Morgunblaðið - 26.11.1933, Page 11
MORGUNBLAÐIÐ
M
Kaupmannahöfn
sem umhleðslustaðurfyrir
íslenska matjessílö.
T?ess hefir áður verið getið í
Morgunblaðinu, að Ingvar Guð-
jónjsson, útgerðarmaður, hafi átt
tal við dönsk blöð um þörfiná á
kæligeymsluhiisi fyrir íslenska síld
í Kaupmannahöfn. Taldi Ingvar,
-að Kaupmannahöfn væri tilvalitl
sem umhleðslu- og geymslustaður
fyrir íslenska matjessíld,.. sem
flytja ætti til Þýskalands-og Pól-
lands. Hingað til iiefði hin heppi-
lega lega borgarinnar ekki kom-
ið að notum í þessu efni, vegna
þess að höfnina vantaði kælihiis
til þess að geyma hina íslensku
matjessíld, sem væri svo viðkvæm
vara, að hiin þyldi ekki geymslu
með öðrum hætti. Kom Ingvar
fram með þá uppástungu, að hafn
aryfirvöldin í Kaupmannahöfn
Ijetu byggja kælihiis, sem tækju
að minsta kosti 50 þúsund síld-
artunnur. Ef ráðist yrði í þetta
fyrirtæki taldi Ingvar, að Kaup-
mannahöfn yrði sjálfkjörin sölu-
miðstöð fyrir íslenska matjessíld,
sem nú væri mjög að ryðja sjer
til rúms á markaðinum í Þýska-
landi og Póllandi.
í þýsku fiskitímariti birtist ný-
lega grein um þetta efni, og fer
greinin hjer á eftir í þýðingu:
,,Síldarútflutningur íslands og
höfnin í Kaupmannahöfn.
Útflutningur íslands á síld,
•einkum á matjessíld, hefir aukist
mikið þrjú síðastliðiu ár. Fyrir
þremur árum nam útflutningur-
inu á matjessíld aðeins 20 þús.
tunnum, árið 1932 var hann 70
þúsund tunnur og í ár komst, út-
flutningurinn upp í 110 þúsund
tunnur, án þess að útflutningur
á annari síld minkaði- Á síðustu
árum hafa opnast nýir markaðir
fyrir þessa síld í Þýskalándi, Pól-
landi og Eystrasaltslöndunum og
loks í Norður-Ameríku.
Þessi aukni markaður fyrir is-
í< nska síld, hefir aðallega bitnað
á skoskum síldarútflytjendum, er
hingað til hafa ráðið yfir öllum
matjessildarmarkaðinum. Aukn-
ingin á útflutnirignum leiddi til
þess, að mönnum datt í hug að
koma upp . sölumiðstöð (Verteil-
ungszentrale) fyrir síldina, og
senda síldina ekki, eins og hing-
að til beint til innflytjendanna í
Hamborg og Danzig, Slíkri mið-
stöð á nú að koma upp í Kaup-
mannahöfn. Ingvar Guðjónsson,
sem er stærsti íslenski sfldarút-
flytjandinn, er nú kominn til
Kaupmannahafnar til þess að
semja við hafnarstjórnina og við
danska banka um rekstrarfje fyr-
ir sildarútflutninginn- En það
kom í ljós, að höfn Kaupmanna-
hafnar á ekki líkt því nóg af kæli-
hiisum, þar sem er um að ræða
kælihús, sem þurfa að geta rúm-
að að minsta kosti 50 þúsund
tunnur í einu-
Gautaborg kemur einnjg til
greina, sem hugsanleg höfn fyrir
þennan útflutning, enda þótt það
skifti við íslendinga en sænskir,
eftir því sem Ingvar Guðjónsson
hefir ságt í samtali við dönsku
blöðin. En aðalástæðan fyrir þessu
virðist vera rekstrarfjárþörfin. —
Það er búist við því, að næsta ár
muni útflutningurinn nema ca. 300r
þúsund tunnum og íslensku sáldar-
útflytjendurnir geta ekki af eigin
rammleik lagt til það fje sem þarf
til þess að geta staðið straum af
þessum jjikla útflutningi “
Hjer er um mjög merkilegt mál
að ræða fyrir íslenska síldarútveg-
inn- Ef uppástunga Ingvars Guð-
jónssonar næði fram að ganga,
gæti hún á þrennan hátt gert mikið
gagn. í fyrsta íagi yrði bætt úr
tilfinnanlegum skorti á góðum
geymshistað fyrir síldina, í öðru
lagi yrði þetta til þess, að hægra
yrði að hafa hemil á framboð-
inu og síðast en ekki síst ætti
þetta að geta orðið til þess, að
hægt yrði að fá lán út á síldina
og bæta með því úr þeim mikla
skorti á rekstrarfje, sem síldarút-
vegurinn á nú við að búa-
Sveinn Benediktsson.
Stefnuljós
og liIfóíHiierki.
