Morgunblaðið - 24.12.1915, Blaðsíða 5

24- des. 54. tbl.
MORGUNBLAÐIÐ
5
Funðin
Eftir Huldu.
UNGLIÐ skein inn um
f) gluggann og öldurnar suð-
^ uðu úti fyrir.
En hann gat ekki sofið.
I fyrsta sinni eftir níu ár var
bann lagstur til hvíldar i gamla
rúminu sínu, í gamla herberginu
sínu — og móðir hans hafði boðið
honum góða nótt. En hann gat
«kki sofið.
Hugur hans flaug glaðvakandi
u*n leiðir, sem höfðu oftast verið
lokaðar í starfinu og glaumnum
Út í löndum. Ekki höfðu átthag-
ar hans svikið hann. Hann var
farinn að þrá heim siðustu miss-
lrin — sá í draumi haf og strend-
Ur- Nú fanst honum alt umhverfis
8lg enn þá fegurra og hreinna
en hann hafði mint — einkum
hreinna. Hann fann til óbland-
mnar ánægju yfir því, að vera
sjálfur heilbrigður og óspiltur,
geta mætt augum móður sinnar
°g átthaganna, því honum fanst
hver steinn hafa augu og hver
alda mál — hér heima.
En hann var þó ekki sæll.
Tómleiki hafði gengið i spor
þeirrar sorgar, sem hafði fylgt
Eonum burt úr átthögunum og
ieQgi eftir að hann var seztur að
ú ókunnum stað. Tilfinningalíf
^ans hafði legið undir snjó —
köldum, hreinum snjó. Gat nokkru
8lnni vorað aftur—, í þeim lönd-
Ulu? — Heimkoman hafði vakið
emhverja leysingu í sál hans, en
tó var hann hvorki hryggur né
Siaður. Minningar liðu fram, en
^ser höfðu engan söknuð í för
naeð sér — liðu og liðu framhjá,
eins og myndir. Æskuvina hans,
. 8etn hann hafði syrgt í mörg ár
k°tn 0g fór, eins og annað, leið
^amhjá, nærri því ókunnug.
Hvers vegna hafði hann látið
^ssa konu trufla sig svo átakan-
ega? — Hann vissi það ekki nú.
Earðu nú að sofa, Pétur Þórð-
arson, þú ert enginn unglingur
engur — þrítugur maður.
Hann sneri sér frá tunglskininu
eg lagði aftur augun, en þá sá
ann andlit — fagurt og lifandi.
u niinning var frá deginum sið-
asta- Hann var glaðvakandi á
Hugur hans var þotinn níu
r aftur í tímann. Hann var að
, Veðja í þorpinu sínu. Nú gekk
ailn heim að húsi vinar síns;
ttir hans, sjö ára gömul, kom
^aupandi á móti honum; hún
enti grindinni í garðshliðinu upp
gátt.
sErtu nú að fara, elsku Pétur
>u?«
tangið
“ttirna ætlar að gefaþér voða-
voðalega fíntvín ogegætla
ró>fa þér öll blómin af hvítu
Ulli minni«. Hann brosti, var
aunars hugar. Nú mundi hann
Hann tók hana upp i
Hún hvíslaði að honum:
þetta glögt og öll litlu bréfin
hennar og myndirnar af henni.
Siðustu árin hafði hún að eins
skrifað á bréfspjöld, sagt, að hún
hefði ekkert að skrifa um. Nú
var hún komin á sautjánda ár.
Hún hafði heldur ekki hlaupið á
móti honum til þess að heilsa.
En það var andlit hennar, sem
hafði vakið hann — eins og það
var nú.
Hann sneri sér aftur til veggjar.
Eftir stundarkorn svaf hann vært.
Tunglið skein í skammdegis þið-
viðri og hafið niðaði neðan við
gluggann.
Á Þorláksdag gekk hann al-
einn inn fjörurnar. Hann þurfti
að koma inn í hverja klettaskál
og klifra upp á hvern hamar.
