Morgunblaðið - 07.09.1944, Blaðsíða 4

4
MOEGUNBLAÐIÐ
Fimtudagur 7. sept. 1944
Saga bilstfórans, sem fjell í Ölfusá:
Barst 1200 metra með straum
þunganum é hjólborða
Snarræði og
dugnaður
tvítugs pilts
Eftir ívar Guðniundsson
BÍLSTJÓRINN, sem bjarg-
aðist á hinn undraverða
hátt úr jökulvatnsstraum-
inum í Ölfusá í fyrrinótt,
eftir að bíll hans hafði olt-
ið ofan af brúnni, er tví-
tugur að aldri og hefir feng-
tst við bifreiðaakstur í 3 s.l.
ár. Hann heitir Jón Ingi-
bergur Guðmundsson,
yngsta barn hjónanna í
Keldnakoti í Stokkseyrar-
hreppi, Guðmundar Eiríks-
sonar og Þórunnar Jóns-
dóttur.
Talið er, að Jón hafi borist
með straumnum um 1200
metra niður með ánni og
er hluti af þeirri leið hvað
straumharðastur í ánni.
Jón bjargaði lífi sínu með
frábæru snarræði og hugrekki.
Ekki eitt augnablik datt hon-
um í hug að gefast upp, og
tiann man furðanlega atburða-
röðina skýrt, eins og þeir gerð-
ust, bæði áður en bíll hans fjell
í ána, meðan hann var í ánni
og eftir að hann hafði af eigin
rammleik bjargað sjer á landi,
eftir að hafa hangið, fyrst á
tnjólkurbrúsa og síðan á vara-
dekki, í hinum mikla straum-
|)unga Olfusár.
Afrek Jóns mun verða tal-
íð þrekvirki hið mesta og get-
ur enginn gert sjer ljóst, hve
cnikið það er, nema sá, er sjeð
hefir' aðstæður allar og belj-
andi jökulvatnið, þar sem Jón
flaut í ánni; alla leið frá
brúnni, niður fyrir tangann, er
gengur fram í ána skamt fyrir
neðan hana, síðan eftir hávað-
anum vestan tangans niður, í
lygnuna og alt að 300 metra
niður fyrir túnið á Selfossi. —
Úr þessari heljarför slapp Jón
ómeiddur að kalla. Hafði að-
eins skurð á höfði, sem hann
hefir sennilega fengið. er bíll-
inn fjell, eða þegar hann fór
út um gluggan á stýrishúsi
bílsins.
Ferðasagan
Jón Guðmundsson sagði
mjer ferðasögu þeirra fjelag-
anna tveggja í fyrrinótt, greini
lega í gærmorgun, er jeg hitti
hann á heimili hans, Keldna-
koti. Hann lá uppi í rúmi sínu
með reifað höfuðið, en hress
og er jeg kom inn í baðstof-
una, sagði hann:
„Jeg get vel farið á fætur.
í»að er ekkert að mjer, nema
að jeg er dálítið þreyttur og
svefnlítill. Jeg ætlaði eiginlega
"bara að leggja mig dálitla
stund“.
Ferðasöguna sagði hann
mjer á þessa leið:
Jón Ingibergur Guðmundsson, bílstjóri.
Ljósm. Mbl. (Jón Sen).
— Það mun hafa verið um
9 leytið í fyrrakvöld, að kaup-
fjelagsstjórinn bað mig að fara
til Reykjavíkur og sækja vöru
bíl frá Kaupfjelaginu, sem
hafði bilað skammt frá Reykja
vík.
Jeg lagði af stað suður og
var með mjólkurfarm til
Mjólkurstöðvarinnar í Reykja-
vík. Til baka tók jeg tóma
mjólkurbrúsa, en bilaði bíll-
inn var skamt frá Arbæ. — A
honum var farmur af trjetexi.
Bílstjórinn á bilaða bílnum
var Guðlaugur Magnússon. Við
settum streng á milli bilanna
og jeg ók af stað aftur með
þann bilaða í eftirdragi. Bar
ekkert til tíðinda á austurleið-
„Eigum við að fara með hann
aftan í yfir brúna?‘‘
— Þegar komið var austur
á hæðina, sem er skammt fyr-
ir vestan Ölfusárbrú nam jeg
staðar og segi á þessa leið við
Guðlaug:
— Eigum við að fara með
hann aftan í yfir brúna?
— O, ætli það ekki. Við er-
um búnir að draga hann alla
þessa leið, var svarið og jeg
var sammála því.
Við hjeldum svo af stað á
ný. En er jeg var kominn að
brúnni, riam jeg enn staðar til
þess að athuga hvort allt væri
í lagi. Sá, að bílinn hafði runn
ið niður brekkuna. Tók „slak-
ann“ af dráttartauginni og
hjelt út á brúna.
