Alþýðublaðið - 10.04.1958, Page 7

Fimmtudagur 10. apríl 1958
A I þ ý ð u bl aS í S
'1'
Minningarorð
Far þú í friffi,
friffur guffs þig blessi,
hafffu þökk fyrir allt og aílt.
Gekst þú nieff guffi,
guff þér nú fylgi,
hans dýrffarhnoss þú hijóta
skalt.
DR. VICTOR URBANCIC
lézt á föstudaginn langa,
þann 4. apríl sl. á heimili sínu, ;
aðeins 54 ára að aldri, og er til
m'oldar borinn í dag. Hið snögg
lega fráfaU hans. kom mönnum
á óvart, því þótt hann hefði
verið sjúkur um iiokkurt skeið,
vonuðu ffienn að þe-;r myndu
bhátt sjá hann aftur við sitt
mikilvaega tóniistarstarf. Er nú
skarð fyrir skildi og vandfyílt,
en dr. Urbancic hefur með
starfi sinu hér á íslandi byggt
sér minnismerki í tónlistarsögu
Islands, sem aldrei máist út.
Dr. Urbancic vap mikill mað
úr að persónuleik, skarpgáfað-
ur listamaður, gerhugull og ró-
samur, .höfðinglegur ásýndum,
tilfinninganæmur og mildur.
Allt hans líf var mótað af hinni
sönnu trúmennsku og mann-
dyggð í hverju einu. Sanr.an
og betri vin en hann hef ég
ekki 'þekkt. Hann lagði aila á-
stundun sína í það að vera trúr
samverkamönnum sínum. Hóg
vær og lítill'átur maður, sem
þriátt fyrir hæfileika sína og
mannkosti var alinn upp við
það, að gera meiri kröfur til
sj'álfs sín en til annarra.
Dr. Victor Urbancic er fædd
Ur í Vín 9. ágúst 1903. Foreldr-
ar. hans voru prófessor Ernst
Urbancic, sem var þekktur
læknir þar í borg, og frú Hilde
Urbancic, en afi 'hans var pró-
fessor Victor Urbancic. sérlega
mikils öiletinn læknic og þekkt
úr út fyrir heimaland sitt, hann
var um. skeið kennari Gunn-
laugs sál. Einarssonar læknis.
'Rík tónlistargláfa var í ættum
beggja 'foreldranna, og tónlist
niikið höfð um hönd á heimili
hans. Próf. Victor Urbancic var
auk þess að vera víðfrægur
Jæknir, tónskáld gott og hafði
yndi af fagurfræðilegum list-
um. Hinn ungi Urbancic erfði
þessa tónlistargáfu í ríkum
mæli auk annarra mannkosía,
enda fór hann snemma að íast
við tónsmáðar og tónvísindi, og
á skólaárum sínum lék hann í
hljóms-veit skólans. Hann var 6
ár nemandi Jeseph Marx í Vín
og dr. Paul Weingarten, og
Guido Adl'er, sem var kennari
hans í tónvísindum, hafði á
honum sérstakt dálæti sökum
hætfileika hans. En allir þessir
menn voru miklir snil’ingar
hver á sínu sviði. Enn fiemur
var hann nemandi hins þekkta
hljómsveitarstjóra Clemens
Krauss við tónlistarháskólann í
Vín. Frá 1924—1926 var hann
aðstoðarhljómsveitarstjóri 1
leikhúsi prótf. Max Remhardt.