Þarna hafði hann leikið sér lítill,
setið á skjálfandi dröngunum í
brimi og stormi, sungið í hamra-
skútunum, svo bergmálið ómaði,
gengið eftir fjöruborðinu, ýmist
einn eða með vinum. Þar hafði
hann verið með henni, stúlkunni,
sem tók það í öðru orðinu, sem
hún lofaði í hinu. En það var
langt síðan. Hann hafði komið í
hús foreldra hennar og hugsað
um hana, en ekki fundið sárs-
auka. Hif minningarnar gátu
nokkurstaðar snert hann, þá var
það hér. Hann gekk um þessar
kæru stöðvar, sá ótal myndir af
herfhi, án þess að gleðjast eða
hryggjast. Hún hafði valdið hon-
um svo þungrar sorgar, sem sál
hans gat borið. I mörg ár hafði
hann verið að vaxa frá söknuð-
inum. Nú gat hann litið á þessa
konu eins og aðra. — En fögur
var hún í augum mínum áður, og
marga ríka stund lifði eg með
henni hér, hugsaði hann, þar sem
hann stóð undir dröngunum.
Hann hafði orðið að ganga
fram af sér, til þess, að yfirvinna
sorgina. Nú var eitthvað í sál
hans dautt og brostið með henni.
Hann gekk hægt heimleiðis.
Reykinn lagði beint upp í loftið,
úr reykháfnum á húsinu hans.
Vinnukonan var að berja rykið
úr húsgögnum úti. Systir hans
kom í eldhúsdyrnar í ljósum kjól,
með stuttum ermum. Hún hafði
verið að strjúka lín. Hann mint-
ist jólanna úti í löndunum, með
dyn og hljóm ótal klukkna yfir
auðæfum, glysi og eymd stór-
borganna. Hér heima voru jólin
iítil og hrein eins og á fyrstu
dögum kristninnar. Hann hafði
sjálfur skorið kökur á laufabrauðs-
kvöldið og farið með systur sinni
í kotin til fátæklinganna með
gjafir. Hér átti enginn bágt um
jólin. Hér gat fólkið verið kristið,
ástæðurnar voru ekki vaxnar því
yfir höfuð.
Klukkurnar hringdu jóladaginn
yfir lygnan sjó og nýfallna mjöll.
Skammdegissólin stafaði rúðurn-
ar á kirkjunni og skein yfir brík-
ur og sæti, lág og mild.
Nú er eg kominn i guðshús,
hugsaði Pétur Þórðarson, þegar
hann sá gamla djáknann standa
í kórdyrum, hvítan fyrir hærum
og heyrði hann lesa bænina, eins
og fyrir níu árum. Honum hafðí
fundist hljóðið í eldgömlu, litlu
klukkunum álíka hreint og vetr-
arloftið. Hann leit eftir sætun-
um. Ung og gömul andlit skift-
ust á, flest með alvörublæ. —
Hvar var nú Katrín litla ? Þarna
sátu foreldrar hennar. Nú sá hann
á loðkraga og hatt á bak við
þau. Þar var hún.
Söngflokkurinn byrjaði á út-
göngusálminum. Pétur leit upp
og í kringum sig; þá sá hann
andlit Katrínar, hún lá fram á
sætisbríkina næstu og horfði beint
fram undan sér. Opinberun —
hugsaði hann, opinberun sakleys-
isins. Það er hægt að verða guð-
hræddur af því einu að horfa á
hana. Einu sinni kallaði hún mig
elsku Pétur sinn — en það er nú
langt síðan.
Klukkurnar hringdu á ný og
fólkið þyrptist út úr kirkjunni.
Um kvöldið var Pétur í boði
hjá foreldrum Katrínar. Hann
var búinn að tefja lengi áður en
hann sá hana. Loks kom, hún
inn í stofuna, í þunnum svörtum
kjól, með silfurkross um hálsinn.