Það, sem næst skeði, skifti
engum togum. Jeg fann að bíll
inn kastaöist til og tók loft-
köst, en nokkur gnýr hevrð-
ist um leið. Augnabliki síðar
var jeg í ánni.
Þetta mun hafa verið rjett
fyrir ktukkan 2 um nóttina, því
úrið mitt hefir stöðvast kl. 1.58
en það var ékki vatnshelt og
mun því hafa stöðvast um leið
og það kom í vatnið.
Lokaður inni í stýrishúsinu
á árbotninum
Jón telur, að bíll hans muni
hafa komið niður á stýrishús-
þakið í árbotninum, þvi Jón
fann að hann fjell á bakið. En
í straumnum í ánni mun bíll-
inn hafa snúist við og staðið
á hjólunum, er hann stöðvað-
ist.
Það fyrsta, sem Jón reyndi
að gera, var að brjóta fram-
rúðuna í stýrishúsinu, en hafði
ekki til þess nema bera hnef-
ana og tókst það ekki. Af því
dregur hann, að bíllinn hafi
snúið með framendan móti
straumi og þessvegna hafi sjer
ekki tekist að brjóta rúðuna.
Er þetta mistókst reyndi Jón
að brjótast út um dyraglugg-
ann vinstra megin á bílnum.
Er honum ekki ljóst, hvort
hann hefir brotið rúðuna, eða
hvort hún hefir verið hálf-
opin og sjer hafi tekist að draga
rúðuna niður, en allt um það,
Jón komst þar út úr bílnum
og barst fljót upp á yfirborðið.
Nær í tóman mjólkurbrúsa
Þegar Jóni skaut upp á yfir-
borðið sá hann tóman mjólk-
u.rbrúsa á floti skq/mmt ,frá
sjer. Náði Jón taki á brúsan-
um og hjelt sjer í hann. En
takið á brúsanum var slæmt;
I brúsinn valt í straumiðunni og
I vildi snúast úr höndunum á
Jóni. Var hann ekki með brús
ann nema örlitla stund, en þá
sá hann varadekk bílsins á floti
skammt frá sjer. HafSi dekk
þett legið aflast á vörupalli
j bifreiðarinnar og var það upp
■blásið á ,,felgu“. Sleppti Jón
nú brúsanum og synti að dekk
inu. Hafði hann þá flotholt,
sem var öruggara og hægara
að halda sjer í felguna, en brús
ann.
Kallaði á fjelaga sinn,
en árangurslaust.
Er hjer var komið, fór Jón
að hugsa um hvað orðið hefði
af fjelaga hans í hinum bíln-
um. En sá bíll hafði farið veltu
! í loftinu er honum hvolfdi á
! brúnni og komið niður á sand-
[ eyri á hjólin, en bílstjórinn gat
vaðið til lands.
Jón kallaði á fjelaga sinn,
en fekk ekkert svar.
„Datt mjer ekki annað í hug,
en oroið hefði úti um hann“,
sagði Jón „og olli það mjer
meslu hugarangri í bili. En
það var nú ekki, sem betur
fór“.
Eramhald á 8. síðu
S&ántBPSsaissmsssgp:
Bjarni Grímsson
fiskimatsmaður
1 DAG verða til moldar
bornar í Fossvogskirkjugarði
jarðneskar leifar Bjarna
Grímssonar, fiskimatsmanns á
Barónsstíg 59 hjer í bæ. —
Hann var fæddur 4. des 1870
að Öseyrarnesi í Árnessýslu.
Faðir hans var Grímur Gísla-
son, óðalsbóndi og borgari í
Óseyrarnesi, Þorgilssonar á!
Kalastöðum á Stokkseyri Jóns
sonar, en móðir Gríms í Os-
evrarnesi vaT1 Sesselja Gríms-
dóttir Jónssonar Bergssonar
Sturlaugssonar í Brattsholti,
Var Bjarni í þenna ættlegg
5. maður frá Bergi í Bratts-
holti. Móðir Bjarna var Elín
Bjarnadóttir, óðalsbónda í ös-
eyrarnesi. Hannessonar Árna-
sonar Ormssonar, prests á
Reyðarvatni, en móðir Bjarna
í Ósey rarnesi var Eiín Jóns-
dóttir Ingimundarsonar Bergs-
sonar Sturlaugssonar í Bratts-
holti, og vár Bjarni 6. maður
í þenna ættlegg frá Bergi í
Brattsholti. Kona Jóns lngi-
mundarsonar var Guðrún Ein-
arsdóttir Jónssonar ]irests á
Ölafsvöllum og Þórdísar Jóns-
dóttur Sveinssonar og Guð-
rúnar dóttur Þórdísar Markús
dóttur á Stokkseyri (Stokks-
eyrar-Dísu). Var Bjarni því 9.
maður frá Stokkseyrar-Dísu.