„Theater in der Josefstadt11 í
Vín. En árið 1925 tók hann
doktorspróif í tónvísindum víð
háskólann í Vín, aðeins 22 ára
að aldri, og fjallaði ritgerð
hans um verk tónskáldsins
Jo'h. Brahms. Pá tók hann og
kennarapróf í píanó-, orgel-,
tónfræði og hljómsveitarstjórn
lvið tónlístarháskóbmn í Vín. A
árunum 1926—1933 var hann
fyrrt Korrepetiter. bá kórstjóri,
og hljómsveitarstjóri í óperum
og óperettum við ríkisóperuna
í Mainz í Þýzkalandi, en jafn-
Dr. Victor Urbancic
framt var hann á þessum árum
einnig óperettusöngstjóri við
Kurtleikhúsið Bad Kreuznach
og Bad Neuheim, og í Giessen
og Worms í Þýzkalandi. Árið
1934 var hann stjórnandl Kon-
unglegu óperunnar í Belgrad
í Júgóslavíu sem gestur. En frá
1935—1398 var hann stjórn-
andi óperuskólans við Tónlist-
arháskólann í Graz, kennari í
orgel-, píanóleik og tóníræði,
varaskólastjóri og lektor í tón-
listarsögu við háskólann þar í
borg. Árið 1938 fluttist Dr. Vic-
tor Urbancic hingað til lands
ásamt 'fjölskyldu sinni og varð
þá og jafnan síðan kennari í pí-
anóleik, tónfræði og tónlistar-
sögu við Tónlistarskólann í
Reykjavík. Árið 1939 varð
hann organleikari í Krists-
kirkju í Landakoti og gegndi
því startfi einnig til dauðadags.
Hann var stjórnandi Tónlistar-
félagskórsins frá stofnun hans
árið 1943, og stjörnandi þess
kórs á hljómleikaferð hans á
'Norðurlandasöngmótið í Kaup-
manna'höfn árið 1948, en þar
var þessi kór talinn einhver sá
fremsti, er þar kom fram. Árið
1938 varð hann stjórnandi Sin-
fóníuhlj ómsveitar Reykj avíkur
og síðar stjórnaði hann oft Sin-
íómíuhljómsveit íslands eftir
að hún var stofnuð, Hann var
1. febrúar 1953 ráðinn hljóm-
sveitarstjóri Þjóðleikhússins og
gegndi því starf; til dauðadags,
og söngstjóri Þjóðleikb.ússkórs-
ins frá upphafi. í öilum þessum
störtfum naut hann ástar og 'Vin
sælda sem frá'bær tóniista.rmað
ur. Dr. Urbancic var ágajtt tón-
skáld og hefur samið fjölmörg
tónverk, bæð; fyrir píanó,
fiðlu, clarinet, bratsnh. saxa-
phon, heil hljómsveiíarverk,
söngva fyrir karlakóra og bland
aða kóra og einsöngvara. Þá
hefur hann og einnig útsett f jöl
mörg píanó- og hljómsveítar-
verk og gömul íslenzk sálma-
vers og þjóðvísur og fjöimarga
aðra íslenzka söngva. Píanó-
hljómleika hefur hann og hald
ið víðs vegar erlendis og hér á
fslandi, bæði sólóhljómieika og
■með aðstoð hljómsveitar. For-
maður söngmálaráðs LBK var
hann um nokkurra ára skeið.
Hann var sæmdur íslenzku
fálkaorðunni árið 1944 fyrir sín
Framhald á 8. síðu.
Minningarorð:
HINN 24. janúar síðastliðinn
andaðist að heimili sínu, Hall-
veigarstíg 4 hér í bænum, Guð-
iaug Vigfúsdóttir, sem lengi
b.jó að Hjallanesi í Landssveit.
Hún var fædd 15. júlí 1866, og
var því háöldruð orðin, eða á
92. aldursári, er hún lézt. —
Þó að seint sé, þykir mér hlíða
að minnast hennar örfáum orð
um. Foreldrar hennar voru Vig
fús Ofeigsson, bóndi á Fram-
nesi á Skeiðum, og kona hans,
Margrét Sigurðardóttir. Ólst
hún upp með foreldrum sínum:
í Framnesi til 19 ára aldurs.
Fór hún þá að Vaðnesi í Gríms
nesi og var þar í 6 ár, en þaðan
að Miklaholti í Biskupstungum
og dvaldist þar í 2 ár.
Skömmu fyrir aldamótin
réðst hún til starfa hjá bróður
sínum, séra Ófeigi Vigfússyni,
sem þá var nýorðinn prestur í
Guttormshaga í Holtum, en
skömmu eftir aldamótin, nánar
tiltekið 1902, giftist hún Þórði
Þórðarsyni og.hóf rneð honum
búskap að Hjallanesi í Lands-
sveit. Hann andaðist í spönsku
veikinni 1918. Með honum eign
aðist Guðlaug tvö börn, Ellert,
sem er trésmiður hér í Reykja-
vík, og Emelíu, einnig búsetta
hér í bæ. Árið 1923, eða þar
um bil, mun hún hafa flutt til
Reykjavíkur, fyrst til sonar
síns, og var hjá honum lengi,
eða um 20 ár, en síðan h.já
Emelíu, dóttur sinni, og átti
þar heima í 13 ár.
