Morgunblaðið - 23.09.1928, Blaðsíða 5

Sunnudaginn 23. sept. 1928.
MORGUNBLAÐIÐ
Stofnandi: Vilh. Finsen.
Utgrefandi: Fjelag- I Reykjavfk.
RitBtjðrar: Jðn Kjartansson.
Valtýr Stefánsson.
Auglýsingastjðri: E. Hafberg.
Skrifstofa Austurstrætl 8.
Slml nr. 500.
Auglýsingaslcrifstofa nr. 700.
Heimasimar:
Jðn Kjartansson nr. 742.
Valtýr Stefánsson nr. 1220.
E. Hafberg nr.'770.
Askriftagjald:
Innanlands kr. 2.00 á mánuBi.
Utanlands kr. 2.50 - ----
I lausasölu 10 aura eintakiö.
Erlendar 5ímJrEgnira
Hernaðarskaðabæturnar og heim-
köllun setuliðsins hjá Rín.
Prá London er símáð: Ókunnugt
er enn hvenær samningatilraunin
byrjar, sem fram á að fara sam-
kvæmt Genfsamþyktinni, viðvíkj-
andi setuliðinu í Rínarbygðunum
og skaðabótamálinu. Aðalerfiðleik-
arnir eru að finna samkomulags-
grundvöll í skaðabótamálinu, eink-
anlega áfStöðu Bandaríkjanna, en
.úrlausn skaðabótamálsins virðist
stöðugt skilyrði af Frakklands
hálfu fyrir því, að setuliðið verði
kallað heim. Margir eru þeirrar
skoðunar,’ að erfitt muni reynast
að ákveða lieildaruppliæð skaða-
bóta frá Þjóðverjum, fyr en end-
auleg ákvörðun verður tekin um
það, hve rnikiíV Bandamenn verða
að greiða Bandaríkjunum af ófrið-
arskuldiim sínum við þau. Þar að
auki eiga Frakkar á næsta ári
að greiða Bandaríkjunuta mikla
upphæð. Prakkar vilja því selja
þýsk járnbrautarhlutabiyef, sem
Bandamenn háfa að veði, en talið
er víst. að erfitt muni reynast
að seljá þau. an aðstoðar Banda-
ríkjanna. — Bandaríkjastjórnin
virðist liafa skilning á því, að
nauðsynlegt sje að selja hluta-
brjefin, en er ófús á að ræða mál-
ið, fyr e.n fórsetakosningarnar eru
um garð gengnar, (þær fara fram
í nóvember.) .
Suðurför Wilkins.
Frá. New York er símað: Wil-
kins lagði af stað í gær sjóleiðis
t.il Montevido. Þaðan fer hann
á hvalveiðaskipi t,il Deeeptioneyju.
sem er um sextíu enskar milur fra
ströndum suðurpólslándanna. W il-
ltins flytur með sjer tvær flug-
vjelar. Hann ætlar sjer að kanna
Suðurpólslöndin, einkum veðurlag
þeirra.
(Ðeception-eyja er í suður-At-
lantshafi, á 63 gráðu suðlægrar
breiddar og 60y2 gr. vestlægrar
lengdar).
EIMSKIPA F JELAG
wmm íslands
„fiwUioss"
ffes* hjedan sinnað kvðld
(mánudagskvöld) kl. 12 ti)
Fpedefikstad t Nopegi og
Kaupman»ahafnap.
Farseðlar ssefeást fypir>
kl. 12 á mopgun.
Fundur Hrifiu-Iðnasar
um járnbrautarmálið.
í gær var fundur Jónasar dóms-
málaráðherra um járnbrautarmál-
ið, er liann slcýrði frá í Tímanum
að hanh ætlaði að halda í Al-
þingishúsinu.
Á fundinn komu allflestir þeirra
er hann nefndi í auglýsingunni
að boðið vrði á fundinn, enda þótt
J. J. liefði fæstum þeirra boðáð'
fundinn öðru vísi en með auglýs-
ingunni í Tímanum.
Þar vor'u þingmenn Reykjavík
ur og Árnessýslu, Ól. Tliors, Ein-
ar á Geldingalæk, bæjarfógetinn
í Hafnarfirði, stjórn Plóaáveitu-
fjelagsins, Jón Baldvinsson, svo
og nokkrir blaðamenn.
