Morgunblaðið - 16.01.1944, Síða 12
12
Sunnudagur 16. janúar 1944,
Virkisrúsiir Japana
Einhverjir hörðustu bardagar, sem háðir hafa verið á
Kyrrahafssvæðinu, voru á Tarawa-eyju í Gilbertseyjaklasan-
um, og voru mannskæðir mjög. Fjell alt setulið Japana á
eynni, alls 5000 manns, en mar.ntjón Bandaríkjamanna var
einnig mjög mikið. Hjer sjest eitt af virkjum Japana, sem hef-
ir orðið fyrir svo mörgum sprengjum, að það er rústahrúga
ein, en yfir rústirnar sækja Ameríkumenn fram til næsta virkis
%
Húsnæðisvandræðin:
45 fjölskyldur (151
maður) búa í skálum
Húsnæðið yfirleift ijelegt og ekki
til frambúðar
FJÖRUTÍU OG FIMM FJÖLSKYLDUR hjer í bænum
búa í skálum víðsvegar um og við bæinn, en það er bráða-
birgðahúsnæði, sem þessu húsnæðislausa fólki var út-
vegað í haust. Samtals er 151 maður í þessum fjölskyld-
um. Nefnd, sem bæjarstjórn fól að athuga þetta bráða-
birgðahúsnæði hefir skilað áliti og telur hún íbúðir í flest-
um þessara skála sjeu mjög ljelegar og lítt nothæfar í
öðrum, sem mannabústaðir.
Egill Skalla-
grsmsson
Iksmst i hann
Ikrappann
TOGARINN „Egill Skalla-
grímsson” kom af veiðum í
gærmorgun. — Á heimleiðinni
hrepti hann versta sjó út af
Malarrifi, svo a&—skipsmenn
áttu fult í fangi með að verja
skipið. Einn hásetinn slasaðist.
Skipstjórinn, Lúðvík Vil-
hjálmsson skýrði blaðinu þann
ig frá:
F>að vaia klukkan rúmlega 3
síðd. á föstudag, ^ð við kom-
um á þessar slóðir. Var sjór-
inm þá svo erfiður og víðsjáll,
að jeg ætlaði að snúa við og
halda dýpra. En það var ekki
viðlit að snúa skipinu við. —
Öldurnar komu úr öllum ,átt-
um og myndaðist einskonar
svelgur, því að feikna straum-
ur er þarna út. Við urðum að
halda áfram og tók það okkur
fulla sex tima, að komast út
úr þessum sjó. Sú sjóleið er þó
vafalaust ekki yfir 10 sjómíl-
ur. Hefi jeg sjaldan eða aldrefi
átt eins erfitt með að verja skip
óg að þessu sinni. Einn háset-
inn slaðist í þessari viðureign.
Hann heitir Jón Kristján Jóns-
son, frá ísafirði; hann lær-
brotnaði.
Þessi vondi sjór á þessum
bletti, er ekki nýtt fyrirbrigði
fyrir okkur sjómenn, segir
Lúðvík. En jeg bjóst ekki við
■svona vondum sjó núna, því
ánnars hefði jeg haldið dýpra
og reynt að verða fyrir utan
verstu straumröstina. En eftir
áð skipið var komið inn í
svelginn, var gersamlega ó-
mögulegt að snúa við. — Það
þurfti að verjast sjóum, ýmist
úr þessari eða hinni áttinni.
Breiar fagna uppá-
siungu Pélverja
London í gærk\ .
UPPÁSTUNGA pólsku stjórn-
arinnar um það, að Bretar og
Bandaríkjamenn miðli málum
milli Pólverja og Rússa, hefir
yfirleitt vakið fögnuð í Bret-
landi, og er sagt, að það sje
aðallega af þeim ástæðum, að
með þessu sje sýnt. að Pólverj-
ar vilji semja við Rússa, og að
ékkert beri þessum þjóðum a
milli, sem ekki megi fjalla um
með vinsamlegum viðræðum.
Er talið sjálfsagt að Bretar
vérði við tilmælum Pólverja
úm að miðla málum í deilu
þeirra og Rússa.
Óeirðir í Perú
London í gæi'kv.
