Morgunblaðið - 24.06.1944, Blaðsíða 4

luiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinimiiiiiiiiininiiinnnnjinununa
4
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 24. júní 1944,
<§*$X$X$K$K$><$K$XS><$K$><$X$X$X$><^<^<$><$X$X$X$X$K^<$X$X$K$><$X$X§><$X$X§X$><§X$X$X$X§X$X$X§X$><$><$><§X&
Ölvir s Halnarskógi
Greiðasala er hafin á hinum vinsæla
skemtistað Ölvi í Hafnarskógi. Verða þar á
boðstólum alskonar veitingar. Þar geta og
dvalargestir fengið tjaldstæði leigð- Áhersla
verður lögð á góðar veitingar. Njótið feg-
urðar, skógarilms og hins heilnæma fjalla-
Iofts í Ölvi í sumarleyfinu. Daglegar áætl-
unarferðir Akranes—Ölvir eru í sambandi
við ferðir m.s. Víðis-
❖
❖
*>
| Borgarfjarðarferðir
E.s. Sigríður fer til Borgarness í dag kl.
3 e. h. og á morgun kl. 8 árd. Fer frá Borg-
arnesi aftur á sunnudagskvöld kl. 7. Bílar
af ýmsum stærðum til helstu skemti- og við-
komustaða hjeraðsins, eða í lengri ferðir,
eru til reiðu strax eftir komu skipsins til
Borgarness.
Upplýsingar hjá afgreiðslu Laxfoss og
Bifreiðastöð Kaupfjelags Borgfirðinga, sími
18, Borgarnesi.
H.F. SKALLAGRÍMUR.
A
i
|
x
!
t

<^^x^X$^X^<$>^X^><$X®><$X$X$><$X^<gX$K^><$X$X^<^$><$X$X$><$><$K$>^X$X$H$>^$><$>^X$><$><$X$X$H$K$X$>^>
FANGINN í ZENDA
hin heimskunna skáldsaga eftir Anthony
Hope er komin út.
Þessi bók er einhver vinsælasta skáldsaga
sem skrifuð hefir verið og þegar hún kom
fyrst út bárust höfundinum þúsundir áskor-
ana um að skrifa aðra sögu í áframhaldi af
Fanginn í Zenda. Sú bók heitir
Rúpert Hentzau
og kemur út
á vegum Vasaútgáfunnar í sumar.
Lesið FANGANN í ZENDA og þjer munuð
bíða með óþreyju eftir RÚPERT HENTZAU
Vasaútffáfan
Hafnarstræti 19. Sími 4179.
?
•>
t
*>
!
t
|
J
v
v
%
I
t
v
V
X

TILKYNNING . f
frá IVforgunblaðinu i
IVBYNDAIVIÓT I
blaðsins verða |
alls ekki lánuð |
hjer eftir
iiiiiiiiiiiiiiHiiiiimniiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiimiiuuiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiuiiuiUiuiuuiiiiiiiiHimiiiiiiiiiiiia
A
Stúdentasamband Islands stofnsett
Isiendingar eiga að rækja vel frænd-
semma
ANNAÐ landsmót íslenskra
stúdenta var haldið hjer í Rvík
dagana 18. og 19. júní.
Prófessor Agúst H. Bjarna-
son, form. undirbúningsnefnd-
ar stúdentamótsins, setti það og
stjórnaði því. Fundarritarar
voru Jóh'. Jóhannesson, kennari
og ungfrú Guðrún Stephensen.
— Fyrst flutti Ólafur Lárusson,
prófessor, erindi um þátttöku
íslenskra stúdenta í sjálfstæðis
baráttunni. Að því loknu var
tekið fyrir fyrsta mál mótsins:
Stofnun Stúdentasambands Is-
lands. Framsögumaður var Páll
S. Pálsson, form. Stúdentaráðs
Háskólans. — Kosið var 24
manna fulltrúaráð og skipa
stjórn þess þessir menn: Prófess
or Agúst H. Bjarnason, Sigurð
ur Ólason, hrlm. Egill Sigur-
geirsson, hrlm., Klemens
Tryggvason, hagfræðingur og
Rannveig Kristjánsdóttir kenn-
ari.
Tilgangur sambandsins er,
að koma fram fyrir hönd ís-
lenskra stúdenta á opinberum
vettvangi, að vinna að aukinni
kynningu og samstarfi meðal
stúdenta, að standa vörð gegn
öllum þeim öflum og áhrifum,
sem sjálfstæði þjóðarinnar, and
legu, efnalegu og stjórnarfars-
legu, getur stafað hætta af.