Tryggvi ÞórlTallsson forsætis-
og atvinnumálaráðherra var ekki
á fundinum, og viðurkendi fundar
boðandinn, fjelagi hans Jónas, að
Tryg-gva hefði ekki verið boðið á
fundixm.
Slcýrði Jónas Jónsson frá því
í frumræðu sinni, að hann hefði
boðað fund þenna, sem landkjör-
inn þingmaður, en hann kæmi
landsstjórninni ekkert við.
Hjelt liann alllanga ræðu í upp-
hafi, er að mestu voru umbúðir
og málalengingar um þá tillögu
hans, er hann hefir skrifað um í
Tímauum, að hrinda jámbrautar-
málinu í framkvæmd með sam
skotafje. Yrði samskotafjeð síðan
foKgangshlutafje í járnbratttinni,
og vonaðist liann til þess að tali
ast mætti að' safna fjárhæð er sam-
svaraði eins árs útsvörum í Rvík,
Hafnarfirði, Gullbringu- og Kjós-
arsýslu, Árness- og Rangárvalla-
sýslum.
Þareð járnbrautarmálið væri
eklti flokksmál, vonaðist hann eft-
ir því, að menn úr öllum stjórn-
málaflokltum vildu vinna í samein-
ingu að samskotum þessum.
Ef gott samkomulag tækist ekki
í upphafi, myndi þýðingarlaust að
hefjast lianda.
Er Jónas hafi lokið ræðu sinni
tók Jóu Þorláksson til máls. —
Kvaðst liann hafa komið á fund
þenna, ejida þótt liann hefði ekk-
ert fundarboð fengið, vegna þess
að hann vildi fylgjast sem best
með öllu því, að gerðist í þessu
þjóðþrifamáli. Hann vildi og
gjarnan vita, hvort fundurinn
væri lialdinn að tilhlutan lands-
stjórnarinnar eða ekki, og hvort
rjett væri sem heyrst, hefði, að
atvinnumálaráðherranum sjálfum
hefði ekki verið boðið á fundinn.
Var auðheyrt á Jónasi að svo
var. En sneypulegur varð hann
þegar Jón Þorláksso^t vjek að því
í ræðu sinni, hve ótilhlýðilegt það
væri að' halda fund um jafn mik-
ilsvert samgöngumál, án þess að
gefa atvinnu og samgöngumála-
raðherranum kost á að vera þar.
Benti J. Þorl. síðan á það, hve
varhugavert það væri fyrir heppi
lega úrlausn málsins, að fitja upp
á framkvæmdum á fundi, sem
þessuin, þar sem sumir þeirra
manna væru fjarverandi, er mest
kæmi málið við, t. d. atvinnumála-
ráðherrann, borgarstjórinn í Rvík
sýslumaður Rangæinga o. fl.
Hafði hann litla trú á samskota-
leið J. J., en gat þess jafnframt,
að það hefði altaf vakað fyrir
sjer og öð'rum járnbrautarmönn
um, að sveitir þær og kaupstaðir
er bein afnot fá af járnbrautinni
legðu fram fje til hennar, enda
væri sá siður, þar sem ríkin leggja
járnbrautir.
Lýsti hann því yfir, að hann
myndi hildaust fylgja núverandi
landstjórn í járnjbrautarmáliuu,
ef hún vildi leysa úr því á skyn-
samlegan og heppilegan hátt.
Eu eitt vildi liann fá að vita,
og það sem fyrst, hver afstaða
stjórnarinnar í rann og veru væri
til járnbrautarmálsins. Stjórnin
hefði girt fyrir að reynd yrði sjer-
leyfisleiðin, með því að neita Ti-
tan. Vildi hann ekkert segja um
það, við hvaða rök sú ráðstöfun
liefði að styðjast. En úr því stjórn-
in liefði neitað Titan, liefðu menn
sjerstaka ástæðu til að spyrja
livað liún ætlaði sjer í málinu, því
það eitt væri víst, að járnbraut-
armálið yrði aldrei leitt til sigurs,
nema með fylgi stjórnarliðsins
þinginu.
Allmargir fundarmanna tóku til
máls. Þeir Einar Jónsson, Magnús
Jónsson og Jón Baldvinsson voru
mótfallnir samskotaleið Jónasar,
og í sama streng tóku þeir Magn
ús Torfason og Jörundur Brynj-
ólfsson. Enginn mælti með tillögu
Jónasar, og lognuðust umræður
út af eftir að fundurinn liafði
staðið yfir í 3 klst.