STJÓRNIN í Perú hefir látið
handtaka allmarga menn,
bæði innlenda, þýska og jap-
: nska, vegna óeii'ða, sem urðu
í Lima, höfuðborg landsins og
ýmsum öðrum borgum fvrir
gkömmu. Óeirðunum var eink-
ym beint gegn Gyðingum, og
voru allmargar sölubúðir Gvð-
ina eyðilagðar. Perústjórn hef-
ir tilkynt, að sumir hinna haud
teknu verði gerðir landrækir,
óh' aðrir fluttir í fahgabúðir
i.ní)i í landinu. Reuter
í nefndinni áttu sæti Guð-
undur Ásbjörnsson, forseti bæj
arstjórnar og bæjarfulltrúarn-
ir Jón A. Pjetursson og Katrín
Pálsdóttir.
Ekki til frambúðar
Nefndin segir í skýrslu sinni
til bæjarráðs, að það hafi ,,kom
ið í ljós hjá sumum skálabú-
um, að" þeir töldu sig vera að
búa um sig til frambúðar. Þar
mætti hafast við til langframa,
ef vatn og skólp yrði leitt í og
frá skálunum”.
„Nefndin vill alvarlega
vara við því, að það verði
^á nokkurn hátt látið 'í
veðri vaka, að slíkt geti
átt sjer stað, því síður að
að því sje stuðlað, þótt til
þessa óyndisúrræðis yrði
að grípa um stundarsak-
ir”.
Nefndin leggur áherslu á, að
unnið verði ótrauðlega að því,
að koma fólkinu fyrir í hús-
næði, sem sæmilegt geti talist.
Óhæft húsnæði
Verstu skálarnir að dómi
nefndarinnar eru við Álfheima
og Sölfhólsgötu og skálana við
Ægisgarð. Telur nefndin flést'a
óhæfa með öllu pg enga manna
bústaði, síst fyrir konur og
börn, bæði vegna umhverfis-
ins og ljelegs smíðis.
Um skálana við Ægisgarð
segir nefndin:
1) Skálarnir eru það ljelegir,
að óvit má telja, að leggja fje
í að lagfæra þá og 2) Staður-
inn er mjög óheppilegur fyrir
baimafjölskyldur vegna hafn-
arinnar og hafskipabryggjunn-
ar og umferðarinnar þar. Skála
búar eru að miklu leyti varn-
arlaust kvenfólk með smábörn,
er geta auðveldlega farið sjer
að voða og hljóta að bíða heilsu
tjón í slíkum íbúðum.
Nefndin telur að bærinn
þurfi að aðstoða nokkrar fjöl-
skyldur við að lagfæra skála
til að þeir verði íbúðarhæfir og
ennfremur þurfi að flytja fólk
milli skála, ef ekki tekst að fá
því betra húsnæði.
ÁRÁS Á MARSHALL-
EYJAR.
Pearl Harbour í gærkveldi. —
Amerískar sprengjuflugvjelar
gerðu árás á hernaðarstöðvar
Japana á Mili-ey, Mai'shalleyj-
um í fyrradag. Engar japansk-
gr oru^tuflugvjelar sáust, og
korhu allar sprengjúflugvjelarn
ar aftur.
Alþingismaður
dæmdur í 15 daga
varðhald
SÍRA Sveinbjörn Högnason,
alþingismaður, að Breiðabóls-
stað, var í gær dæmdur í 15
daga varðhald og sviftur öku-
leyfi æfilangt fyrir brot á á-
fengislögunum, bifreiðalögun-
um og lögum nr. 60, 1943, sem
banna íslenskum borgurum að
fara inn á hernaðarsvæði.
Síra Sveinbjörn hafði ekið
einkabifreið sinni, er hann var
undir áhrifum áfengis. Ók hann
bílnum á mannvirki og olli
nokkru tjóni, en alþingismaður
inn slapp ómeiddur.
Þetta skeði snemma í desem-
bermánuði, en rjett fyrir jólin
var mál höfðað gegn síra Svein-
birni.
Sprengjur í appel-
sínufarmi verða
milliríkjamál
London í gærkv.
NÝLEGA kom það fyrir, að
sprenging varð í skipi, sem var
á leið til Bretlands frá Spáni
með appelsínur, og eyðilagðist
nokkur hluti farmsins. Allar
líkur benda til að sprengjunum
hafi verið komið fyrir um borð
í skipinu í höfn, en annars er
málið enn ekki að íullu rann-
sakað.