Tilgangi þessum hygst sam-
bandið ná með því m. a., að
efna til landsmóta jíslenskra
stúdenta þriðja hvert ár, og
beita sjer auk þess fyrir funda-
höldum, þegar þýðingarmikil
mál eru á dagskrá, og eiga þátt
í samstarfi við stúdentasamtök
annara þjóða, og vinna að kynn
ingu og samstarfi íslenskra og
erlendra stúdenta, að beita sjer
fyrir útgáfu tímarits og annara
rita, syo og flutningi útvarps-
erinda o. s. frv. um fræðileg,
þjóðleg og hagnýt efni.
Önnur mál, sem tekin voru
fyrir, voru:
Sjálfstæði Islands og afstaða
þess til annarra landa. Fram-
sögumaður var Ásgeir Ásgeirs-
son, bankastjóri. í því máli var
gerð svohljóðandi samþykt:
„Landsmót stúdenta haldið
18.—19. júní 1944 í Reykjavík,
lýsir yfir því áliti sínu, að
íslendingum beri að leita vin-
samlegrar samvinnu og við-
kynningar við allar þjóðir.
Sjerstaklega vill fundurinn
lýsa yfir því, að hann telur, að
íslensku þjóðinni beri að leggja
stund á samvinnu við frænd-
þjóðirnar á Norðurlöndum í
menningar og viðsikftamálum
og rækja vel frændsemina við
þær“.
Ennfremur var samþykt að
senda eftirfarandi skeyti til nor
rænna stúdenta:
„í tilefni af stofnun lýðveldis
á íslandi sendir landsmót ís-
lenskra stúdenta, haldið í
Reykjavík, norrænum stúdent-
um bróðurkveðjur og árnaðar-
óskir. ,
Það er ósk íslenskra stúdenta
og von, að leiðirnar milli land-
anna npnist aftur hið fyrsta,
svo samvinna og viðkynning
milli norrænna stódenta geti
hafist aftur með nýju fjöri“.
Þá var rætt um viðnám við
erlendum áhrifum. Framsögu-
maður var Gylfi Þ. Gíslason,
dósent. í því máli var gerð svo-
hljóðandi samþykt:
„Landsmóti stúdenta, höldnu
í Reykjavík dagana 18. og 19.
júní 1944, er ljós sú þjóðernis-
og siðferðishætta, sem þjóðinni
hefir verið og er enn búin af
setu erlends hers í landinu, og
beinir mótið því til ráðamanna
þjóðarinnar, að hefjast handa
um öflugar aðgerðir til þess að
firra þjóðina frekara tjóni af
þessum samskiftum en orðið er.
Landsmótinu er og ljós sú
hætta, sem sjálfstæði og þá um
leið þjóðerni íslendinga er bú-
in af hinum æ nánari tengsl-
um við erlend stórveldi, sem
telja sig hafa hernaðarhags-
muna að gæta í landinu, og
heitir því á þjóðina alla að gæta
sem best sjálfstæðis síns, þjóð-
arvitundar, þjóðararfs, tungu
og menningar.
Landsmótið vill beina því til
þeirra stúdenta, sem nú stunda
nám erlendis, að þeir verði æv-
inlega minnugir þeirrar hörðu
baráttu, sem háð hefir verið
fyrir varðveislu og eflingar ís-
lenskrar menningar og láti ætt-
jörð vora njóta starfskrafta
sinna að námi loknu. Islenskt
menningar og atvinnulíf þarfn-
ast óskifts starfs allra menta-
manna vorra og í þeim efnum
helst, þar sem vjer erum lengst
frá markinu.
En „Islendingar viljum vjer
allir vera“ og með sameigin-
legu átaki mun oss takast að
treysta svo grundvöllinn undir
menningarlífi voru, að vjer
getum að nýju talist í fremstu
röð sjálfstæðra menningar-
þjóða“.
Þá var rætt um skólamál.
Framsögumaður var prófessor
Ágúst H. Bjarnason. í því máli
var gerð svohljóðandi samþykt:
„1. Meiri áhersla sje lögð á
það í barnaskólum að kenna
sem best en kenna sem mest.
2. Barnafræðslu sje lokið
með prófi 12—13 ára barna.
3. Til viðbótar komi tveggja
ára skyldunám, og verði þannig
skólaskyldan framlengd urfi eitt
ár frá því, sem nú er, og Ijúki
með unglingaprófi.