= FeB*ðakistui*| =
■ - Ferðatöskur, IH
Hl 20 mism. stærðir. ■
== Skólatöskur. m
= Pennakassar. ==
== Gráu-Leirkrukkurnar. m
Bollapör á 0.45.
Diskar á 0.45. ==
Hnífapör 0.90. =
Matskeiðar 0.20. m
Teskeiðar 0.15.
Laukaglös, mikið úrval. =
Edinboro. m
TIRE & RUBBER EXPORT CO.,
Akran, Ohlo, U. S. A.
Hressaudi greinir.
Tíminn flutti lengi vel í sumar
augJýsingu eina, þar sem bændur
voru hvattir til þess að kaupa
Alþýðublíiðið. í auglýsingunni er
þannig komist að orði, að Alþýðu-
blaðið flytji „liressandi greinir ium
þjóðfjelagsmál.“
Auglýsing þessi er fyrir nokkru
hætt að koma í Tímanum, og geta
menn sjer þess til, að hvarf hennar
stafi af því að einhverjum Tíma-
klíkumanninum, er enn ber hag
bæiida að einhverju leyli fyrir
brjósti bafi þótt Alþýðublaðið
taka helst til „hressilega" til orða,
er það heimtar almenna þjóðnýt-
ingu, eignarnám og annað ofbeldi
og kúgun.
En orðatiltæki auglýsingarinnar
mátti til sannsvegar færa. Því
það ætti sannarlega að vera vekj-
andi og liressandi fyrir Pramsókn-
arbændur að lesa nokkrar greinar
i Alþýðublaðinu, og með því kynn
ast flokksmönnum Hriflu-Jónasar,
hugsunarhætti þeirra, skrifum o
ofbeldisstefnu.
Ef Pramsóknarbændur geta þá
ekki skilið í hvaða sjálfheldu þeir
eru teýmdir, þá verð'a. þeir seint
vaktir með öðrum hætti.
Nýlega birtist forystugrein
í Alþýðublaðinu. þar sem talað er
um vinnutímann í sveitinni. Er
])ar fullyrt. að bændur ofþjaki
verkafólki, skilji ekki að of lang
ur vinnutími er ofþjökun, og með
þeirri tilhögun vinni þeir sjer og
verkafólkinu ógagn.
Meðan bændur lialdi uppteknum
hætti, geti ekkert andlegt líf hald-
ist í sveitunum, engin menning.
Og greinarhöfundur hefir ráðið
við liendina. Hann segir:
Alþingi þarf að lögbjóða. fast-
an vinnutíma. við sveitavinnu, og
eiga allir bændui’ að vera skyld-
ugir til þess að hlýða þeim laga-
fyrirmælum. Þó geta hændur átt
von á, að' verkafólkið af náð og
Þvi lengur sem þú keyrir á GOODYEAR-
DEKKUM, því sannfærðari verður þú . um
gæði þeirra.
Hvert dekk, sem sett er á bíl, gefur nýja
sönnun um ágæti þeirra og aukna hagsýni
notenda,
GOODYEAR-DEKK eru gerð úr finasta
efni, sem hægt er að framleiða, seigasta
gúmmíinu og hinu heimsviðurkenda, ending-
argóða og sterka SUPERTWIST. Þau hafa
því alt til að bera, sem krafist er, og verða
í reynslunni hin ódýrustu, þar sem þau gefa
fleiri kilómetra keyrslu en önnur dekk, þó
dýrari sjeu keypt.
Vertu hagsýnn. Sparaðu krónuna. Kauptu
GOODYEAR.
Aðalumboðsmaður:
P. Stefánsson.
Nýkomið i gúmmídeildina
Snjóhlífar 20 tegundir fyrir kven-
fólk og börn. Fallegt úrval. Verð-
ið mjög lágt.
„Helsingborg“ skóhlífar kiuar
viðurkendu góðu, eru nú til í öil-
um stærðum fyrir karlm., kvenfólk
og börli.
Kaupið þar sem úrvalið er mest
og verðið áreiðanlega lægst.
Lárns G. Lúðvigssom,
Skóverslun.
CIR Q b dæmist það besta bón af
□llum sem reynt hafa.
CIR13 ti er ódýrt í notkun. Reyniö.
E.J.I. nrnasan SDachmann
Best að auglýsa í Morgunblaðinu.