Morgunblaðið - 25.07.1944, Síða 1
81. árgangur.
164. tbl. — Þriðjudagur 25. júlí 1944
Isafoldarprentsmiðja h.f.
RLS8AR TÓKL LLBLIM í GÆR
lippreisnin
sögð
gegn Hitler
víðtæk
Blóðbað í
Þýskalandi og M *
bernumdu '' * - <
löndunum a f
FREGNIR FRÁ IN.NAN-
LANDSÁSTANDINU í Þýska-
landi eru enn mjög óljósar
og verður ekki enn sagt hve
víðtæk uppreisnin gegn Hitler
hefir verið, eða hvort hún
hefir verið bæld niður. Fregn-
ir frá hlutlausum löndum geta
um ógurlegt blóðbað í Þýska-
landi og hernumdu löndunum.
Frá Belgrad kemur fregn urn
að mörg hundruð þýskir liðs-
foringjar þar hafi verið tekn- London í gærkveldi.
ir af lífi og samskonar fregn- Einkaskeyti til Morgunblaðsins
ir berast frá Noregi og Frakk- frá Reuter
Jandi. OTTO VON STULPNAGEL
í fregnum, sem koma frá hershöfðingi Þjóðverja í Frakk-
Stokkhólmi segir, að uppreisn ' landi, sem verið hefir hernáms-
in gegn Ilitler sje víðtækari, hershöfðingi Þjóðverja þar í
en menn hugðú í fyrstu. Sjeu iandi síðan Frakkland fjelþ
margir iðnrekendur í liði upp- ;særðist hætiulega
Þjóðverjar skjóla
von Stulpnagel
Sfulpnagel hers-
höfðingi hættulega
særður
reisnannanna og fulltrúar upp
reisnarmanna í hverri einustu
þýskri herdeild.
„Til góðs fyrir Hitler“
Áróður nasista út af til-
ræðinu við Hitler gengur enn
út ú það eitt, að telja mönnum
trú utn, að banatilræðið hafi
einungis orðið Hitler og
þýsku þjóðinni til góðs, en
það þykir þó þera vitni unf
veikleikamerki hjá nasistum,
að þeir halda áfram að stappa
stáiinu í þýsku þjóðina og her
inn nm, að nú verði þjóðin að
standa sameinuð um foringja
sinn.
ITitler gaf út aukatilkynn-
ingu í gær, þar sem hann fvr-
irskipar', að í öllum greinum
hers, flota og flugliðs skuli
leggja niður hina gömlu her-
mannakveðju.en taka í þess
stað upp nasistakveðjuna og
segja „ITeil Ilitler".
Tveir hershöfðingjar
látnir af sárum.
Tveir þeirra hershöfðingja,
sem voru með ITitier er hon-
um var sýnt banatilræðið og
særðust, eru nú látnir. Voru
það jteir Brandt hershöfðingi,
háttsettur foringi í herforingja
Framh. á 2. síðu
Frakkland
er franskir
skæruliðar rjeðust að honum,
þar sem hann var á ferðalagi
í Austur-Frakklandi í gærdag.
Skýrði Parísarútvarpið frá
þessu í dag.
Þýsku hershöfðingjarnir
hrynja niður.
Það hefir orðið brátt um
marga þýska hershöfðingja
undanfarið; Auk hershöfðingj-
Framh. á bls. 8.
Zúrich í gærkvöldi.
SVISSNESKA blaðið „La
Suisse“ skýrir frá því, að þýsk
ir hermenn hafi skotið á konur
og börn í smáþorpinu Saint
Gingolph; sem er á landamær-
um Svisslands og Frakklands
Helmingur þorpsins er innan
svissnesku landamæranna^ en
hinn helmingurinn er franskur.
Konur og börn úr franska hluta
þorpsins voru að reyna að kom
ast yfir læk, sem rennur í gegn
um þorpið og skilur franska og
svissneska hluta þorpsins.
Heimili þessara kvenna og
barna höfðu Þjóðverjar eyði-
lagt í hefndarskyni fyrir að
franskir Maquis-skæruliðar
höfðu drepið 6 þýska hermenn
í þorpinu á laugardag.
Þjóðverjar skutu niður öll
húsin í franska hluta þorpsins
og handtóku suma íbúana( þar
á meðal prestinn; sr. Rousillon.
— Bæjarstjórinn í svissneska
hluta Gingolph hætti lífi sínu
og fór inn í franska hluta
þorpsins til að reyna að fá Þjóð
verja ofan af fólskuverknaði
sínum^ en honum varð ekkert
ágengt.
— Reuter.
Manntjón Þjóðverja
•»
V2 miljón á einum
mánuði
London í gærkveldi. Einkaskeyti til Morgun-
blaðsins frá Reuter.
RÚSSAR HAFA tekið Lublin í Póllandi og Luka. Tilkynti
Stalin marskálkur töku borgarinnar í sjerstakri dagskipan í
kvöld. Var mikið um dýrðir í Moskvu yfir þessum sigri og rúss-
neska útvarpið ljek þjóðsöng Pólverja eftir að taka borgarinnar
hafði verið tilkynt. — Lublin er þýðingarmikil borg um 160
km frá Varsjá og við aðaljárnbrautina til höfuðborgar Póllands.
1
Dregur úr áhuga
þýskra hermanna að
deyja fyrir for-
ingjann"
George Brelakon-
ungur á Halíu
Napoli í gær:
GEÖRGE VI. Bretakonung-
ur kom liingað í gærdag. Kem
ur hann í heimsókn til hersins
hjer.