4. Unglingar, sem vilja
stunda meira nám, geta haldið
því áfram í gagnfræðaskólum,
að hjeraðsskólum meðtöldum,
og tekið þaðan inntökupróf í
mentaskóla og aðra sjerskóla
eftir eitt ár, en gagnfræðapróf
(miðskólapróf) eftir tvö ár.
5. ; Mentaskólarnir verði
fjögra ára samfeldir skólar ög
skiftist í deildir eftir fyrsta
námsárið.
6. Svo fljólt sem koslur er á,
verði stofnuð kennaradeild við
háskólarn, er annist rannsókn-
ir I uppeldisfræðum og útskrifi
kennara.
7. Inntökupróf í mentaskola
og aðra sjerskóla sjeu lands-
próf. Prófdómendur við stú-
dentspróf sjeu skipaðir sam-
kvæmt tillögum háskólaráðs“.
Mótinu lauk með samsæti að
Hólel Borg. Ræður fluttu: Pró-
fessor Ágúst H. Bjarnason um
stofnun lýðveldis á íslandi.
Hann bauð og heiðursgest stú-
denta að þessu hófi, prófessor
Richard Beck, velkcminn, en
prófessor Ásmundur Guðmunds
son mælti sjerstaklega fyrir
minn.i heiðursgestsins. Prófess-
or Beck þakkaði boð stúder, ta
í snj'allri ræðu, er hlaut dynj-
andi húrrahróp hófgesta. Þá
söng Pjetur Á. Jónsson einsöng,
Jón Sigurðsson frá Kaldaðar-
nesi las upp úr óprentaðn bók
eftir Þórberg Þórðarson, Hinrik
Ottósson flutti ræðu, próf. Ág.
H. Bjarnason mintist nýju stúd
entanna og Sigurður Sigurðs-
son, sýslumaður, flutli minni
kvenna.
Að Jokum var dansað fram á
morgun. Hófið fór vel fram og
skemtu menn sjer hið besta.
Herstjórnarfilkynn-
ing Þjóðverja
London í gær:
— HERSTJÓRNARTIL-
KYNNING Þjóðverja í dag’
er sem hjer segir: „Nyrst
á Cherbourgskaganum gerðu
bandamenn miklar árásir á
vígvirki Þjóðverja, bæði með
stórskotaliði, fallbyssuskot-
hríð herskipa . og sprengju-
flugvjelum. Síðan sótti land-
her fram, en Þjóðverjar rjeð-
ust til gagnáhlaupa og tókst
að loka tveim skörðum, sem
rofin voru í ysta varnarbelt-
ið. — Annars staðar á víg-
stöðvunum í Norður-Frakk-
landi urðu engar bi’eytingar.
„Þýska stórskotaliðið hóf
skothríð á herskipaflota
bandamanna fyrir ströndinni í
Normandíi. Yar þar hæft her_
flutningaskip. Sl. nótt rjeðust
sprengjuflugvjelar og tundur-
skeytaflugvjelar á skip fyrir
innrásarströndunum. Árang-
urinn varð sá, að tveim tund-
urspillum og 3 stórum flutn-
ingaskipum var sökt, og eitt
4000 smál. skip laskað.
Svifsprengjuárásum á Lon-
don og aðra staði í Suður-
Englandi var stöðugt haldið
áfram.
Bandamenn halda uppi
sókn á allri víglínunni á 1-
talíu. Urðu þýsku hersveit-
irnar að hörfa undan sums-
staðar 30 flugvjelar banda-
mannavoru skotnar niður yf-
ir Ítalíu.
Rússar hafa byrjað harða
sókn með miljlu fótgöngu. og
skriðdrekaliði á vígstöðvun-
um milli Mogilev og Vitebst.
Ilarðir bardagar eru háðir
beggja megin við Vitebsk.
Miklar spren gjuf lu gsveitir
Þjóðverja rjeðust á bækistöð
amerískra sprengjuflugvj ela
í Rússlandi í nótt sem leið.
Voru 14 flugvirki eyðilögð
á jörðu, en kveikt í bensín-
birgðum". —Reuter.
London í gærkveldi: Þýska
frjettastofan segir frá því, að
sveitir úr her Frakka, sem berj
;jst ásamt Marökkomönnum á
Italíu, hafi lent í fyrirsát Þjóð-
verja í fjalllendi nokkru í gær
og beðið mjög mikið manntjón.
— Reuter.