I Loondon er litið svo á, að
Bretastjórn muni taka upp mal
þetta við spönsku stjórnina, og
mun hertoginn af Alba, sendi-
herra Spánverja í Bretlandi,
ræða þetta mál og önnur /ið
stjórn sina, er hann snýr heirn
til Spánar frá London bráð-
lega til skrafs og ráðagerðæ
London í gærkveldi.
Einkaskeyti til Morgunblaðsins
Reuter.
Það eru franskar hersveit-
ir meðal annars sveitir Mai’-
okkomanna, sem best hefir
orðið ágengt á vígstöðvum
fimta hersins í gær. Ilafa þær
sótt fram alt að fimm km. og
tekið þrjá fjallahryggi, háa
og sævi þakta. Ilefir æði oft
verið barist í návígi á þessum
slóðum. og hafa Marokko-
menn beitt hnífurn sínum.
Þessar stöðvar eru fyrir aust-
an Cassino.
Amerískar hersveitir úr
fimta hernum sækja nú upp
hlíðar fjalls þess,. sem aðal-
v.arnir Þjóðverja eru á, og
veitist seint, því Þjóðverjar
hafa komið piikli| aí, faliþyssj-
iim og vjelum fynr ’í fjallinu
og láta skothríðina dynja yfir
STORARAS
BRUNSWKK
London í gærkveldi.
Sprengjuflugvjelar Breta
gerðu í nótt sem leið mjög
harða árás á þýsku borgina
Brunswick, en hún var ein af
þeim borgnm, sem dagárás
Ameríkumanna var stefnt að,
á dögunum, er lofturusturnar.
urðu sem mestar yfir Þýska-
landi. Segir breska flugmála-
i-áðuneytið, að 2000 smáiest-
um af sprengjum hafi verið
varpað á borgina, sem ekki
jhefir verið ráðist á fyr en í
þessi tvö skipti, en húp er
'sögð ein af þýðingarmestu
iðna ð arst öðvum Þýska 1 an ds,
einkum þó kvað orustuflug-
vjelaiðnaðinn snertir.
Mótspyman gegn sprengju-
flugvjelum Breta vár afar
hörð, enda komu 38 þeirra
ekki’ aftur. Þjóðverjar not-
uðu flugvjelar, búnar rakettu
byssum, og segja brésku flug-
mennirnir að rakettuniar
dragi miklum mun lengra en
vefljulegar flugvjelafallbys.su-
eða vjelbyssukúlur.
Fjórar þýskar orustuflug-
vjelai’ voru skotnar niður.
Auk þessara árása — rjeðust
Mosquitoflagvjelar að Berlíu
og Magdeburg í truflunar-
arskyni. — Reut.er.
Hersveifir Titos
hörfa
London í gærkveldi.
I tilkynningu Titos í dag
er sagt, að hersveitir hans
hafi þurft að hörfa allvíða í
Mið- og Vestur-Bosníu fyrir
áköfum áhlaupum Þjóðyerja^
og ennfremur að við Banja
Luka sjeu enn háðar miklar
orustur. líafa Þjóðverjar í
dag tekið tvo bæi í framsókn.
sinni, sveitir 'I’itos eru nú,
farnar að gera vart við-sig í
Austur-Bosniu, þar sem ]xær
gera atlögu að Þjóðverjum.
sóknarherinn. ITafa Þjóðvei'j-
ar þarna mikla mergð af' alls-
konar skotvopnum. FlugvjeL
ar bandamanna hafa ekkí
komið að fullum notum. við
árásir á hinar þýsku stöðvar,
vegna þess hversu landslagi er
þarna háttað. Fjall það, sem
aðalstöðvar Þjóðverja eru á,
heitir Monta Trocchio.
Frönsku sveitirnar eru
komnar að ánni Rapido, seni
er mjög straumhörð og er á-
litið að Þjóðverjar hafi öfl-
ugar varnir á norðurbakka
hennar. Munu þeir hyggja þar
á harðar vamir.
Frá stöðvum áttunda hers-
ins er alt tíðindalaust, nema
hvað loftárásir hafa verið
gerðar- á nokkur virki Þjóð-j
verja imp) með, ?trö|ijlþjtni;» m
á landi er ekki einu srtrni' get-
ið um framvarðaskaimr.
Franskar h.ersveitir
sækja fram vih
Cassino