Einu sinni kom til orða að lög-
skipa hjer stefnuljós á öllum bif-
reiðum- Þau eru nú fyrirskipuð
víða erlendis. Jeg álít að hjer ætti
að taka upp sama sið. en þá
þyrfti jafnfi’amt að kenna öllum
almenningi að veita Ijósunum eft-
irtekt og hagnýta sjer þau. Þeir
bifreiðastjórar, sem hjer hafa not-
að stefnuljós, hafa rekið sig á
það, að vegfarendur skeyta þeim
yfirleitt ekki, en hjer kæmu þau
oftast að gagni gangandi fólki,
sem leiðbeining.
Þá eru hljóðmerkin. Margir bíl-
stjórar virðast nota þau sem ein-
hverskonar leikfang og nota þau
við öll möguleg og ómöguleg
tækifæri, rjett eins og hvítvoð-
ungar nota hringlur. Það ber t.
d-, ekki ósjaldan við, að ef bíll,
sem verður að staðnæmast augna-
blik af því að annar, fvrir fram-
an hann, er að komast út í götuna
(t. d. út úr porti), flautar og
flautar, þótt bílstjórinn sjái og
viti að töfin tekur alls ekki meira
en nokkrar sekúndur. Slíkt er ekki
einasta óþolinmæði, heldur blátt
áfram bamaskapur. Næturgaul
bifreiða mun nú bannað. en samt
er sá ósiður landlægur hjer enn.
Mjer hefír oft dottið í hug, hvort
elcki mætti banna bílflaut með
öllu. Þá neyddist bílstjórinn til
þess að aka gætilegar, sjerstak-
lega fyrir horn, og gangandi fólk
mundi, ef til vill, verða eitthvað
varkárara-
Bifreiðarnar eru orðnar ein að-
alsamgöngutæki fslendinga. Þó er
nú svo að þeim húið hjer í höf-
uðstaðnum, að þær mega helst
væri þægilegra fyrir íslendinga, hvergi vera og þá helst aðeins
að stöðin kæmist upp í Káup- fyrir ærið gjald til bæjarins. Það
torg eða auð svæði, þax sem hægt
er að skilja eftir bifreiðar. Eitt
sinn var stungið upp á því að
gera Austurvöll að malbikuðu
torgi. Það væri ekki svo vitlaust.
Þá væri hægt að hafa gagn af
honum. Nú er það lítið sem ekkert
og sjaldan veitist nokkurum á
nægja af því að komast þar „á
gras“. En þótt erfitt sje að finna
stæði fyrir bila hjer í bænum, er
þó óhæfa að nota gangstjettirnar
sem bílastæði, svo sem nú er gert
víða í miðbænum. Það er nokkuð
öfugt, að gangandi fólk skuli
þurfa að flæmast af gangstjett-
unum vegna þifreiða, sem þar
eiga, að nafninu til, „rjett“ á sjer,
og út á mjóar ákbrautir, beint
fyrir hjól og bíla. Slíkt mun varla.
viðgangast í mentaðri borg —
nema Reykjavík. Eitt bílstæði
þyrfti að afnema hjer í bæ. Það
er fyrir framan afgreiðslu B-S.R.
Hvergi í bænum er meiri umferð
en við Lækjartorg og það er af-
leitt að byrgja þar iitsýnið meir
en nauðsynlegt er.
Lækjartorg þyrfti endurbóta við.
Mig minnir, að síðastliðið vor hafi
verið samþykt í bæjarstjórninni
gagngerð breyting á torginu- Jeg
geri ráð fyrir að hún verði til tals
verðra bóta, en þó því aðeins að
Iriín komist, til framkvæmda. En
t
fullkomið verður torgið aldrei,
fyr en gamla Thomsens hús og
Smjörhúsið, að meðtöldmn bíl-
stöðvaskúrunum, er horfið. Meðan
torgið er í núverandi ástandi er
nauðsynlegt að þar sje stöðugur
lögregluvörður. En sá vörður yrði
að gefa merki og leiðbeina. Hann
ætti að standa á miðjum gatna-
móturn Lækjargötu ' og Banka-
strætis (á litla hringsteininum) en
ekki á gangstjettinni, því þar gera
gera lögregluþjónar venjulegast
lítið gagn. Annars værj mjög
æskilegt að lögregluþ.jónar stæði
oftar á sumnm gatnamótum — á
miðri akbrautinni — og gæfi
merki, þegar umferðin er mest-
Þessi góði siður, sem vísir var
myndaður til 1930, virðist nú al-
veg lagður niður — því miður.
Það tíðkast nú orðið snmstaðar
i Þýskalandi og ef til vill víðar,
að á krossgötum, þar sem umferð
er mikil, eru settar upp járn-
grindur, er fylgja ytri brún gang
stjettarinnar, fyrir hornin og svo
sem 2—4 met.ra til beggja handa.