Eftir að Guðlaug missti
mann sinn, var hún stundum
kaupakona í sveit sinni á sumr-
um, oftast hjá bróður sínum,
Ferðahappdrœtti S< U. J.
Þeír, sem fengið hafa senda miða í ferðahapp-
drætti Sambands ungra jafnaðarmanna, eru
be$nir að gera skii fyrir andvirSi þeirra strax.
lið verður 1. maí og er því skammur tími
til stefnu að ganga frá uppgjöri.
Greiðslu má kom tií skil til formanna félaga ungra jafnaðarmanna
eða Alþýðuflokksfélaganna úti um land. — í Reykjavík veitir skrif-
stofa SUJ í Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu móttöku greiðslu fyrir
miða. Skrifstofan er opin allavirka daga nema laugardaga, kl. 9—12
f.h. og 4—7 e.h. Sími 1-67-24,
Hringið op; óskíð eftir að greiðslasé sótt heim, ef öðru verður ekki við komiff
ir þurfa að seljasf.
Ferðahappdrœtti S. U. J.
séra Ófeigi á Fallsmúla.
Mynd sú, er fylgir þessuiB.
línum, er tekin af henni . ;i
Reykjavík, áttræðri, og lýslr
vel sál hennar og svipmóti.
Ævisaga Guðlaugar var eklfi
viðburðarík, fremur en margra
annarra góðra þjóðfélagsþegna,
Guðlaug Vigfúsdóttir
sem stunda störf sín í kyrþey.
Hún var greind kona, vildi ÖIJ-
um vel og var gleðigjafi, því að
hún var spaugsöm og hafði oft
hnyttin tilsvör á reiðum hönd-
um. — En þó að hún væri lífs-
glöð og gamansöm, var hún aJ-
vörugefin um leið og mjög sam
vizkusöm kona, sem í hvívetna
vildi vanda ráð sitt. — Skap-
gerð hennar var heilsteypt og
traust. Hún var vel verki far-
in og vildi á engu níðast, er
henni var til trúað.
Eins og áður var að vikíð,
bjó hún í Hjallanesi í Lands-
sveit, ásamt manni sínuœ,
Þórði Þórðarsyni, í 16 ár,*og«
eftir það sem ekkja í 5 ár á
sama stað. Yfír heimili hennar
og búsýslu hvíldi myndarbrag-
ur, og mun öllum hafa þótt go.tt
að koma að Hjallanesi.
Sá, er þssar línur ritax,
kvnntist Guðlaugu að vísu efcfei
mikið, þó að til frændsemi væii
sð telja, en mun jafnan minn-
as;t hennar með hlýjum huga,
og þakklæti. Það er sól og heiS
ríkja yfir þeim minningum.
Síðustu 13 árin var hún í
skjóli dóttur sinnar Emeiíu, og
tengdasonar. ingibergs Gunnara
Kristínssonar, og var þar vel
að henni búið á alla lund, eftir
bví sem í mannlegu valdi stóð..
Hún var orðin mjög ósjáli-
bjarga, eins og títt er um há-
aldrað fólk. og mátti segja, ,at*
vökuvitund hennar dveldi síð-
ustu árin í einhvers konar
rökkri á milli heimanna.
tveggja. — Nú trúum vér því,
að yfir sál hennar hafi runniís.
fögur afturelding, því að hún
lifði vammlausu lífi. —
Líkamsleifar Guðlaugar voru
lagðar í mold til hinztu hvílci-
ar í Skarðskirkjugarði 24. jan-
úar þ.á., að viðstöddu fjöl-
menni.
Gretar Fells.
T.ONDOX, þriðjudag. Brezki
Alþýðuflokkurinn hefur neitaJS
boðd uffl að senda fulltvúa ti!
þings júgóslavneska kommún-
istaflokksins i apríl. Norskj ég-
danski Aiþýffuflokkurimi hat'a
einnig neifaff sams konar boði.