Var hún nafnk. kona sem þjóð<
trúin hefir m. a. kennt við
fjölkyngi, Voru þau að öðr-
um og þriðja hún og Eiríkur
prestur Magnússon í Vogsós-
um, hinn alkunni galdramað-*
ur, en dótturdóttir var hún
Torfa sýslumanns Erlendsson-
ar og að langfeðgatali komin
af Torfa ríka, sýslumanni í
Klofa, Jóni Magnússyni á
Svalbarði og Jóni biskupi Ara
syni. Ilefur Torfi sýsjumaður
Erlendsson og ættmenn hans
verið heldur stórbrotnir og
harðdrægir, enda margir í
þeirri ætt mikilhæfir menn.
Grínutr í Óseyrarnesi, sem
venjulega var að eins nefnd-
ur „Grímur í Nesi-', ])ví að
ekki varð um vills, við hvern
var átt, var mestur bóndi ein-
hver í Árnessýslu á síðasta
fjórðungi 19. aldar og nafn-
kenndur maður í sinni tíð fyr-
ir dugnað og ráðdeild. Hafði
hann stórbii, enda tstundaði
hann bæði land og sjávarbú-
ska]) o.g hafði stórt heimilif
Bjarni ólst Upp á heimili for-
eldra sinna og gerðist brátt.
mikill mannhafnarmáður. Á
uppvaxtarárum hans var ferja
í Nesi yfir övesá, er þá var ó-
brúuð og ekki allt af dæl við-
ureignar er hún var með ís-
skriði og jakaburði, og komst
Bjarni þá stundum í hann
krappan og þeir Páll bróðir
hans, er síðast bjó í Nesi í
i Selvogi, og líka var mikill á-
| gætismaður um flesta hluti.
Nálægt tvítugsaldri gerðist
Bjarni formaður í Þorláks-
höfn, sem þá var mikil ver-
stöð á vetrarvertíð. Hafði'
hann þar bæði mannheild og
í aflasæld framar flestum öðr-
um, og voru þar þó margir
afburða formenn í þann tíð,
Yar hann veður glöggur í
besta lagi og athugull að öðril
leyti, enda hlekktist honumj
aldrei á alla formenskutíð;
sína, milli 30 og 40 vertíðir.
Yandaði hann sem verða mátti
allan skipsbúnað að þeirrai
tíðar hætti, enda mátti hann,
úr mönnum velja fyrir sakiri
aflasældar og formenskusnillí
sinnar. Voru þeir Nesbræður,
Bjarni og Páll, orðlagðir for-
menn um Árness- og Rangár-,
vallasýslur á sinni tíð.
Um aldamótin fluttist Bjarni
til Stokkseyrar. Bjó hann,
miklu og gagnsömu búi þar
á heimajörðinni, en hjelt jafn-
framt áfram formensku í Þor-
lákshöfn og rak sjávarútveg
á Stokkseyri. Vann hann einn-
ig við kaupfjelagið Ingólf að
utanbúðarstörfum og hafði
þar verkstjórn með höndum.
Stóð þá hagur hans með mikl-
um blóma uin allmörg ár. En
nokki-u eftir 1920 misti hann
eignir sínar vegna ábyrgðar-
skuldbindinga, ei- hann hafði
á sig tekið, og fluttist þá til
Reykjavíkur. En ekki brast
hann dugnað, bjartsýni eða
þrek fyrir því. Rjeðst hann
er hann hafði dvalist skamma
hríð í Reykjavík, í að reisa
hús með sonum sínum, er þá
voru upp komnii', við Baróns-
stíg' 59 hjer í bæ, og tókst
það giftusamlega, eins og aðr-
ar framkvæmdir hans, og bjó
hann síðan í því húsi til dauða
dags. Jafnframt gerðist hann
lög'giltur fiskimatsmaður og
stundaði þann starfa til sjö-
tugsaldurs eða því nær. Fyrir
nokkrum árum tók hann sjúk
dóm, fjekk snert af heilablóð-
falli, og náði sjer aldrei aftur,
enda þá orðinn roskinn maður
og lúinn eftir langt og erfitt
starf. Andaðist hann eftir
stutta legu 29. ágúst þ. á.
Bjarni var vel meðalmaður
á hæð, vel vaxinn og þrekleg-
ur, fríður maður sýnum og
að öllu vel á. sig kominn, vin-
sæll mnður og vinfastur, svo
að af bar, gjaður og gaman-
saniui' og vildi hverjum manni
vel, fróðleiksfús og söngelsk-
ur, fylgdist vel með um lands-
mál og fastur í skoðunum,
enda rækti hann ýmiskonar
trúnaðarstörf, s. s. í hrepps-
nefnd, sóknarnefnd og Flóa-
Framh. a 8. síðu.