Aftur fanst honum, að hann standa
frammi fyrir einhverju heilögu,
en nú var hún hýr og rjóð. Smátt
og smátt fékk hann hana til þess,
að tala við sig, en hún var fjarska
feimin. Hann bað hana að leika
á hljómborðið. Hún færðist undan;
loks byrjaði hún þó. Hann hlust-
aði og horfði á vanga hennar.
Hún hafði skæra rödd — eins
og kirkjuklukkurnar litlu, hugs-
aði hann. Hún vildi helzt ekki
syngja útlendar vísur, varhrædd
um að hún bæri þær ekki rétt fram.
Hann kunni svo mörg tungumál.
Hann leit á nóturnar, sem hún
var að fletta. Þar sá hann «Ge-
funden», vísur Goethes.
Hann langaði til þess að heyra
Katrínu syngja þetta smákvæði.
«Eg syng þá íslenzku vísurnar,»
sagði hún og leit við.
«Nei, hinar — mér þykir ekki
kvæðið vel þýtt.»
Hún hlýddi.
Hann hafði unun af að hlusta:
«Im Schatten sah ich
ein Blúmchen stehn.»
Hafði hann ekki sjálfur fundið
indælt blóm — í skugganura, án
þess að leita? —
«Wie Sterne leuchtend
wie Aeuglein schön.»
Hann fyltist rólegri, hreinni
von. Hafði hún ef til vill beðið
hans hér, öll sín ár, — aldrei
dreymt um annað? Nei, það var
of mikið. Lifið bauð naumast slíkt,
og þó. — Hann var viss um að
hann gat séð það þá um kvöldið.
Sál hennar var eins og lind, tær
og gegnsæ.
Nú var hún búin með kvæðið.
Móðir hennar kom inn og fór að
tala við hann. Þá stóð Katrín á
fætur og gekk burt úr stofunni.
Um kvöldið, þegar hann var
háttaður fanst honum allar öld-
urnar neðan við gluggann syngja
um hana.
Nokkrum vikum siðar leiddust
þau inn fjörurnar í lognsnæ.
Hann horfði á sporin hennar, smá
og fögur í snjónum. Henni fer
vel að ganga í hreinum snjó,
hugsaði hann — í hreinum hvít-
um snjó.
Meðan þau stóðu undir innsta
dranganum, þar sem hann hafði
svo oft dvalist fyr á árum, ýmist
sæll eða hryggur, fann hann
glögt, í fyrsta sinni, að æskuást
hans hafði haft blessunarríka þýð-
ingu fyrir hann. Hennar vegna
hafði hann varðveitt líkama sinn
og sál, hennar vegiia þóttist hann
of góður til þess, að fylgja vin-
um sínum þangað, sem allur hrein-
leiki var fyrir borð borinn, henn-
ar vegna hafði hann fullkomnað
og auðgað anda sinn og haldið
dauðahaldi í starfið, — uns hann
var orðinn fullþroska maður og
gat staðið hjálparlaus. Henni
átti hann það að þakka, að hann
gat nú öruggur og sæll staðið
þarna við hliðina áþessari góðu,
barnungu mey, sem hafði beðið
hans frá upphafi, undir blikandi
8tjörnum, norðurljósadýrð og tár-
hreinni vetrardrífu.
77/ - - -
Brúna ljós þín blíðu
bæta huga minn,
veit þar situr vorið,
vinarhugur þinn
lofar sól og sumri.
Sæla, von og þrá,
grípa hug minn höndum
hvergi eg una má.
Ef að hugarísinn
ætlar mig að þjá,
vermir sólblíð sunna
sælu dögum frá.
Minningarnar mætar
mýkja hverja þraut.
Slíkan auð og unað
aldrei fyr eg hlaut.
Jólin! jólin nálgast.
Jóla löngun blíð,
gefur grið og færir
gleði öllum lýð.
Einir áttu jólin
einhverntíma í haust,
ættu því að una,
yrði jóla-laust.
Amrún frá Felli.