Með þeirri ráðstöfun er gangandi
fólki aftrað frá því að ganga
yfir akbrautina á gatnamótunum
sjálfum, heldur verður það að
ganga yfir brautina innar í göt-
unni- Á gatnamótum er altaf
hættast við slysum, en þetta fyr-
irkomulag miðar að því að gera
umferðina tryggari þar. Þar eð
göturnar, og þá sjerstaklega gang
stjettirnar, ern svo mjóar hjá
okkur, mundi slíkar grindur verðá
mjög til bóta, þar sem umferð er
mikil. Kostnaður við slíka ráð-
stöfun er hverfandi og væri mjög
æskilegt að þetta væri reynt á
nokkrum stöðum, svo sem á gatna
mótum Austurstrætis og Lækjar-
götu. Austurstrætis og Aðalstræt-
is og hjá Pósthúsinu.
Reykvíkingur.
V ■*<>'» v®
&e»ttk farittreinsan (itnu
£*ns«vt$ 34 Jtimit |300 ^eijkiawtk.
Reynslan hefir sýnt, að þrátt fyrir alt, er best að láta okkþr
hreinsa eða lita og pressa allan þann fatnað, er þarf þessaJrar me^-
höndlunar við. •— Sótt og sent eftir óskum.
Allar íslenskar bækur
eru, þá þegar er þær koma át, til sýnis og sölu í
Bókaverslnn Sigf. Eymnndssonar
og í Bókabúð Austurbæjar B. S. E. Laugaveg -34,
og þar eru allir þeif, sem bækur óska að sjá Ög
kaupa, velkomnir.
Afli hefir verið talsverður í
mannahöfn, vegna þess að danskir eru orðin hrein vandræði hjer í | Seyðisfirði vikuna sem leið. Hafa
kaupmenn eiga hægara með við- bænum, hve tilfinnanlega vantar hátar fengið 3—6 skippund í róðri.
Getur bú fyrlrgefið V
„Það undrar mig stórlega“,
tautaði hann.
Hún lagðj vindlinginn frá sjer
og brosti. Smá hrulika sást sem
snöggvast í augnakrókum hennar.
„•Jeg ætla að tala nm sjálfan
mig“.
„Við mig?“
„Hví ekki það. Hafið þjer ekki
nægan áhuga?“
Það var eins og falinn kvíði j
bak við liina stoltu spurningu. — j
Brosið var horfið úr augum henn-,
ar, og hún horfði beint framan í,
hann. Hún hafði altaf álitið sig
liafa eðlisávísun til þess að geta
sjer til um hugsanir og tilfinn*
ingar karlmanna.
Paule hafði oftar en einu sinni
brugðist vonum hennar, en hann
var þó — þegar öllu var á botn-
inn hvolft — aðeins mannleg vera,
eins og aðrir.
Það hlaut að finnast vegur gegn
um þessa brynju af ómannblendni.
Hennar tími hlaut. að koma.
..Hver og einn hefir áhuga fyr-
ir lafði Judith Pernham.“
Svar hans var mjög algengt, en
það veitti henni þó nokkurs kon-
ar fullnægingu.
,,Jeg er mjög óhamingjusöm".
sagði hún. ,.Yður virðist það sjálf-
sagt undarlegt?"
,,Það er satt, mig undrar mjög
á því“, svaraði hann- „Maður
ígæti trúað því að þjer hefðuð öll
lífsins, gæði — og hvers er
fremur að óska'?’’
,,Það er best að k<mast sí§»
fyrst yfir þann augljósa hluta áf
samtalinu", sagði hún rólega.
,,Jeg er ung, hefi gott útKt,
sæmilega viti borin. og í góQn
áliti hjá fólki, sem lætur t,il $n
taka. Jeg hefi eins mikla penin^a
og nokkur manneskja getur hflft
þörf fyrir- Jeg er heitiri elsía
syni greifa nokkurs, svo Mr
hafið ástæðu til að undrast, þe^u’
jeg segist vera ógæfusöm. Pó
verð jeg að snúa mjer til y%r
til að fá hjálp yðar — eða ekki
nokkurs manns“.
„Hvers vegna1 ‘ ? spurði hann,
-,Jeg hjelt að þjer hefðuð
grunaðan, eftir heimsóknina’,
jeg fekk í dag, hefi jeg ástæðri
að halda það. Hvaða vissu ha
þjer fyrir því, að jeg vildi hjáfþa
vðnr; þó jeg gæti?“
„Enga vissu. aðeins sannfa
ingu", svaraði hún í trúnaðarrí
..Að vissu leyti er jeg hrædd
yður. þó veit jeg að bjer er(
eina veran sem gætuð hjál];
mjer. Þjer standið nær en nokl
annar- Þjer getið skilið mig, þdþ-
ai jeg taía".
Hann var í þann veginn að ta^
fram í fyrir henni, en hún rjefri
út arminn, grannan, bvítan %
fagran.
..Nei. þjer revnið að verja yðyr
og gefið mjer ekkert. tækifærjf‘,
sagði hún. j
I