Áður en George konungur
fór að heiman frá Bucking-
hamhöll hjelt hann ríkisráðs-
fund og gaf út tilkynningu
,um ríkisráð er stjórna skyldi
,í fjarveru hans. — Er Elísa-
lieth prinsessa forseti ríkis-
ráðsins og er það í fyrsta
sinni, seni prinsessan fær slíkt
.embætti.
Bretakonungur flaug til
Italíu.
Reuter.
Harðnandi sókn
bandamanna
á Ílalíu
LONDON í gær.
BANDAMENN hafa hert sókn
sína á öllum vígstöðvum á ít-
alíu og unnið talsvert á sums
staðar.
Fimti herinn ameríski er nú
kominn inn í Písa og hefir þann
hluta borgarinnar á valdi sínu,
sem er fyrir sunnan Arnofljót.
Ameríkumenn hafa tekið Mar-
ina di Pisa, hafnarborg Pisa;
við Arno-ósa og hafa hreinsað
syðri bakka Arno af Þjóðverj-
um á 50 km svæði. eða allt til
Empoli inni í landi.
Þjóðverjar hafa sprerigt upp
brýr á Arno hjá Pisa og dóm-
kirkjan fræga er í þeim borg-
arhlutanum; sem Þjóðverjar
hafa á sínu valdi. Er óttast, að
ekki verði hægt að komast hjá
skemdum á þessum frægu bygg
ingum fari svo að Þjóðverjar
Framhald á 8. síðu.
Normandi,
Liðsforingjar iir rannsókn-
ardeildum Bandamanna skýra
svo frá, að það sje langt frá
því, að „úrvalshersveitir“
Þjóðverja sjeu skipaðar úr-
valsmönnum, eins og áður var.
Áður voru þýskir hermenn
úr S.S—sveitunum æstir Naz-
istar, en nú tala fangar, sem
teknir hafa verið úr þessum
hersveitum, jafnvel niðrandi
um hinn mikla foringja sinn.
„Þeir hafa einkennilega lít-
inn áhuga lengur fyrir að
deyja fyrir foringjann“, sagði
einn liðsforingi úr rannsóknar
deildunum við mig í dag. Áð-
ur voru þetta valdir menn,
sem fengu bestu vopnin og
litið var á þá sem æðri her-
menn. En nú é? orðinn lítill
niunur á S.S—hermönnum —
sem margir hverjir eru eins
og venjulegir herþjónustu-
skyldir menn —•
En Lublin er ekki nema ein
af 1400 borgum, bæjum og
þorpunrij sem Rússar tilkyntu í
kvöld að þeir hefðu tekið á öll-
jm austurvígstöðvunum. — Eru
Þjóðverjar alls staðar á hröðu
undanhaldi fyrir Rússum. sem
flæða yfir sljettur Póllands.
Siedlce og Yaroslav fallnar.
Þjóðverjar sjálfir tilkyntu í
mánudao-- ®ær> a® ^eir hefðu hörfað frá
borgunum Siedlce og Yaroslav
í Póllandi. Rússar hafa ekki
Churchill í Frakk-
landi
LONDON: Það var tilkynnt
á sunnudagskvöld í London,
að Churchill forsætisráðherra
hefði þá komið heim úr þriggja
daga ferðalagi um vígstöðv-
arnar í Frakklandi. Ilann
ræddi við hermennina og á
einum stað sagði hann m. a.:
„Nú ei'u þeir farnir að
skjóta hver á annan í Þýska-
landi. Ekki fæ jeg gert neitt
við því. En það getur verið,
að atburðirnfr í Þýskalandi
flýti fyrir ófriðarlokum og að
þau verði fyrr en við höfum
leyfi til að gera okkur vouir
unT ‘.
getið um 11 þessara borga enn
þá; en sje það rjetþ að Rússar
hafi tekið þessar borgir eru þeir
aðeins um 80 km frá Varsjá
og eru komnir að ánni Vistula,
sem Varsjá stendur við.
Á norðurvígstöðvunum.
Rússar halda áfram sókn
sinni inn í Eystrasaltslöndin og
segir í herstjórnartilkynning-
unni frá Moskvu í kvöld, að
fyrij vestan Pskov hafi Rússar
sótt fram og tekið rúmlega 60
bæi og þorp. Fyrir vestan
Sebezh segjast Rússar hafa
sótt fram og tekið rúmlega 100
bæi og þorp.
Varsjá-Brest-Litovsk-
vegurinn rofinn
Rússar hafa sótt fram hjá
Br'est-Litovsk og eru um 50 km
frá borginni á einum stað. Þeir
hafa rofið járnbrautina og aðal
veginn milli Varsjá og Brest-
Litovsk. Er aðstaða Þjóðverja
í Brest-Litovsk vonlaus.
Rússar hafa ekki enn tekið
Lvov, en eru rjett við borgar-
hliðin og talið að borgin muni
falla þá og þegar.
Manntjón Þjóðverja hálf
miljón á mánuði.
Það er nú rjettur mánuður
síðan Rússar hófu sumarsókn
sína og segjast Leir hafa felt
og tekið hönd— um hálfa mil-
jón þýskra r.ianna þör af
hafi 381 1 :und fallifí en 158
þúsund rið -eknir höndum
og eru 22 hershöfðingjar meðal
fanganra.
Hergag.ratjórr Þióðverja segja
Rússar gífurlegi þer.na eina
mánuð. Rússar segjast hafa
eyðilagt fyrir Þjpðverjum 631
flugvjel, 2735 skriðdreka. 8702
fallbyssur af ýmsum stærðum.