!
18.30 Börnin fara í heimsókn tii j
nperkra manna (Leiðsögumað- j
ur: Guðmundur M. Þorláks- j
son kennari).
18:55 Fi-amburðarkennsla í
ésperanto.
19.10 Þingfréttir. — Tcnleikar
20.00 Fréttir.
20.30 Daglegt mál (Árni Böðv
afsson kánd mag.).
20.35 Erindi: Dagar anna og á
nægju (Ólafur Þorvaldsson,
þingvörður).
21.00 íslenzk tónlistarkynníng:
Lög eftir Árna Björnsson. —
Flytjendur: Gísli Magnússon :
píanóleikari, Ernst Norrnann
flautuleikari og söngvararnir,
Árni Jónsson og Guðmundur
Jónsson. — Fritz Weisshappel
leikur undir söngvunum og :
býr dagskrárlið til flutnings.
21..30 Útvarpssagan: „Sólon ís-
:J.andus“, eftir Davíð Stefáns-
yon frá Fagraskógi; 18. (Þor-
tst.einn Ö. Stephensen).
22.00 Fréttir.
22.10 Passíusálmur (45).
22.20 Smáþættir um fuglavciði j
í Drangey (Ólafur Sigurðsson j
bóndi á Hellulandi).
22.35 Frægar hljómsveiflr (þl.). j
23.10 Dagskrárlok.
;;.:í Dagskráin á morgun:
'12.50 Óskalög sjúklinga (Bryn-
dfs Sigurj ónsdóttir).
14,90 „LaugardagslÖgin.“
16.()0 Raddir frá Norðurlöndum;
15.: Poul Reumert leikari les
úr „Holbergs Epister“.
16.30 Endurtekiö efni.
17.15 Skákþáttur (Guðmundur
Arnlaugsson). — Tónleikar.
18.00 Tómstundaþáttur barna og
unglinga (Jón Pálsson).
.18.30'Útvarpssaga barnanna: —
„Strokudrengurinn“', eftir
Paul Áskag, í þýðingu Sigurð
ar Helgasonar kennara; V. —
(ýðandi les).
j 18.55 í kvöldrökkrinu: Tónieik-
ar af plötum.
j 20.C0 Fréítir.
1 20.30 Einsöngvar: Frægar sópr-
ansöngkohur syngja (plötúr).
21.00 Leikrit: „Systir . Graeia'%
eftir Martinez Sierra; fyrsti
hluti. Þýðandi: Gunnar Árna-
son. — Leikstjóri: Valur Gísla
son.
22.00 Fréttir.
22.10 Passíusálmur (46).
22.20 anDslög (plötur).
24.00 Dagskrárlok.
Á næðan þetta gerðist þaut
stór bíll í áttina tii borgarinn-
ar. Honum var ekið af Herra
Giað, sem er blaðamaður, sem
var sendur til þess að komast
Afleiðingin af óbreytíri
stefnu, í efnahagsmáíumum
mund því vera stóraukinn
innfiutningur lúxusvöru, en
mikið atvinnuleysí. Þannig
mundi millifærsiuleiðin verða
að atvnnuleysisleið.
Þar að auki verður að benda
á, að uppbótaleiðin, sem getur
við vissar aðstæður verið bezta
og réttlátasta leiðin til lausnar
efnáhagserfiðleikum, er nú kom
in í margvísifegar öfgar. Það
munu í raurt réttri gilda 10—20
mismunandi gengi á krónunni
varðandi innflutning til lands-
ins, mörg til viðbótar fyrir út-
flutninginn og enn fleiri um
önnur gjaldeyrsviðskiptj. — I
þessu völundarhúsi er því marg
víslegt misræmi og fnisrétti, er
ekki hægt að þola ti! lengdar,
Þar að auki kostar all.t þetla
endalausa skriffinnsku, sem et
bæði kostnaðarsöm og hvim-
leið.
Það er engin „töfraleið“ til í
þessum málum, engin lausn,
sem ekki kemur neins staðar
við. En millifærsluleiðin gamla
hefur gengið sér til húðar.
að því, hvað væri um að vcra.
„Ég geri ráð fyrir að þessi ferð
sé út í ioftið,“ hugsaði herra
Glaður,“ en það er víst réttast
að ég athugi, hvort nokkuð sé
í Washington, London og
París er gex't ráð fyrir, .að ein
af ástæðunum fyrir því, að
Krústjov tekur nú við stjórn-
artaumunum liggi í tilraunum
hans til að koma á fundi æðstu
manna. Hann hefði ekki getað
verið íormaður rússnesku
nefndarinnar né leikið aðalhlut
vérk, ef hann hefði áðéins ver-
ið aðalritari flokksins.
1 bandaríska utanríkisráðu-
ncytinu er óopinberlega talið,
að ekki verði urn neinar stór-
vægilegar breytingar að ræða
á utanríkisstefnu Sovétríkj-
anna. Hjá Sameinuðu þióðun-
um í New York er talið, að
breytingin staðfesti aðeins raun
verulegt ástand, sern lengi hafi
verið. „Nú vitum við við hvern
við eigum“, segja menn,
í London er einnig sagt, að
Kfústjov hafi í rauninni márk-
að svo mjög utanríkisstefnu
Rússa undanfarið, að ekki verði
um neinar stórvægilegar breyt
ingar aö ræða, þegar hann nú
tekur við s'.örfum forsætisráð-
herra. Það. er einnig talið, að
í satt í öllu þessu kjaftæði um
hárvöxtinn. Ég ætla að reyna
að fá herbergi á þessu veiíinga-
húsi. Það er bezt að sjá um leið,
hvað allur þessi mannfjöldi ex
1 París eru mer \ brirrair
skoðunar, að hugmyndin meíö
útnefningu Krústjt's sé aS
gefa honum eins mikil vöid og
áhrif og hugsanleg ; ru á fyrír-
huguðum fundi æðxíu marina„
Sovéísérfræðingur A.FP segirs
„Hinni samvirku l'o:: ivjíu er lok
ið, samspil Bulganinr, og Krú-
stjovs er lokið og oovétríkira
taka nú aftur upp hína vel-»
þekktu einhæfingu valdsins hj»
einum manni. Eftir nð Molotov*
Malenkov og Kaganovitsj var"
vikið til hliðar í fyrra'og Sjú-
kov landvarnaráðhé: i í okt-
óber s.l. hefur það wrið aug-
ljóst, að meiri og rsejri völa!
hafa færzt á hendur Krústjov*
Þetta varð augljóst, er hanrs:
endurskipulagði flokksstarfjS
og stjórnarráðið og fékk mið-
stjórn flokksins til ao fallast ét
byltingu sína í endurrkurjlagm
ingu ríkisfyrirtækjan a“.
í Bonn er bent á, aö Irrottvíö
un Bulganins sýni, rð sov.ét-
kerfið geti aðeins lei 1 af séi?
stjórn eins manris. Jáfaaðar-
rnenn bíða þess með eftirvænt-
ingu, hvort Sovétríkin rnuni nuí
snúa aftur til hinnar harðsnúnta
utanríkisstefnu Stalíns. j
'að géra hér.“ Hann ’stöövaðl
bílinn og kom einmitt mátulega
tii að heyra Filippus byrja á
ræðu sinni.